장음표시 사용
51쪽
4o C. I. CAESAR Is COMMENT. terrorem in oppidum compulsis , facilis
est nostris receptus datus. Equitatus autem noster ab utroque latere , etsi dejectis aut inserioribus locis Constiterat, tamen in summum jugum virtute connititur; atque inter duas acies perequitans, Commodiorem ac tutiorem nostris receptum dat. Ita Mario certamine pugnatum est, Nostri in primo Congressu Circiter L x X ceciderunt;
in his Q. Fulginius ex primo hastato lingionis XIV, qui, propter eXimiam virtutem , ex inferioribus ordinibus in eum I cum pervenerat: Vulnerantur amplius DC. Ex Afranianis interficiuntur T. Caecilius, primi pili centurio ; et, praeter eum, cen turiones IV, milites amplius CC.
XLVII. Sed haec ejus diei praesertur
pinio , ut se utrique superiores discessisse existimarenti; Afraniani, quod , cum esse omnium judicio inseriores viderentur, C
minus tamen diu stetissent, et nostrorum impetum sustinuissent , . et initio locum tumulumque tenuissent , quae Causa pugnandi fuerat, et nostros primo congreS 4u terga vertere coegissent: nostri autem ,
quod iniquo loco , atque impari congre si numero, V horis proelium sustinuissent, quod montem gladiis districtis adscendissent, quod ex loco superiore tergR Ver sere adversarios coegissent, atque in oppi
52쪽
gum eompulissent. Illi eum tumulum ψPro quo pugnatum est, magnis operibus munierunt, praesidiumque ibi posuerunt.
X L VIII. Aceldie etiam repentinum
incommodum biduo , quo haec gesta sunt planta enim tempestas cooritur , ut nunquam illis lotis majores aquas fuisse conStaret; tum autem ex omnibus montibus naves proluit, ae summas ripas fluminis SuperaVit, pontesque ambos, quos C. Fabius secerat, uno die .interrupit. Quae res magnas dissicultates exercitui Caesaris ait lit e castra enim , ut supra demonstratum est, cum essent inter flumina duo, Sicorim et Cingam , spatio millium XXX neutrum horum transiri poterat, necessarioque omnes his angustiis continebantur γneque civitates , quae ad Caesaris amicitiam accesserant , frumentum supportare ; neque ii, qui pabulatum longius progressi
erant, interclusi fluminibus, reverti neque maXima comitatus , qui eκ Italia Galliaque veniebant, in Castra pervenire Pote- .rant. Tempus autem erat anni dissicillimum , quo neque frumenta in hibernis erant, neque multum a maturitate aberant et ac civitates eXinanitae, qKod Afranius pene omne frumentum ante Caesaris adventum Ilerdam convexerat; reliqui si quid fuerat, Caesar superioribus diebus consump-
53쪽
ηr C. I. C se s A R IS C o M M E N T. serate pecora , quod secundum poterat esse inopiar subsidium, propter bellum finitimae civitates longius removerant: qui erant, pabulandi aut frumentandi causa, progressi, hos levis armaturae Lusitani, peritique earum regionum cetrati citerioris Hispaniae, consectabantur; quibus erat princlive transnare flumen, quod Consuetudo
eorum Omnium est, ut sine utribus ad eXedicitum non eant.
XLIX. At exercitus Afranii omnium
rerum abundabat copia e multum erat frumentum provi Sum , et conVectum superioribus temporibus r multum eκ omni provincia comportabatur e magna Copia pabuli suppetebat. Harum rerum omnium facultates sine ullo periculo pons llerdae praebebat, et loca trans flumen integra , quo omnino Caesar adire non poterat. L. Hae permanserunt aquae dies compi res. Conatus eSt Caesar reficere pontes: sed
nec magnitudo fluminis permittebat; neque ad ripam dispositae cohortes adversariorum perfici patiebantur e quod illis prohibere erat facile, tum ipsius fluminis natura , atque aquae magnitudine, tum quod ex totis ripis in nnum atque angustum lineum tela jaciebantur ; atque erat dissicile, eodem tempore, rapidissimo flumine, op xa perficere , et tela Vitare.
54쪽
LI. Nunciatur Afranio magnos comi latus, qui iter habebant ad Caesarem, adsumen constitisse. Venerant eo sagittarii ex Ruthenis; equites ex Gallia, cum multis carris magnisque impedimentis, ut seri Gallica consuetudo. Erant praeterea Cujus que generis hominum millia circiter v I, Cum servis libertisque; sed nullus ordo , nullum imperium certum, cum suo quiS'que consilio uteretur, Atque omnes sine timore iter facerent, usi superiorum tem porum atque itinerum licentia. Erant coinplures honesti adolescentes, senatorum fi lii , et equestris ordinis r erant legationes . civitatum ; erant legati Caesaris r nos omnes flumina continebant. Ad hos opprimendos, cum omni equitatu , I I Ique i sionibus Afranius de nocte prosciscitur; inIprudentesque, ante missis equitibus, aggreditur e celeriter tamen sese Galli equi res eXpediunt , proeliumque committunt. , Hi, dum pari certamine res geri potuit , , magnum hostium numerum pauci sust . nuere ; sed , ubi signa legionum appropinquare coeperunt, paucis amissis, sese in montes proXimos conserunt. Hoc pugnae, tempus magnum attulit nostris ad salutem momentum: nacti enim spatium, se in loca, superiora receperunt. Desiderati. sunt eo
die sagittarii circiter e C, equites pauci,
55쪽
calonum atque impedimentorum non ma
L ΙΙ. His tamen omnibus annona Cremuit e quae sere res, inopia non solum prae sentis , sed etiam futuri temporis timore, ingravescere consuevit. Jamque ad denarios L in singulos modios annona perVe nerat , et militum Vires inopia frumenti diminuerat: atque incommoda in dies a gebantur: et tam , paucis diebus, magna
erat rerum facta commutatio, ac se fortuna inclinaverat; ut nostri magna inopia necessariarum rerum conflictarentur; illi omnibus abundarent rebus, superioresque haberentur. Caesar iis civitatibus, quae ad ejus
amicitiam accesserant, quo minor erat frumenti copia, pecus imperabat; calones ad longinquiores civitates dimittebat. Ipse praesentem inopiam, quibus poterat subsidiis , tutabatur. L III. Haec Afranius Petreiusque , et eorum amici, pleniora etiam atque uberiora Romam ad suos perscribebant. Multa rumor fingebat; ut pene bellum confectum videretur. Quibus litteris nunciisque Romam perlatis, magni domum concursus ad Afranium , magnae gratulationes
fiebant: multi ex Italia ad Cn. Pompeium proficiscebantur ; alii, ut principes talem nuncium attulisse; alii, ne eventum belli
56쪽
EXSpectassse , aut ex omnibus novissimi venisse viderentur.
LI U. Cum in his angustiis res esset ἔatque omnes viae ab Afranianis militibus quilibusque obsiderentur; nec pontes per' fici possent: imperat militibus Caesar, ut
naves faciant , cujus generis eum SUIperio Tibus annis usus Britanniae docuerat. Carsenae primum ac statumina ex levi materia fiebant; reliquum corpus navium, Vim Dibus conteX tum , coriis integebatur. Has Perfectas carris junctis devehit noctii mise1ia passuum a castris X X II; militesque his navibus flumen transportat; continentem que ripae collem improviso occupat. Hun Celeriter priusquam ab adversariis sentiatur, communit : huc legionem postea transducit; atque eX utraque parte pontem institutum perficit biduo. Ita comitatus , et qui frumenti causa processerant, tuto ad se recipit; et rem frumentariam
L U. Eodem die, equitum magnam par tem flumen transjecit qui inopinantes pa
bulatores et sine ullo dissipatos timoro aggressi , quam maXimum numerum jumentorum atque hominum intercipiunt r. cohortibusque cetratis subsidio missis , scienter duas partes sese distribuunt
alii, ut praedae praesidio sint , alii , ut Ve'
57쪽
6 C. I. C. s Anys Cos rh pN ' nientibus resistant, atque eos propellant sitnamque cohortem, quae temere ante ce teras eXtra aciem procurrerat, seclusam a
reliquis circumveniunt atque interficiunt; incolumesque, cum magna praeda, eodem ponte in castra revertuntur.
L VI. Dum haec ad Ilerdam geruntur , Massilienses, usi L. Domitii consilio, na
ves longas expediunt, numero XVo, quarum erant xx tecta'. Multa huc mino
ra navigia addunt ; ut ipsa multitudine
nostra classis terreature magnum num
rum sagittariorum, magnum Albicorum , de quibus supra demonstratum est, imp nunt ἔ atque hos praemiis pollicitationibusque incitant. Certas sibi deposcit naves Domitius; atque has colonis , pastoribus que , quos secum adduXerat, complet. Siet omnibus rebus instructa classe , magna fiducia ad nostras naves procedunt, quibus praeerat D. Brutus. Hae ad insulam, quae est contra Massiliam , stationes obtinebant. L VII. Erat multo inferior numero navium Brutuse sed delectos ex omnibus legionibus fortissimos viros, antesignanos, centuriones, Caesarei classi attribuerat, qui sibi id muneris depoposcerant. Ii manus ferreas atque harpagones paraverantῆ m gnoque numero Pilorum, tragularum , re-
58쪽
1iquorumque telorum, se instruxerant: ita j Cognito hostium ad I entu , suas nRVes eκ Portu educunt, cum Massiliensibus confligunt. Pugnatum utrimque est fortissime, utque acerrime e neque multum Albici nostris virtute cedebant, homines asperi,
et montani, eXercitati in armis: atque ii modo digressi a Massiliensibus , recentem Eorum pollicitationem animis contin bant; pastoresque indomiti, spe libertatis excitati , sub oculis domini sua r bare operam studebant. OL VIII. Ipsi Massilienses, et celeritate navium, et scientia Subernatorum confisi,
nostros eludebant, Impetusque eorum eκ-cipiebant et et, quoad licebat latiore spatio , producta longius acie, circumvenire nostros , aut pluribus navibus adoriri si gulas, aut remos transcurrentes detergere, si possent , contendebant z cum propius erat necessario ventum , ab scientia ρο- hernatorum atque artificiis, ad virtutem montanorum confugiebant. Nostri, quod minus exercitatis remigibus, minusque peritis gubernatoribus utebantur; qui repente ex onerariis navibus erant producti, neque dum etiam Vocabulis armamentorum C gnitis , tum etiam gravitate et tarditate narvium impediebantur: factae enim subito ex humida materia, non eumdem Mum cele-
59쪽
ritatis habebant. Itaque, dum locus comi nus pugnandi daretur , aequo animo singumlas binis navibus objiciebant atque , injecta manu ferrea , et retenta utraque naVe, diversi pugnabant; atque in hostium naves transcendebant; et, magno numero Alb Corum et pastorum interfecto, partem n vium deprimunt; nonnullas cum hominibus capiunt; reliquas in portum compei lunt. Eo die naves Massiliensium, cum iis quisnt captae , intereunt IX. ει X. Hoc Caesari ad Ilerdam nuneiato, simul persecto ponte, eeleriter fortuna m latur. Illi, perterriti virtute equitum, minus libere, minus audacter vagabantur: alias non longo ab castris progressi spatio, ut ce Ierem receptum haberent, angustius pabulabantur e alias, longiore gircuitu, custodias stationesque equitum vitabant; aut, aliquo accepto detrimento , aut procul equitatu viso, eκ medio itinere, projectis sarcinis, fugiebant. Postremo et plures intermittere dies, et, praeter consuetudinem omnium , noctu constituerant pabulari. LX. Interim Oscenses, et Calagurritani, qui erant cum Oscensibus contributi, miserunt ad eum legatos , seseque imperata facturos pollicentur. Hos Tarraconense R, et Jacetani, et Ausetani, et, paulis post diebus , Illurgavonenses, qui ilumen Iberum auingunt x
60쪽
attingunt, insequuntur. Petit ab his omnibus , ut se frumento juvent: pollice tur; atque, omnibus undique conquisitis jumentis , in castra deportiunt. Transit
etiam cohors Illurgavonensis ad eum, cognito civitatis consilio, et signa eX stati ne transfert. Magna celeriter fit comm latio rerum. Persecto ponte, magnis v c,
vitatibus ad amicitiam adjunctis, expeditare frumentaria , extinctis rumoribus de auxiliis legionum , quae cum Pompeio per Nauritaniam venire dicebantur ; multae Ionginquiores civitates ab Afranio desci
cunt , et Caesaris amisiam sequuntur.
. L X I. Quibus rebus perterritis animis
adversariorum , Caesar , ne semper magno circuitu per pontem equitatus esset mittendus, nactus idoneum locum , sese
fas pedum XXX in latitudinem complures facere instituit; quibus partem aliquam Sicoris averteret, vadumque in eo flumine essiceret. His pene effectis , magnum in timorem Afranius Petreiusque perveniunt , ne omnino frumento pabuloque interes . clerentur; quod multum Caesar equitatu -- Iebat e itaque constituunt iis locis excedere, et in Celtiberiam bellum transferre. Huic consilio suffragabatur etiam illa res, quod, ex duobus contrariis generibus, quae superiore bello cum L. Sertorio steterant ,