장음표시 사용
21쪽
DE dispensationibus in impedimentis matrimonii. 7or 'I. rn aliquibus impetimentis
Q. II. An Papa dispensare possit in im
R III. De di pessatione in impedimem . tis non dirimentibus ii
22쪽
me Frater, dive sos Tractatus in mnum Tomum coblectos, quos, quia pro aliis Gestinaveram , non invenies forte satis ordinate positos secundum ordinem scholae:
23쪽
nom tamen nimium aberrant . Aliquos ex illis de
stinaveram pro Philos phia morali, si eam Scholasticae,
seu speculativae, ut OptaVeram , adjungere licuisset : erum aliter Deus disposuit, ita ut materias illas theologice tractare debuerim. Igitur post tractatum
ralium , ac de homine tam innocente, quam peccatore, ac de peccato ejus, quod dicitur originale, adjunximus tractatum de ultimo ejus fine, seu de beatitudine naturali , ct sepernaturali . Tum des peccatis in gener & in specie, ac denique de Virtutibus moralibus , seu
24쪽
cardinalibus in communi, ct in particulari Porro quia ordo scientiae
postulat, ut praemittantur, quae universaliora sunt, Oc
Velut principia iis, quae sunt specialiora, & ad singula
de actibus humanis , de conscientia , & legibus videbantur praemittendi tractatibus de peccatis, ct vi tutibus , quia peccata , dc virtutes sunt habitus, Sc actus speciales hominis, &ex illis regulis generalibus,
tum internis, ut est consebentia, tum externis, ut sunt leges, pendet Virtutum, VLtiorum , dc peccatorum sci
25쪽
nem illum parumper inve tere coegit . Interim Vale ,& pro me Deum Ora.
26쪽
De poenitentia virtute, O sacramento.
OEnitentia dnplici titulo habet loeum si, Theologia, sc. virtutis, &sacramenti; sub primo poterat considerari cum aliis virtutibus moralibus, sub secundo habet quartum locum inter sacramenta
strat sed sub utroque de illa hie agimus, quia sub utroque hic facit unum: nam in ratione virtutis est pars materialis intrinseca sacramenti. Ideo ab ea sub haeratione inchoamus hunc tractatum.
P anitentiae viam aperuit peccatum, quod ce-
ut cum homine natum est in mundo, sic vir tuti huic facit locum, Si eam reddit humanae saluti necessariam, ut quam singulis momenistis perdit gratiam, & innocentiam homo, hanc per poenitentiam, velut per unicum remedium, recupe
Q U AESTIO PRIMA...en, o quid sit paenisentia. AP unitione poenirentia nomen aerapit, inquit Itadorus, quas poenae tenentia, dam ipse homo punit poenitendo, quoa male admisia. Et August. 26hil aliud agit, quem vere panisex, nisi ut quod male fece- Tom.HIL A rit,
27쪽
diis , impunἰtum esse non at. Igitur poenitentia ex vivocis est quaedam poeme renentia, seu Virtus, qua peccator inclinatur ad poenam subeundam pro culpis tuis.' Est autem se. actus ille, quo peccator odit, detestatur, de punit in se peccata sua , yel hab tualis, sc. habitus permanens in anima, di inclinans ad tales actus. Rursus alia est interior, quae in m tus spiritualis animae , quo peccator inclinatur ad dolendum interne de peccato : alia exterior scit. actus,q uo peccator ad extra manifestat dolorem illum,& punitionem internam. Ad poenitentiam concurrunt T. cognitio intellectus considerantis, di ostendentis voluntati enormitatem peccati. a. in voluntate odium, Ecd testatio eiusciem peccati. 3. volitio, seu acceptatio poenae debitae pro illo. 4. eiusdem poenae voluntaria perpessio. Ad externam vero concurrunt a. externa peccati verecundia, dc Pudor. a. actus omnis laboriosus, quo peccatum suum externe confitetur, Zesubit poenam pro illo. Quaeritur ergo, an detur ta
lis virtus, di quid illa sit. CONCLUSI o.
Diatur poenitentia , quae est habitus ine Bians hominem ad detestandum , o puniendum in se peccarum. Est communis contia Lutheranos, &Calvinistas, qui aliam poenitentiam nqn agnoscunt Praeter conversionem, .seu amorem justitiae, & morum mutationem. Prob. I .ex Scoto , IJ qui poenitentiae existentiam ubique supponit, & quatuor de illa definitiones tradit, iuxta praedictos quatuor actus. I.quae proprie ad hanc virtutem spectat: Poenitentia est vindicare peccatum vise eommissum in affectu, vel effectu. a. est detestari, velmitrepeccatum a se commissitim , vel displisentiam habere. Q. coincidit cum nostra. . Prob. I p. ex Script. Concit. di omnium Patrum , de Theologorum consensu ubique loquentium de poeni
PIob.2. P. I. quia ubique, etiam in Scriptura, sit mentio de poenitentia sub illo conceptu, st. doloris.
28쪽
ne detestationis de peccato,qui dolor est prima, 3: pratia cipalis poena eius. De Israelitis legitur, Did quod ρα nitentia ducti super fratre suo Beniamin , uni Ueris. Israel valde doluis, erisque poenisentiam . Et Iob, saJIpse me reprehendo , aro paenitentiam in favilla , cire uisio. Et Ioannes in deserto , 3J Paenitentiam agiare .... facite frucrus dignos paenitentiae . Et de Tyriis diaeit Christus, s J In einere, cilicio paenitentiam egi sent. Et de Ninivisis , Paenitentiam egerunt. Et Paulus de Corinthiis, Gaudeo, quod contristati estis ad paenitentiam , &e. ergo ex Scrip t. poenitentia est viristus inclinans hominem ad dolendum, seu tristandum de peccato suo, de ad illud in se pun endum. Prob.Σ. ex Conc. Trid. sJ loquente de poenitent a praevia ad iustificationem, cum peccatores moυentur advosus peccata per odiam aliquod, o detestationem,
hoe est, per eam poenitentiam . Et docet, eam continere non μιum cessationem ἀ peccato , O vitae novae pro
positum , edi inchoationem novae vitae s ut volunt haereistici in sed veteris etiam Odium , &c. Et id probat ex Script. & exemplis Patrum: Ex quo factae intellitimui
eorum poenitentiam ex vehementi quodam anteactaemitae odio, o ingenti peccatorum detestasione manasse. Et dicit f6J anathema docentibus, duas tantum esse partes poenitentια , TerVores scilicet tonscientiae, agnito peccato , o fidem conceptam ex Euantetio, dcc. Et d
finit L Jcoptritionem , quae est primus , & principalis
actus poenitentiae, animi dolorem, O detestationem de peccato commifori & dicit eam parari per discussionem , collectionem, di detestationem peccatorum ,
Prob. 3. ex Patribus: nam inquit August. 84 Poenitentia est quaedam dolentis vindicta puniens in se, quod dolet eommisi ses item mores in melius commutared factis malis reeedere, nisi de his, quae facta sunt,s tisfiat Deo per poenitentiae dolorem. &c. Et Isidor. cit. Paenitentia quasi punientia , eo quod homo puniat parn tendo , quod male admisit .... Est dolentis vindicta, puniens in se , quod dolet commisisse Est paenitenda non committere, vel admilsa deflere. Et Ambros sm Poe- Α Σ ni
29쪽
riisentia est amaritudo animae,O dolor cordis pro malis, quae quisque commisit . Idem docent communiter alii Patres;ergo vera pgnitentiae ratio consistit inlio quod inclinet hominem ad punienda in se peccata. . Prob.denique: nam ex omnium sensu , etiam haereticorum, nomen poenitentiae significat correctim nem persectam vitae , sed haec correctio non est pers cta une odio, di detestatione peccatorum, & aliqua eorum punitione Voluntarias ergo Paenitentia recte describitur habitus inclinans hominem ad detestandum, & puniendum in se propria peccata. Dixi I. habitum ; quia hic loquinmur de poenitentia habituali permanente i dc hinc facile colligis,quod poenitentia actualis est actus , quo G detestamur, de
Punimus in nobis peccata nostra. a. quo inclinamur
detWandum, is odiendum peccatum . dc id spectat
ad rationem genericam Virtutis. Nam singulae virtutes oderunt actus sibi contrarios. 3. ad puniendum
infe proprium peccatum s de in hoc sita est piopria differentia eius ab aliis virtutibus. Licet enim omnes detint peccata, dc vitia sibi contraria, id faciunt tam in aliis , quam in ipsis peccantibus, dc non curant de indicta, & punitione, modo vitentur de praesenti, de in futurum. At illa detestari, dc punire in ipso pe cante proprium est solius poenitentiae. Obiicia. Poenitentia dicitur Graece&significat resipiscentiam 3 sed hoc mon importat ullam punitionem de praeteritis s ergo nec poenitentia. Prob. mai. ex Tertuli. si J Per paenitentiam nihil aliud inteia ligitur , quam simplex conversio sententia prioris, quα etiam sine reprehensione ejus possit admitti, etiam in homine , nedum in Deo, eujus omnis sententia caret cuia pa. Nam in Graeeo sono paenitentiae nomen non ex deliacti confessione ex animi demutatione compstnm est se .go poenitentia nullam dicit poenam, alioqui non esset in DF, ut supponit Rrtullianus. Resp.dissimai. Poenitentia generalissime, dc improprie, concApecialiter, dc proprie,neg.mai. Zc cons. nam Poenitentia non dicitur ae Deo, nisi valde impropriti quatenus inisuitas hominis dat ei motivum poenitendi de bonis illis collatis, licet alioqui Deus sit in se incapax talis mutationis. Evenit erum in bonis factis
30쪽
paenitentia eonfessos ad invidiam, 'exprobretionem ejus , qui bene Dii ingratus extiris, ait ipse Tertuli. At poenitentia vera significat dolorem intimum de pro .
Obiic.2. Contritio, & attritis sunt veri actus poenitentiae; sed in his nulla est poena ; ergo nec in poeni tentia; ergo haec non est punitio peccati. Prob. min. Nam ex August. Poena est disentio ab his , quae nobis nolentibus accidunt. Sed contritio, & attritio non a 'cidunt nobis nolentibus , sed volentibus liberrime; ev. go nihil habent poenae.
Per, neg.mai. Contritio est de peccato, quod iam displicet, di ει contritioest de re noli ta δε quidem sum- nolita, de displicem; dc siccontritio, vel attritio, est poena in sua causa, st. in peccato. Dixi , absolute loquendo nam exraBonaventura poena potest esse voluntaria. assu
mitur a voluntate imperante , ut est nena poenitenti liis . a. quia fustinetur a voluntate acceptante ,ut poenae
mar rii. y. quia sustinetuν ἀ voluntate tolerante spei patientiam flicti contrarium ametur in ut eum amans sanitatem infirmatur , O patienter tolerat infirmit rem; ergo non est de essentia poenae, ut sit omninois involuntariac
paenitentia sit virtus , O quasis. Suppono ex dictis, quod virtutes aliae sunt aestu,
sim , o morales, quia ex moribus, seu actibus frequentatis acquiruntur; aliae inissae, quia nobis divinitus infunduntur . Istae vel per se infusae dicuntur, quando nullis naturae viribus mssunt haberi, ut fides, spes, & charitas r vel per aeeidens infusa, quan do non sic absolute superant vires naturales, tamen in modo eas habendi superant; quia sc. non possunt acquiri tam subito, vel tam perfecth. Aliae dicuntur. τheologicae , quia directe respiciunt Deum pro objecto, ut fides, stes, Becharitas 3 aliae pure morales , non tantum ratione acquisitionis, sest ratione obiecti,quos . A I cst.