장음표시 사용
11쪽
VIIl000rum natura subtilitas etiam grammatie adhibeatur, omnes denique diligentissime inter se c0mparandi. Qu0 qui fecerit, intelleget, unumquemque illorum virorum certam Anaximandri doctrinae notionem in animo informatam habui88e, quam non ex Aristotele demum effinxisset sed aliunde susceptam ad explicandum Aristotelem attulisset, quamque Semper Sequeretur, et omnes in hac notione plane consentire. Inde autem sequitur, ut et hane notionem et quae praeterea de Animandro referunt, e fontibus hauserint antiquioribus, de quorum de non dubitaretur. Qui fontes qui videantur esse, ex ipso libro patebit. Non in animo est, omnia testimonia singillatim recensere. Sed praetermittere non p08Sum Plutarchum, apud quem quaedam Sunt, quae sola gravi cuidam Anaximandri doctrinae parti lucem adserant, et Placitorum Scriptore8, qu0rum breves narrationes cum aliis testimoniis coniunctaeniagni momenti Sunt ad cognoscenda ea, quae in Anaximandri 0etrina ad huius mundi deseriptionem pertinent. Denique add0, testim0nia, quae de Anaximandro er-Vata Sunt, non eiusmodi esse, ut per se sola t0tam eius d0etrinam referant id quod vix quisquam exspectaverit. Sed 0stquam uini testim0nia collecta sunt et diligenter explicata, ea, quae ii continentur, in uno mentis c0nspectu ponenda sunt, ita ut mutuo Sese colluStrent, videndumque, nonne necessari ex iis cogitatio oriatur alicuius
totius, cuius ipsa parte Sint et sine quo intellegi
Hac igitur via ingressus quae invenerim, hoc libro
exp0sui. AnaXimandri doctrina, qualem adumbravi, universam quandam rerum c0nceptionem continet, grandem sane atque admirabilem, quae veritate quidem, neque Ver ea, quam Stendit, ingenii vi atque audacia ulla alia inferior est. Ad illustrandas aliquas eius partes, Velut eam, quae est de stellarum annulis eorumque in coelodi 8p08iti0ne, et eam, quae est de stellarum motibus
12쪽
VIII horumque motuum caussis, simul aliorum qu ,rundam dehisce rebus doctrinas, usque eo, ut mihi quidem videtur,n0n satis intellectas, exposui, atque illic quidem Parmenidis et Anaximenis, hic Anaximenis, AnaXag0rae, aliorum. Ut cum horum vir0rum tum Anaximandri de his rebus doctrinas, quam maxime fieri posset, oculi etiam subieerem, insne libri figuras in tabula depictas adieci. Ex iis, quae de his Anaximandri doctrinae partibus disputavi, intellegitur, eum in astr0nomiae qu0que historia insignem quendam locum tenere, immo huius eientiae quasi foras aperuisse. In universum autem i, quae h0 libro Xp0sui, vera Sunt, patet, de antiquiore Graec0rum philosophia pinionem concipiendam esse aliquanto maiorem et Anaximandri tempore apud Graeco iam aliorum etiam scientiarum cultum haud mediocriter viguisse.
De Anaximandri vita nihil separatim addidi, quoniani de ea vix quidquam traditum est nisi Anaximandrum Mileti Ol. XLII anno terti0, id est a. h. nat anno DCX, natum et pauli p08 peractum exagesimum quartum vitae
annum mortuum 88e patre usum esse Praxiade Thaletis discipulum fuisse. Quae ab eo reseruntur inventa esse, ea in ipso libro suis quaeque loei memoravi. Quanto fuerit ingenio, ex ipsius oetrina patebit. Si quis forte miretur, quod sermone Su Sim Latino, in hac re consuetudinem Secutu Sum maiorum quam cur ne nunc quidem, in talibus praesertim rebus, omnino deserendam esse putem, hoc loco n0n licet pluribus exp0nere. Scribebam Bonnae, mense Februari , a MDCCCLXXXIII.
13쪽
DE GENERALI NATURAE INFINITAE NOTIONE.
1. Anaximander unum omnium rerum principium ponit id, quod sit infinitum, sive ὁ πειρον 2. Primus rerum principium ipso του cΠελον vocabulo appellavit primusque definivit et υποκείυενον esse 3. Quibus rationibus ductus principium dixerit το Πει γον de Anaximandri arte dialectica 224. Anaximander infinitum intullegit extensii ne infinitum, atque non ipsam quidem infinitatem sed naturam quandam, qua infinita sit brevis infinita natura adumbratio
DE NATURAE INFINITAE ESSENTIA.
l. naximandri principium aut mixtio est contrariorum aut natura quaedam simplex 442. Anaximandri principium non est contrariorum mixtio, sed natura quaedam simplex 463. Proponitur quaestio, haec natura implex quae sit, adferunturque plures Aristotelis loci, quibus is quorundam philosophorum principium adfert tum τὶ τεινον χων στοιχειων, tum T παρα τα χοιχεια tum et μεταξε δυοῖν στοιχειοι P, a rur8u μεrαξ quidem tum inter aurem tignem, tum inter aerem et aquam, tum modo disiunctivo aut intor aerem et ignem aut inter aerem et aquam, sine ulla diversorum philosophirum significatione 60
14쪽
4. Haec vocabula et significatione sua naturali set apud Aristotelum usu possunt certe eandum rum significare 725. Ab Aristotelo revera omnibus locis allatis promiscue ad significandum dum ius doni philosophi principium adhib0ntur 856. Hunc philosophum ab Aristotele unum Anaximandrum intell0gi, et se ipso Aristotele probari potest tab omnibus ius interpretibus adfirmatur cur ab horum tostimoniis proficiscondum sit 103 T. Alexandri Aphrodisiensis testimonia adferuntur et expli
8. humisti testimonia adferuntur, ratione critica examinantur, explicantur 1089. Simplicii tostimonia bifariam dividuntur, singula adferuntur Xplicanturque, inter se comparantur li 3 10. hiloponi testimonia adferuntur, simili division adhibita quae eorum vis ac ratio sit, exponitur 124 11. Asclepi et anonymi cuiusdam testimonia adferuntur l3612. De horum testimoniorum fide sit fontibus Thoophrasto 3713. Transitur ad eandem rem ex ipso Aristotele probandam; ad quam rem officiendam omnes loci, quibus illa vocabula inveniuntur, bifariam dividuntur in eos, quibus simul cum Anaximandri nomine, et in eos, quibus sinu hoc nomine inveniuntur 15l14. Aristotelis locus omnium gravissimus Phys. I, , quo unor μεγαξ δυοῖν στοιχείοιν cum ipso Anaximandri nomino coniungitur, adfertur et accurate circumscribitur ... 5215. D summa huius loci sententia quaeritur alioruin Zelluri Litigii, de hac re opiniones refelluntur locus in parte sua resolvitur, ipsum eius argumentum exponitur 5416. Accuditur ad loci partem gravissimam, quae 98am quaestionem continet exponitur singularis loci ratio grammatica ex hac patet sententia 167l T. Explication absoluta multur, Aristotelem hoc loco nominatim naximandrum eum dicere, qui naturam inter aerem et ignem mediam ro ιεrciri αεοος καὶ Doός unum omnium rerum principium ponat 75l8. Du votorum eiusdem loci Aristotelici interpretationibus; Porphyrii interpretatio proponitur, tota eius ratio explicatur, partim ex ipso Aristotele revincitur l76
15쪽
19. Simplicii copiosa de eodem loco disputatio proponitur et
in quattuor suas artes dividitur disseritur se singulari quadam secundae et tertiae partis ambiguitatu diffidultatusque inde ortae solvuntur demonstratur, Simplicium ubique u Anaximandri doctrina secum consentire et locum Aristotelicum plane eodem modo intellegere, atque antea cap. 6 et 17 expositum est 18l20. Idom do Philoponi et Alexandri interpretationibus osten
2 l. De recentiorum eiusdsem loci interprotationibus ab illa Omnino diversis, cum aliorum tum maxime elleri 20422. Examinatur alterum locorum genus, quibus illa vocabula sine curti philosophi usignatione inveniuntur efficitur, omnibus his locis ab Aristotele unum Anaximandrum intellegi, huiusque principium ab eo promi-
δυοῖν rοιχειοιν, atque μεταξ quidem tum inter aerum ut ignem, tum inter aerem et aquam, tum modo di8- iunctivo aut inter haec aut inter illa duo elementa, atque uno etiam loco μεταξι inter aquam et ignem 2l023. Anaximandri principium infinitum non est maiori aqua vi qualitate carens contrariae cum aliorum tum ulteri suntentia singillatim redarguuntur .... 226 24. naXimandri principium est simplex substantia cor-Ρ0rea, propriis suis iisque quidum sensilibus qualitatibus ut Hiis 23525. Haec substantia suis qualitatibus media est intur duas rimas naturas contrarias, id est, intor duo Anaximandri elementa quae ad quattuor Aristololis lumenta sic se habent, ut pari iure cum aere et igne atque cum aere et aqua comparari OS- sint haec duo Anaximandri elementa sunt natura calida eadem qu ignea ac lucida, et natura frigida eademque humida atque opaca 24 l26. Quibus rationibus ductus Anaximander summum rerum principium statuori inter duo prima contraria modium e880 260 27. D substantia infinita qualitatibus desulus qualitatibus sensilibus d eius qualitatibus iis, qua animae mentis-Propriae Sunt 265
16쪽
DE NATURA INFINIT UNA OMNIUM RERUM CAUSSA.
I. Anaximander ex infinito principio rerum multitudinem non aliqua ipsius principii mutatione sed secretione contrariorum genurat 274 2. Id sem refertur principio aeternum quendam motum tribuere, quo e eo res oriantur 2793. Hic motus nulla generis notion definitur, sed simplicitur tantum motus dicitur. - Commenticia est sententia Tuich-muelleri, qui eum contendit aeternum esse ipsius principii motum circularem argumenta ab eo roΡΟ- sita singillatim revincuntur, plures Aristofolis loci tumero adhibiti explicantur, sententiam per se ipsam Omnino improbabilem esse ostenditur 2834. Aeternus ille motus non alius est atque ipsa contrariorum Secretio 3055. Hic secretionis motus in qua ipsius principi actione consistat 3086 Contrariorum secretio in eo motuum genere est, quod appellatur generatio γενεσις et opponitur mutationi ειλοι σει), cuiusmodi est condensatio et rarefactio, immo ipsam Anaximandri generationis notionem continet; sed
quum quam Vera novarum rerum generatio est et hau
partu condensationi et rarefactioni Opponitur, tamen non fit in quadam principii condensatione et rurus actione; Xplicantur loci Aristo totis huc pertinentes tu T. Quae e principio secernuntur, statuto tempore in principium revertuntur, haecque res ab Omni aeternitate continua est quare innumerabiles deinceps Diundi e principio oriuntur et in principium intereunt, pariterque semper uniu8 cuiusque mundi aliqua partes in rincipium resolvuntur et e principio supplentur 3l 58. Anaximandri sententia nulla est generatio κυκλV , sed omnis uno ratio καω ευθεῖαν' o ipso principio fit, id est, omnia, quae in mundo sunt, ita ex ipso principio oriuntur, ut recta via aut per se ipsa aut
17쪽
per aliquas rerum formas medias in principium revertantur et se hoc aliarum partium secretione suppleantur 189 Sunt certae Omarum orie8, e qua re quaeque principio orta in prinoipium severtuntur 32210. Anaximander non solum innumerabiles mundos statuit deinceps orientes Occidentesque, Verum etiam innumerabiles mundos in infinito principio simul constantes aequisque intervallis inter odistantes 27ll. Quae videatur generationis caussa esse ipsi principio insita 33512. Singulae Anaximandri disciplina partes usque eo explicatae in uno conspectu ponuntur Ostenditur, mundorum generationem esse quandam quasi gemmationem in
D HUIUS VXDI DESCRIPTIONE ET RERUM SINGVLARUM ORIGINE.
l. Anaximander de uno tantum mundo accuratius agit, eo, quem ipsi incolimus 3432. Tres sunt mundi orisentis utates, prima orbium coelestium, altera interiorum mundi corporum, tertia animantium. - De orbium coelestium ortu do primo mundi semine vi simili, quod primum e principio secernatur de huius seminis diremptione in primas naturas contrarias naturam rigidam atque humidam se naturam calidam atque ignoum illam interiorem hanc exteriorem illique phasera modo igneae circumfusam de aere natura humida orto se sphaera ignea diruptione destsellarum orbibus illa diruptione ortis qui ita describuntur, ut sint quidam orbes aerii igneos orbes includentus ut pur foramina quaedam ignem ad nos effundentes. D interiorum mundi corporum, aeris aquae terrae Origine. - De ortu animantium 3433. D singulis mundi partibus accuratius disputatur, ac primum quidem duo serra de terra situ in modio mundo
de eius figura cylindri admodum plani de eius maioria
18쪽
lapidea de caussa qua efficiente in media sua sede maneat quibus rationibus ductus Anaximander terrae plani cylindri figuram tribuerit 3484. Sequitur accuratior disputatio de stellarum orbibus. Stellarum orbes κυκλοι necessario aut annuli sunt per totum coeli ambitum circumeuntes aut pi aliis lindri cortis quibusdam coeli locis ad libram suspensi ut intellegatur, utrum sint, omnes sterum de his orbibus narrationes considerantur et explicantur, separatimque de ea narratione quaeritur, qua solis et luna orbes ignem omitture dicuntur per foramen ' ω σπε ιδι πρηστῆ- ος αυλου ' concluditur, naximandri sententia stellarum orbes esse annulos aeri Osca vos, solido Sannulos igneos circumcludentes, per totum coeli ambitum circumeuntes, per foramina quaedam
rotunda ignem ad nos effundentes atque indopatere, initio sphaeram igneam ab irruenti aere lineis parallelis diruptam esse. 3565. Aliorum de eadem re opiniones examinantur, in primis sontentia Brandisii et ulteri, qui stellarum orbes existimant planos cylindros esse solidarum rotarum similes, qui per cavum modiolum nobis adversum ignem ad nos omittant ostenditur, hanc sententiam nec ullis rationibus idoneis probari et ipsam aliis rationibus gravissimis plane refelli. - De commonticia oothii t d obscura Telchmuelleri sententia . . 3696. Ad illustrandam Anaximandri de tollarum annulis sententiam a uilfortia ros, quod inde ab Anaximandro us- qu ad Eudoxum et Aristotelem a multis, immo a plerisque Graecorum philosophis orbos quidam invisibilos ponantur, quibus stellae ipsis infixa ferantur; qui orbes ration certo ab illis annulis non differant. latonis vorti collis breviter memoratis, primum Parmenides, quippe qui vid0atur in aliis etiam Anaximandri doctrinam respuxisse, universa mundi descriptio novo modo exponitur doceturquo illas eius coronas στεφέλ/ας non esse sphaeras sed veras corona 8, Anaximandri annulorum quam maxime similes;
do inde ostenditur, ab naximon quoque orbes poni crystallinos, icit,ns stella infixae sint, pariter-
19쪽
quo ab Anaxagora conicitur Anaximandrum primum hanc orbium stellas ferentium opinionsem invenisses . . 3807. D stellarum dispositione distantiis, magnitudinibus Anaximando summum locum adsigna soli, infimum stellis quae inerrantes vocantur; similem sententiam sequitur armenides demonstratur, eandem Anaxime nis quoque esse. - Primus rationem invenit stellarum magnitudinus et distantias dimotisendi do paucis eius magnitudinum numeris, qui servati sunt qua ratione eos videatur invenisse de gnomonis usu 3928. D stellarum motibus Anaximander omnibus stellis Conversionem circa mundi axem tribuit; cuius conversionis caussa falso reditur posita esse in ventorum impulsu. E luculentis Aristotulis sit Theophrasti testimoniis intellegitur, eum soli et lunae praeter conversionum circa mundi axom tribuisse etiam conversionem per circulum eclipticum, cuius obliquitatem primus invenit a qua caussa efficienti hane conversionem repetiori scuius quidum caussa inventio ingeniosa sane est), quamque totius huius conversionis imaginem in animo informatam habuerit vid. ab in libri fino); ost0nditur, Anaximenem et Anaxagoram cum AnaXimandro in hac re plane consontiro 3999. Qua ratione solis ut luna defectus ut luna varietates explicaverit 408l0. Quaeritur de motu quodam uno, quo naximander totam mundi condicionem, in primis terrae figuram plani cylindri, tollarum diversas a terra distantias earundem
circa mundi axem conversiones tamquam X uno Pincipio explicaverit. Ostenditur, hunc unum motum essequendam motum circularem si V vorticem, non
ipsius principii sed mundi in hoc tu caussa aliqua priore essectum demonstratur ex ipso Aristotele, AnaXimandrum in mundo generando usum Sse ΟΓ-tice ut cognoscatur, qua ratione eo usus sit. XΡOnitur, qua ration Anaxagoras vorticis usu mundum essecorit, set Archo laus et D logeno Apolloniates; singillatim semonstratur, eadem ratione usum esse Anaximenem, a quo illi videantur eam accepisse quo factoostsenditur, cur Anaximando putandus sit eandem ra-
20쪽
tionsem adhibuisse donique illa ratio ad explicandam totam Anaximandri doctrinam adhibetur, et ostenditur, a qua caussa ipsum vorticem potuerit repetere .... 409 11. De earum rerum cau88i8, quae meteora vocantur, velut venti, pluviae, fulguris tonitrusque de animalium et hominum ortu 42212. D animae natura et Origine de diis de summo numine 425
QUAE ANTE LIBRI LECTIONEM CORRIGI VELIM.
Ρ. 39, versu 13, not. pro vectigium lege vestigium; ἡ 09, versu ultimo pro ignem et aquam lege ignem et
a rem ἡ 26, Versura pro eum e cessario lege cram necessar ii , 249, versu 24 verba sine dubio et ad lineam et e transverso dolenda sunt.