De prima et altera quae fertur Nubium Aristophanis editione ad Elvenichium dissertatio

21쪽

posset quam eo Iano ubes tanquam esses repetitas. Sed didaScaliae, quarum auctoritas summa saepe iniuria pernitur, testantur, anno

illo, quo arctio erat Amyntas Vespas docuisse Aristophanem in quibus ipse conqueritur, qUod

Superiore anno Nubes tam iniucundo cum 4MCCessu docuerit. Est ero hoc prorsus in auditum, Comicos poetas, una tantum fabula certare solitos, duas eodem tempore Comoe

dias in scenam Commisisse. Etiam Scholiastes in altera parte argumenti Sexti , quae CCUndum rectam Hermanni observationem incipit Verbis Τουτ δε αυ et ἐστι et προτερψ diserte ait , ubes non iterum in Cenam suiSS PTO- . ductas, sed Correctas hic illic a poeta , ut quiras iterum docere Statuerit. Quibus omnibus omnino consentiunt didascaliae, quae ipsae Νubes semel tantum actas Commemorant, id

quod Scholiastes refert ad . 549. Vides igitur illam de iterata ubium editione fabulam ab

Oxtremi ingenii hominibus excogitatam eSSe, ut difficultates quasdam , de quibus OX disse Tam , tollerent, quas quidem isti alia ratione tolli non posse exiStimarent.

Sed aristophanes quanquam semel aantum docuerit Nubes, . tamen AEas citerum docero

22쪽

Voluisse et propterea subtilam 1eralis curis expolisse, multis eruditis prope certum fuit, ob parabasin comoediae huius potissimum , ex qua hoc clare perspici posse videatur. Νon enim inusitatum fuit poetis , id quod facere nostrates etiam non reformidant, Ut sua ipsorum scripta, quum Semeliani edita essent, euaclarent et corrigerent, idque partim in actionis Consorinatione, partim in elocutione, lam in lotis sententiis et Scenis, quam in singulis dictionis partibus Recensionem hanc Vulgo dictam διασκευγὶν Veleres appellant a verbo δόασκευάζειν , quod do cente Wolfio Protegg. ad Homer pag. LII. a veteribus magistri adscitum est in potestatem Verbi επιδιασκευάκειν ut in scenicis prope idem esset, quam &dιδώσκειν, h. e. γρtiis com miltero fabulans , sed mutando, addendo trahendo emendatam, resciam et Secundis curis elaboratam. Verum, si in eo consistit δια κευit,ian in fabula rius edita tantum emen dentur quaedam, addantur aut detrahanturalia, quod olsius Reigium sequutus malo Liatinitatis vocabulo fabulam ros clam appellat, cur non quivis liber, postea ipso a scriptore CmondRlUS διεσκ εΓασμενος appellatur Vidit

sanes hanes dissicultatem Volsius, eam vero

23쪽

iusto celerius relinquit, id quidem a firmans,

ptores pertinuisse, ut optimi Platonis dialogi Tecte διεσκεΓασαενοι dicantur. Quod omnino verum est, si in illa Correctione tantum con sistit διασκευὶ . Verum in eo posita est dissi cultas , quod Verbum illud a veteribus gram maticis nunquam de prosariis scriptis postea emendatis usurpetur; UapΓopter ne nobis illa hoc nomine appellare licitum esse Videtur. Quod si Verum est, sua sponte id quoque ConsequitUr etiam Secundas fabularum editio no Non posse διεσκεΓασαενὰ δρώματα nomi

nari. Quod vir egregius C. F. Heinrichius primus Vidit, et pari, quo detexit acumine sustulit eruditione in Diatr de diascevastis

Homericis pag. O-2I, quum VeriSSimam TR-tionem affert, cur de dramatis, non de aliis generibus, Verbum διασκευτὶ usurpari possit., , Est enim , inquit, propria VOX Cenae σκευὶ lde omni apparatu quumque fabulae Correctae repetito docebantur, non ad Verba tantum CVersus pertinuit διασκευὴ, sed maxime ad gra Viore Cura poetae, Vel in partibus histrionum vel in ipsa dramatis oeconomia, Vel in Ciloro et ueliquo apparatu, Plus minusve mulantis

24쪽

atque secundam operam argutius adhibentis. Quae Omnia quam male respondeant repetitis diversorum librorum editionibus, monere nihil attinet. Quid quaeris In tanta, tamque obvia multitudine locorum, in quibus διασκευάζειν Cum cognatis Suis de altera dramatum editione USurpatur, Vix unus exstat, qui hoc dictum de aliis scriptis aperte probet, et, ubi occurrit ad alia translatum , non habet Vim correctionis, multo minus, quae ipsius auctoris esset, immo constanter sere illicita corruptionis opprobrium.' Ad latem vero correctionem fabulae Poetae invitabantur maXime talasu quo ramusuit a popularibus exceptum quod tamen, Si magnopere placuerit, de pristina forma parum exuebat, licet hic illi mulationem quandam obtinuerit. Raro certe a bono poeta sabula iterum producta suit, quin prius, licet in exigui momenti rebus, correcta esset et emendata, nisi una et altera, postulante Populo, quod Ranis et luto Aristophanis Videtur contigisse. Sic satis constat inter eruditos, tragico PoetaS, Sophoclem inprimis et Euripidem fabulas suas Saepe retractasSe, ut eas nobilior sorma et aliqua saltem novitatis gratia exornatas iterum in cenam committerent. Huius Autolycus pri-

25쪽

mus , drama satyricum, memoratur Athenaee X. pag. 415. . illius citatur Θυέστης δευτε ρος, Φινευς π9ότερος, Γρω 9OTερα , ah νιαι προτεραι Cons. Casaubon ad Allien VII, 4. Pag. 487 495. 496 et Brunckium in fragmentorum

Collectione. ostrum quoque poetam, Aristo-Phanem, Comoedia Suas, postquam icem iam viderant, iteralis curis expolisse, ex multis veterum testimoniis sati superque demonstra tum est. Sic, ut Unum tantum exemiplum asseram, lutum novimus priorem et PoSteriorem repetitam praeterea ThesmophoriaZu saram editionem. Cons. sister in Prooem.

Pluti et egregium luti interpretem , Tiber. Hemsterhusium , permultis in locis, quos Ci- talos invenies in Indice . . luti comoedia. Addo Schol. Venet ad Iliad. , 561. Casaub. ad then. I, o pag. 67. Gell. . . XV, IO. PorSon. Advers. pag. 48. Edit Lips. Iam vero de ubibus, quam iterum docere Voluisse poetam ex parabas colligi posse Vide

tur, necessaria nobis oritur quaestio , utrum Postquam Semel iam edita esset, postea fuerit Poeta correcta, an prima sorma UuqUam

deposita praeter abes illas, quas in longa e regrinatione iniuria temporum aut desidia hominum ContraXit ad nostram usque aetatem

26쪽

immulata pervenerit. Et iano sane Uaestio nem ob multa quidem et graVissima Causas, quas iam prius breviter indicaVi, prorsus ne cessariam dico, minimeque praetermittendam

illis , qui ubium vaporibus non impediti, solis

et astrorum splendorem Sanis oculis cupiunt admirari. Quare Non bonae horae fructum uos perdidisse Conqueremur, Si ad quaestionem hanc, Vel omnino neglectam Vel certe indili

genter Xaminatam non ineptam tandem responsionem inVenerimuS. Antequam Vero argumentum hoc pertra

clandum aggredimur , statim in ipso limine dis pulationis hoc probe animadvertendum est, Si Aristophanes revera ubes correxerit, illam Mecognitionem nequaquam in sutili quadam et otiosa priorum ubium editione potuisse consistere; sed iteratam editionem, si qua fuit, necessario a priore illa omnino disparem et diversissimam extitisse Malles id suspicari, Comicum iam ineptum et insulsum fuisse, ut levibus quibusdam et exiguis emendationibus

adhibitis, doliciis talibus et minutiis scenae iudices, quibus, ut supra diximus, primae v hes displicuerunt, aequos iam sibi et propensos facere, posSet opinari audere iotuisset

27쪽

Aristoplaa11es Cum magno, cui laus et honor non deerat, Concertatorum Numero in aciem dimicationemque descendere, quin praeterea teretibus popularium auribus, nota et trita repudiantibus atque Cernere aut audire nolentibus, novi et non prius auditi quidquam am

prius iudicata iam iterum iudicaretur Quodsi igitur Aristophanes recentem ubium editionem

adornavit, Certo profecto Certius est, hancillum vel integram mutasse, Vel magnam Saltem PraecipuamqUe partem mutando CorrexiSSO. Iam ero Si quaerimus, num poeta ubes

reVera Correxerit, illa, quae de iterata ubium recensione nobi antiquitus tradita sunt, non ideo tanquam ficta reiiciemus, quia falsum est, fabulam hanc iterato scenae suisse CommisSam. Nam ex ipsa ubium parabasi, de qua postea copiose disseremus, colligi posse videtur, ristophanem fabulam hanc correctam quidem et expolitam, iterum docere Voluisse, a Praeterea δράαατα διεσκευασμ ενα Vel ἐπιδιεσκευα- σαενα fabulae correctam, ut inquit Quintil. X, I. TetraCtatae et expolitam, ut Gellius ΙΙΙ, S. subinde, licet rarissime, scripto tantum

edebantur quod saltem de Eupolidis Marica,

28쪽

ut solum ad comicos poetas respiciamUS, Orti dite observavit, Casaubo 11. ad Athen. VI, 7. ,

pag. 416. Et Aristophanem eiusmodi ubium

a nulta scholi laris a Verbis idisserunt, sed Eliam versus quidam ex ipsis abibus a vete-aeibus t quibusdam ScriptoribUS ireumferuntUr, qui quum in nostra editione frustra quaeruntur, ut in priore quadam, quam os non habemus, locum invenerint, omnino latuendum esse Videtur Quin adeo versus quidam a bono Cri Plore commemorantur. qui diserte ex primis

Nubibus , ut a secundis perspicue distinguantur, deprompti esse dicuntur Porro Scholiastes is, qui argumentum Sextum fabulae scripsit, te statur, recognitam fuisse lenitusque mutatam parabasin, colloquium iusti et iniusti oratoris, demum exitum fabulae, in quo Socratis domus incenditur; praeterea alia multa hic illic mu lata et correcti traduntur Quapropter hoc loco tria mobis lotissimum munt Spectanda;

primum, senum Aristophanei ipse cim parabaside ubibus emendatis loquaturri tum, an Scho liasiarum narratio de correctis his tribus fabulas partibus iides digna et Vera sit . demum, an

versus illi, qui ex primis ubibus citati e

29쪽

grintur ex istis revera et non ex alio quodam, fortasse turbulento fonte manaverint. Νum in parabas nostra reperiri aliquid POSSit, e quo appareat, poetam fabulam hanigeCundis curis elaborasse, eam ut iterum Vel in scenam proferret, Vel Scripto tantum emendatam ederet, sive, quod maius est, iam iri illa ristophanes ipse de iterata ubium edi tione loquatur , prima, Ut diXimus , quaestio est, a qua obscura haec dispulutio necessario est incipienda Aristophanem autem TeVera hanc Nubium emendationem eo consilio SuS- Cepisse, Ut eam iterum in scenam proferret, HermannUS, Vir peregregius , probasse sibi Videtur in Praefat. pag. XXI. Seqq. at Oetam illud sacere tantum volitisse, non reVera se Cisse, et emendationem fabulae inchoatam an tum , ΠΟΠ per clam et Consummatam fuisse. Quae opinio potissimum in eo nititur , quod Comicus in parabas illa fabulam suam aliter descripsisse videatur, quam revera St, Et multa, quae tanquam inepta perstringit, ab ea longissime abfuisse commemoret, quae Nihilominus ibidem nunc quoque reperiuntur. EX hoc Vero unum horum sequeretur, Oetam

fabulam et diversis in docis mutavisse, sel

30쪽

Inulare tantiim Voluisse , licet illud postea mi serit, vel sibimet ipsi non constitisse et mendacia adeo aut absurda protulisse Verum delio iam non loquar, sed bile tantum monuisse sufficiat, quum ad illa, quae ex hac sententia sequuntur, siV Vera siVe falsa sint, mihi postea necessario redeundum sit. Sed num ex ipsis Verbis hoc erui possit, eam fuisse mentem Aristophani, ut fabulam hanc repetito SCOnae Committeret, nobis quaerendum est; et examinandi ideo V. V. 521-22. ex quibuSsortasse aliquis colligere posset, Poetam ubes iterum euolixisse, ea ut Xpolitas denuo do

Posset sane aliquis non inepte Versus hos de primis ubibus, quae, ut diximus , Scenno iudicibus displicuerant , non de secundis intelligere. Iam quoniam in hac parabasi , quae, uti ea ipsa patet, adiecta est, Postquam sabula semel modo edita esset, de iniucunda, quam CXpertus est, Sorte ipse Comicus graviter Con queritur facile venit in mentem , hanc sabu lam , Parabas locuplotatam, mutatam Prordu