De prima et altera quae fertur Nubium Aristophanis editione ad Elvenichium dissertatio

11쪽

ne1 redori1asset , quam ut quasi iniuriam ulcisceretur a scenae iudicibus sibi factam et ut repetita editione Verum animi sensum , quem PriUs non Satis Percepisse iudices videbantur,

spectatoribus aperiret 2 Quoniam vero nihil mihi tunc verisimilius videbatur, quam ubes ideo displicuisse, quia Socrates in illis tam male habitus esset, Aristophanem populi iudicio

fortasse ita sese accommodasse Credebam, ut

proprium iudicium, prius aperitu prolatum, quodammodo ceIaret et Socratem quendam Proponeret illi, quem in prioribus Νubibus Perstriinerat , quam maxime disparem. on autem tam cupidus eram Aristophanis de Socrate audire testimonia, quum populi iudicio servit, quam si liberam incorruptamque suam de sapiente illo sententiam esseri. At vehementius quidem angebar, quum Godolaedum Hermannum , Sceni e rei Veterum iudicem longe peritissimum, in ea versantem Sententia Conspiciebam, Secundam Nubium Tecensionem, de qua Scholiastae Ioquuntur, ab ristophane

inchoatam tantum, non ConSummatam Porsectamque suisse eam Vero, quae superest hodie, ex utraque editione, persecta prima et impersecta altera, mixtam esso. In qua eadem Seu -

12쪽

tentia et Frid. Aug. Wolfius esso videtur Prae- sat ad ub pag. IV. et oeckhius de Graec. Tragoed Princip. pag. 21. Altamen, bona Venia talium virorun dixerim, ab isto iudicio dissentire omnino cogebar tum, quia non intelligebam, quamobrem ristophanes, Si ΝΠ-bes revera eXpolire decrevisset, eam lamen haud absolutam imperfectamque reliquerit tum

quoniam non Satis apParebat, qua Tatione impersecta fabula contra Communem Veterum

voetarum morem e manibus Aristophanis in publicum emitti potuerit. Itaque ego ipse du-hitationes quasdam meas chartae inandabam, et postea argumentum lio paullo accuratius per tractabam quo factum est, ut iusta paene disputatio quaedam in vulgus iam prodeat. Et illa tandem hoc assequutus esse anthv visUssum , ut plane intelligam secundam Nubium 4 ditionem, sive persectum , si V impersectam nusquam nisi in cerebro Scholiastarum extitisse , hanc autem, quam nos habemus , Pristinam esse et genuinam, non retractatam a poeta aut alia quacunque ratione Constructam.

Nunc igitur, Et venio hi expositis omni bus, quae eXiguo munusculo huic praefanda esse videbantur ad cilla venio, quae mihi

13쪽

posui disputanda, nimirum utrum ubes Aristo

phanis semel tantum edita sint, an, qua Communis eruditorum sententia est, iteratis curis ipso a Poet elimatae. Verum nihil proficio mus , nisi prius tempus accurate definitum suerit, quo sabula nostr in cenam producta, et quam ibi sortem experta fuerit. Primum quod attinet, non spernenda e terum testimonia perspicue edisserunt, actam

fuisse ubes anno octavo belli eloponnesiaci, sive Olympiadis octogesimae nonae anno Primo, feriis Dionysiis, archonte Isarcho Quod qui dem a Scaligero eceptum in Anagraphe Olympiadum habet argumentum fabulae Sextum, confirmant scholia ad 6. 515. et 549. ex quibus apparet, eam sic etiam in didascaliis fuisse Consignatam. Attamen fabula haec, etiamsi populum theniensem non prorsus inimicum sibi insensumque repererit, tamen scena iudicibus displicuisse certum est , non Alcibiadis aut aliorum Socratis amicorum intercedente potentia, quod olfio videtur esse probabile, sed potius natura ipsius fabulae sic comparatae, ea ut lus eruditionis et peritiae requireret quam apud spectatores et iudices, di lactico illo et philosophico comoediarum es genere aut

14쪽

nunquam aut Parum exercitatos inveniretur. Colligo hoc X V. 514 seqq. quibus CommotuSassentiri nou possum Aeliano Var. Hist. II, 15. inter alia de ubibus earundemque Scri-store hae quoque narranti, visum fuisse Atheniensibus κρόαu suavissimum illosque tanto

Plausu, quanto neminem antea, Prosequutos fuisse poetam, Cumque Victorem renunci RSSeo iudicibus mandavisse , ut Aristophanis ΠΟ-men, Non alteriuS. III remum Criberent. Posthabita autem es fabula Pylinae Cratini, nona genarii seΠis., quem Prius, quum aetate adhuc floreret 1magnum omnique laude cumulatissimum Poetam, iam perditum , ingenii inopem et delirantem anno ante editas ubes in Equitibus traduxerat Aristophanes, et Coiano Ami Psiae, quae simul in Certamen Commissae fabulae erant. Tradidit rem Scholiastes qui argumentum VI scripsit, et in ubium Parabas ipse poeta testatur. Et idem iste Scholiastes iterum actas tradit ubes anno sequente, archonis Amynta, successu quidem non laeti're quam opinionem tuetur Scholiastes ad uv. 51. et 542. Huic sententiae qui primus B PPOneret, amque absurdam ineptamque haberet, almerius est in Exercit pag. 751., cui suffragatur Her

15쪽

11annus in Praelat ad Nub pag. XX-XXΙ.han praecipue ob ausam, quod eo ΠΠΟ, quo arctio erat Anaynias Vespas docuerit Aristo Phanes , auditum autem esse putarent, neque ullo antiquitatis testimonio Comprobandum, duas eiusdem Comici fabulas eodem tempore in scenam fuisse commissas. ihil est enim, quod addit almerius , si ubes iterum essenti in scena ditae, id neutiquam non Commemo

Taturos fuisse Aelianum et Eunapium hi enim quam parum de hac Aristophanis fabula per ceptum habuerint, permultis cognoscitur exemplis. Quoniam vero didascaliae Lenaeis Vespas

sequitur, quam iteratas illas ubes Onaseis actas non fuisse. At quamnam ob causam alio die est in scenam prodire non potuerint Atque hic cernitur nodus, quem, quod postea videbimus, almerius Profecto non Sati Ox-Plicuit, quique, Si critico munere haud obiter fungi velimus, explicatu eo difficilior est, quo maiora de seriis dissidia sunt, quibus fabulas Poetae suas in cenam Committerent. Si igitur hoc probari volumus, quod quidem satis veri simile est, illam ubium repetitionem nihil aliud quam Scholiastae commentum esse, Uius

16쪽

auctoritas, licet sola sit, pontemni nullo nodo potest hoc Erit invictissimis rationibus Com-Ρrobandum, Aristophanem Nubes nullo alio die festo praeter Lenaea docuisse, aut adeo non potuisse docere. De quo igitur hic accu rate est disserendum. Νegari non potest, ut incipia D ab Oi, in quo omnes mecum tanquam in m certa sa- Cillime consentient tria saltem quoDdam Athenis extitisse feriarum genera et quidem Cnse Sexto , Posideone , Celebrata fuisse Dionysiur alia Διονzσια τα κατ αὶ Potri, SiVe' tu ἐγ PM octavo, Anthesterione, Anthesteria, quorum tres erant dies, suo quisque nomine distinctus, ΠεΘοί- αια, δε et Xέτροι, nono mense, Elaphebolione, Dionysia magnas, Sive urbana τα ἐν στει Vel χατ αστυψ τα μεγάλα . Praeter haec tria etiam quartum aliquod sestuma, eteribus ae

Dissimo Commemoratur, illud ipsum, quod Lenaea nuncupatur de quorum temPOre, quo celebrata fuerint, et in quanam propinquitate cum reliquis diebus estis constiterint, inter doctissimo viros longum et acre ertamen fuit. Sed tota haec dimicatio duabus potissimum opinionibus continetur, altera, nihil dis serru , sed nomine tantum distingui Lenae

17쪽

Dion siis ruralibus ; altera, Lenaea nillil esse, nisi Anthesteria. Alteram sententiam a Seldeno Prosectam naultis rationibus confirmavit vir summus, Ruhnhenius, consentientes potissimum nactus Barthelemium, Wyttenbachium, pal-dingium, postremo Boecinium, in libro de Graec Tragoed Princi cap. XVI. Pag. O5. Seqq. At nuper, quum res iam decisa vide batur, alius in libro, de scena comica Atheniensium, edito ratistaviae 817. Veteri addictus sententiae, nihil a Dionysiis ruralibus dissere Lenaea laborat ostendere, quOCum Prorosus consentit, qui censorias libri partes egit, G. Hermannus in Ephemeridd. iit Lipsiensibus an 18 17. um 59- 6o. Paullo post Successit Loeckhius, prius Rulinhenianae doctrinas defensor, qui iam , OV Scripta dissertatione, quae inserta est Actis historicis et philologicis

Regia Academiae Orussicae n. 8I6-I7., mediam quandam viam ingressus, Lenaea non solum a Dionysiis ruralibus , sed etiam ab An thesteriis disserre multis iisque, ut mihi vide tur, gravissimis rationibus ostendit. Huius ego viri sententiam, quum eam quaCStionem agito, num Aristophanes archonte Amynta u-bes uterum docuerit, Pro fundamento Onis,

18쪽

non quo in Boecklii verba iurem et alios, ut mecum ita sentiant, cogere velim, sed quoniam, si demonstravero, quatuor iis estis Dic nysiis Comicum Nubes non docuisse aut non potuisse docere, non possim in illorum reprehensionem incurrere, qui aut Euhithenii ait Hermanni doctrinam sequuntur, quod Certe Paterer, si unam harum opinionum Sectarer,

quin prius, id quod ab instituto meo longe alienissimum est, oeckhii sententiam salsam

esse demonstraSSOm. Dionysiis ruralibus tragoedias Sane et CC-moedias in cenam Producta esse CimuS, Ranen, exceptis artis dramaticae rudimentis, Petitas solum, non OVas, aut ova et iteratas

Promiscue Νovas etiam, ut Lenaeis datas esse Ruralibus, olim asseveravit Oeckhius, nunc rectissime negat. Conf. eiusdem Dissert. de discrimine Lenaeorum etc. pag. 5Ο. Verum s ita se res habet, ecquid permovere potuisset Aristophanem, ut ubes repeteret 2 Certe non Plausus ille, quo suerant a spectatoribus EX Ceptae quam unam ob causam fabulae iam Prius editae scenae rursus committi solebant. De hoc igitur verbum non addam. um Anthesterii. fabulae datam sint . idque semper,

19쪽

an cersis solum temporibus, Vehementer inter viro. doctos ambigitur mali nulla data fuisse dramata credunt; alii Hata quidem fuisse sta tuunt, sed non antes Olympiad. SI, quo anno huius instituti rudimenta Iosita essent. Quod si ita est, omnis quaestio de ubibus iterum datis inutilis est et Prorsus SupeTVRCanea. Α omnem dissicultatem praeclare nuper sustulit

Loeckhius am nulla de sabula diserte dicit quisquam datam cillam duisses Dionysiis An

thesteriis ; sed multi veterum loci clare significant, Iudi quibusdam racenecis celebratos fuisse diei istos qui tamen proprie dramata dici non possunt. Mons Aristoph. Ran. V. 2I7., ubi dicitur, fixi κραιπαλοκωριος τοῖς ἱεροῖσι χυτροισι χωρεῖ κατ χ χον τεμενος βαων χλος, quibus verbis nihil significatur, nisi Διονυσιακο- κωμος, qui etiam Dionysiis magnis celebratur. Cons. Demosth. orat in Midiam pag. 517. Et Philochorus inpud Scholiastam Aristophanis ad Ban. 1. c. testatur. Chytris datos suisse ludos quosdam 47ωνας χυτρίνους, quo omine dramata Vix Potuerunt appellari. Alii loci, quibus

nostra potius , quam contraria sententia firmatur, ipsum inpud moeckhium melius legi possunt Hoc igitur quaeras licet, an sortasse

20쪽

Dionysiis magnis ubes fuerint repelitae. e rum quaestio haec sane otiosiSrima St, quum non solum Secundum omnem 1istoriae idem, sed etiam ob ipsam seriarum rationem certis simum sit, nova tantum his seriis dramata data fuisse, aut saltem talia, quae Pristinam Spe ciem ita deposuissent, ut, quamVi Vetere CT

at nomine, tamen ut rorSu nova in cena

spectari potuerint. EXemplo sit Euripidis duplo 'aphigenia uti densis, tum acchae et

Alcmaeon. HOC Vero facile quis ille videt, quam parum de abibus dici possit. Nequo valet ii quidquam sermo multorum, illa, quae de dramatis Dionysiorum magnorma festo editis, ad tragoedias proprie, non ita ad comoe dias pertinere. Cur enim seriarum illarum Tatio tragoedias repudiasset, si comoediis locum concessisset Didascalias quoque si consulimus, non magis commoediae quam tragoediae serii. his repetitae commemorantur. Quodsi igitur Amynta archonte repetitae sunt ubes , hoc est necessario statuendum, repetita fuisse Lenaeis. Neque contra illos hoc loco disputo, qui seriis his novas tantum, non repetitas a bulas in scenam missas esse contendunt; horum enim si vera sententia est, nihil certius ess2