장음표시 사용
51쪽
Quaelibet harum emulgentium uadit ad renis concaustatem,& ideo debes unam earum eXcarnare,& melius est quod e carnes leuiter illam, quae uenit ad renem dextrum,Propter causam qus dicetur,& in ea ponas tentam, S uidetas quod ad cauerno sitates, & concauitatem renis uenit, cuius renis iam apparet tibi locus,quia Ioc tis eius est quasi iuXta epar.
ad Visium est contrarium in anatomia anno as.& 3ο.Idem testatus est Curtius st ante annum in quadam ostendisse anatomia. h) Imo non decuit nobilius cedere ignobiliori. AristoteIes in 3.parti . cap. s. dicit renem deπtrum calidiorem dextra enim effecalidiora quod quidem averrois ita putauit intelligendum, quod pars deVtra est calidior, quia est fortior,ideo debuit ei dari locus altior ut possitfortius operari.
inara renes non Sed tu dic. quare non fuit inferius iuxta uesicam Dico quod .....ti causa huius fui ut bene attraheret aquositatem ab epate, qu ando enim membrum attrahens est prope illud a quo debet atrahere, attractio est melior. collitisipdi. Colligantia eius cum epate etiam apparet, quia magnam uemam recipit ab epate, mediante uena chili, ut per uenam illam, aquositatem urinalem, quae amodo est iuperflua corpori, postquam sanguis egressus est,et par attrahat & expellat i sed cum hac aquositate attrahitur etiam sanguis,quia secundum Gal. 6. de iuvamentis capite. 3. de uirtutibus. ad membra aliqua ad quae attrahitur superfluitas aliqua per cannalem latum, simul cum superfluitate iuuatiuu,scilicet sanguis, & h sc est causa, quare ad splenem&renem, simul cum superfluo proprio unicuilat trabstur sanguis.Sed ad utramcbuesicam, festis scilicet& urinae pura superfluitas attrahItur sine languine. Et σhoc appa
Quomodo mundi rei tibi, quod si urina ad renes peruenit cum sanguine miXta,&
GMe. a uirtutum in renibu S depuretur cccoletur. latur autem,Quia ad conca ira ruralium,& A- Hilarem perueni Senum, quam uidere debes scindendo renem
is i iij x. in par legit,hosia eius,non concam, & per longum protrahere, usque quo concauitatem uideas, tunc statim apparet tibi qui dam panniculus, siue pannus rarus, &ige est liena emulgens ras efacta admodum colatorii,&'per porositates has potest urina transire, sanguis autem non , Sideo colatur urina S distillatur inferius in rene ad orificium, cui continu tur potus uritides,
oui descendit inferius, usque ad uesicam, & urina per ipsum
Oescendit ad vesicam, &ex hoc apparet tibi, quod habet colli
52쪽
eoIIigantiam cum uesica: sicut habet colIigantiam per arteri
am, quae ad ipsum peruenit,cum corde & cum cerebror ratio. ne neruorum,qui perueniunt a riucha, ad texendum panniculum eius, quo mediante sentit,& sanguis remanet in rene & attrahitur ad shbstantiam eius, & nutrit renem. EX his Pp'ret Oh,is , inquis scilicet quis numerus eius partium,quia primdnumerUS discre unus ren magnara. tus est,quod sunt duo, detater&sinister. Et causa una fuit, ut si nocumentum accidit uni, operatio perficiatur per alterum. Cur vivi renes, Causa secunda fuit, ut totam superfluitatem aquosam, quae multa est, plus quam aliqua alia secundae digestionis, hem Scomplete possent attrahere: & ex hoc apparet, quod non suit tantum unus, sicut unus splen,&unachisiis fellis. Sed tu di- solusio Ruseetaces, quare non fuit unus magnus potens attrahere toram aqUO s. textii cap.
statem. Ad hoc dicit GaIIoco praeallegato, quod si esset tan
tum unus magnus, tunc corpus humanum erectum non esiet
aequum in lateribus, sed inaequale, quod uerendum & enorme est,& ex his apparent iuvamenta renum. Numerus autem partium patet,quia habet substantiam propriam&concauitarem, panniculum Sc colatorium. Nota etiam quantitatem & U-guram nam figurs est oblongs, ut in ipso disi incta irent duo orificia praedicta. Apparet&quinto,quaessit substantia eius, quia carnosia&solida multum, ut ab aquositate mordicatim non isdatur&soluatur. Apparent etiam iuvamentaren Um. Et ex his notes quod in renibus ex quolibet genere aegritudinis accidit difficilis aegritudo. Primo eXmorbo compleXio- nati: ut exsuperflua caliditate,diabetes: quae secundum Gal. 6. . I. 'de interioribus,assimulatur lienterie stomachi quia rota aquositas subito attrahitur de expellitur sine digestione a renibus. Patitur etiam morbum complexionalem proprium: de spesialiter in numero,ut arenas,& lapidem de pilos.lapides autem Sarenae,&pili generantur ut plurimum exeassem materia, de in eodem loco, nam materiareorum omnium sunt humores grossi, qui condensentur& in spissantur a caliditate renum: Ninterdum est, quod parum in spissantur,&tunc fiunt pili, qui generantur, suhtiles dc longi, quia materia illa per porum aliquem strictum paulatim expellitur, & continuata sicut a pΟ-ris acutis expellitur, paulatim de continue materia pili Scapilli:& quando ista materia plus exiccatur dc aduritur, generatur
arena, quae aggregata generat lapidem: ct hic lapis est rubeus,
53쪽
apita ren est ruheus: &isse lapis si sit ita magnus qu8d non pol
sit egredi per porum uritidem: uel non frangatur : difficillimae de quasi impossibilis est curae: quia non nisi per incisionem ,1 qua penitus caueas,si uero fit paruus uel frangibilis dissiculter
curatur,& expellitur curn fortissimis doloribus:cum transeae Per membra ualde sensibit ar& ingrediatur per cauernositates uescae,quae sunt ita strictae, sed fortitudine uirtutis aperiuntur& dilatantur et &non est longinquum quθd aliquando scindantur. Patiuntur etiam renes lolutionem continuitatis, quantum ad uenam eorum, ex qua accidit fluxus sanguinis cum urina. Et nota quod haec solutio huius uenae, quae
x, illis, ta ' est causa huius fluxus sanguinis proprie debe r inrelligi, quod
sanguis non purus sit facta, &quod fiat in parte, in qua uena illa est subtili' de quidem, Rd ψ m rarior: &haec pars est pars panniculi colator4: ut apparuit ri- -- - μβ' adsensum. Et ideo, quando illa soluitur. cum deberet sin guinem prohibere descendete, non prohibetur: ideo sanguis egreditur cum urina,& fit mictus sanguinis: uerum est quδddicuntat', quod illud est ex uena soluta supra renes :& dicunt quod causa est,tunc quia uena debilitatur in continendosed tene primum dieturn,quia rationabalius est, &sensui magis concordar. Patitur etiam fgritudinem compositam, ut aposite ima,&tunc in eo dolorinfixus propter substantiam suam soli dam, aggravativus, ac si lapis esset in loco freus, &in dolore hoc multum communicat cum colica, sed differentia distincti ua ipsorum dicta est supra. His completis, non Meues renes, sed dimittas propter uasa spermatica, ut
uideas ortum eorum, quorum&eriam testica Iorti mulieris anatomia pr mittitur ana tomi ς uesicae, ut melius uideantur,
eato quod uesica sit membrum renibus conti; nuatita.
55쪽
he xenales, per quas serosior sanguinis p r ad renes deducitur. BEE. Venς semiis nariae,sanguinem qu1 in genituram uertendus est,ad testes delarunt. FF. Vriti res. arenibus urinam uesicam mittitur. G. vesica est. ΗΗ. Testiculi. II. Epidiis dimis testium inuolucraim. Κ K. Stipites uetue eauae, ad crura permeantes. D L. Arteri eaori pars,ad crura. M. Glandulosae puteo dbi lamen in uirgamur funditur. N. Mentula. In hac figura .uesicae connos partes cernuntur. A. Vesica est B B.Infimus rinae. C O. Parostatc. DD. Vtitues. E E. seminis uasa destrentia,
Causa delectat 1 nis mulierum.
st B E S ergo scire, quod membra generationis
in uiris &mulieribus conueniunt in aliquo:&in aliquo nomimo in aliquibus differunt.Conue niunt primo in uasis spermaticis quantum adortum eorum quia secundum Avicenna. s.can. n. ro. &fen. 21. de Anatomia matricis. Vasa spermatica in uiris & mulieribus oriuntur iuxta renes, ita quod uasa, quae sunt in parte sinistra, ortum habent a uena emulgente sinistra:& dex tra ortum habent a dextra: & ortum habent supra renes uel infra, uenae a uena chili:&arteriae ab arteria aorti. Et quia hae uenae habent ortum a corde, Repate, ut infra uidebis, po res co Oscere, quomodo uasis spermatica sunt decisa a corde, quia non immediate, sed mediate: &hoc in uiris &mulieribus potes uidere. Licet autem conueniat magis in loco originis: in locis autem, ad quae terminantur,ita mulieribus & uiris multum differunt: quia in mulieribus terminantur ad matricem in Ioco exteriori,ubi sunt testiculi imo proprie loquendo, extra matricem reuolsuntur & coni untur,& concauitates & texisturae carnibus minutis glandosis replentur, & propterea non sunt uere testiculi sicut uiri, it sunt sicut testiculi leporis, facti propter praedictam utilitatem, ut generarent quandam humiditatem saliualem, quae sit causa delectationis in mulie ribus. Postea uasa haec penetrant substantiam matricis, S ad concauitatem ipsius pertingunt,& fiunt ora ipsorum. Et uocantur coralidones δ,quia eis mediatibus, iligatur foetus matrici, per quae fit flutatis menstruorum. Et quaedam perueniunt ad
os inarticis neruosurn, ad portandum humiditatem saliualem iam dictand
56쪽
sim dictam. Et ab his uenis ramisi eantur, uel orsuntur uenae venae ad mamis duae a quolibet latere. una, quae in mirach penetrar, astendit, cm ct quanto plus ascendit, minus occultatur, & e X tra, iuXtacu tim, magis approximat, donec perueniat ad mammillas, Rideo in mulieribus quando facis anatomiam mirach, has uenas Nota in mulieri considera,& conserua usque ad hunc locu hoc in muliere. Quoniam in porca, uel alio animali habet te mammillas in mirach, istae uenae oriuntur a matrice,& manifestantur in mirach. Et praeter has uenas, ascendit a profundo pectoris tutata siue V qn- incire a in directo pomi granati, una uena, quae uenit ad mammillas, ad decoquendum sanguinem, quς debet conuerti in lac, de non videtur nisi una, & in porcis praegnantibus ualde apparet, &tunc apparebit tibi colligantia matricis & mammillarum, per uenas illas. Quare appositio uentosae ad mammdlas restrinis git menstruorum fluXum.
Insequenti Figura, A. Pars uenae cauae est. B B, venae seminales eandidae. C. Venae uterum ampi antes, a quibus utero x fcWtui quoque nutrimentu dari putant. D. Testiculi mulieris sitiit E. Iinuolucrum eκ femnariis uenis. & arteriis constans. F. Matri N, siue uterus, uesicae non absimilis. GG. Cornua matricis. H. Orificium 1siue osculum matricis interius est. I. Urinae foramen eκ uesica est. R K. Venae cauae truncus in crura inplantatus. L. M. Arreriae aortae truncus est,
58쪽
; T ut continuetur hiesermo, si facis anatomiam
in muliere, debes post uasa spermatica uidere anatomiam matricis eius icut in at is membris, i uideas primo locum, de colligantiam, secundo Seκ in omiube; figuram, tertio quantitatem, quarto substanti- uidenda,
am . quinto numerum partium eius, sexto iuuais
menta & nocumenta eius. Locum eius uidebis,quia est si tua ea in concauitate alchatim, de est concauiras illa circumdata Alclinim .lponditibus alanis &caudaea parte Posieriori, &a parte anterioria parte, quae dicitur pecten siue formur,q 1ia ipsa imis mediate Iocata est inter intest num rectum, quod est sicut cui citra eius ex parte posteriori &uesca ex parte anteriori, I specialiter quantum ad collum eωκ,quia eius collo superuenit collum uesics,licci concauitas eius altior sit concauitate uesicae: inter dextrum autem&sinistrum posita est in medio directe. Deinde uide coIligantiam eius quae maxima est qua habet colligantiam quasi cu omnibus membria superioribus, quia cumco dea&epate mediantibus uenis&arteriis, cum cerebro, ratione neruoi um multorum,& per consequens cum stomaclao, 'ratione utrorumque cum membris, quae sunt in medio, utcu diaphragmate, renibus&mirach,quia mediantibus his cum praedicti scolligatur, &specialitercist mammillis, ut dixi, licet etiam cum ei, sit colligantia mediantibus alns uenis quae ori Diitur a uena chili astendente, quae oriuntur sub furcula, ut infra sicetur. Colligata etiam est cum membris inferioribus uti iesca per collum; ius Colligata est etiam anchis h & iuncturis sambabus sciae, per duo ligamenta grossa 6 fortia, alligantia matricem ad am has, quae iuxta matricem sunt grossa &lara, cohintimis; ρiuXta anchas subcilia, procedentia sicut corinua a capite anima με Iis,3cideo uoc ata sunt cornua matricis.
h Delioc nihil quisquam ueterum meminit.
Figura elus est quadrangularis, cum quadam rotunditate, Figas hahens collum torvum in parte inferiori.Et huius fsgurae causa fuit ex gratia loci, &utilitas siue necessitas propter quam alait creata, que postea dicetur, quia per talem figuram habet di
59쪽
a Nihil est. quid enim prohibeat hic rotunditatem, eum & intestinumiectum M uesica sint rotunda. h) Ratio philosopho indigna, ne F enim sunt septem cellulae , sed duae tantum,ui delicet mammillae duae,ut Gale.
in i , i Tertio uideas de quantitate eius. quantitas eius propria mediocris est, secundum quantitatem uesicae: uariatur tamen ratione aliorum, quia maioratur uel minoratUr ratione coitus, quia mulier quae foecundauit,maiorem matricem habet quam sterilis. Secundo ratione coitus, quia mulier utens coitu, maiocpim Vg i rem habet matricem uirgine, uel continente: ut accidis uiris in membro pudendo: eo quod operatio magnificat membrum, secundum Gale. 6. de interioribus. Tertio ratione aetatis: quia iuuenis maiorem habet puella. Quarto ratione Omple io nis&habitudinis totius,ista potest colligere. 3.can. fen.23. cap. inis mulieres di se praeal. Et propter istas 4. causas mulier, quam anatomissiδ 3 - λ ωμηβφφ' anno pesterito scilicet i 3 i s.anno Christi Ianuarii mense, Ri0 rem duplo habebat matricem quam illa quam anatomi etaui eodem anno, de mense Mariij. Potuit esse etiam quinta causa quam ibi ponit Avicenna,scilicet quia prima erat menstruata: e tempore menstruationis impinguatur de ingrossatur ma x triX , diuersi ficatur etiam matrix in quantitare ratione gene-yarionis, quoniam matrix animalis plurium generativi maior est, quam matris unius generativir & propterea maior centiest Poreaem ι . erat matriX Porcae, quam anatomizaui. et 3a 6 quam unquam uiderim in scemina humana, potuit tamen alia esse causis: quia erat praegnans,&in utero habebati3. porcellos: & in ea monstrati lanatomiam foetus suae praegnantis.
c Sanguineae enim maioris sanguinis copia tendimi & implent matricem.
substaritis. Q arto uideas substantiam eitis: quur est neruosa&pelli culosa, ut possit dilatari ad lactum continendum,& ideo estu frigidae aes siccae compleXionis, est etiam substantia eius spissa multum, quaesuhtiliatur in dilatatione necessar ia.
Quinto uidere debes numerum partium eius, ipsa em habet partes exteriores &intrinsecas. Exteriores sunt latera eius, qui
60쪽
sunt alligati testiculi,vasa seminariatam dicta,& cornua esus,de
collum, cuius extremitas est uulua,& circa collum nota, quod i Conum .iletas
psium est Iongum in quantitate palmi ut iiirga,latum & dilata- uui st Dile,& ideo pelliculosum rugosum, rugas habens ad modum sanguisugarum,ut tittillatio ei ex Mirgm coitu contingat. Et det UR' δ'
in eXtremitate eius, in parte superiori uel anteriori est foramen ' - - colli uesics intra uulua, per x.uel 3.digitos.Et in extremitate uulus, sunt duae pelliculae de leuantes & decIinantes supra ori fici- acium prsdictum, ut prohibeant ingressum aeris S rerum extranearum in collum matricis uel uesicae,sicut pellicula praeputii tuetur ueretrum,& ideo uocat ea Aui. loco prae alligat o, praeputia matricis.
Partes IntrInsecas uidere potes scindendo eam per medium&tunc uidebis os eius & concauitatem eius, os eius est neruo Os matrieli.
sum multum, factum ad modum oris catuli nuper nati, ueI ut proprius loquar, admodum oris tincae antiquae,&insuperficie eius in uirginibus est uelamentum uelamine, quCd in uiolatis veramen pudicit. rurepitur,&ideo sanguinatur. Concauitas uero eius habet septem cellivias tres in parte de xtra,& tres in parte sinistra,& unam in summitate uel medio eis ius,& istae cellulae non sunt nisi quaedam concauitates in matri 'ce existentes, in quibus potest sperma coagulari cum menstruo& contineri,&alligari orificiis uenarum. Ex his omnibus apparent iuuamenta matricis, quia principaliter est facta propter conceptionem Sper consequens, ut totum corpus superfluo sanguine indigesiOpun et ur, S hoc in homine, quia alia animalia menstruorum fluxum non patiun 'φη tur, quia tales superfluitates cosumuntur in eis in pellem, pilos, ' ungues,rostra, pennas,&.huiusmodi,hOINoautem caruiti stis. Ex his patet quod Itis passionibus est siubmissa, &multa Egritudines mi membra per compassionem eidem compatiuntur: quae sint pas uicis siones ei propris, accidentia, causs&curs, longinquum esset narrarre & extra propria; a intentionem, sed quς re in locis praeal legatis approprietaris ut in .can. fen. ar .a Serapio. Ras&atris: Quae eidem passiones, compassiones existunt, sunt torqvoc