장음표시 사용
221쪽
Deduclla huc usque alimenta, primamque sic alterationem passa, superato diaphragmate, ingrediuntur ventriculum,
ibidemque maiorem adhuc, accedente liquore gastrico, mu-' lationem patiuntur, sive enim consideres solummodo ventriculum ut merum alimentorum receptaculum, ubi chylincationis jam factum est pri in ordium, sive ipsa spe ' es alimenta u-1a beriorem solutionem, digestionem atque extra filonem postulantia adhuc, ab activis liquoris gastrici particulis lenem inire fermentationem, quam visceris tonus plurimum cum adjacentibus adjuvat partibus, ut considerato hoc modo ventriculo, minuentio minus adstipuler, qui alimenta omnis in ventriculo prius acescere voluit, aut L raro, qui eadem putrescere opinatus est in statu naturali, tanquam veritati minus consentaneum judicem; accedunt enim hic aliae adhuc actiones in ventriculo, quae majorem alimentis inducere debent mutationem , ut chylus suam perfectionem atque nitorem acquirat, Unde merito concludere licet: Fermentationem, si concipere liceat aliquam, quamvis hic in ventriculo incipiat, nunquam tamen ad eum educi gradum, ut claylus naturaliter evadat acidus, nisi forte ab assumtorum nimis acidorum ibidemque longius morantium copia; oc tunc status adesi morbosus.
Diversis construitur tunicis ventriculus, quarum interior tubulis excretoriis plurimis hiantibus per crustam villosam aut
mucosam π1LLISIO dictam cernitur coniiciusta, continuo humorem limpidum gastricum dictum magna emittit copia, Ut in animalibus disse diis, 1i aperiatur ventriculus & abstergatur humor hic quo mactet, astatim eundem post abstersionem dentio repullulare deprehendes; habet autem hunc simul usum Tom. VI L. D d crusta
222쪽
crusta illa villosa, ut sit muco quasi instrata atque languine eumsc. in finem, ne ingesta acria nimis rodant, aut dolorem ventriculo molestum excitent; prima haec membrana aut Velamentum interius substratis aliis multo habetur amplius, multasque rugas in eo efficit, ut maxima etiam vi si in fles stomachum, nunquam tamen eo usque distendi poterit, ut rugae Iiae obliterentur, atque hae dictae remoram non solum alimentis injiciunt, sed impediunt quoque totalem ventriculi, quidem non nisi in longiori jejunio depletionem; hanc membranam rursus excipit alia glandulosa humorem modo dictu in secernens, quae ab altera sui parte reticularis seu plane vasculosa conspicitur, ut per injectiones hoc loco institutas eleganti apparet spectaculo; ex quibus facile colligere licet, quid alimentis contingat in ventriculo tanqua in receptaculo quodam in loco calido posito, ubi magna copia afuit continuo humor subtilis distolvens ex optimo sanguine arterioso scilicet ex
ramo caeliacae arteriae sinistro secretus, cuncurrente calore tum a sanguine affuso, tum ab adjacentibus visceribus mutuatitio ingesta particulis sitis summe activis silinis oleosis volatilibus ope spiritus vectoris fundit, solvit ac discerpit in minimas moleculas , Unde primo macerationis , diluitionis, solutionis, fermentationis & coctionis fundamenta deducuntur; sequitur proin: Humorem gastricum ne quidem in animalibus longiore fune pressis nec vere acidum nec pure alcatinum deprehendi, ceu experimentis circa hanc rem pluribus ab aliis & me ipso tentatis abunde probari potest. g. XI. Accedimus nunc ad tunicam ventriculi tertiam eXplicandam, quae musculose est, & duplicis generis fibrarum serie, longitudinalium nempe dc circularium seu transversaru in gaudet s
223쪽
III det, quae tamen non rectas formant lineas , ut in gula, sed ad ventriculi figuram se accσmodant, hae contractionis imo ti- 14 bus variis alimenta ulterius elaborant; fibrae enim dictae ab oesophago incipientes, & recta versus pylorum secundum longitudinem tendentes, dum contrahuntur, capacitatem ejus breviorem reddunt; fibrae autem transversales priores decus. santes totumque cingentes Ventriculturi capacitatem ejus, dum agunt, contrahunt, agentes autem simul duo hi ordines fibrarum, alimenta ab Omni puncto aequaliter valde premunt; ne autem horum motu cito nimis exprimatur chylus, tertia series fibrarum nervosa fere hic posita fortis robusta annuli instar orificium superius ambit, dein per partem concaVam ventriculi descendens orificium inferius sic dictum seu pylorum claudit, ut hujus ope, quo magis impletur ventriculus, eo magis orificia ejus constringantur; hae omnes fibrae ventriculi dictae, dum agunt simul, alimenta contenta triturando valde mutant, atterunt, discerpunt, miscent ac promovent
soluta sic liquidissima, & per pylorum his obsequentem eX-
pellunt; nec mirari providam heic naturam satis possumus, quae animalia pennata seu volatilia omnia, dentibus carentia , dc rostris solum armata, dum alimenta deglutiunt integra musculis duobus ventriculo oppositis instruxit, qui membrana investiti dura atque robusta contenta intus alimenta lapidum molarium instar continuo atterunt re discerpunt, accedente simul
frena ac lapillis hunc in finem ima ab ipsis deglutitis ac helcspectandis, de quibus vid. CL P Y ERI Mat. Ventita Gad. Nec aliam ob causa in videmus alia reliquae quadrupedum genere dc ruminantia omnia quatuor communiter ventriculis esse donata, partim ut gramen vel pabulum ab ipsis degluti tum
primoque traditum ventriculo, κοίλια, Graecis dicto, seu 33 Ventriculus magnus aut rumen Latinis, ab hoc pro meliori rursiis subactione redeat in buccam, ulteriorique praeparati Ο-
224쪽
ne aptum evadat in reliquis tribus sitis dextro in latere, ac reticuli, o massi S abo inali nomine venientibus; Notandum autem hic cumprimis circa situm naturalem ventriculi humani;
Eundem a nullo sere Anatomicorum accurate satis descriptum inveniri, etenim ejus pars concaVa, qtiam omnes communiter habent pro superiore, re vera est posterior, convexa vero, quam pro inferiore habent, anterior magis exacte dici meretur.
Non dari in ventriculo naturale quoddam fermentum ii astum, nec digestionem fieri ope acidi alicujus vitalis, neque hic Archaeum Fabrum, ut fabulatus olim est H E L Μ O N T 1 U s, locum habere posse.
Facile colligi, cur ex nimio oriatur cibo cruditas, post modicum vero assumtum bona subsequatur digestio; item, cur ex solo vitio ventriculi totum corpus aegrotet, ut jocose licet, vere tamen QUINTUS SERENUs in praesago Parnassi motite ludit his versiculis: stomachim Regem totius corporis esse Contendunt, niti vera ratione videntur; Hujus enim validus 'mat tenor omnia membra ἰEt contra ejusdem Amantur cuncta vigore.
Videmus stomachica medicamenta fibras tantum ventriis culi roborare, ejusque motum oscillatorium instaurare, copia vero nimia vel continuo eorum usu assumtis saepius obesse magis, quam prodesse, experientia confirmat.
225쪽
Purgantia dc vomitoria potissimum per irritationem dc vellicationem fibrarum musculosarum ιχ Iiervearum Ventricuinti oc intestinorum vires silas exserere.
Ex ante dictis nondum omnia colligi possiliat momenta, quae alimentis in ventriculo accidunt ; partes enim circumjacentes Varias una motus ventTiculo imprimunt, dum arteriae ipsius ventriculi, sic. gastrica dextra & sinistra pulsationibus iteratis symbolum suum conserunt, dein partes vicinae actionestia, Ut diaphragma, hepar, lien, pancreas , OmentUm, imo arteria ipsa a orta ventriculo supposita motu suo valido, dum per horae unius spatium plus quam 5 OOO. edit pulsus, cum reliquis visceribus tot ictus & conquassationes ventriculo & alimentis contentis imprimit, ut ventriculus per tot mille millenos ictus veluti tot quasi pistillos continuo comminuentes, atque quatientes, & ab omni parte Venientes motus recipiat, a quibus non leves sequuntur chylificationis effectus & commoda , namque ut in proverbio est:
Gutta cavat lapidem non vi sed saepe cadendo. XIII. Accessit ultimum haud minoris momenti, quod ad digestionem mutationemque alimentorum in ventriculo confert, auxilium , motus sic. diaphragmatis, & musculorum abdominis, illud communiter ex duobus constructum cernitur musculis in medio apone urosin constituentibus, quorum superior asserno ct costarum inferiorum cartilaginibus emergit, inferioΓvero variis tbndinibus ab omnibus lumborum, interdum 37 a primae & secundae ossis sacri vertebris ortus, tendinem suum
226쪽
suum cum prioris tendine conjungit, ut dum agant simul cavitatem pectoris ampliorem reddant, contra Vero abdominis valde arctent; musculi vero abdominis decem sunt, ab utroque latere f. in eandemque conspirant pressionem, I Q . Oblique descendentes seu externi orti larga a ponetirosi a margine exteriori ossis pubis usque ad eminentiam marginis ossis illi protenduntur suis extremitatibus carnosis excipiendo insertio-iles nitisse ili pectoralis & serrati antici inferioris, terminantur
in tribus ultimis costis veris & quinque spuriis; a φ . oblique adscendentes seu interni similiter margini seu circumferentiae adhaerent ossis illi usque ad os pubis sponeti rosi sua, ac parti anteriori cum priore musculo lineae albae inseruntur, tandem quoque cartilaginibus s. costarum spuriarum exterius applicantur; 3. . transversales proficiscuntur tendinosi tum a processibus transversis vertebrarum lumbarium, tum a cartilaginibus infimarum costarum, & ab interiore margine ossis illi ct pubis, peritonaeo proxime incumbentes tandem desinunt in lineam albam; 4 . . recti principio tendinoso orti ab eminentia anteriore ossis pubis implantantur cartilagini mucronatae seu ensiformi& cartilaginibus duarum costarum & primae spuriarum, & ad robur binas, ternus imo quaternas interdum i II- scriptiones obtinent; s . pyramidales dum adsunt musculi, a parte laterati sun chondroseos ossis pubis orti, carnosi, sensim gracilescentes degenerant in lineam albam. Horum omnium inusculoriun ossiciuili est flexionem & motum trunci diversimode promovere, exspirationem adjuVare, ventrisque cavitatem coarctando ad ventriculum, di quicquid in illo continetur, comprimendum sociam adferre operam; & quamvis totis suis viribus in hoc ultimum non incumbant, nullus tamen
relinquitur dubitandi locus, quin illi functioni ventriculi suppetias una asserant, dc quidem junctis cum eo viribus; hujus rei experimentum instituere non erit dissicite: si enim .abdomini
227쪽
2Is domini animalis cujusdam vivi parvum infigas solum viii nus, per quod immittere poteris digitum in abdominis cavi
tatem, invenies premi interna Viscera, non aliter ac inarui forti continuo comprimerentur.
Elaborata hoc modo alimenta, comminuta, fusa, ct liquore gastrico diluta, demum chyli nomen merentur, qui nil aliud est, praeter trituratas & conquassatas, gelatinosas lOlidi alimenti particulas suido innatantes commistas, qui per glanduloso - fibrosum pylori circulum sensim parva quantitate ventriculi, musculorum abdominalium dc diaphragmatis contractione ad intestina properat pro ulteriori sic. in his elabo ratione humorumque aliorum admistione ; tota haec intestinorum fistula aut canalis arcto licet abdominis comprehendatur spatio, facile tamen a mesenterii fimbriis liberari potest, dc diuti expanditur, sextuplo longior homine illo communiter habetur, e cujus corpore desumebatur; dividuntur autem intestina in tenuia & crassa, quae inter se valde conveniunt quoad structuram, crassitie vero potissimum a se invicem disterunt.
s. m. Et quoniam intestina nil aliud fere videntur esse, quam
ventriculus prolongatus, hinc tunicis ferme iisdem nec mutoto ab illis ventriculi diversis gaudent, licet in crassis tunicae hae robustiores paululum dc ampliores conspiciantur; interior illorum tunica villosa seu velamentum bombycinum mILL Itasio dictum, flamentis subtilissimis serici instar constructa atque innumeris pertusa est foraminulis, prout in aquam si
frustulum praecipue tenuium demittatur, eleganti spectaculo apparet; hanc ambit rursus alia vasculosa variis glandularum orindinibus distincta, licet praeter haa glandulas aliae dentur cra L
228쪽
s s, aliae tenuibus propriae, ceu apud Cl. PECHONUΜ de Io
CONR. PEYERUΜ easdem plenius videre est; te Ptia membrana
intestinorum est musculosa, haec valida satis duplici serie si-brarum, interna spirali scilicet longitudinali externa construitur, utraque fibrarum series per totum tractum intestinorum protenditur, atque ad motum eorum peris alticum plurimum iacit, quando nimirum fibrae earum inflatae successive ita agunt, & semet excipiunt, ut modo hae, modo illae contrahantur; iterumque dilatentur seu remittant, atque hoc pacto tam chyli protrusio quam excrementorunt. descensus versus crassa eo aptius promovetur
Chylus itaque sic elaboratus e pyloro duodentilia parva sensim copia transiens remoram hic iterum patitur aliquam, ob duodeni quam hic facit, flexuram, cui continuo admiscetur in toto intestinorum ductu solvens quaedam lympha subtilis, illi in ventriculo haud absimilis, magna copia per glandulas duodeni seu pancreas secundarium suppeditata, inventas Primo 3O hos circiter annos a Generoso atque Perillustri L. B. JOH. CONRADO A BRUNN, Celsi T. Ele st. Palatini Consit. Intim. atque Archiatro, dc Disp. Ord. Heidelbergae t. t. propositas Nobiliss de Clariis. D. PRAESIDE Promotore ae Ρrue- ao Ceptore ad cineres venerando primas Defendentis vices sub eo
sustinente; pergit autem ipse Auctor, sic loquens de hisce glandulis, p. m. 22. Ubi vero ad mlorum porrexeris, sat sub limbo ejus alia rerumfacies, s in conspectum venient glandulae corpuscula silicet incertae figurae plerumque sphaerica, candicantia turminatim G denso agmine consita, disersi ordinis, figurae s magnitudinis ad in sertionem usque meatus bilis, ab initio duodeni prmi ordinis s majusculae, dimidiati
229쪽
GIT interdum pisi magnitudine, minores abhinc seminum cannabinorum , fecundi ordinis visunt rιr ; tertii autem onrnium naianimae dense totum intesini ambitum agmine stipant ad porum usque cholerichum. Demimi rariores sigillatim, hinc inde sparsim disseminatae apparent, tandranque prae exilitate visumsubterfugiunt; praeter humorem dies iam limpidum per glandulas illas continuo stillantem affluit hoc loco etiam bilis tam hepatica quam cystica, quae per porum seu ductum choledochum huc adfertur, accedit simul his succus pancreaticus, qui per ductum Visfungianum lateri prioris inseritur, re plerumque in homine unum foramen seu exitum co1 stituit cum choledocho, unde assiduum limpidi illius succi in duodeni cavum deprehenditur stillicidium pro ulteriori chyli persectione.
Quod bilem spectat hepaticam, ea in naturali statu satis
fluida, flava & amaricans per ductum liepaticum continuo ad intestinum duodenum defertur, reliqua ejus pars tum per Viam retrogradam seu ductum cysticum se exonerat in vesiculam felleam, tum quoque e summis vasis hepatis transludat in ipsam vesiculam, ceu satis hoc declarat Dia. Promotoris ad cineres usque venerandi, Differt. superiori anno heic edita de Diapodest restituta, ubi scit. per vesiculae felleae glandulas numerosistimas secreta, asservatur usque ad tempus digestionis, ut a ventriculo cibis repleto tempore digestionis pressa versus intestinum descendat, nec alia bilis utrius hie materia est, quam salino - sulphurea aut saponacea conflans sale pauco dcoleo multo aqueis particulis subtilissimis copiose admistis, ut experimenta docent chemica, quidquid etiam hic contradicat
asseclis, id quod testatur quoque ejus effectus, namque chylo admista bilis, eundem attenuat, viscidas ejus partes resol-- Tom. VII. Eo vit
230쪽
vit, abstergit, a queas cum oleosis unit, i inpuras chyli partes a puris segregat, imo ad exitum stimulat, hinc appetitum excitat licet praeter hanc causam plures se. causae dentur appetitus aliae huc non pertinentes) & obstructiones sua vi detergente impedit atque reserat; alter vero succus pancreaticus sequestratus in glandula conglomerata pancreatis ventriculo subjecta a saliva vix differens qualitate sua, sed limpidior tamen eundem cum saliva usum habet, nempe chylum diluere , humore corpori ho inogeneo, ct saepius per humanum corpus circulum suum absolvente, quasi iteratis collobiis chylum impraegnare , atque eundem intimiori cum sanguine dein miscelae aptum reddere; ex quibus omnibus merito hocce
fluit confeci arium : Bilem scit. omnino ne calcatinam, nec succum pancreati cum acidum eXistere, quorum concursu in corpore excitetur quaedam effervescentia , ut voluere aliqui speculationibus potius quam experimentis dediti.
Intemnorum fibrae musculares, dum agunt motu illo perist altico partem mesenterio annexam superiorem alias in- dia curvatam erigunt, atque hoc modo orificia laeteorum collapsa aperiunt, chylumque eo liberius contractione is arum fibrarum intromittunt, chylus vero semel sic admissus intra valvulam statim recipitur, ut hoc modo motus ejus impedi tur retrogradus, atque successive chylus sic promovetur per vasa lactea, nec difficile adeo est conceptu, quomodo & qua ratione chylus vasa haec lactea subeat, si consideremus tantum intestina animalis viventis, non vero mortui atque exenterati; si enim animal aperiatur adhuc vivum, subito videbis omnia intestina quasi contracta, ct si extemplo transversm secetur intestinum, nullum spatium intus liberum occurret, sed latera aequaliter quasi unita aut contracta, unde colligere licet,