De prima et altera quae fertur Nubium Aristophanis editione ad Elvenichium dissertatio

41쪽

teras emigrasse dicunt, coniectura ubivis utan tu , Non ero Se ipsos id in prior editiono vidisso testentur. Conf. Schol. Ad V. V. 45. o 76. 587. ubi rationem Subducunt Secundum vitam Cleonis. Si ero unquam , quod tamen saepe sit, hallucinari Seholiastae Solent, certe tune errant saepissime, non quum nobis illa referunt, quae antiquitu tradita sunt, aut quae ipsi ex incorruptis historia fontibus hauserunt, Sed ubi proprio ingenio, tardo subinde et inficeto, assequi aliquid et eruere student. Et unus illorum clare ostendit, se priores Νubes unquam Vidisse, quum ad V. 542. , ubi Aristophanes testatur, se nihil plus semel in cenam CommiSisse , haec scribat: καίτοι καὶ αυτη δευτερον ἐσλὶ μη , αλ σως διαφορως. Tres tantum loci leguntur in scholiis , qui huic rei quandam obscuritatem conciliant, quos tu men brevitatis causa iam non Comm morabo, praesertim quum illi omnes, ubi Scholiastes velut testis oculatus loquitur , etiamsi prorsus

nihil viderit, mihi postea diligentius sunt examinandi. Verum quamvis . omnino mertum sit choliastas prima Nubes nunquam vidisse illosque

42쪽

otiam in locis quibusdam per Coniecturam ex .plicandis nonnunquam in apertos errores incidisse tamen vera eorum Potest esse narratio,

siquidem per certam fortasse historiam ac ina, duas ubium editiones extitisse ot alteram a priore in colloquio iusti et iniusti oratoris et in exitu fabulae potissimurn discrepasse. am loci illi omnes ubi, ecquid e primis ubibus in alteras emigrarit, coniecturarum et ratiocinationum auxilio colligunt Scholiastae, minime, quod probe animadvertendum est, in his duabus , quas ominavimus, Sceni Teperiuntur; quamobrem illi nobis hic tanquam historici testes incorruptam Veritatem tradere OSSunt, licet ibi , proprio iudicio et acumine utente , atque , quod Venire subinde Candidissimo potest, artem mam minus feliciter Xercentes, tanquam critici et dialectici Donnisi alsa et absurda protulerint. De hoc igitur iam videamus , num Scholiastae hanc sententiam ob er- iam historiae fidem amplexi fuerint; at quam luculenta sint eorum testimonia, prius expendamus Scholiastes is, qui argumenti tabulae seXli scriptor est, clare innuit, exilum ramatis , ubi Socrati domus comburitur, ab Ari-

alophanes suisse mutatum, quum verba Psill

43쪽

clare stendunt, laces, quae Io Ioco commenlorantur, On Timarum, Sed Secundarum Nubium esse. Hic enim sic loquitur: LTiκαλὶ παραβάσις του χορου μειπται, καὶ που δίκαιος λογος πρις τον δικον αλ καὶ τελευταiον που καίεται ἡ διατριβλὶ Σωκράτους. At quae hic manet obscuritas , eam prorsus lollit Scholiastes ad . 559. , quum ecquid mutatum sit in ultima fabulae scena, quod argumenti scriptor intactum reliquerat, claris Verbis enuntiat. Hic enim ad verba Aristophanis Oi δ' cii σνηξε δαδας εχου G Dd' οὐ ου βοα

ακαίρως. Hic igitur nos latur. duas: ubimn editiones in eo etiam a se invicem dilacrepare, quod in secundis facibus rusus sit et philosophorum eiulatu, quae a primis longissime ab-1uissent Quae omnia Scholiastis libenter Crederemus, misi ex hac illorum interpretation qalia dubitatio prosicisci videretur, quae ad ipsa illa poetae verba pertinet, quoruan e lic---

44쪽

doriam causa ista in scholiis traduntur. imirum Aristoplianes in illo, quem prius lauda in is versu 559. indicare Videtur, in secunda Nubium oditione et faces et ου οὐ omissas esse , quod quia in re ipsa salsum esse arguitur, horum trium Unum ut Statuamus neceSSe Si vel poetam sibimet ipsi non constitisse, Vel Nubes Scholiastarum et nostra CX ulrct luo odition satis misere fuisse ConsarCinatas , Vel denique clioliastas , quotquot sint, Aristophanis mentem non alis intellexisse. Quum Veronem nostrum, nisi Summa Cogens necessitate, unam harum opinionum elegerit, Vel poetam sibimet ipsi non constitisse, Vel nostram et Scholiastarum editionem ex utraque editione esse concinnatam 3 emo impediet, ut a quaestione disputationem nostram exordiamUr,mum

verba illa Aristophanis a Scholiastis rect an prave intellecta sint. At ante omnia ipsius Comici verba nobis di memoriam CVOCCmuS. Versu 555 seqq. ita loquitur Aristophanes: ως δε σωφρων εστ φυσει σκελλα IB' ἡτις πρωτα

45쪽

ου δ' ἐσx.ξε αδας Ῥουσ ου δ' ου ου sq. αλΓ αυτῆ καὶ τοῖς επεσιν πιστεΓουσ' H λυ Θεν. Haec cille dam videndum . igitur quomodo Scholiastae haec. poetae verba intellexerint, rectene ini inepte Hi quidem versum 555. ἡτις πρωτα μεν intellexerunt de omnibus Comici fabulis et versum 559. de prioribus u bibus , , ita ut i Aristophanes Comoediam Suam hoc Vellet Commendare, ' quod faces ab ea et eiulatum 4ου Ἀου abfuisse dicat Quum ergo

in , illic ubibus quai habebant Scholiastae,

et faces reperiebantur et eiulatus ' in cum Sententiam abierunt, illa omnia OStea CCCSSiSSO,

quae a prima editione abfuisse ipse Aristophanes testetur Tolum igitur hunc locum poetae non de secundis sed de primis ubibus intellexerunt. . Voluisse enim ' eum irimas ubes excusare i idque Taceto sic instituisse, ut 'ab fuisse ab ea diceret ea , quae ipse cum in aliis fabulis, num in secunda editione inepta viii huisset Ecce citerum cicholiastas, ex Mero ingenio et coniectura , non eX genuinis historiae

46쪽

sontibus sententiam proserentes, quae quidem

tam Cra est, quam alidae rationes sunt, Ob quas talia statuuntur. Verum priusquam Osten

dam , quomodo verba illa Aristophanis acci Pienda sint, hoc Celare non possum, nihil la Cetiae aut leporis, sed multum ardilatis et ineptae scurrilitatis me in eo reperire, si in secundis ubibus absurda revocasset, quae primis longissime abfuissent. Si revera ineptae et absurdae sunt res illam, Sine Vituperio pro ferri non possunt; et si a poeta Proseruntur, qui earundem obscoenitatem ipse perstringit; hic profecto non ad artis sublimitatem, non ad recti honestique studium, . Sed ad solam le- heculae gratiam, ad petulantiarum captationem

Studia sua contulisse censendus est. Hinc, si Aristophanem ingeniosum et facetum , non insulsum et ineptum agnoScimus, Certe non re-

voeavit in secundis Nubibus turpia illa, sed si in primis earum rerum quidquam adhibuisset, id potius in illis sustulisset et penitus amovisset. Quamobrem nihil ineptius potuit insanire Scholiastes, quam quum balbutit, haec omnia vitia, quae comicus aliquis committere potuit . et quae hoc loco poeta reprehendit, sibimet ipsi obie

cisae aristophanem, quum ipse in Lysistrala

47쪽

phallos , in Vespis cordacem, in ace Calvo I, in Avibus senem rusticis locis ludentem, in Nubibus saces et eiulatum introduXisset. Non

enim magno Opus esse Videtur acumine ingenii, ut intelligatur . Aristophanem versibus his con- Certatorum gregem insectari et criminari Voluisse, qui rerum istarum summe liberales, Comoedias suas obscoenitatibus his et petulantiis implere et farcire consueverant Eupolidem scilicet, qui calvos Iacessierat, Simermonem actorem Hermippi, adstantes baculo Verberar Solitum, aliosque ex eodem genere Urpe et Scurriles, quibus praeter trita et inepta haeo nihil erat, quo spectatores, Plebem PraeciPUodelectarent, aut, quod fortasse solum inten debant, ad risum apertum concitarent. Et alia eiusdem generis vitia, in quibus Comicorum Vulgus Olies sibi hoc tempore mirifice placuit a ostro inprimis commemorantur tum in Ranarum initio tum in Vespis a versu inde 57. ub cons. InterpP. praΟcipue Brunck. , Porro

V. V. Ο6Ο-65. ubi Se alienissimum semper profitetur ab obscoenis eiusmodi, SuamqU adeo senectutem Oliorem esse arbitratur in cinnis multorum adolescentum et ornatu Et

impudicitia.

48쪽

καὶ χὶ μα κεχ ρUπρωκτιαν. Quare uiam a prudenti nemine legari potest, Aristophanem serio loquutum esse, non ad alio- Tum ComiCorum morem se ipsum irrisisse, quod

fecisset sane , si sibi ipsi vitia haec obiecisset; iuro addere potuit in ubibus V. 56o nosse se lacere illis , qui his ineptissimis hominibus

delectantur. οστις υν τουΤοισι τελῶ, τοῖς ιιοῖς luci λαιφετω.

Alioruin igitur poetarum vitia insectatur Se ipsum Vult Commendare. Commendat se vero anaXime, Si a sabula sua abfuisse ea dicit, quae alii comici inepta solebant adhibere: Phallos , Calvos, cordacem , Senem rusticis locis Iudentem, laces denique et eiulatum. Hanc veram fuisse amentem ristophanisci tardus Omnino sit, qui non sentiat. Sed si laces et eiulatus a poeta inter Vitia nominantur, a qui bus committendis ipse semper esset alienissi mus qui quaeso actum est, ut tam in hodiernis abibus quam in illis Scholiastarum et

49쪽

saces et eiulatus reperiantur Ad hanc quaestionem longe ut videtur difficillianam , iustam

vi responsionem in Veneris , si animum asseratam ancum et timidum, quam Scholiastae illi, qui, ne dicam integram sententiam, Sed ne Verbum quidem Perceperunt. Quare ante omnia videndum est, in quanam coniunctione versus 39. in quo poeta faces et eiulatum a comoedia sua abfuisse estatur, Cum lota Sen tentia consistat. Hoc iam, nisi magnopere fallimur, ex integro illo parabasis loco peΓ spicue explicavimus , Aristophanem comicorum istius temporis vulgus voluisSe perstriΠgere, qui inepta tantum, ad plebeium riSum excitandum idonea cuptare solebant a quo insulso more se quidem hac in sabula alienissimum

fuisse prosiletur. Ex quo iam Sua poUle C-quitur quaestio generatis , eaque minime Praetermittenda, Dum res istas omne prorSuS Vi tare debuerit Aristophanes , ut sibimet ipsi sena Per ConStitisse Censendus sit. Hoc, ut breviter dicam , neque debuit, Neque potuit. Omnes enim res illae, quas tanquam ineptas absur das ita poeta Commemorat, tam firmam usu et diuturna consuetudine sedem in comoedia

veteri obtinuerant, ut, nisi tota illa comoedia

50쪽

exstirparetur, ipsa etiam eliminari petritus non potuerint. Verum, si scurrilia ista ad natu ram fere voteris comoediae pertinuerunt, quod quidem Verum esse omnes, qui originem dramatis comici apud Graecos cognitum habent, facillime eoncedent quare hos insectatur et opprobriis petit, qui talia, quae a Spectatoribus iure desiderabantur, ita cenam Pros Tebant Hos quidem non tam Propter ineptiarum istarum sum perstringit, quam quod nihil novi, sed res notissimas, creberrim Ususere consumptus, in cenam Proferre oleant,

easque tritissimis tantum et ineptissimis iocis impleant, ac si in illis exaggerandis omnis Iepor, acetia et elegantia consisteret. Est hic sensus totius loci inde a versu 555-558. Haec igitur sincera mens est ristophanis, tritos tantum et Vulgares iocos osserre poetas illos, novi prorsus nihil et si etiam novi quidquana et non omnino trili asserre viderentur, id illos Non ex proprio ingenio, sed ex aliis sontibus, praecipue ex ipsis Aristophanis fabulis deprompsisse. Iam , PiNor, quaeri non amplius Potest, num Aristophanes nihil ineptorum istorum adhibere potuerit, non quum tam usum illorum, quam abusum criminetur Quamobrem etiamsi