장음표시 사용
31쪽
S TR ATUS mebra. i. habes inebra strata. Synedoce e cu dat roli homini: quod e I pte
hominis. Deide ea pars i accusativo ponis. Vt uidimus popetu abscisum .aput. Sic Virg. a ristior et lacrymis oculos suffusa litteres. Ponit aut ante oculos pigeri Ima cessationem et cum dicit stratus mebra. Sternere uero significat re erecta deiicere. Vnde Virg . Sternit infelix alieno uulnere. hic cestim exercitu stratu dicimus: ide strage. Et quom a strata qqacoequata sunt: dicimus stemere lectos cu illos cocimiamus et coequamus ut mollius Iacetem excipiat : sic dIcimus sternere uias lapid1bus : aut alia
materia pptereat Vir. Et strata uiarii : sic stratu mare quando nullo urgete i fluctus uero quatit manet. Virg. et se tibi
stratu silet squor. 1VB ARbuto spes .p genere . Est auto arbor hec notissima: poma enim simillima fragis . pducit: comara et hi metita gi cci nuncupant. smp frodescit: et quis apud noS no multu sit alta: tamen qnquagita cubitorii i arabia tueniri auctor e iuba. VIR l Di a uigore dicit . Vnde dicimus uirides platas et quc nodu aruertit: et i uigore suo sunt: et quonia in illis herbaceus Color e: eii eis a colorem una
de dicimus. Vnde .uiride la smaragdu P translato em et cuta q in uigore suo sunt uirere dicimus. Vnde illud maronis . la senior. cd cruda deo uiridis la senectus: AQVA aqua oia sunt secudii Talete. Vnde Virg. Occeanu* patre remi nymphas 3 sorores uel ab cqualitate subtracta diphthogo: quonia nisi externa ut i pellas equali s senap maneat. C AP UT qa ois sensus capiat. Sed ois origo et pricipiti cuius cui rei caput est: ergo ad caput aquς. I. ad fonte. Dicimus et p tras lato em caput prima summa i pecunia: a qua sentis aut alius questus sit ueluti rei pricipiti . Vnde alibi denas hic capitis mercedes exigit. Sed et hanc eade sorte appellat. LEN E itactu Pe dicimus tene: cuius cotrariti eas pum. Demulcet lene. Aspum tedit. Sed p trasiatoem i gustu quod suave est lene appellar . Transfert et ad animia ut mite lene dicamus. Est aut a gr co uerbo δε ita frico potio qa polita et levigata corpora lenia sunt et tactu demulcet. C A S TR A ubicunq; milites ad bellu cogi egati manet: castra sunt. Unde et de nainbus dixit maro. os castra movemus : quonia in illis milites cent. Sut dicta castra quasi casta uel castrata: qa Pp seueritate prisce militaris disciplinc Ois i illis libido castrata eet. I inde castrametari castra ponere. L l T VO. S unt g dicat lituli Ie esse genus iube ab robustiore parte icuruit . Vnde gracilior uox exirct et est e P onomatopian dictu a tenui uoce lituu . I nde a similituduae forarac uirga : qua augures i. aere teptu designabat: et qua reges lites dirimebant lituit dixerunt. Alii uolunt lituit a principio esse dicta uirga regis a litibus dirimedis: dei de P similitudiem forarae et genus iube et augurale illa uirga inde esse appellata. SON ITVS iube. Tuba in tyrrhenia reperta est. Vnde statius Tyrrhenusq; iube mugire per equora clangor. auctor aut tu bc Maletus siue
Muleus dictus. DETESTATA participiti deponetis passive posmi ut multa alia uidemus. Testari testimoniti phibere. Ite testametu codere quia i eo sit testatus qd uelit. Item alterius i plorato testimonio asserere. Virg. testor cara deos et te germana tuum P dulce caput magicas i uita acci gier artes . Obtestari uchemeter rogare. Detelinia nostro testinaniore abominari. MATRI BUS : oes bella detestantur: presertim matres : et quia imbecillioris sunt sexus: et quia uehementer filiis timent. Dicitur autem mater uel quia grece . HTH e uel a materia quia in foetu materiam probet. Vt enim semen paternum pro artifice est :ct sormam prςbet sic mater sanguinem ex se pripstat: ex quo foetus formatur .
Stratus: nunc ad aqv ae t en e Ca p u t sacra: Multos casstra iuuant:& lituo rubar Permixtus sonitus: bellat matribus
32쪽
MANET sub iove si gido. Nec i hoc loco oblitus e oratorii anificii ad reflanda noster
Docta. Ita 3 ut ostedat dia sit i uenatore cupiditas uenadi: demostrat: et Ous uoluptatibus priuati patias tet q icomoda ultro subeat. Na i saltibus pno ctans relint uxore: et ea qde te aera et iuuecula cu qua molliter cubare poterat et et tolerat nocturna frigora: tolerat labores : cu feras ut sunt cemi cursu isectet. Tolcrat picula cu pe se moribus cogrediat: ut apros videmus. VE NATOR imemor teners coniugis manet sub iove frigido et exclamatio ex cotrariis: cum lata sit uenandi cupiditas : ut no solu uenato em preponat inals uoluptati coiugii: presertim cu uxor tenera sit: proptereaq; amabiIior: sed etia obliviscat illius. Magini igit e ut studio uenandi: quod no ita naturale e omittat uoluptate coiugii: ipsa natura homini ista. Sed maius: si
uxor tenera sit. Maximu aut si ita omittat ut et obliuiscas.
Quid ergo dices si no solum Do omittat uoluptate sed p illa labores et picula subeat. MANET pdurat ut ostedat diuturnitate teporis. S VB IOVE frigido. i. sub aere qa nullo tecto defensus sit quod latini sub diuo dicut: et manet eo tepore quo frigora sunt. De iove plura alias. Interi itelligeioue .p aere accipi: no nuq P igne et aere: alibi p aia inlidi: alibi p ipso deo olum coditore .
C A TU LI S .pcanibus posuit qbus i omni uenatione utimur: F I DE LI B V S qa natura homini fideles sunt: uel sagacibus uel siletiu i in uestigado seruatibus . C cterii catulos dicimus non solii canu filios sed omniti quadrupediti sibus ungues recurvi sint: ut leonis ursi lupi et similiti. Ite i serperte catulos dicimus. pullos uero in squo et asino: Ite i oibus auibus: ergo ut pullii dicimus eqnii sic colubinu et anserinu sic pullos gallinaceos. Sedi bove et helephanto uituli sunt. Ex oue agni: ex capris ςdi. Posuit aut cortiam P mitioribus: apros quos gi cci capros dictit y semoribus. MARSVS: spes e .pgenere. Marsi aut populi sunt a marsi a Cyrces filia denotati: a qua didicemit serpetii morsibus mederit ut
psilli i libya sunt iuxta. P LAC AS. Virg. Retia rara plagς. Que locu alii diuidiit: ut dicat retia maiora: et plagas minora. qbus uides hic poeta alibi attestari. Ait eni. Hinc multa cane apros i obstates plagas aut tramite leui rara tedit retia . Alii p di finitoem dictum uolst: ut sic plage q retia rara sunt. Alii dicut plagas stines: qbus retia tediis. Alii iternodia i retibus quas macillas micupat: TERETE S : ex tereti filio. Teres eni longii rotundumq; simul dicimus. Vnde ista teretes* suras. Dixerat diuersos diuersa studia sectari. N uc ostedit se ira usis delectari: et summo artificio cosiliu suu ut a pricipio ostedi csteris prcponit. HEDERE. i. poetica facultas q hedera coronas: Pptereaqa dixit premia doctarii Dotiti. Est hedera dicta quod parietibus arboribusq; hereat et bacco cosecrata: et qa baccus poetis pr est: iccirco poete illa coronas. Virg. Hac quoq; sine tepora circii. Inter uictrices hedera tibi serpere latini. Et ppoletius. Mi folia ex hodera porrige bacchς tua . DOctarii si otiti. i. si otium doctorum hominum sic Maro. Scuta uia ina galea 3 et fortia corpora uoluit. i. coima uirorii Dirui. Nec iiuria doctos appellat poetas . N a etsi ois i sua diiciplia eruditus doctus iure heat tame nihil bono poeta doctius e: cit no solii ille hilanas oes
doctrias aplectata sed i super diuio surore ameta Frons dicitur quod oculis pectorata sit .
Detestata manet sub iove frigido
Venator: tenerae Coniugi S immemor
Seu uisa est catulis cerua fidelibus Seu rupit terere S marsu S aper plagas
Me doctarum hedere praemia frontium
33쪽
LI. DIIS MISCENT lapis : no p am gaiianr dicit se diis admissiceri: sed rata inde capero
leti Ira ut se deii putet. C ciet u l ecte dicimuS diis quodam Odo admisceri poetas. uia ut te stimonio grauissimorii philosophorai i oroe quada demostrauimus ditimi sunt poete : et diurnos honores nonulli assecuti sunt: ut de imo et Amphione memorat. ME GELID VM; nemus . Secemita uulgo et a grege idoctorii et iter paucissimos enumerandus egregius fit poeta. P er nemus aut et nymphas et satyros idicat poetaς frequena hominis refiigere en
Diis miscent superis. Megelidum nem US: Nympharum Q leues cum satytis chori Secernunt populo: si neq; tibias
Euterpe cohibet ne polymnia b Lesboum resumi tendero barbiton.
Quod si me lyticis uatibus inseri S Sublimi feriam uertice sedera
arrogatius de se dixisse uidebat: quasi dicat φ miscebit diis ane poetica : si hoc sibi coco dat musc: ut no hoc suo artificio: sed dearu dono Pue turii affirmet. N o ergo sibi re proclara arrogat: sed musis tribuit. Ergo et ividia amouet et attetoem l res magna sit: et beniuoletia quod i ea se laboratum pollicet: et docilitate quod Noli circa quod uerses: eode topore sibi cociliat. Tibia uero dixere lati ni :ga a pricipio cu simplex esset ex osse tibiarum quod uel ceruis uel i gruibus similibus cp auibus e: em ciebat . Volui aut lueta i phrygia et sed iro nulli ab suterpe. Alii a marsya. Alii a naida. Alii marsyam simplice . Mydam uero duplice iuenisse affirmat. Alii Hyagri primu tibia istasse refertit: dei de eius filiu Marsya istituisse: Plutarcus i libro de musica ta gregiu luetu non humanu uult esse sed diuinum id la alcei testimonio i apolline refert: et tibiaru citharc* musica repperisse scribit. Anticles aut affirmat statua illius q i deto e dextera arcu tenere sinistra gratias : quaru una lyra altera tibiam gerit: et q in medio e syriga istat. De cuterpe et polymnia deq; csteris musis suo loco dicemus. LES BOUM barb1ton: egregiti carmen et quale Alceus Sapphos o egregii i les o poetς canere ad barbiton solebat. B a1 by tos lyra maior est organo similis. Citharc ut gi sci uolui reptor fuit apollo. Vt hebret Tubal ante diluuiu noe. Fuit eius forma initio similis pectori humano:* uti uox ex pectore sic ex illa cantus ydiret. Vnde nomen sumpsit. Dores eni pectus cithara dictit: paulatim dei de plures eius fuerutfornas: ut psalteria lyre chelis barbite phenices petetides. Indicς q fertit a duobus simul. QVOD si me. Magnifice de mecennate modestissime de se loq6. N 6 eni affirmat se uate ee. Verutanti iudiciu mecennatis facit: ut si ab eo uates esse lyricus iudicefc tu capite lagere possit. Et lateter ut pene diuina illi attribuit * iudicio suo potam se fieri posse putet. IN S Eris uatibus ly. i. imitis iter uates. Ab eo quod e isero iserui isertii. N a de arboribus insero isellii situ dicimus. S VB LIMI fer. v. s. puerbiu e: ut si felice putet capite Ulu lagere dicat. Vulgo autem dicunt si hoc assequar digito tangam celum. Sed altius intelligamus hoc esse dictum ut exprimeret quid sit poeta. N a cum et platonici et aristotelici poeta et infra deum et supra hominem ee uelint :hoc nunc uolunt exprimere cum dicar ce ita se a terra tollet: ut non penetret quidem celum . sed tamen tangat.
ostedit iuuenalis: cu desertis aganipes vallibus exuries me grai et i atria clyo . C E Ll da Non ex noxio : sed ameno frigore. LEVES saltando . Dci satyris aut et nymphis i sequῆtibus dicemus. S I NEQUE
tibias euterpe cohibet. i. simust : quas P euterpe una ex iis designat: no rhibent me a tibia. i. a uersibus q tibia camitur: ubus uerbis emedat si d
34쪽
Ode N κολεο- est eni bimebiis. Ex sapphico edecasyllabo si costat ex trocheo: spondeo: datalo: et duobus trocheis. Et i quario uersu ex adomo dimetro i quo e dacti lus et spondeus. In laude hcc octaviani tediit que ut deii horiata ut afflicto ex diuturnis ciuilibus bellisi perio succurrat: osteditq3 oia q ponit ydi ai uindicta itersecti Iulii cssaris uenasse. Calamitates alitqcunq; acciderit deoru irς pacato em uero et traglitate illi esse attribu eda ueluti pitio deo. Nec roe caret adulato hec: quonia cui elisi cssares no nisi post morte nuce
deos relati sint. soli octauiano
ODE SECUNDA DE LAUDIBUS OCTAVIANI.AM satis terris niuis : at di
randinis misit pater:& rubenti
adhuc uiueti aras et sacrificia populus romanus posuit. Hic ipse alibi iurandast tuti P nomen ponimus aras. Et Virg. in primo georgicorii eu tanqdeui uocat. J AM S AT IS qa diu durarui. Pathetica oratro er et stati a pricipio comouet comiseratisia a diutumitate tepis. Vehemeter eni movemur cii diu quepia i miseria fuisse itelligimus. Vnde achimedes apud Virg. Teni acu tunc se cornua lumine coptet. NIVIS atq3. d. g. ponit nive et gradine P rebus durissimis: ergo pathos a materia: ut cit Cicero qrit flama ex lignis uiridibus facta ut fumo ictustis necaret . Virg. At pater Oi potes densa iter nubila telu cotorsit. Hec aut cii ueniunt calamitate aliq pro tedere solet: ut hic ante ciuile bellu : et priscis teporibus ante bellu primit punicii adeo exundauit lyberis: ut et primo i petu multa in urbe edificia deiiceret et mox illo stagnate plura corrupta ruerit: et adeo nubilosus anus quo cesar periit: pdurauit: ut nulle fruges ad maturitate pduas fuerit. N ix gignit ex uapore frigido et humido i medio aeris iterstitio a mediocri frigido i nubis corpore cogelato Est minus hoc frigus quo generat nix qquo generat grado : quia het admixtum aliqd de calore: qi nubis substatiat clusus nec stati a frigore uictus nivis substatia rarefacit et mo Ile reddit: indeq; prsualente frigore albescit. Ait aut aristoteles quod pp debilitatu frigus a calore fragit in panes latas. C aliditas eni admixta nubibus inuosis no sinit illa desari ut gradinem: unde modico calore liqscit. Niuis e secudii albenti: ut malas herbas enecetrbonas alat. N a constringit terre meatus. Vnde calore ad interiora reuocato attrahitur humor ad radices. G R A N DI N lS : grando dicit uel ga granis contineatur: uel P grandior sit. Est autem secudum aristotele stilla pluuis frigiditatis : ueti l uigore i aere cogelata. Fit ex uapore frigido humentiq;:q ad iteriora nubis fricet copressus a calore circii state. Frigus eni aeris calore fugies ite hora nubis petit. seq3 codensando maiori u1 isurgit rypterea la uapore i nube deprcnsum costrigere ualet: et i duritie couenere. Ouς causa erui minus i hieme grado gignat si i cstate. Vinus eni frigoris q ipellete calore i cstate in unu cogit p hieme uero toto aere diffudit . Vnde lualidior dis nictai surgit. Addit Aristotcles illa gigni loge a terra. Hic logiori spatio p aere reuoluta facileti eludat et assiduo attritu minuit . O uod si i uiciniora parte aeris gignata ga ad patini spatiit ferret maior et minus ronida cadit. Freque ius aut in die ubi calor ilesior e q i nocte orit grado . Di R E qa ex deoru ira puenerit. Pater Iuppitemque patre holum atq3 deorii poete appellat. Recte aut illi attributit huiuscemoi oia q ignis aeris* ui gignunta quonia ut Iuno P aqua terram capitaq elemeta patius: ppeaq; semia e Iuno: sic iupiter emereis aerisq; symbolii connet. sc aut agiit ude mare uolui iove. Dicut hii fratres py cognaroem q e i elementis. I neutisup coiugiit quonia ex ui activa iovis . i. superiorii et passiua dononis. i. iseriorii Hemen
35쪽
torii cucta gignut .RVB Enti. reseri acro terom deoru manubias albas nigra 3 esse iovis uero rubras et sanguineas: ruben ergo ut alluderet ad natura fulminis ex igne rubentis. Fulmen e uapor ignitus :co pactus :ct solidus ipetuose cades . ignit ex uapore grosso ex cotramis et diuersis coposito uehemeti calore ist amato: et uetorii nubiuga cocussio eipulso: et quasi lapis igneas de cocauitate nubis deorsum p uioletia pulso. Raro cadit i frigidissima hieme: ga p9 frigus uapori aere no gigia it. Raro et i uehemeti estate: ga Pp sic
Qtate et subtilitate aeris uapo
Terruit urbem re aut et auctumno uapores
Terruit gentes: graue ne redirer i ' Rota traiesta
Ssculum pyrrbae noua monstra quae : tria esse genera fulminu. Viiii quod adurit. Alterii quod ga
humidius no urit: sed quod tagit i nigrediem uertit. Tertiu e claru et mir natur . Na uinu effundit itactis uasis . A liqvado fracto uase ita obstupescit uinu: ut P tres dies no fluat. Auru i saccis et uasa argentea i capsulis ita liquefacit: ut sacculi capsul q3 itegis maneat. C oburit manu chyrotheca itacra manete. Imo totu homine i cinere covertit itegris uestimetis. Martia romana mulier grauida icta fulmine panu exanimato illesa pmansit:Pp hac triplice natura trisulcu illud finxerat poets. In calidissimis regionibus raro sunt: qa i eis parii humor ualet. ite i frigidissimis lieis calor cito extigui . Tuscorti littere ut tradit plinius nouem deos emittere fulmina dixerui: eaq3 esse undeci generu . Sed iove tria em ittere . Romani duo latii statuerut dIurna aio nocturna q sumano tribulat. De sumano meminit plautus. S 'CRAS arces templa: q cu publica sint: publicu malu protediit. Hoc s*pe apud LIulti notatum est. CEN TE S:.p familia capimus ut degete cornelia: hinc gentiles. Hic et gelIleS. i. agnati Dicimus ite gentes nationes. Virgil. Quas gentes italum quas non Oraueras urbeS. Sed etia hoc nomen ad bruta transfertur. Vnde Homerus MLlacori εθNεα ωολλα et Idelimuscarii gentes multas. Huc imitatus Virg. dixit de apibus. Cum gelis adultos eductitsctus. Christiani aut getes appellat ees externos. i. g no sunt ciues diuisis ciuitatis: ted alieni a christiana fide. Hos ergo getiles dictit: TERRUIrgetes: quasi oes populos, RHue molestii. Graue eni poderosum significat. Inde P tras lato in dicimus ye graue: q aio
molesta e. Iuvenalis. ta grauis es nobis: et semp emungeris exi. Item amarum lucretius Abrotanos i graues et tristia celaurea. Dicimus cotia graue uirit si auctoritate et prudetia ualeat: si cucta mature: et cu roe exacta faciat. Virg. Tu pietate graue et ac meritis si forte uirit que . Dicimus gratis dii. Vir. Marte grauis gemina patetu dabit ilia Plem. SEC Vlup state ponit a sequedo dictu . Na ut i flumine fluctu fluctus seges sic t cursu teporis stasetate ipellit. Videri maxime ee centu annorum spatiu. N a ludi s culares rona ς ceres Irno quoq3 anno inlebrabat . Etrusci aut secudum Cesorinti ad Cereliti ab osteto i aliud os te tu Pducebara ergo no paria erat apud illos secula. P ΥRRH AE. Ferut fabulς iove scelera hominu exploraturu i terra descedisse: et sub forma humana i hospitiu a deucalione arcadis rege susceptu: sibiq3 hospite que rex iteremerat epula dii positu. Iratusta Ioue rege Ilupii mutasse. Ac postremo cum uniuersos mortales summis flagitiis ignatos cerneret diluuio illos perdidisse exceptis deucalioe et pyrrha eius uxore: atq3 patruele .lsis ergo soli ex uniuerso hominu genere relicti a themidis oraculo acceperui posse ab illis reparari humanu genus si ossa matema post tergu iaceret. Illi P matre terra accipietes : et P ossibus
36쪽
terre lapides : eos iecerui. Atq; ita iacti adeucalioe i mares . lacti a pyrrha i 'minas couersi sunt. Timebant igitur hoc tepore: ne diluui u illud rediret. Diluuiu deucalionis fuit: ut ait Varro: regnate athenis crimao q cecropi successi t : ut aut placet Eusebio et hieronymota 5 dii defuncto cecrope. Tepore aut cecropis Moyses populit ex egypto eduxit. Fuit autehoc diluuiu anno naudi circiter septuagesimu septi nati supra tria millia et sexcetos: sed nop uenit ad cgy tu usq3. Maxime aut occupauit thessalia : ubi regnauit deucalion et loca uicina. Ital non fuit uniuersale tui diluuiu factu sub Noe. Origo aut huius familie fluxit a titane C li et ueste filio . Ex hocent natus e lapetus . et ex Iarcto promotheuS et epim etheus. Prometeus deucalione genuit: Epimetheus pyrrha. C uigitur deucalion homines qui ob diluuiu ad montana confugerat: et ritu ferino timebant
descedere i loca culta piasisset: et ad ciuile uita traduxisset tuenit locum fabula : ut ille iactu suo . i. iii uerborum lapides. i. duros et efferatos moriales in holes. i. in imitiore natura hominis chuerteret. Noua a gi sco illi eni Nsori dicunt. Sed et nouit magnu et admirabile. Virg: pollio et ipsc facit noua carnaia. MO N S TR A mostris et ponetis et reliqs ad futuroru prescietia spectatibus altu locu istituimus. QVE S TE ab eo quod e qror sine diphtora lide qrela. Quoro aut diphthogat undeqstus lucria. Proteus deus marinus secudu Theodotiu occeani et Tethis filius uates fuit. Que et homerus ab agamennone : Virg ab Aristeo futura predicere coactu scribit. Erat eius natura: ut uoles tauq diceret: Coatus aut i uaria mostra se couenes homine a illudens diffugiebat. Qua re maro i quarto georgicorti mirifice describit. Huc diuus hieronymus p medacio poni credit. Nos i eo loco censuimus poni p uero Datiis naidacis tecto: et quod nisi ui igenii adhibita tot uerisimilibus inuolutu: q oia falsa sunt: dinosci neqat. Venit ergo Pleus i uaria mostra: qa lates e ueritas i dii p illa multa se nobis uerisimilia offerat: i mostra iductit. Huc ex pallene urbe natu i gypto regnasse refere Sem uis. Fingit neptuni pastor: et eius armenta quς ex monstruosis sunt piscibus nutrire. P E C V S armenta intelligit. C eterum pecus teste S eruio omne animal e: quod humana effigie caret. Hinc maro de fucis dixit. Ignavum fucos pecus a pisse pibus arcent. Est autem hoc pecus pecoris. Virgil. Formosi pastor pecoris formosior ipse. Item hoc pecuare persius. Findor ut arcadic pecuaria rudere credes. Item hoc pecu et in plurali
pecua. Inde pecuarii a pecore colendo. Cicero pro deiotaro rege: ut non solum tetrarcha nobilis: sed etiam optimus pater familias ct diligetissimus agricola: atl pecuarius haberetur. S ed ut ad pocic uersus redeam : tota hec descriptio ex tanta rerum inversione magnam Ouci Conmiseratiocm cum animantia non solum uictu . sed et sedibus a natura datis diluuio priuarentur. H ES IT i. peistitit : ut ostendat inundationem diutumam fuisse . Inde dicimus herere dubitare: quia qui in raciocinando dubitat: consistit: neq3 procedit ad ultei ora. Est etiam herere niti. Virg. herent parietibus scals . Dicitur item herereres : quς aliquo impedimento prohibita discedere nequit sic aues retibus nerent et naues uadosis locis . ULMO pro omni arbore. DAMA animal est non multum a caprelo dissimile.
E QVORE S V P ERI E C TO: quia mare occupauerat terra: quam suam ce oponebat.
Omne cum protheus pectis egit altos
Piscium & summa genus hesit ulmo:
Nora quae sedes fuerat columbis: Et superiecto pauidae natarunt AEquore damae.
37쪽
VIDIMV S. excitas comiseratis a re uisa in rebus eni adueriis ut docet Cicero: durioraque la sunt:que videmus :qqu audimus. Virgi. u P Ipse miserrima uidia et quoru pars magna fui. Et de pallante. I pse craput nivei fultum pallantis : et ora et uidi. F L R V V M. uel tunc flauti quia diluuio auctas cenubetus flueret: vel epithetu est perpetuu huius fluminis quia citato fluens cursu raro limpiduS apparet. Virgil. Venicibus rapidis et multa flatius harena. Tyberis siue uberinus i etruria irascitur apenino supra insentinatem agrum. Nec procul a nostro arno: pri
Vidimus flauum tyberim retortis PQ 'isti 'l' db umbria iuidit
I deinde multis relictis urbibus
Litrore errulco uiolenter undis romam influit: et ladem mare Ire deiectum monumenta regis: tyrrenu ingreditur: olim albu
1 emplao tu elice : bri antiqssimo rege etruscorulliae dum se nimium querenti Oxu pyrduca exercens circa ea
A - Ioca periit. Alii uolui tybrim hunc non tu orta sed aborigenum fuisse regem: alii albanorum. Sunt postremo qui referat syracusanos quando φ athenienses siciliam infestates bello superasse: multos la e prelio captiuos abduxisse: illo scp ad eorum contumeliam arca syracusas fossam ingente ducere: et in illam fluuium dei uare coegisse: atq; ipsam fossam sapiri idest coutumeliam appellasse. Deinde sequetibus tempombus ut etia meminit maro: coloniam in italiam duxisse: et loca uicina fluuio habitasse: et a fossa lac patri s illum hybrim primo: deinde mutata haspiratione ita. t. tybrim nucupasse. Est prςterea apud romanos uocitus rumon quasi ripas ruminanS. Item taretus a teredo ἀRETORTI S undis: quia uioletia maris repulsus urbem inundauit. Item retoriis uel gaper tramites ruet quia P agros exiret. Est ergo sentetia secundu acronem :* ipse rueret ilitempla ueste cu undis retortis a litore etrusco: idest a mari etrusco. i. tyrrheno i quod egreditur. Litus terra e quς ab aqua tangitur: secundu Ciceronem in topicis. Ait aute scevola ita dici: uel q3 ad eam aqua alludat: uel l aqua alluitur: uel l aqua illic eliditur. Donatus autem est. litus aliquando significat spatium circa aram:a litando quia ibi litatur. Affert Millud ex marone. Iacet ingens litore truncus. Acroti uero eadem auctoritate nixus et Imponim extremitatem litus es e in eo loco uult. Ego autem iccirco a marone illic litus positum puto: quia uoluit alludere corpori pompei nil alexandrino litore sine capite iaceti. Est igie litus de mari dictum: ripa de flumine. Ouidius. Campo* recepti liberioris aque pro ripis litora pulsant. Rupes autem in montibus dicimus. Virgi. Dumosa de rupe procul pedere uidebo. MON UMENTA regis: regia nume. Nam regia numς olim erat tibi deinde fuit uestς temptu. TEM P LRqa uestς. Referut ana P rostraci teplo uestς uicina sunt : meatalyberim huisse. ILI AE. fuit l,sc numitoris albanoni regis filia: sed amulius numitore inatae a regno pulso illa ueste cosecrauit: nequa inde ples oriret Illa tame ex marte grauida facta: romu remulussi peperit: quos amulitis i tyberim Piici iussit. Sed si detuleriai cu aucto flumine ex imbribus ad iustum cursum deuenire non possentnia uado reliquerunt: ubi postea ficus ruminalis fuit. Ibiq; a lupa nutriti sunt: donec a faustulo pastore tollerentur. a quo laurentis uxori nutriendi dati sunt. Hi cum adoleuissent amulium pepulertit: et numitorem in regnum restituerunt. Addut fabulo tyberim illam in uxorem accepi sis. Hanc igitur ob cedem cetaris se afflictantem solatur maritus fluuius: minatur* et templa ueste: et legia nume in ultione cedis deiecturu . Vel mina teplo uestς:quonia illa dea sibi ia enixo irata fuerat. VESTAE. de hac dea ne ola i unii cogeramus : comodius paulo ista dicemus
38쪽
SINISTRA: insensa: uel ga illi cui Nil a sinistra e urbs. IOVE no mante: qa terreri iuppiter uoluit populu non perire. UXORIVS. idest nimis uxori ded tus. Virgil. Pulchraq; uxorius urbem extruit. AUDIET ciues. oratio pathetica et comiseratonis conciuatrix: Dptereat concisa et obrupta. Narrauit prodigia quibus bella ciuilia in ultione cestaris portendebatur. Nunc ostendit ex infrequetia populi quanta strages ciuilis fuerit: quc tamen ex deorum ira no octaviani crudelitate Puenerit. Postremo addit octaulanu rebus humanis auxiliu ee laturum.
quasi posteritas nostra. R Araidest infreques uitio paretum suorum: qui in pi diis maiore parie ciuium trucidarunt. A VDI ET: cu qi et causam quare ita rara sit. CIVES: quasi dicat illos ad quos ultio non cedes peninebat. A C VIS S Eferrum idest arina: ut sit intellectio. AC VIS SE ferrum. gessisse bellum iii quo ferrum acuit . Posuit eni quod .pcedit
re. m. pe. GrauiS uituperatio:
impia enim res est ciuem in ciuem amraueriere. Sed magis impia si hostes poteres imminentesq3 repellendi sint. BIs enim patria tedituri et Q ciuis sibi adimitur: et Q irruptio hostilis no repellitur. Est autem repetitio audiet audiet: qui color grauitatem semper et auctoritatem orationi affert. Item expolitio ut diutius imoretur in re grauissima. Nam cu dixisset ciues acuisse ferrum . addidit audiet pugnas. Potest etiam dici interpretatio: nam cu dicit Audiet ciues acuisse ferrum. interpretatur id cum addat Audiet. p. GRAVES noxii. Quanta ergo impietas est imo crudelitas e quo tempore hostes : et hi quidem potentes iminciat imperio pdere uires patris quibus illa hostem repressisset. Huc locu mirifice explet Lucanus in principio sue farsalic. Quis furor o cives que tanta licetia ferri Gentibus tui sis latium prestare cruorem. C ut superba foret babylon spoliada tropheis. Ausoniis umbra la erraret classus inulta. PERSAE . pro parthis posuit: cum quibus tunc ambiguum erat cenamen crasso cum filio et omni exercitu ab illis ceso. RARA iuuentus. Iuventus iunentutis est ipsa turba iuuenum. Iuventa est cras iuuenilis. Iuventas iuuetatis dea iuuenum. R ARA. quia assiduis cedibus defecenat populus romanus. OVEM uocet diuum. subintellige ergo. Habet autem axima uim hec addubitatio. q. d. nullum restare Cti Omnes irati sitit. Ex quo necessariu ostendit esse ad solii octauianu coueaedas preces. D lVVM in accusativo pol esse: sed plenius diuti p diuorat. Dicunt proprie deos qui sua natura celestes imortalcsq; sunt: diuos aut qui ex mortalibus ad diuinitatem sunt assumpti. Sed abutunt poete notionibus . QVA PRECE: quibus hymnis quibus sacris . Raro hoc nonacri in satagulari positum inuenimus. In nominativo autem nunq. FATI EN T. fatigare dicimus cu quod gratia et ratione non impetramus :i pontii litate extorquere conamur. VIRCl NE S sanas: magna ira uesic ostenditur: ctim ne a uirginibus quidem que sibi sancte sunt idest consecratc: non flectitur. Virgo ea dicitur que incorrupta est et adhuc uirii non cognouit. mulier que iam cognouit. Vnde interrogatus Cicero cur sexagenarius uirgine
Iactat ultorem: uagus 8c sinistra Labitur ripa iove non probant v
hudiet ciues acuisse ferrum FQuo graues persae meliu S perirent. Audiet pugnas uitio parentum Rara iuuentu SQuem uocet diuum populus ruentis
Imperi rebus f prece qua fatigent
39쪽
uxorem duceret: cras inquit mulier erit. Sed et quadoga uirgo quoniam a uiridiori etate dicitur: p iuuencula capitur simpliciteri quis etia corrupta sit. S ic maro. Ah uirgo infelix tunuc in motibus erias : cu loquar de pasyphe iam corrupta. S AN C TAE: deo dicate. Sanctu eni secundu trebatiu idem e quod sacru et religio summi sanctos restinguere fontibus ignes. Ite tu q3 o sanctissima uates pr scia ueturi. Ab quado etia sanctu castu et i corrupta Vir. Tuq; o scissima colunae fclix mone tua: et alibi. Sacta ad uos aia atq; istius istia culps' C ARMIN Ahymnos et lau
Virgines sanctae nanus audientem
Carmina uestam . uno tantu uersu. Vir. Et rem carintne signo Aeneas hec de danais uictoribus arma. Aliquado de plutibus. Idem in buc. Et tumulti facite tumulo stipaddite carmen. Daphnis ego in siluis hinc usq; ad sydera notus Formosi custos pecoris formosior ipse. Aliquado totuopus dicimus carmen: ut carnae buccolicu. VESTAM saturni et opis filia fabulans Ouidius. Semine saturni tertia uesta fuit. Hςc dea nume troianu fuit: et ab enea i italia uectuet primo Albs illi teptu dicatu est. I uuenal. Et uesta colit alba minore. Inde et nome teplahult: quς priuS fuerat numς regia. Hanc una ex penatibus putat ut: uel salte illoru comite Vnde teste Macrobio cosules et dictatores cu cosulatu inibat lavinii pariter facrificabant uest et penatibus: Ppterea la uirgilianus hector cii dixisset: Sacra suosq; tibi comedat troia penates : paulo infra uesta ponit. Sic ait et manibus uictas uestaq3 potete emernuq3 adytis effert penetralibus igne. C icero i libro de natura deoru scribit uestam ab hestia grcco uerbo dici: uim la eius ad aras focosi ptiere: ppterea P quonia Illa sit custos rei u itimaruo em precatione et sacrificatione extrema esse. Ouidius illa modo igne ee uult dices. Nil aliud uesta q mera intellige flamam N ulla la de flama semina nata uides . Modo terra ut illud: Sic icesta perit ga qua uiolauit illa condit est tellus uestaq; nome ide. Diodorus siculus scribit uesta domorti costructione inuensisse: ppterea la istitutu ut in Oibus domibus colat . Plato aut in phedro P enigma ita loquis. Magnus rex citans allatu curru incedit exor NanS Cucta ac dispones. Et postremo demostrat* ceteri dii currum secutur: sola aut uesta domi manet: p quod intelligit uesta terra esse et igne inclusum terre: quo quidem imobilis est. Dicta aut est uesta siue a greca dictione hestia mutata. h. in . u. Vel l uariis plantis uestiatur. Dicunt illa adamata fuisse a priapo: qui uim seminale significiit: ut intelligat hihil terram Pductura sine ui seminali. Verum quonia igne ipsum terrenti quando significat qui nihil gignit: iccirco uirgo dicis: et uirgines illi dedicantur: quas vestales appellant In eius vi templo ignis perpetuus seruatur: qui tamen Kalendis maniis singulis annis renovabatur . Omnis autem uirgo vestalis amata dicebatur: quoniam illi quς prima in eo sacerdotio instituta est amate nomen fuit. Dicebatur preterea capta: quoniam capiebatur a pontifice de manu patris: et tanquam bello capta de patris potestate egrediebatur . Virginem uero capi aut sex annis minorem: aut decem maiorem fas non fuit. Neq; capi poterat quς lingua debilis esset: sensu ue aurium diminuta: aut aliqua corporis labe insignita. Item cuius parentes alter ambo ue semittite semissent: aut fuissent in negociis sordidis uersati. Sunt qui addant non fuisse fas eam capitque in italia no haberet domiciliti. Virgo vestalis simul ac rapta e et i atriti ueste deducta et potificibus tradita: stati sine emaci paloe ex patria plate exit: et ius testam eii codedi adipiscit. Pria at capta fuisse uidet a num a populo. Erant aut pontificis uerba in capiedo: ut sacerdote vestalem: q sacra faciat que iussit: et sacerdote vestale facere P populo quiritibus ue que optima lege mit: ita te amata capio
40쪽
C VI DA B IT partes expiandi scelus. cui tradet hanc prouinciam expiadi: idest purgandi scelus. TAN DEM uenias: post diuturnas calamitates. VEN I AS: quasi dicat faueast quia suo aduentu et presentia fauent dii. Vir. Nec tam pr sentes alibi cognoscere diuos.
Presentes idest fauentes . Facit autem petitionem Iustam: nam ueniam merentur qui tamdiu pcnas luerunt. Mouet itidem comiserationem a diutumitate erumnarum: sic Virgilius
Quem das finem res magiis laborum. AMIC T V S humeros. Synedoce est idest habes
Cui dabit partes scelus eYpiandi
Iuppiter 'tandem hiema S precam Ur ube candentes humeros amictus
Sive tu maui S ericina ridens:
Quam iocus circum uolat: oc cupido Sive neglectum genus & nepotes
RmIGO. is . aictus. C AN Dentes: differt candidus ab albo. Albu . n. caret spledore: cades uero ita albii e ut et splendeat dictu a cadore ferri. H ueri atsunt a sibus depedet brachia. est tot grece dictit . Eoru latitudo robur et prudelia i dicatrii et armi dicula ude arma: nasupiora ab his substetant: iis moraide pedet. Armill ornam eta i ab armis pendet. AVGUR cogi uti epithetii soli cuipse uaticiniis pissit. S ed de auguribus alio loco. Meminit at apollinis : quonia hic deus irrelio actiaco octauiano fauisse dicit. Virgi. Actius h c cernes arcu tedebat apollo: et Pro Pilus dixerat et pharetre podus cosumit i arcus ..pxima post arcus cesaris hasta fuit. ER ΥC lN A uenus q in erycino mole sicilis religiosissime colebat . Scribit aut diodorus siculus Bute rege sicilis ex uenere eryce filiu substulisse. Hic uero ob geus materiissi i maxia gloria hilus: urbe codidit i alto loco a se denomiata: eiusq; i arce teplii ueneri matri posuit multis donariis ornatu. Hinc ueus erycina dicis: moti quoq; i cuius uertice mons e ide enome. Virg. tam e i laude nes historia puertes ab qnea coditu fingit his ueri)bus. Tuc uicina astris erycino i uertice sedes Fundat ueneri idahe. RI DENS: epithetu couentes : qclet Homerus illi tribuit: ct Lucretius de illa. Tibi ridet squora ponti. Neq3 erat postponoda uenus . quandoquidem tutiorum familia ab enea sunt ueneris filio. Virgilius . Ecce dionei processit cesaris astrum. Dionei enim dixit a dione ueneris matre. locus aut et amor conuenietitissime sunt umeris comites. Nam sine his nihil potest uenus. Proptereaq3 ita illam inducit Maro cupidinem alloquentem: ut dicat. N ate mes uires: mea magna potentia solus . VOLAT C IRC VM : allusit ad formam cupidinis. Alatus enim pingitur: unde Propertius. Idem non frustra uentosas addidit alas . Fecit et humano corde uolare
deum. S ι VE N EO LECTUM .ge. et . n. Ncglectum uel quia extingui celarem passus est: uel propter bella ciuilia . RES PICIS A V C TOR : recte addubitat an mars bellorum deus respiciat:cum ciuilibus bellis tam diu uexatus sit populus. ro. RESPlCIS faues: quia suo aspectu fauent dii. Virgilius de iove. Aspice nos latum: et si pietate meremur da deinde auxilium. AUCTOR: hoc enim solo probare potest oponere manem tutari romano S. Nemo enim debet eam rem negligere: cuius ipse est auctor. Auctor ergo quia a Romulo sunt Romani: quem mars ex ilia genuit. Sed quia petit a deo bellorum paccm: quc numini suo contraria uideri possit. Iccirco primo monet oponere eum parcere iis qui ab eo fluxere. Deinde et si cordi sint bella debere iam capi facietate ex diuturnitate belli . Postremo innuit esse et alios populos: quos bello fatigare possit.