장음표시 사용
1쪽
Philosephia vero omnium mater artium , quid est aliud, nisi inventum Deorum Haec nos primum ad illorum cultum , deinde ad jus hominum, quod situm est in generis humani secietate, tum ad modestiam, magnitudinemque animi erudivit; eademque ab animo, tanquam ab oculis, caliginem dispulit, ut omnia supera inserari prima,
2쪽
hoc in more positum Horris e Prasut, ut ii , qui opus aliquod optimati cuiquam
nuncupant , omnigena congerant laudes, quibus Meernatem suum qua Sanguinis antiquitate, qua Porum IrtutibuS qua tamdem rerum ab ipso gesarum splendore celebrent eommendentque , quas vero ab illius praeconiis non potius ab operis excellentii debeant sibi gloriam , quantacumque ea sit, quaerere . Dignus sane repreberi son mos , quo nihil statuo injurio sus esse, nihil turpius r neque enim nostro testimonio indiget, qui veri generis praestantia , doctrina justitia , liberatitate , beneficentia , coeterisque fulget virtutibus , quas qui praedicanda suscipit, is meherebi injurius illius nomjni censendus es, perinde aes
3쪽
obscura manifesaret, Me tamen per omnium orabandiu sotitabant . Quod 'fassas laudes comminiscatur, Ecquistanc cruce dignum non judice , qui ad gratiam captauindam adulatione turpiter blanditur, qua nullam psem esse majorem loquentiae Princeps olim Cicero admonuerat a Id es ca0i lilusris e Praesul, cur , cum caeterii
roas suos tergeminis tollant honoribus, ego de te ne verbum quidem praedicationis ullum proferam Eam solum laudem silentio non praeteream, quae me impulit, ut Theoremata
isaee philosopbica Tuo Nomini publico tesimonio confer
rem eo sciticet duceris in Studiosos amore , ut nihil antia quIus habueris, quam me, Sodalesque meos ad scientiarum perquasitionem continuis adhortationibus incitare. πυ-pter ut noscas quanti te tua monita faciam, hoe in hi studiorum meorum qualemcunque fructum in obsequentis animi num dicare constitui futurum speraus eum tibi, pro tua summa bumanitate, acceptum iri, probatumque.
4쪽
Ametsi philosophiae nomen primus omnium Pythagoras invexerit; ejus tamen originem longe altius esse repeten Philist ῆdam , veterum innumera evincunt remmonia , quibus an te Pythagoram, apud barbaras gentes populos nempe extra Graeciam positos complures apientiae laude essul Ot Ito. xisse luculenter agnoscimus cujuscemodi fuere Magi in Perside, Chaldaei apud Egyptios, Babilonios; in Iudaea Pharisaei, Saducaei. Essent Lin AEgypto Sacerdotes, in Mauritania Atlantici Druidae in Gallia , Sacrae Foeminae in Germania, passimque alia alib3. Eapropter us libenter mentimur, qui Phil
sophiam Adam proto parenti nostro coaevam dicunt, eamdemque hominum , sa in
mentiaeque ipsius originem fuisse defens at . . . I l. alivam hinc movent, aeremque bilem excitant veteres, recentioresque illi priscorum Philosophorum assentatores, qui ut sectarum suarum magistros ad syde r ratisque extollerent, ipsis primam Philosophiae originem acceptam retulerunt , ut Rεst aut his celeberrimus ille Aristotelica doctrinae nescio an commentator , vel melius corriti . ruptor Averroes , qui Physicam, et haphysica in Logicamque, primum umnium adinvenisse Aristotelem commentus est,ipseque Lucretius insignis coeteroqui Philosophus, qui eoeco adeo in Epicurum amore ducebatur , ut ip tantum hyosces, Ethicaeque cognitionem deberi acriter uim si quem propterea pert
adulaneem nemo non vide , nisi qui admodum est αισι - . Ab ipsis itaque
mundi primordiis Philosophiae tu diu mihique floruit; illud ero recensitos Phil sophos novis inventis illinrasse, atque in rectum ordinem redegisse ultro damus. ill Quoniam tamen suis humanus spiritus limitibus coarctatur , nemo sane a m
bigit , perdissicilem admodum esse, murusque tenebris obseptam scientiarum . i. i. vestigationem , ex quo patet, quodnam de Dogmaticis judicium nostrum sit, quis, .
nihil si, incompertum esse impudenter iactita bant interim vero neque in Acca idem Iccirum partes descendimus, qui sive ad illorum compescendam audaciam, sive potius ut eisdem invidiam crearent, adeo modestum sermonem affectarunt, ut hu manas mentes scientiis comparandis impares propemodum esse pronunciarent; ouam verum. in Horatianum iuuat
Dum vitant sulti vitium , in tantraria emrum. B iutrorum placita detestamur, nosque ad internos Sapientiae recessiis Iabore, an diditatione ultimo tandem pervenire bosse persuademur. IV. Ut vero faciliori, qua fas est, ratione ad scientiarum metam pertingere ' hri, valeamus a simplicibus clarisque cognitionibus ad composita quaeque consideram selendi da progreolamur , vanasque omnes atque inutilas scholasticorum disputationes ratio. resecemus necesse est, quibus non phila sophicam stientiam ornare, scd virtutes ipsas in vertere , atque sincerum vas, ut aiebat illa , incrustare visi sunt. Ceo V. Hinc quum Matheseos studia non nisi ex simplicissimis, certisque principiis Matheseveritates collitant, eadem scientiarum omnium perquisitioni uiliae, Physice vexo TR in areanis introspiciendis apprime necessaria esse cum communi recentiorum omnium uin
5쪽
eurema, quaequia Materent novae Philosophiae hostes, quibus datum non est a. here nasum, quique vulpis astu in secuti, holum, quem deglutire queunt, Dpernantur ia veritas haec vel ipsis antiquissimis Philosophiae luminibus patuit,
Platoni prae taeteris, qui Geometria necessitatem hoc Epigraph Mademve foribus inscripto patefecit, Vt Geometricis exercitationibus mens firmata cum fuerit, scientiarum trutinae sese dedat , attamen caveat , ne praeceps ad uentiendum ruat, certissimis tantum N ζ:- modo e fontibus veritates hauriat. Duo autem sunt capita inscientiis naturalibus, bia..i quibus innixa si se et sit, haud certo in errorem prolabetur , Ratici Experienistia ubicunque itaque opinio aliqua ratione , experientiave non fulcitur votum cohi beat; sique nova interim, validaque argumenta non exurgant, propriam eandide lateri ignorantiam non erubescat quam bellam es, vine eonfiteri potius
vit. Nullius hine hominis auctoritate Philosophicae coneertationes praefiniendae,.A. sunt , cedat racion auctoritas , ut Philosopbica libertas i quam jamdudum ob., ου, . Peripateticae scholis inrannidem perdideramus, sarta tecta servetur Dei uniueno est. Ἀγ Minis a est, hominis autem labi, errare, decipi; sapientiaeamator ergo tib
militia addictur jarare in perba magistri se
atque auctorum inventara experientiae rationique respondeant, in sua adsciscat, sin vero excludat. Hoc autem liberiorer insistiore amur, quodime a nisi es jaricana potestac, ne eis emuli, quae praescripta quasi in ra a sura, defendamu me tate sua cuia re di ulli. Plerumque tamen evidentissimas ipsas propositiones rivissimis ditsculatatibus, quas fortassis ob cognitionum defectum declinare nequimus, obnoxias M.t i. inmus; vel fit quandoque experientiae, validisque rationibus innixa ea nobis apparere, quae involucris, ambagibusque quaqua implicita sunt . Utrobique men imbecillitatem profiteri, sanum esse consilium arbitramur Ueruntamen si pri ... mum aecidat, non ideo a sententia declinandum est, sed eidem tinctu insistendum, quandiu probabilior, aut evidentior non re per a tur. Si alterum, ac lutum dele erroribus a sententia recedamus Philosophorum etenim nomine indignos
actinestust; e)quique adeo in placitis ilentes s
In altissimi montis fastigio stat veritas, & nonnisi conantibus , summoque studio adlaborantibus patescit.
. um Uum humanus intellectus aut ingenita ignorantia obcoecatus, aut μcie uitlsi, vi rerum illusus, a vero quam saepissime aberret pro eoque falsum non raro et neces ' amplectatu i ea ideo necessaria semper visa est ars quae mentem adde. egendum verum dirigeret quaeque leges depromeret, quibus servatis, falsum declinare , atque in scient lis omnibus tuto pede progredi valeremus , ipsa tamen in rebus a
6쪽
rebus, In quiluta eum disquiritur, haud versaretur. Haedis Lo ea est, mari perinae ad umidos errorea nobis praesto esse censemus, apprimeque utilem, ne.
II. Ne vero no Nugigerorum aliquis, quibus orbis cunctus abundat, irridendos ob nuper expositam thesim exhibeat, scint, nos Logicae nomine eam intelligere ra taxultatem , quae media menti aptissima Puppeditat, quibus elaras distinctasque per mino ἔα- ceptiones ab obstaris e fusisque secernat easque rite componendo judicet, atque ii 3 ea recte estormatis judicita ratiocinetur, eunctaque summo ordine elaraque me tho in sponat Dia Geometricas exequi disciplinas non ambigimus, easque ex hoe Cainte Logicam vocari posse concedimus; denomme enim disputare ineptum no his est . verumtamen cum ea, quae Logicae nomine vulgo cireum&rtur ars, ulv, deatur unicein ex instituto perficere, ideo necessiriam eam esse censuimus. III. In quatuor ea partes ex invecta Phillosophorum consuetudine dividitur dux Ruιν1,. ea quatuoa mentis operationea cum enim primo mens cogitat, rerum ideas attea res, te considerat,in apprehendere diritus haram deinde idearum congruentiam, aut repugnantiam contemplans, unam in alia tochidi, vel ab ea excludi assirmat, juo dicare censetur 3, ex pluribus dehine judiciis judicium aliud deducit, quae operaticidistillissus, sive ratiocinium nominatur muncta tandem , sive ideas, sive judiet , fiveratiocinia, concinno, rebusque explieandis idoneo disponit ordine,quartamque Exerce operationem , quae methodi nomine designatur. Prima itaque pars Log
ges apprenennonem respicae, recumauu c um Conuaerat, Complectatur tertia
satiocinii regulas, quarta optimam in rebus omnibus servandam methodum indicat vitio tamen Philosophis quibusdam non vertimus, quod non quatuor, sederes duasve mentis operationes recensuerint duae in his reliquas contineri non remouentur lv. Atque ut ab apprehensione exordiamur quum mens non nisi per ideas perin cipiat, rima nomen generali quadam latissima significatione, tum de his, quae ex s.: . tra nos sunt posita, tum de his, quae in nobis fiunt, usurpabimus , nihil de Log, Crarum quaestionibus hacee in re solliciti in earum natura dignoscenda Philosophi Q id Raeiudarunt. Id primoinhaere fidenter dicimus, cachinuos movere Scholamos 4, istic dum anilem texentes narrationem, materialia objectorum simulacra ingellectui se uni, uenti obtata, ab eodem iniritalia reddἱ tabulantur. v. Non ideo tamen ve Leibnitiana nobis arridet opinio, qua ideas a mente no stra sueeessive creari vult respondentes quibus amiserebri motibus, quibus nihil ati Id Le. tam obiectis commune qui tamen ex determinata quadam a Deo harmoniaci . ii riua ipso corpore mechanice, a me et independenter, peraguntur. Speciosum vero I alebranchii systema penitius intuentes, qua Omnia in Deo videri existimat, tau 4M n non esse arbitramur, ut nullus dubitationi supersit locus Certi ergo nihil in hae te a se adhuc Prulosisph invenisse videntur , eum umamquodque placitum non imm t fimi suiemomenti di ustatibus iubiiciatur. Si quid vero in recipissis tenebris in Atiisuetaeoluta opinari libeat, Arnaldus a Dp eineris vero accessit, dum nullas vere opinio ideas a meme nostra distinctas esse edocuit. se ait L Circa earumdemoriginem, inmane, quantum veteres, recentiore utra num animi conten ione discrepent. Putaverunt Scholassici rideas omnes men in tem non nisi a sensibus haurire, vulgato illo eeleberrimo axiomate statuto, nihi dora'
e in ivtellecta , quod prior non fueri is sensibus remque omnem sine eonteis et 'cissent, patinamque essentemeriti, si opinionem Meteroquin veram eo nugarum, pinarumque apparatu non deturpassent, quo ex liberali matrona in foedam mere
7쪽
uieulam eua fies Praebitam sibi a Peripatellais decasionem lubenter captarent Cantesia hi, quibus id unice cordi erat, ut ibit ophiae sceptra piis eripereati atque
in vulgarium hominum oculos pulverem iniicientes manens commentum eam esse nullo negotio suadentes, em usum sibi Va moliendi campum relinquerent. VII. Censet ergo Cartesius, cui ctique ejus asiectae, Omnes singulasque ideas nutias . .. l. la objectorum occasiones, nullo sensuum auxilio , nullaque consectariorum dedu. Cistesii ctione obversari menti , sed ver omnes innatas esse, impressas videt laeest Deon
his in ipsa cre tione Si. de iis, quae sine ratiocinatione in nobis entimi ei modi lanesime ectioner, politicacis quibus tamen ideae nomen jure denegamus
Ortesiana sententia procederet, neminem sane haberent adversum scit enim irmnexione super se ipsam strusmodi omnia mens dignoscit. At quo mam ad quascumq. ideas ea mdem extendunt, tale rem certe lavant, surdisque fabulam enarranti ilia
e nam conscientia reluctatur, experientia clamat.
ni I. Cum L o itaque R Mi nnini sim ad falsas opiniones a indantefis
haec tri defendimus . l. nullas communes notiones , sive principia oeealativa . . s. o. ' u nec principia practica luuata esse , seu amma nostrae impressa , quae ea existen diu, tuae, uti recipiat, se in que serat Illa deas Dremes vel lentibus nostria, vel re oratione superi acquisit clueas operationesque mentis facta comparari. h lx Dei quoque ideam, quam plerique etiam ex recentioribus unice nobis inge. nitam esse putantas, a reliquis iecernunt, minime innat an et M propugnamus bquum snt, qui nullam, sint qui habent tantuarii imperfectam, i licet aliqua omnes Dei deam haberent , ipsa lamen opinionum diversitas menti impressam.
rio,et in dignoscimus, aliari maginatio, quae idea est , qua opiectorum iam absentium ima tellectio gines per sensationem impressae animae remaesentantur intellectio tandem, qua ea percipimus , quae nullo, ut percipiantur, externarum rerum ex tamentia a vel nervorum m*tu indigent. Sensatio &imaginatio phantasiae pro priadisunt in teste estio purae perceptioni tantummodo Competit. Placet nonnullis phanta uam, sive No natrιeem facultatem corpora tradere', animaeque denegare taverum utrum re .. bis,ilim, ni nil ao nos, cui tamen fundamento innitantur, non videmus. r a XI. Quia vero omnis perceptionum varietas ab ipso rerum, quas repraesentant odiscrimine proficiscitur , ipsa rerum distinctio, idearum discretio erit e, quidquidia: T vero mente percipitur, Vel substantia est,. vel rei modus, ves substantia modificata:
ἡ, .m.. proinde alia sunt ideae rerum , aliae modorum , aliae rerum modificatarum. Cuna rerum, sta vero , quae menti obversantur humanae, quaeque nos ad substantias: modos, de nodi ες ' res modificatas reduximus, ad decem asses, sive eategorias AristoteIaei reducunt.
' Beniemores aequo ipsis quidem essemus , si eategorias hasce, tanquam quid mero arbitrarium venditarentis at quoniam ea , qua semper garriundi . jactantia divisio. Aristote nem praeduamentorem ipsaque in natura fundatam blaterant...iυ atque ex ea , tanquam ex demonstrat principio in pthysicis , argumenta impuden. illime deducunt hinc, ne eruata iniurii limus , dicimus, diuisionem illam impero fectam admodum esse , eam nulla in physieis sufficere argumenta , quum lanium
2 i; e nomenclatura quaidam sint ex vulti loquutionibus hausta in qua nihil disces, nisi
8쪽
tandem quaemonibus ad caret is spectantibus utrum Deus reducatur ad unum ex decem praedicamentis, utrum praedicamenta sint decem , an realiter distinguantur , similibusque hujus furfuris aliis , quae audiens i .... Popula ride , multumque Orosa juventa .
Iumemina tremuis naso rispante caehinnos a JHem est iudicium. ι- XII. Prout vero ideae simplicem, aut compositam rem repraesentant simplices, , yel compositae dicuntur. Ad simplicium classes inter coeteras sensibilium qualita sitiees...etum ideas re ocamua, odoris puta , saporis&c circa quas non ex vulgi opinione composi- putandum, qualitates hasce eorporibus inesse, sed occasiones tantum sensationum x'. nostrarum ea corpora esse. Sensationes itaque lucis , caloris , saporis&c non ostri isunt aliquid simile causis excitantibus has sensationes. In rebus externis inquiebat in sin Democritus' b non est aliquid dulce, nee amarum, aut ealidum, aut frigidum, Miς Mi4
nec aliquid oliud ex iis, quae apparentiensibus hae enim sani nomina no rarum μ' affectionum.
Ill. Ex simplicium dearum complexu oritur compositarum genus, quae quum partibus constent, ut accurare expendantur, earum partes singillatim spectentvr sa , . Meesse est eui rei ea vis humanae mentis apprime conducit, quae subactis dici χ;...ius tur, perspecta etenim nostri intellectus imbecillitate, per quam unico simplicique quee-- conceptu rem quamque cum singulis ejus attributis distincte discernere neutiquam Mod navalemus nemo, ut arbitror dissilebitur, opus esse singulas per varios partiales
Conceptus dispicere ut ex partium natura exa inussim cognita , totius quoque in
gnitio exacta habeatur. τι γαρ, ανἐς τω φαHροῦ-s ν ιχ - Δύνωσιν , Hic autem cognostendi per abstractionem modus nullam inducit rerum realem disti inctionem : a cachinnis proinde abstinere haud sane possumus vel melius scholasticorum miserescimus, qui de humanitate Petri, ejusque Petreitate ova ingenii acumen lyvelut de substantiis diversis inter se , ex quibus inde Petrus coalesceret, disputarunt. Locum quoque haec abstrahendi methodus in universalibus obtinet id eis, ut particulares, vel singulares evadant. X lv. Idearum aliae reales sunt, quae archetypis suis constanter sint unilarmes, Ideae te vel fundamentum ut dici atalet in re ipsa habent: aliae imaginariae, quae illa con .iς ν δ formitate, atque fundamento in rebus carent chimericae tandem aliae, quae dates:
undamentum in rebus non habent S contradictionem involvunt. Hinc quum eae.
omnes smplices deae objectis suis conformes sint, in iisque habeant fundamentum reales esse dicendum est . Quia vero complexarum aliae conformitate , fundamento hoc audent, aliae carent,4 ex his nonnullae partes habent, quae simul stare nequeunt fit, ut aliae reales sint, aliae imaginariae, aliaeque contradictoriae. v. Item quia simplices idear partibus carent, suum non adaequare totum haud
hercle possunt: propterea ad aequatarum numero accensendae sunt in complexis di te
autem variae sunt partes, nihilque impedit,inuqminus secundum unam sui partem aequata. archetypum suum adaequent, seeundum reliquas non item . Quamobrem si quae secundum omnes sui paries objectum non adaequent, inadaequatis adnumerabuntur.' XUI. Quantumvis tamen enitamur infirmitati nostrae occurrere , ut vel per ah stractionem , vel per alia mensa clare cuncta dignoscamus accidit nihilo secius nobis saepenumero haerere aquam , dum obscurae confusaeque ideae impediunt, qu minus perfectam rerum cognitionem adipiscamur. Fit tamen plerumque, nos iuculpa esse, cur in rerum obscuritate versemur, quae ergo menti obvertetur obscu-
9쪽
ra aut confusa idea, antequam de ea aliquid assirmemus, ne aetatulae toto niti de hemus pectori, ut eam ad claritatem in distinctionem evehamus , dummodo fassii, ne de ignotis , aut parum notis aliquid affirmante 4 vel negantes, in turpi sitis mos labamur errores, quibus nihil est Philosopho detestabilius Clara autem ea est .stiis ridea, quae eo nitore, vivacitate pollet, ut eo modo ob cium nobis exhibeat, Dini, et . quo exhilcretur per sensationem , vel perceptionem bene ordinatam secus obseviae eonfu ra dicetur. Distincta item idea ea dicenda erit, quae dister entiam rei, cuius estis idea ab alia quacunque praeseserti confusa , quae disserentiam illam neutiquam exhibet media vero, quibus obscuras confusatque idea ad perspicuitatem evehi. mus, haec erunt M. mentis attentio, vivide enim sentit mens attenta , debilis est in distracta perceptio attentio haec ideas elucidae, lucidiores ideae e contra attenista, . tionem eXcitant cil ejusdem mentis reflexio , ipse enim spiritus actum reflexum ,h.hda, ' u ajunt , cum directo con;ungens, fit ideatum suarum conscius uti. Dum de id eis complexis fiat sermo, opus elli mentem pedetentim ideas simplices, ex quin completae coalescunt, terspicut intueri, ut inde complexam possit deam curet contemplari, quod qui fiat, numero XIII satis innuimus. XVll. Cogitationes quascumque nostras verbis, quae dearum sunt signa , ex pri
Veibo si mimus verborum usus adeo necessarius est, ut eo sublato Otaetas humana extemisy' plo tollatur. Societati pinetitam inquit Tullius x a les ratio moratis .... neoque ulla re onmur aUamur a natura ferarum oratio autem ex verbis constat: ea signa sunt infrumextalia arbitraria ad placitum Dei, si primaevam eorumdena institutionem respiciamus, ad Iacitum vero hominis, si considerentur quoin propagationem , variumque eorumdem apud homines usum. X Ulli. Quodcunque sit idioma vel purissimum, non ea abundat verborum eo. pia , quae id eis quas humanus spiritus percipit, exprimendis sufficit oritur ex mis: T de imperfectio vocum, qua complures ideae non queunt clare designarici ossiciu
claritati sermonis l. ideae admodum complexae cil ideae, quae nullam ad inviocem connexionem habent, ita ut iussum extet exemplum, ad quod valeao comparari. Illis ideae, quae ad exemplum cognitudifficile referuntur Tandem essemitarum deae . inc nomina , quibus ideae mixtorum modorum compIeliae cie nomiantur, magnae incertitudini obnoxia esse censemus atque adeo voces gratitudia mi, guriae, amoris Q, varia pro variis o num ingeniis significare arbitra mur; ex quo hominum dissidia proficisci defendimus idem de verbis qualitates corporum secundarias indicantibus esto judicium . id vero intelligitur una a Phim losophicum usum iam quoad civilem perfecta ea esse ultro admittimus. XIX. Sermonis obscuritati nonnihil addunt oscitantia, abusus , nonnullique hominum errores . Quandoque equidem verbis homines utuntur quibus nulla inest significatio. His praesertim reserta sunt opera scholasticorum, qui vel ut se aliis sapere ostentent, vel ut suam occulant ignorantiam, monstra illa verborum invenerunt. Plerumque etiam inconstantia pene inronerabili, modo uuam, modo alteram verbis appingunt significationem . Affectant nonnulli obscuritiem, ut vano falsoque scientiae nomine censeantur. γαρ πολλοὶ τη, - αλκ'Θκαν mu
. . . - δεξαν λοβλε, ιν Nomina quidam pro rebus apponunt quis
enim decem priuicabati, horrorem vacui , formas substantiales quid reale esse im ita abitu res Verba equidem nil significantia Magistris proferri impossibile creditur, obstinatio hinc sequitur. Tandem ut sexcenta alia mussa faciamus. figuratae loquutiones ' allusiones in orationibus ornatis heu quantum veritati nocent l/rtem Rethorum fuco ornatam damno veritati potius esse tuemur , eamque proinde
10쪽
deI a philosophici amovendam fanum esse consilium . Neque Philosophos terreat,
quod dum homines re :horaces calamistris non pelliciunt, mendicare cogantur, neoque publicis, ut Aethores , aerariis alantur,
Vilius argento es auro , viritillati aurum 4J XX. Ut sermonis defectibus,' abusui opportunum possit ad hi heri remedium
hos lancimus canones, i studeat Philosophus ab iis abstinere penitus vocabulis in Em 88;άquae sensu omni carent hujuscemodi essent nomina avtipatiae , ompathiae , insin ad haectast, ii ut nominibus, quae profert, clarae adnexae sint o distinctae ideae eon 'i δ*4- formesque rebus, quibus designandis inserviunt. Ill communem verborum usum sequatur, nec cerebrosus vel nova adinveniat, vel insolentes verbis appingat signi- fuationes. IV. Si quando communis usus vocibus vagas, non constantes tantum assignaverit signisicationes, vel per synon ima, vel per rei ostensionem, vel per deinfinitiones tandem sensum vocum declaret, uti lissimum id in Ethices quaestionibus censemus, in qua si vel ba per definitiones more geometrico expliCarentur, pol tot inter auctores dissensiones, magno Reipublicae malo, neutiquam existerent XXI. Dum intellectus plures ideas conferens ad invicem convenire illas, seu non convenire, sive unam ab alia includi vel excludi percipe, namque de alia assisemat, vel negat judicare tunc dicitur, quae secunda est humanae mentis operatio, Iudlatum quam non in contemplatione convenientiae, aut non convenientiae idearum sitam δ' ς' este defensamus, bene vero in eo actu, quo observatis atque in unum compositis perceptionibus, assentitur , vel dissentitur unam nempe ab altera includi, vel excludi fatetur XXu Cum vero nemo sit, qui non erret, nemo quem praeiudicatae non teneant opiniones, paucique sint, qui ex animo curent errorem, errorisque prava elemen. Causa erata, caulasque radicitus evellere evenit saepissime nos iudicantes decipi: innata rotum. superbia, libertatis abusus, judiciorum praecipitantia, opiniones ab infantia receptae, vocum aequivocatio, contumacia animi, aliena auctoritas, rationum desectus, ingenii perfidia , ignavia, odium in studium, desidia, falsae tandem probationum et certitudinis menturae, praecipuae causae sunt, cur iudicantes a vero inpenume
XXlII. Quo tamen facilius causas has errorum nostrorum declinare valeamus. praeter ea , quae superius pro recta instituenda philosophica facultate, cibus ver quomodo horum vitando tradidimus, sequentes, observare regulas non pigeat. l. Ea de re, exitenture
cujus nullam ha hemus deam .hil assirmare possumus nihil negare . II. Nulli rei
intra naturalem ordinem praebendus est assensus, quae tanta claritate, perspicuistate percepta non fuerit, ut nos vel invitos ad assensum rapiat. III suspectam esse debere evidentiam illam, quam non praecelsi maturum examen. v. malle in disputatioitibus vinci, quam vincere. U. Curare exercitio, arte, clabore incognita pervestigare, juxta illud ab ui studet piatam cursu contingere metam,
VI. De omnibus praeeonceptis opinionibus, dummodo inviti ad assensum non a piamur i dubitare. XXIV. Hacceia re celeberrimum est artesii Systema Ingeniosissimus hie Philosophus Philosophiam omnem a generali dubitatione exorditur: cum enim Cartila- indubium sit , opiniones ab incunabulis haustas falsas aliquando inveniri, cunnis ua dubia