장음표시 사용
4쪽
Partitiones in M.T.Ciceronis de Rhetorica libros quatuor ad C. Herennium, uniuersam sere huius rei artem complectentes, nunc pri-
6쪽
tu communi rerum uniuersitate , sia omnia coertinentur,ais etiam in partibus uitae praecipuis, G ad societatem hominum retinendum,mem, iustitiam, di ciplinams rei non aliud uespraestabilius, et magnificentius bonum, ipse illa dicendi multate, parens omnium Natura produxit: nos tam riuinum ac incredibile beneficum, ille uniuersa utque omnia tuens Gregens Deus, mortalium generi concessit. Nec etiam ut
misi uidetur tam hebeti ingenio fre quisquam est, uici
recte rem mente animos luntrauerit, erudito quota Grationis genere, G ad omnem aurium voluptatem animo-
raras motum, Cr ad commune iudicium popularem intelligentiam accommodato πως esse non sciitiat, quoquo cunque inter homines, quocunque in loco, quid res, quid ten M,quid cassa frat aperi M: idq; ita tenebi immini parua summilbe agamus,tracteml scp dicendo, σmagna grauitem, mediocria temperate: atq; ita compa remis omnia iudicio oe prudentia, ut innitu niarum sententiam si quatitur iudices. Quod facere poterimws ,1βς- amplusententi ring - , γ maiestate uerbo-
7쪽
PROOEMIV AD IO. rum, ad permovendos G conuertendor animos instru' parati erimus: O in eo metis elaborabimus,ne sit rebus ipsis di par inaequabilis oratis. Sed ego nodistrato de cloquentia, quae non sit iuncta cum sapientia: de ui tute animi loquor, celeritate mentis, de lumine ingenii ad dicendum, quae omnia in eloquenti absoluti ima esse debent. cuius uis ac multas non solum plena quadam in
oratione, sententiarum uariente, Ggrauitate uerborum ornata ars perpolita uersatur,sed multo etiam magis cum
in foro causis, ciuilibus, tum in concione: dicendi prudentia religionem tmem,remp. nostram regens,homini
noluntates moderans. Atq; ego G in hoc ipso assentior, O in alijs quos intelligo. Latino sermone usitato, G auulgari etiam bellite dicendi intermisto, elegans quosdam Cr eruditum orationis genus per ui quo Theophrastusta enophoris reliquerunt ipsum illud esse quidem non in mediocri lavide ponendum: atqui haec in ei pensi poterit esse omni laude cumulata oratio ,si inco rupta quadam Latini sermonis integritate, usitatis uerbis, proprijs, sapienti imis sententii A genere alia grata, ullatem cultu temperato instrina siit, suis iuncta nu meris, G ob eam causam recte quidem a Cicerone, prudenter definiendo complexa est copiose loquendi sapientia, utque
aertitum maximarum regina eloquentia. Nulla sancta re
sigio societatis est,nulla conspiratio hominum atque consensus in republica bene gerendi, nulla donis amicitia sensetus cum optimis ciuibus, quum non eloquentia con cruci, regat oe tueatur. Nec uero gens lam immanis atque fera
vlla est, quam non, etiam si Asa per agros ac dispersa u getur, missuras habeat ut sibi uictu strino uitam propaget. c ratione ac ingenio quicquam odivini betotapi
8쪽
npexiribus, elo nua tem reddat oemn umm. Quid i an non homines A palos inter se primo domicilis, deinde sanctissimae fori uis religione, tum uero ciuia latinas reolanum amicitia,coniunxit eloquentia Nam CV ea ex honesti imis causis nudi,uis optiinis rationibus profecta,p)st frequentata des latione,in omni pacata γ' libera ciuievite summam uim habuit semper acpotestatem:
er in rep. innituenda, legibus,de aequitate,defrangendis hominum cupiditatibus,confirmandis moribu3,tantiam laminis attulitiinmanibus, ac barbaris nationibus, ut homines, rustionis oe orationis fere expertes, a consuetudine belli in conuerteret, ad diuersus uitae condiationes traduceret. Ac quis ignorat,bor nessu nimis ingeni' praecitos,qui rei gereren tutam tranquillum, p. cis ocij uitam non consecutos esse sumimo eloquenti estia Docpraeclara moderatrice rerum omnium sapientias ta enim est,quiregere ac gubernare hominum consilia posset, quae ad omnes res oe priuatis G publicas pertinent,njVapientiae praesidio esset eloquentia s Quis enim Theologus,quiparens bonus ac pullorfidelis esse deberet, de religione,de rebu3 diuinis,caermon s sacris dogm
α Cr quali exponet, aut in concione ad p puta aut priuatim ad senatum,aut ad regem aliquem in concisio,nisi possit dicendo tenere hominum coetus, allic re mentes, uoluntates impellere, atq; ita omnia ad uulgorem populum s sensum quodam orarion store accom- ,
modum s mu philosophus, qui in rebus occultis, adeos ab ipsa natura inuolutis uersatur,nobilissimum illam atque
immerim rerum omnium cognitionem,procrearicem Gq si parentem,quam φίλοσοφίαν Graeci, Latini studium sapientis dicunt,in lucem admirationemj adduceret,nisi
9쪽
PROOEMIUM AD Io mediocri quod ni dicendi studio flagraret s mutiusolem e mutilo tollere ut istur, itu hanc opinionem me
tibus suis ne ulla sapientiae laude comprehendunt qualis
haec aetas notitira multos imperitos barbarosq; habet, qui ex opinione,ut cicero ait, in ,ex ueritate paucamant ut tollatur eloquentia de republica, qua nihil tam tantarabile,tam magiioci ,tam regii ,mbu porro tam . necessarium Dci opi max. couressu munere hominum ingeni s tributum est. Quae potest ese communio uitae,s iolato dicendi studio f qitae porro nec utudo potest esse
inter singulos horanchoe ciuitates, nation ,γ geriistes s is enim in rcip. bene institiua magnificus atque praeci rus erit,mea sententia,qui rem, qMecunque deuomet in iudicium, prudenter uideat: oratio uero ciuw habeat crsermone magnam cloquendi grauitatem copiamque inducendasentcntia summam prudentia mediocritamn,quod diuinitatis cuiusdam esse indotur. Ac sapientifime quidem ueteres magistratuue,imperatoresque ex una huc re laudemo maximum gloriam quaerorest Abant, s ciues corum tactrinaedi sapientia in ciuitato non egeatnt. Viat hoc prudenter ciccro, res in ciuitate duas plurimum postst: quarum una est umma gratia,ultera cloquentia.Platonis quidem diuini elogiam cst,quo ore beatas rest. putauit,si aut dodlioe sapientes honam I, cra regere coepissent: aut qui regerent, omne udrum in doctrinam oes apicntiam conuertiscnt. Est etiam illud Platonis uerum, quod de Republica dialogo quinto legitur, aut philosophos rosnare, aut rcges philosophari oportere, si ciuitas debeat esses la Num certe ut uore dicum sistudia γ ritifimorum in ciuitatibus instituendis non ualarent , introcinium Eloquentisimorum: nihil de iure, de legi-
10쪽
bus, de iudicatis, nisil de sapienti . Cr viris. uiris, PosGraeci scriptores tu libros vivialum retulerunt: de uetus lare,de more,nihil de robi s gestis O bellis,nihil denique deuita eorι qui in causis uersuti sunt, ad post itatis memoriam proditu esci. uideo enim in Aeschinis Dc-mosthenis orationibus ,qui in suis ciuituistis clari am-gni fuerunt,propter uerborum copiam, γ' expeditam, ac fluentem quodam modo celeritatem,quorum uim diuinam quandam hasciant orationes , nec antiquitatis imagines, exemplari s i remoriamineque aeqκitatis,neque log πr, alit rerum maximarum i glectam esse. Neque maximae
res geruntur ab ijs, qui hodie designati magnis imperi , ac prouincijs praesunt, nec ullum opem communi subtiasne possunt, in consilio cupiendo, dandos in
rant,qua oratione, qua constantia, qua grauitate sentcntiam dicant ad illud, in quo quasi cortamcn est controac siis. Quod si nec priuatis in nrgocks, in quibus desiborare homines consultare de rebus propri s solent, ac sui tnec in conuentu sanctifimi senatus, oratorum studia oedoctrina liberali ima niti coepi*ct, quid propter dem,
veritatem, misericordiam in iudicio deberet is, qui nec de iure,de aequitate,nec de ueteri repxb. γ alijs ciuitatibus, eliquid cognitam haberct s quo modo Kκον μίαν, id citrei domesticae ad instrationem institua is,qui ration suae uitae non posit redderes Quamobrem si rei totius publice dignitas, leges, inmuta, mores, ius ex illa ipsa orandi Acultare, singularo loquendi apienti quam ela-quentiam hic uoco, non penderent, scd ex insipientium vulgari sermone, inani non modo oncntatione sed etiaaudacia regerentur,projicto nulla societas in ciuitate in neret, nuti fortu communio, nutam commune conci