장음표시 사용
11쪽
sim: piis omina ad concordiam civium pertinent. Noe vero, cum id ita postpicuum sit, ut oculis iudicare po , mus, Gquentiae moderatione, qua oestras quoque inmmanes flecti atque in immuri, nedi homines videmus: nonsolim elegans quoddam orationis genus , sumen ententiarum ci optimorum uerborum, edoe humanum cultum ciuilemus,Maem,iustitiam, ' uniuersae reipis in plinam continer adolesientes in id studium multum προ- conuertant, ut si aliquando ad causas γ priuatas oepublicas adsire coeperint,eum laudis uiam imitentur,quam maiores nolisi tritam reliquerunt. Sed commota auseloquentiae maximis praemi , quibus eum rebus uisequi posimus,lubilcst necesse uidi putemus: cum minime dubium sit, ne omnisus uel naturae, uel dominae,uel exedicitationis praesd Gad dicendum instrum O paratum esse neminem Depraeceptis autem ego dicam, quod se tio, iura quaescripsi, inrelligantur ad rem pertinere. Et primum iri d qialem, etiam pse quaedam dici sine praeceptis fuis,non repet bo, quae Aristoteles ατεχνα, CAcero assumpta vocat, ut testimonia: quae etiamsi in inu niendo sine arte putantur, ea ipsa tamen arte trachinia
semper iudicavi Nam quis est qui nesciat,non . e artem,
de obstruationem quandam earum rerum, quae in Gendo ualent Semper enim dicendis raecepta, quasi viam, quae ad eloquentiam βrret,stitiosis uis maiores tradid runt. Et quoniam in omnisus rebus ingemj bonitas ima rursaepe doctrinam,ars porro naturae bona ipsa corrob rat oe auget: ego hanc uis, er hanc utilitatem intelligo esse in praeceptis, ut ijs quae natura, quae exercitatione, 1 sto, usu consecuti sumus, etiam inam locorum ruti nem adhibemus, 2Me in arte traditur, habet enim quae dum
12쪽
PHI L. ScHERT LIVM. pdvn ,-cicero est, quasi ad coninronendum oratorem, quo quus referat, quo intuens, ab eo quod iis ibi
propo uerit, minus uberret. Ars enim dux certior est, quam natur ut ipse de Finibus testatua . Ac mea quid
sententia illi ipsi libri ad c.Herennium qui ciceronis qridem nomine circum ei utitur, corni Lij tamen ciuit da esse possvno huc in re perutiles sunt ijs, qui Orones ac
paulo rudiores accedunt ad maiora. conflant enim certis monitis , G praeceptis peracutis, quae habent ordium, quaeq; adolescentibus distin omnem, rationem ad bene escendum aperiunt. Hic ego non dico, me in istis ipsis Partitionibus,quas diligenter elaboratis etiam quam eli cubratus emisimus, artem aliquam ad hibuisse: quid in his ego prae literim,in oratione mea pono: sed alior
sit iudicit . Ego uero sic statuo ut hoc saltem de me dicam nihil esse in hisce partitionibus omnibus tam vi , quod non si uectus uberrimos iuuentuti praebeat: γ' promittere quidem illud ausus si , si quis uisnam huius reidis fiuitimam dilberendiartem coniungat, quam graeco
verbo διαλεκlim ρ appellant , ad omnem eruditioni glo rium instruct αγ paratum βre: modo illud meminerit semper,sit reliquarum reri sic horum omnium,inatrem esse diligentiam. Tu vero IOANNES. PHILIPPSornatissime,haec ipsa omnia puer mirifice arripuisti, ut te quidem ego confidam omnibus istis uirtutibus, quM Or rione mea complexus sum, excellentem fre. Nam ci annis superioribus oro ac rudis in Academiam Titori
gensem uenisse bi, optimis a pueritia disciplinis ape
tibus studuiss, oe in his elaborasses, et cum luinis
graeca coniunx bes, in quibus te multum nitura iuuabat,
quasi avidus semper aggreti ad istendum uidebarisa a Deinde
13쪽
Deinde cim superiore aestite e saxonia decedens lem uenissem, mihi de pro rectione tua in Galliant . esset antii uehementillime animum tibi ad rirtutes p tris uiri omnium clarorum vinorum , tot s iudicio Germaniae, ci pria entia, oe iustitia, oe sdritam uero consilio, eloquetitia, oe grauidire, ni, genere uirtutis plifimι accendi simul intellexi, ex quo magnum ais incredibile mei tu te amoris oe iudici coepi gaudi m. Quae luteus, cur hunc messim, tenuem quia illi Geoncisum lusor ,nomani tuo dicarem,teis hoc munuscum Io donarem. Eo etiam tibi libentius dicari uolui, quod apud omnes Graecos hic mos Pit, ut ijs hominibus hune honorem tribuerent, quos idi chiros putarent: qui tibi propter tum smyda merga me voluntatem, boneu sentiam, d fertur edi dato SUcipies igitur hasce nostras
Partitiones, io ANNES PHILIPPE Optime,l
benti animo,quae tibi nuncupantur, non uit praecepta, ct raesione Gendi tradis, qui haec ipsit melius, oem Humaiora acta cognoscis: sed ut mei in te animi uoluntatis quesecutast stimonium esse po sint. filiae, cui Iuliij. Anno
14쪽
THII KEL HAIM ANNI Partitionu in M T.Ciceronis de . Rhetorica libros quatuor ad C .Herennium, Lib.primus. QUID si T RHETORICA. I g oratoria , quum Graeci qmbo appellant, est bene dicendificientia, tu quaestione ciuisi. Ded citur autem ino τῆ , quod est tuo: CV itide ρκτέμα, quam in latinum aliqui transferentes, tum
Oratoriam, tam oratricem, Cicero
artificiosam eloquentium uertit: quasi ex oratoris lingua melle duilcior fluat oratio. V ID DI sc RIMINIs s IT I ter Rhetoricen dc Dialeelicem Inter Rhetoricen oe Dialemcen hoc interest,quod inter manum in pugnum compressam γ dlidi Elam quia ι tius loquuntur Rhetores, Dialeeliciatilem comprehensius, qui res suus per o ιωγραφίαν miquam adumbranti quibus isti quasi perpoliendi quendam ornatam ad bifera maxime possunt. Est igitur disputandi ratio cit loquena ut ait Cicero Dialeslicorum: oratorum autem discnisi Cr ornandi qui de omnibus rebus possunt uarie copiose,
15쪽
RHETOR, SOPHISTEA Orator, Sc quod eorum officium. Metor elinguentiae interpres doctor, uir opinor valde exercititus oe bonus est,qui dat rationes certas σpraecepta suis oronibus copiose γ ornate dicendi.
officium eius est, ut adolescentes docvit, instituat, Crad omne scena muris μου instruat. Sophilles la olim appellatus,qui aut ostenditionis aut . quaestus causa philosophabatur , est apud quem ex forensi prope oratoria dicendi exercitatio consuetudos et quendi discitur. Oficium est d, quod fur e debet sopbApes,ut adolescentes,qui naturam habebint idoneum utque ingenium ad dicendum, in forum G ad causas deducat: ibo demonstret quem imitentur: ais ita ut quae maxime excellant in eo, diligenti lime persequiorum, lauans imi iando estingant. Forator plenus an perfidius is est, quiquae iis res
incideri quae sit dactione explicanda, prudente composite, nate oe memoriter dicit, cum quadam etiam actionis dignitate. Mediocris autem, qualem hic instituit,is est,qui de his rebuspotest dicere, quae res ad usum ciuilem moriabus de legibus constitutae unt,cum albensone auditorum,
quoad eius feri potest MATERIA ORATORI
quae sit. . si de omni re quaecunque in disceptri senem quaesti v s uocatur, eloquaendi maxima uis soli oratori conc ditur, consequens id certe dabimus, huic quasi muterium csse tractet, oe in qua uersetur, propo tam esse quae pionem,er omnem maxime, ciuilem,circa quam oratoris
16쪽
potipimum uersatur oratio. is enim, ut magni rhetores praecipiatu,propriam unam materiam non tenet hodie, taquae tractanda sumit. ut suapo sidet de licit opus eius est oratio: Rec explicat cr quaestione. DE QUA EsTIONE. Quaestis,quam Graeci Θαμαι vocanit e put est totius a sceptationis, quo restimi omnes argumentiones oportet quoniam in omni causa constituitio quasi fundumetum rei de qua sutura sis oratio Est autem omnis ratio ut ait crassus) in qua eloquentia uersatur, aut de infinitae rei quaestione. t de re certis in personis locis cremporibus pos
'rum,co unitio, id est quaestio ciuilis siue uniersalis appellatur sine personae oci,teporis,ae hora similiu designatione, in utrans par-
miraritur hoc modo Liceat ne uim ui de-ellere Anfssitatasterat oecideres Ansit duendi uxor sit ne eloquentia utilis necne quaemnia complexam personarim non habent, lilatentem,nec tamen causae disi possunt. Finiti,quae Graecis bπβεαρ latinis causa ovir os siue specialis dicitur quaestio, ex omplexu rerum, personartu loci,temporis, di horum sinitium designatione, constat, hoc eodo: Iurene insidiantem Clodium occiderit dilo an Numius noctu deprehensum iracchum iure interfecerit Thaleti MNrsis ducenda sit uxori 'eloquentu iuriste itosis utilis
17쪽
quod maiori runtur, emi parti situ6- gunt tres con scin quod i iecturalis,d
nt,iu leuiuo Iru aliquis iure sit necne Jomui careo utile. in quo, tra latum. ratio uulsi cognitionis:
i Dis: ut, urei I nesntfensus. I inius inqui renti genera sunt triar
alius. Assionis, quaeresetur ad fij sciendu quid: uisi quaeratur quibus offici s
u ad persequens; aliae aut declinandum: ut, quibus rebus adipisci glorium posis, aut quomodo imidia uitetur. Alterum quod ad aliquodicommodi. usuras ire um ut, quonadmodum sis Rest. a riinistranda aut, quemad-' modi; in paupertireuiuenta. DE
18쪽
Finitae quaestiones, id est bποθέσεις, quas Cicero conis troinsiu siue causis appetat, forensi disceptatione re elantur,constant, laudatione, Maeratione, Ex his nascutitur, causa, in .genera triai audiciale.. Est autem omnenus quaestionis
haec causarum geri ra ducendam.
LEN O AEDAM DE QVAE- t .ssionibus. Sedde omni quaestiolae una reniti est, quin cupio in 'trumnias causis adolescentovi esse not imam : Omnis causa ad propositum est reuocanda tanquam ad uim vn uersi generis. Ideo ait Cicero, in cui sale propositum: Sed est consultatio, inquit, quas pars causae quid in m nt in De. Inest enim infuitum in definito, adleud tamen restriinto omnia. Id ita sumitur, Iurene lassast tem Clodium occiderit Milo, quaessio est fulta: quae cim in disceptationem quae honenis uocatur, nisi ad infinitam restratur,explicari non potest. Insidiatorem iure interjci, quaenio est infinita, hunc nisi prinuinis, filiis con-
19쪽
Quas causas oratorem reci- , Pere oporteat.
monstrari ,Graece quod tribuitur in alicum re, pers nae iisdem vel uitu Mn. Cicero in Part. exornationem appellat: quae quia iii Iaudationes primum habet ex eo navis, κώμια oop a Graecis dicitur , cuius tempus praesens est . orator enim ad id solum quod praesens est, O laudem σα ruperiam accommodat.
Tria mige I Deliberatiuu,Graeci συμβουλευlo huti imma cur fAJ Lμκγ qntii genus causae nomiari u recipere 'nunt,quod in consulatione positum, ba2bet orator. I bet tu se suasionem dissuasionem, cuius tempus est flaturu: de quo uters, tum suadens tum dissuadens inquirit aut con ulta conducit id necne. Iudiciale οιωνοωρ,quod positum ini controuersa, tabct accusationem, aliti petitioncm cum defensione. Huic gen i ri tempora praeterita tribuunt rheto, res. Cum enim causa constituitum, tune
sibid quod praeter siue fictum est , a
ter accustoster de indit. Quas
20쪽
Est igitur animaduerrenam, in omni causa re nereproposito tria consideranda oratori maxime esse: in primo res quae proposita, est cernitur, in altero virium ora ris in tertio is apud quis a tur causa: id est, di-