Disputationum anatomicarum selectarum /

521쪽

DISPUTATIO ANATOMICO - MEDICΛINAUGURALIS

. I. Ρ st litam vasa lymphatica & duetus thoracicus sitissent

noribus exuto, epitaphium scripsit Doeli T. ΥΠΟΜAsBARTHOLINus, adeo ut omnium eXpeetationem superarit Cl. GL 1ssoN11 diligentia, qui eximium hoc viscus non tantum no- O examini subjecit, sed multis observationiblis ita illustravit, ut spem faceret ultra nihil desiderari, nihil addi posse. Uerum tam abstrusus reconditusque est naturae operandi modus , ut posteritati omnino spes reli sta sit ulterius seinper aliquid addendi; unde recte smAMΜERDAΜIus, Husim, inquit, dixi se niιllam partem humani corporis aeqisς nobis notam esse, sic nobis nota esse poterat. Quo fundamento nitens sim-mus naturae mysta ΜALPIGAIVs tanto cum successi viseerum structuram inquisivit, ut nullum sine insigni suorum invento-S s s 3 Tuiu

522쪽

ueio LOCQUET DE ARTERIA HEPATICA.

rum additamento exhibuerit; & ubi de hepate in specie agit,

dici potest caeteros omnes anatomicos non tantum superasse,

sed id eam dedisse de ejus structura munere adeo exadlam,& ad penitiores usque naturae recessus ita eXplanatam, Ut aequiescendum in ea videretur. Insurgit tamen ipsi Cl. sWAMMERDAMI Us iii notis ad prodromum Cl. IOANNIs ab HoRNuhisce verbis: si Mea methodo assecutus sum , ut non majore Sis modo, sed minimos quoscunque ramos arteriae hepaticae, qui carne nudari nequeunt, & numero forte plures sunt quamis ramificationes venarum portae dc cavae simul junctae, liaudis difficulter detegere potuerim, quare cum tot in hepate arterias, , minutas quidem, sed conspicuas videam, valde miror accura-

, , natomia sua hepatis ait, postremo nulla hujus arteriae loquitur, , autem de liepatico pars in hepatis parenchyma exporrigitur, ut ,, manifeste in hepatis excarnatione videre est, & proptereari in vasa solum absumitur, quin etiam si toti hepatis paren- chymati serviendo destinata esset, debuisset saltem sextu plo major exl nii, ut manifesto constabit, si hepatis aliariam-

, , que partium dimensio itinc comparaVeri'. Onippo in illis eritiam multo minoribus majores arteriae repertu Iltur, quam

ob rem sic habendum censeo, arteriam hanc in vasa hepatis, , absumi. MAI PIGRI Us, qui longe post Gi isso NIUM de hepatis structura scripsit, in illustri suo de viscerum structura tra-

,, es a tu haec habet; ulterius in hepate eum servat natura mo- rem, ut portae propagines arteriarum vices suppleant, a quibus ne latum quidem unguem discedit D. a DIE MER- ,, B R O E C Κ Ρrosessor Ultra jectinus, qui cum in recens sua Arina tomia, ex GALENO adduxisset, arteriam hepaticam in ca- Vam hepatis partem se conferre lib. 1. cap. XIII de hepate,, 3gens ita statuit, ratio GLΙssONII sententiam omnino colifir-

523쪽

, inat, nam hepatis substantia vix arteriis opus habere videtur, si cum sanguis ei satis copiose affuat per Venam portae quae se hic arteriae munere fungitur), qui ei ob substantiae suae pro-Aprietatem convenientior est ad nutritionem propriam, & ferisse menti biliosi conseditionem, quam arteriosus. Hallentis illiis quae qualia sint, quod quidem ad arteriam attinet) ex iisse quae modo a nobis dicta sunt facile est discernere. Quamissi quamquam ne in eo quidem satis nobis convenit, quod D. ἡ ΜALPIGHIUS, ct postmodum D. DIEMERBRog CR hepatis iis in se in sola confectione bilis consistere putant, nostro quidem ju- , dicio praecipuum hepatis munus in sanguificatione consistat, si id quod aliquando probaturos nos confidimus.

g. 24

Cum Do 'ig. sWAMΜΕRDAΜ prae caeteris textum GL Isso NIi aggrediatur, ubi statuit hanc arteriam parenchyma non attingere, existimasse videtur illam ramis etiam quibusdam huic substantiae prospicere. Et ex iis quae sub finem censurae citat, colligere licet, ipsiuia cum Cl. SYLVIO & AB HOR-Ns ejus familarissimis censuisse, arteriam bilis seeretioni tantum, venam autem portae sanguificationi, tanquam primario hepatis muneri inservire. Sed nuper nova quorundam opinio prodiit, cui etiam p. m. NUCKIUs favebat, sic. ab arteriae proin paginibus in acinos paren chymatis, partem bilis volatilo rem in vasa lymphatica transferri, crassiorem autem, Cc primaria in per distributiones venae portae in poros bilarios transire. Statuunt porro his diversis vasorum propaginibus glandulas parenchymatis ita efformari, ut utriusque sanguis per venam cavam redeat , & pororum diversa configuratio secretionis diversitatem essiciat. Caeterum lympham hanc ajunt ab omni alia differre, bilisque volatilioribus partibus impraegnatam , flavescere. Sed quoniam haec omnia experientiae repugnant & falsae superstrii ta sunt h3 pothesi, illud me ad omnes hujus arteriae productiones indagandas impulit, ut

524쪽

inde verus mihi illius usus innotesceret: & cum varia occurrerint aliis nondum animadversa, quae tamen ejus usum multum illustrare videntur, hisce thesibus publicae censurae haec subjicere, operae pretium duxi. g. 3.Λntiqui hanc arteriam cognoverunt. Ipse GALENUs pluribus circumstantiis, quam omnes ejus se statores hanc exaravit; praeclarus V Es Aous Cap. 7. lib. V. de hepate, paucis haec habet: tu humiliore jecoris sede, ubi portae rami in uum caud cena coeunt, exiles arteriae in jecoris corpus exporriguntur ab ea die fae, quae dextrae sedi, inferioris membranae omenti a magna arteria ostiertur. Nec plura invenit indir apud SPIGELIUM, qui lib. VIII. cap. XI. sic ait; arteriae paucae sunt, a dextro coctiacae ramo exortae, quae insimam hepatis partem, quo loco vena portae egreditur, di eminantur. GALENUS autem hujus arteriae distributionem multo fusius tractat libro VI. administra

tionum anatomicarum, ubi majorum animalium anatomen

commendat, qua hujus arteriae distributio facilius detegatur,asserens illam sequi distributionem venae portae & pori bilarii: Fateor eum adjungere, venae cavae distributioni in gibbosa hepatis parte nullam propaginem arteriae adesse; minimas vero pori bilarii ramificationes apparere : & licet in eo erret. eatenus tamen defendi potest, quod arteria ductum Venae portae maxime sequatur. Immo nec ullus anatomicorum ante

IOANNEM WALAEves illud animadvertit, qui in epistola de motu sanguinis ait, si in ipso hepate tot sunt rami arteriae,, coeliacae, quot sutat rami venae portae, & totidem quoque sunt rami diustus cholidochi,quae omnia haetenus ab anato- micis pro venis portae habitae sunt, quod communi tuni- ca tria illa vasorum genera in hepate includantur ,, Si Doctiss. WALAEus attente GALENVΜ legisset, suam a GALENI sen

525쪽

LOCQUET DE ARTERIA HEPATICA. 3 3

primum inventorem capsulae tria haec vasorum genera obtegentis credidit, eam in WALAEi supra citato textu reperire potuisset. Interim in eo omnes anatomici consentiunt, arteriam hepaticam nasci a ramo coeliacae dextro. Arteriat coeliaca in ita periore sui parte ex porta prodiens, in duos dividiturnam os, quorum sinister de insignior fere totus ad lienem tendit: ramus autem dexter ad hepar porrigitur, nonnull0sin decursu, antequam hepar subeat, minores ramo ς disper gens, gastricum sc. epiploicum dextrum, intestinalem, ga-

1lro-epiploicum dextrum, & deinde cysticum ; qui ultimus

cum unicus sit qui cum arteria hepatica commulaicet, caeteris omissis, a ramo cystico initium sumemus, ut Ordine

ad arteriam hepaticam perveniamus. Arteria haec ductus cynici parti superiori de eYternae incumbit, de in duos ramos dirimitur, gemesios dictos, quod utrique lateri vesiculae fellis accumbant, quorum productiones supra Vesicu- Iam dc ductum cysticum, ab omni parte multis anastomosi bus eleganter uniuntur, & praecipue in totam tunicam interiorem hujus ductus & vesiculae terminantur, quae iis a

parte externa adeo referta est, ut tunicam intestinorum vasiculosam, a Cl. V1LOsio descriptam omnino referat, sub qua similiter tunica interna glandulosa prodit, ingenti numero orificiorum, lympham spissiorem stillantium perforata, quo ista superficies contra bilis acrimoniam muniatur. Liquor hic facile membranam premendo elicitur, de ali quando etiam vehementi flatu per arteriam aer prout Cl. SYLVIUs annotavio ita vesicularia usque propellitur: unde

patet arctum arteriae cum ductibus secretoriis commercium. Cl. BOAN1Us etiam hanc tunicam glandulosam dicit, eamque tunicae internae vesicae comparat ; mihi vero tunicam intestinorum magis referre videtur, qualis est iis in Tom. VIL T it lo-

526쪽

locis ubi glaia hiloses plexus PEYER Us observavit, huic tunicae aliquot fibrarum carnearum ordines incumbunt, quarum praecipuae sit ni ai 'ulares, quae in vesidula fellis bouina clare apparent. Porro tunica exterior, quae peritonaeo continua est, facile in duas membranas divellitur, quarum externa nervea est & e Xanguis, interior autem vascLilosa , ct quandoque mult0 adipe obsella , quod frequentius in bobus & vitulis occurrit. Ab auctoribus praetermissum fuit hujus arteriae ramos, praesertim in homine, multis anastomos ibas uniri cum ramis arteriae hepaticae, ea parte qua vesicula hepati adhaeret, quod saepius nullo adhibito artificio apparet , ope vero injectionis cujusdam luce esarius liquet. Hanc dithributionem manifesto comitantur venae itidem gemellae dictae, quae sanguinem in truncum venae portae refundunt. Unde probabile fit similibus in hepa. te partibus, ad quas distribuitur arteria hepatica, ramos venosos a vena portae impertiri Iam ad arteriam hepaticam accedamus. Cl. MARcΠΕTTis in anatomia sua refert se aliquando invenisse ramum me sente ricum superiorem ramo dextro coeliaco junctum, de una cum eo per hepar distributum. Lic t hunc ramum nunquam detexerim, nullus tamen dubito quin Cl MARcu ΕΥΥIs in αγγοιο λογια accurati famuς eundem invenerit. Hac de re videamus Grasso NIUM Reperiuntur , inquit, nonnunquam duae arteriae hepaticae, sed exiliores : dc addit postea, minora Pasis, puta arteriam, nervum ct θη hue duιtus, haud eodem semper numero constant, eorundemqκe paucitas amplitudine perpetuo compensatur. Docet haec GLIssoNil annotatio, quod nos deceat esse accuratiores in determinando hujus arteriae dia metro, & quam proporti0nem cum Vena portae habeat, cum videamus naturam certis se legibus adstringere. Semper obse

527쪽

LOCQUET DE ARTERIA HEPATICA. siue

vavi hanc proportionem esse ut unum ad septet D. Arteria hace antequam hepar ingrediatur, eXterne innumeris ramus chilisse iplam contexit, redditque membranam illam vasculosam, prout VILLIs1 Us eam in a arta deline avit; sed ut haec di .sributio appareat, malore opus est artificio, quam ad illam, quae saepius nulla injectione adhibita in aorta conspicitur. g. 6. Cl. MARcΠΕΥΤ1s scripsit, arteriam hepaticam ante. quam hepar subintret in duos ramos dirimi: fateor equidem illam primo intuitu talem apparere; sed si attentius consideretur, tertius ramus primae divisionis deprehenditur, qui juxta venae portae truncum a tergo inseritur, caeteriduo per hepatis cavum dextrorsum de finistrorsum expandunt tu . Licet haec divisio frequentissima sit, naturae tamen lusus eam saepe immutat, pluresque exiliore S ramos producit. Ex hisce tribus ramis plures alii oriuntur, ali os iterum suppeditantes, qui frequenter sibi invicem occurrunt & 1 nolculantur, ulteriusque pro dum texturam retica L rem minutissimorum Tamusculorum efformant. Estque

haec ultima hujus arteriae subdivisio, quae quocimque per hepar distribuatur, eandem divisionis formam de methodum servat. Ac est ea tam multiplex ut si venam portae in jecore, ut arteriam spectemus, quatenus sic. sanguinem suum ad glandulas paren chynantis defert, hujus arteriae sub divisio, venae portae sub divitione duplo Dumerosior dici possit. Atque hoc sensu intelligi debet SWAMΜERDAM II animadvertio in notis ad prodromum Cl. IOANNis AB HOR-NΕ : sed si reduces in hepate ab arteria hepatica in venam

p0rtae venas caeteris jungamus, forsan rami arteriae venae portae Iam os numero non superabun P.

528쪽

sib LOCQUET DE ARTERIA HEPATICA.

. 7. De laisce venosis in hepate venae portae surculis aliquid jam conjedii ira suggessit GLissONIUS: sed cum omnem arte. riae propaginem ignoraverit, illam ob oculos ponere non

potuit, quod tamen nos facturos speramus. J icere incepimus per analogiam id constare ex recursu sanguinis arteriae cysticae per Venam cysticam in truncum venae portae; sed allertionem illam ulterius probantanasco mos es insignes hi jus arteriae cum propaginibus arteriae hepaticae, ab ea p: rte vesicae, qaa hepati cohaeret; nec diversa est sanguinis a glandulis conglobatis retributio, quae trunco proxime ad licpar sitiae sanguinem ab arteria hepatica acceptum, trunco itidem Venae portae referunt; est autem id manifestum in membrana hepar obtegente, ad quam venae cavae rami nulli distribuuntur, qui introrsum omnes antequam illam attingant ad paren chyma defle ' unt, ramis autem venae portae plurimis irrigatur, qui pro ven0ssis ideo necesse habendi sunt, quod distributioni arteri. e hepaticae respondeant, quae membranae huic copiosissime irai pertitur. Sed

dissicilius est in penitioribus hepatis partibus has venosis propagines ad venam portae ostendere : quia si liquor pectruncum Venae portae impellatur, via ad glandulas paren chymatis adeo recta & libera est, ut nullo modo verasus orificia venarum inclinet. Diabito etiam num aliquando quasdam valvulas circa haec Orificia invenerim: estque horum ramorum insertio in venam la ortae talis, ut i litur per venae portae truncum immissiis ut illos subintret, retrogradi cogatur. Tum etiam cum injectione per arteriam facta liquor unius tantum coloris elle possit, primi venarum rami ab arteriarum extremis capillaribus recte discerni nequeunt. Adde quod dissicillimum sit, per

tam intricatam ramorum fere invisibilium subdi Visione in liquorem transmittere. Attamen saepius vasa lympha tica

529쪽

LOCQUET DE ARTERIA HEPATICA. 31

tica ex hoc intermedio nascentia tumida reddidi: imo etiam liqΗando liqHorem per venam portae redire apparuit; &apertis venae portae ramis plura orifieia injectione mea timcta vidi, Quod nulli bi unqNam in vena cava eXpertus sum. Praeterea si recte attendo mus ad numerum insertionum in ramos majores venae portae & cavae, glosque apertos interie conferamus, conspicuum erit ramos venae portae pluribus orificiis quam venae cavae aperiri. Sed ad peculiarem arteriae hepaticae distributionem accedamus. g. 8.Ρrimo juxta ligamentum umbilicate, circa eius insertionem in venam portae, producitur ranatas hujus arteriae, quo externe ligamentum hoc eleganter obducitur, 3c ramus culi ultra tendentes se duplicaturae peritonaei insinuant: ex qua duplicatura ligamentum latum suspensorium cartilagini xvphoidi annexum efformatur. Duplicaturam hanc anno tarunt RIOLANUς α GOssoN1υς, sed elegans naturae artificium intra hanc duplicaturam effictum non detexerunt. Vasa haec itaque tertiam e Xsertum t tDnicam qDae vasculosa nUncupari debet. Haec non tantum ramis a productione supra notata contexitur, sed pluribus arteriae hepaticae surculis, a superficie hepatis intra hanc duplicaturam assurgentibus, unitur. Hocce artificium injectione re ete administrata evidenter apparet. Huic tunicae vasculosae non tentum vasa lymphatica aliunde orta incumbunt, ut Notavit NIICTIUS,

sed & quaedam etiam ex ipsis oriuntur : quae injectione bene impulsa manifesto prodeunt. Singularis est liori imvasorum lymphaticorum ortus, in membrana tam tenui nulliusque profunditatis, quae in statu naturali non solum videtur exanguis, sed dissiculter a duplicatura peritonaei nervea distinguitUT.

530쪽

f. s. Secundo, cap ita GI ISSONII ingentem ramorum numerum ab hac arteria recipit; & cum insigniter per universum iecur se porrigat, & dii tum venae portae dc poribilarii ubique comitetur, porro membranis lobulos intersi inguentibus involucro hepar obtegenti inseratur, vere dici potest ad hanc inembranam praecipuam ejus esse distributionem. Vult tamen GOssONI Us eam primario venae portae

tribui, quod nunquam mihi apparuit. Sed GLisso N1υΜ id se fellit, quod arteria in secunda & tertia ejus diuisione saepius annuli instar venam portae amplectatur, & supra hujus

venae ramos, Ilio decGrrentes ramulos transmittat Et hinc fortasse S AMMERDAΜ plures arteriaS quam Vena S NUmerat,

quod juxta venae portae ramum haec arteria saepius bis vel ter dirimatur, pluresqhie ramulos, antequam vicina Vena

sub dividatur, producat. Dubitanter admodum GLIssoNi s dixit, arteriam hanc capsulam juXta Venam portae 6c poros bilarios ingredi verum quidem ramum primae divisionis sinisti tun hac parum obtegi, dc quosdam secundae divisionis ramulos vagina exire . parti exteriori hujus capsulae adjacentes; attamen in genere statuere licet, hanc arteriam capsulam sitib- intrare, in eaque ad membranam extimam contineri , ejus que in genere progressum inter venam portae dc portam bi. larium esse; aliquando tamen hunc situm deserit, venaeque portae assurgit.

Recte observavit Gosso Nius hanc capsulam intra porum hilarium, venam portae replicari, adeo ut hanc Venam arctius amplectatur, quo etiam amplexu egebat, cum tunicae ejus admodum sint tenues, de sanguis contentus ad glauis