장음표시 사용
51쪽
Prob.a. si rinitentia directe intendat resareste ius divinum, id facere non potest, nisi aliquo medio hesego immediatius respicit hoc medium,quam ius ipsum ergo istud non est obiectum formale immediatum nitentiae, sed punitio peccati, perquam resarcitur ius illud . Prob. cons. nam sic ius Dei est finis eni AEnitens vult resarcitionem; sed finis eui non est objectum sor- male actus, vel habitus, sed est rpsa res, quae fit,vel
datur pro resarcitione s ergo &c. Prob. I. P. I. amicitia cum Deo spectat ad virtutem Theologicam , & maximh ad charitatem; ergo r conciliatio illius non potest esse obiectum sotmale Pinitentiae, quae est Vinus moralis, ut probatum est :. Probra. quia non sollim charitas, sed de omnis alia virtus potest intendere pacem,le amicitiaraicum Deor Charitas quidem stirine, di per se, suia haec amicitia
est de obiecio eius sormati s aliae vero indirecth , di per
dob. quia pax, reconciliatio, & amicitIa illa est
potius enectus, & finis extrinsecus p nitentiae, quam obiectum eius formaler nam ideo punimus Reccatum in nobis, quia Deum volumus nobis reconciliare, MPacificare; ergo prior est psnitentia, quam illa am ciria, de reconciliatio 3 ergo haec non est obiectum formale penitentiae , sed finis extrinsecus, vel effectus eius.
Prob. . obiectum formale debet coniungi cum materiari; sed obiectum materiale pς nitentiae, sc. peccatum , non potest conjungi cum amicitia Dei s ergo haec non est objectum formale nitentiae. Prob. denique a nam sine attentione ad ullam reconciliationem , & amicitiam possum detestari, Modire peccatum , di illud punire in me per actus verae PSnitentiae, V. g. attritionis& per istos frequentatos acquiram habitum inclinantem , di juvantem ad mmi les; ergo dic. Objic. I. con. I. p. ex Scoto, per actus penitendi fit ivere comi ensatio iniuriae factae Deo per peccatum s e
go recte illa potest dici objectum formale pς nitentiae,
α illorum actuum. Prob. cons. illa compensatio Pe tinet ad aliquam virtutem t est enim per se honesta;
sed non potest pertinere ad aliam praeter psnitentiam;
52쪽
R p. dῖst. ant. fit compensatio tamquam effectus di sequela punitionis peccati,con. tamquam obiectum. , finis intrinsecus poenitentiae , neg. ant. di cons. nam somnia bona, quae sequuntur poenitentiam , dic rentur obiecta eius forma lia , aut fines intrinseci, idem direretur de reconciliatione, de pace, de remi sone, &c. quia haec omnia sequuntur ex Poenitentia a
sed haec prius supponitur existens, di perfecta in sua specie per punitionem peccati s ergo ista punitio est ratio eius formalis constitutiva. Ad prob. cons. neg. min. nam compensatio beneficii, vel injuriae pertinet ad iustitiam generalem commutativam, aut gratitudinem potius, quam ad ps nitentiam . Inst. i. Penitentia inclinat ad satisfaciendum Deopto peccatis, & per illam fit Deo satis , de placatur sergo obiectum sormale eius est satisfactio , seu com pensatio: nam idem est finis actuum , di habitus e
Resp. di st. ant. inclinat, de satisfacit secundatio. con. per se,& primario, neg. ant. nam si penitens mώhil cogitaret de satisfactione , elim dolet de peccato, & illud in se punit, adhuc vera esset pςnitentia. Inst. a. Non potest esse actus iustitiae vindicativae. quin sit compensativae; sed per nos est actus iustitiae
vinditativae; ergo compensativae. Prob. mai. punitio est satisfactio commensurata peccato; sed illa commensuratio est ipsa formalis compensatio a ergo dcc. Resp. neg. maj. nam , ut dicebam , potest quis vetile dolere de peccato, & illud in se punire, nihil cogitando de satisfactione, & si haec ibidem adsit, id contingit per quandam sequelam, aut comitantiam materialem. obiic. con. a. p. Paenitentia est species iustitiae ; emgo respicit aliquod ius speciale; sed hoc non potest esse , nisi ius divinum , quia nullum aliud laditur per Peccatum, & resarcitur per pς nitentiam 9 ergo ponitentia respicit pro formali resarcitionem iuris divini. Resp. dist. .ant. speetes iustitiae vindicativae , cone. commutativae , neg. ant. nec enim rei Picit praecish, &Per se satisfactionem, sed punitionem per PQnam debitam .
53쪽
pter laesum aliquod ius, aut legem divinam s ergo semper respici aliquod ius divinum, & resarcitionem eius pecvindictam. Resp. dist. conc pro obieeto, & fine extrinseco, con. pro obiecto formali, &fine intrinseco , neg. conseq. nam directe respicit AEnam, indirecte autem, dc consequenter per illam finam respicit Deum, seu iuris ejus remistionem. Inst. a. sunitio illa non habet bonitatem, nisi ex sine, sed ille finis est bonum iuris divinis ergo istud respicitur, di intenditur primo per pςnitentiam. Resp. neg. mai. nam habet bonitatem per se, & ex obiecto, velut fine primario , dc intrinseco, secund xiis autem bona est ex fine extrinseco, qualis est resarcitio istis divini; di hoc motivum , de finis non magis spectat ad poenitentiam, quam ad aliam virtutem maxime ad charitatem. Inst. 3. iustitia per se , & intrinsece respicit ius; sed pgnitentia per se est iustitia; ergo pgnitentia per se rese Picit jus,non autem secundario, di extrinsece . Resp. dist. maj. respicit ius alis uo modo, mediate, vel immediate, con. immediate tantum , neg. mai.&cons. nam vindieativa respicit immediath AEnam peccato debitam, per quam satisfit iuri legis , aut legislatori S.
Objic. I. cont. I. P. Omnis AEnitens per pςnitentiam vult reconciliari Deo, & redire in ejus amicitiams esego haec reconciliatio est eius objectum formale. Resp. dist. ant. intendit mediate, & ut finem e trinsecum , n. immediate, ut finem intrinsecum , Neg. ant. nam , ut saepe diximus, intendit dilecte pς- nam peccati, mediate vero per punitionem vult placate Deum , di eum sibi reconciliare, reparata ejus offensa per psnam illam. Inst. Tollere cau*m odii divini est per se bonum, Ecobiectum alicuius virtutis, sed non potest esse obj ctum formale alterius virtutis, quam penitentiae; de hoc est velle placare Deum, & redire in ejus amicitiam ι ergo&c. prob. min. soli pgnitentiae competit tollere peccatum ut offensivum Dei, & ut causam dii eius, ergo dcc. Res P. neg. min. dcant. nam tollere peccatum subtatim olivo, di ratione pertinet ad charitatem --tius a
54쪽
itus, quam ad Nnitentiam praecish. Charitas imperat pςnitentiam ex motivo amoris Dei, ut in contritione persecta , di illud motivum est illi proprium, dc intrinsecum , segnitentiae autem extrinse
CONCLUSIO III. Undisabilitas , seu pundit speecati est objectum
formale paenitentiae. Ita Scoti stae. Prob. I. ex Scoto cit. id dicente, quod speciale o lectum, per quod rinitentia dicitur virtus Deciatis, eis pereatum vindicabile. Et quod proprium objGIum μstius e 7 malum vindicabile , seu reus , in quem vindicandum est ; ergo ex Scoto ratio formalis, sub quamitentia respicit peccatum , est ejus punitalitas , leuvindicabilitas. Prob. a. Sub ea ratione peccatum respicitur apqnitentia, sub qua respici potest, & debet ab aliqua sp elat i virtute ; sed peccatum ut puni bile non potest proprie, di per se respici ab alia 1 peciali virtute , nisi hrinitentia; ergy&c. Mai. patet: nam vere honestum est illud sic respicere. Prob. min. ex August. IIussisti Domine , ct ira est, ut poena sis sibi quisque neca
sor . Et S. Isidor. cit. Itic vanus numen habet . poena, quasipaena tenentia, paenitentia ,seu quasi punientia dia 3ur , eo q-d ose ρuniat poenitendo, quod male admist. Prob. a. eadem min. & ipsa conclusio; tum quia nurula alia virtus sic respicit peccatum, tum quia nulla alia ratio potest melius assignati, sub qua illud respiciatur, di perquam renitentia virtus distinguatur ab aliis, ut patet ex praecedenti, ubi reiecimus alios diiseendi modos .. Obiic. i. Penitemia est virtus detestativa, non pros cutiva; sed vindicabilitas non est ratio detestativa , sed prosecutiva ; ergo non pertinet, sutem non constituit pςnitentiam. Resp. dist. maj. detestativa quoad aliquos actus ,
con. quoad omnes, neg. mai. &cons. detestatur Peccatum ut malum, & secundum se, & confitetur, se
55쪽
& puniret & declarabilitas, & punibilitas sunt ratI
nes voli biles, & sequuntur ex odio eius. Commune est omni virtuti, ut habeat actus fugae, & odii circa malum bono suo contrarium , & prosecutionis ,& moris circa bonum suum. Obile. 2. Sub illa ratione peccatum est obiectum Προnitentiae, sub qua terminat, & movet actum eius. sprincipalem; sed non movet, neque terminat illum actum sub ratione puni bi litatis; ergo haec non esto iectum ejus formale. Prob. min. principalis actus pse mitentiae est odium, & detestatio peccati; sed haec non, terminantur formaliter ad punibilitatem, sed ad m,
litiam peccatis ergo die. - . . Resp. neg. . min.&dist. a. mai. odium est principalis actus imperatus, con. elicitus , neg. mai. &cons. nam primarius actus poenitentiae., ut Poenitentia aest,
di elicitus, est volito punitionis peccati, ex qua imperatur odium , ae detestatio eius,' illud odium est commune omni virtuti, ut diximus. Inst. Contritio tenet primum locum inter actus pl- nitentiae sex Tridentino I fi J sed haec continet odium, di detestationem pecc/ti,non verbPunitionem .
Res dist. mai I. Iocumtamnitate , cone. orig3ne', neg. mai. & eons nee enim alia est mens Concilii: noruenim ignorabant illi Patres, poenitentiam inei pereaeognitione peccati, & gravitatis culpae, & inde est uesitio puniendi illud, di maximε contritio imper se cta concipitur ponderando pucatorum gravitatem , multitudinem, foeditatem dce. Hine tristatur , dc d ,et peccator. Igitur poenitentia Ineludit quIdem odium , &det stationem peccati , std per illa iuγn distinguitur ab se Iiis virtutibus, quia omnes odiunt, & detestantur mala opposita bono suo: V. g. temperantia ebIietam rem: castitas luxuriam , dc fid Sess. .c.
56쪽
animae, in qua immediate inhaeret habitus virtutis hujus; de mediam, quod est persona AEnitens san in statu innocentiae, an in Beatis , vel Angelis possit.
menitentia stirrus amethiva, in resideo inam A diate involinitate. Est communis.' Prob. I. ex Scin . s. J, Paenisere non est amus alicuius visentis Hyue alis 3 inia est Husaveritus, usa petitus ; quia imperarintellectui, ut conseviret, iacmoluntati, ut detestetur hoc imperαre non convenis
nisi amitui , aut voluntasi , dcc. . 'Prod.a. ex dictis: nam poeniten est virtus inclia nans ad volitionem poenae eu punitionis peccati commissi in ipso poenitente, sed hoc spectat ad voluntatem;
ergo dic. Prob. 3. Poenitentia non est habitus Intellectus; e go Voluntatis. Prob. ant. non est scientia , nec fides, alec Prudentia, Vesars ergo dic. Nam hi solisunt i sellectuales .
. Confitio tr. de virtutibus moralibus: nam iussilia est virtus in voluntates sed renitentia est species iustitiae; ergo dae. Confir.a. quia non inclInat intellectum ad asse sum, vel dissensum, sed ad velle vindicare peccatum, Ecad odium, dolorem , & tristitiam eius, de ad pr Positum non Peccandide csteros sed in actus sunt iavoluntates ergo & Pgnitentia. . , uobile.1. Poenitentia est iudicium,quo meator interugit, & iudicat seipstim ut reum, & debitorem poenae pro culpa ; sed hoc iudicium est actus intellectus; ergo de ptastentia. Resp. dist. mai. est iudicium praesuppositivε, eonc. sirinaliter , neg. mai. nam volitio puniendi peccatum B. . suin
57쪽
supponit quidem cognitionem , & iudicium reatus, di obligationis ad penam, sed non consistit in tari iudic o formaliter, sed in volitione puniendi juxta illud
iudicium. obiica. rinitentia debet esse, ubi est peccatum, alioqui non posset illuὰ expellere; sed peccatum est ita omnibus facultatibus animae: nam per singulas camus 3 ergo&c. Resp. neg. min. nam lie t pecemus per altus mnium facultatum,& materialiter peccatum sit in fingulis formaliter tamen est in sola voluntate. Resp. a. neg. mai. & dist. prota non posset expellere sermaliter, ut calor expellit friεus, con. efficienter, Meg. ant. nam paenitentia expellit peccatum, quasi z- i
temet, efficientia morali, & meritoria. obite. 3. Actus poenitendi sunt in parte sentitiva; v. gr. dolor, di tristitia, di peccata, saltem externa; ergo&c. Resp. dist .ane. achiis imperati, & materiales, conieliciti, & formales, neg. ant. & idem est de peccatis; voluntas imperat dolorem, & tristitiam, sicut & Pstim formale Peccati, quod committitur in parte se
Poenitentia pronio in formaeliter est in solo homine viatore post peceatum et in Beatis, neo in Angelis , lnee in beata Virgine ,-multo minus in Christo non est nisi impromie, O secundum aliquos actus r quoad har tbitum vero manet in illis, in quibu, extitis in hae - , τα. Est communior ,& de I. p. nemo dubitat. Prub. I. ex Scoto , tI4 qui de beatis, & Angelis videtur problematicus, sed magis inclinat pro affirma at Va . .aliter dici test,quoti paenitentia est habitus -- elinans ad vindicandum in se reum . Beatus, autem , ct innocens poliunt habere habitum promme vindicandi in alium Num ; ergo O in se, si tamen reatus inesset. Et sic ρουβ e needi, quod in βMucinnocentiae.O in beatitudine manet ista virtus. se mirum, eum in Deo maneat justitia vindieativa . Idem docet in Reportavis r quod inrellisitur quoad aliquos actus, prima paM
58쪽
non eget probatione , quia constat ex dictis de eius ei. xi stentia, & patebit ex dicendis de eius necessitate. Prob. a. p. de beatis , Angelis , & B. Virgine , di aselliini de Christor nam poenitentia supponit peccatum in subjecto suo ; sed peccatum omne repugnat iri illis, & maximE in Christo ue ergo&paenitentia qu Maehrum. Prob. s. p. se. quod sit in illis impropriὸ, .&quoaa habitum. Poenitentia potest concipi ut habitus inclinans voluntatem ast vindicandum peccatum absolute, &praescindendo, ata in se, vel in alio; sed in hoc sensu non repugnat, nequidem in Christo; ergo δα- Prob. min. Nam possunt inclinari ad odiendum peceatum , de ad volendum illud punire in peccatoribus, di gaudent de vindicta, qua Deus P uini receatores
Confir. de Beatis, quia in coelo possunt recordati de peccatis in via commissis, & illa odisse, ac det stati, sed sine tristitia, & dolore incompatibili cum statu beatitudinis , ergo possunt habere aliqualem pς- nitentiam, etiam quoad actum. De Christo diximus
Prob. denique de habitu. Nam qui habuerunt habitum poenitentiae, sicut de aliarum virtutum in via, possunt illos conservare in patria ue nec enim dedecenassatum illum, imo θe ornant, sicut per illos merue
obiici. Habitus dle esset frustra iis Angella, & beatis, & multo magis in Christo, quia non posse: exire
in actus ullos 3 ergo in eis non est admittendus. Resp.neg.ant. & cons. prob. tum quia esset in eis adornatum, tum quia possent sibi complacere in poenitentia nostra, & illam desiderare. Gaudium est in eg-ti super peccatore poenitentiam agenae ι vellent ipsimet punire peccata omnia, si Deus id eis committeret, uti sepe committit Angelis. Tales affectus, de actus suae 9 nitentiae, dc ad eam reduci possunt.
59쪽
PRObabiis ast habitum paenitentia fuisse in Adamo
innocente ; non est autem in damnatis. Prob. I. ex Scoto dicente. id Potest mneedi, quod in statu innocentiae , ct beatitudine manet ista virtus. Et in Reportatis sic argumentatur: sad Aquendo de habitis,prout habens illum, pronus est ad agendum secuniadum inclinationem eius , quando objectum , O alta mnia concurrunt 3 sie potest concedi, -οd poenitentiae
virtus fuisset in statu innocentiae, O sic potest poni in
Beatis, non autem ut illo utitur habens, eum volueris, quia objectum ejus numquam in beatis, nec in imiOeenseribus accidimet. Quoad damnatoS autem docet, quods 32 probabiliter funt continue in aliquo malo velle , st. obstinati in peccato, tantum abest , ut peniteant. Et alibi dixerat: Γ J damnati vere non ps nitent, quia pinam voluntarie non tenent. Et in Reportatis. Paret in damnatis , quomodo juste a Deo pena eontinue imprieZa involuntarie fustinerint quia Reut eontinuant culpam , ita unae continue insinae remurmurant tamquam simpliciter involuntariae : sunt enim impenitivi , sina eorum superbia ascendit semper. Prob. a. Quia Adamus innocens Potuit peccare; ergo & peni tere. Confir. ex dictis. Adam habuit omnia dona gratiae,noc istud debuit illi deesse, quippe faciebat ad ornarum parentis , & capitis totius generis humani, item ad puniendum non tantiim in aliis, sed etiam in se Peccatum veniale, quia hoc poterat inesse in illo sta- tu , ut dictum est, sed etiam in aliis veniale,aut mo tale ; ergo &e. Prob. a. p. Nam intellectus damnatorum semper alii Fatur ad considerationem ignis, & voluntas est o stinata in malo, & sciunt se non posse velle bonum ubium ex motivo virtutis ullius ; ergo non sollim stra,sed etiam impossibilis est habitus ille cum illo statu. nfir. ex Patribus. Nam inquit Isidor. fue J Tanta est perversitas diaboli, quod nullo modo potest ad psu renuam , siυe grariam renitentia resurgere, ideo dic
60쪽
tis est penitentia quoad habitum, di actum. iResedist: cons. innitentia desperat nis , inVιdrae, di furoris, con. vi uris neg- ant. nam illi 'otus v Iunt ex visione selicitatiε , quos habueruna 2 2 simi utuntur, & tabescunt ex mIidia, di de Ioue illi motus sunt purae passiones ex malitia cInst Damnati reeordantur Peccatorum suorum , de
Entea detesta saltem -ter innas, quas pa- naturasia manserunt intugra ergo dc habitus Innitentiae naturalis, sicut ecstientia naturali dς--,lum sit χω
tior in ilis' ita & vineit omnem inclinationem-m binnum, maxime inbonum virtutis. x