De cordis palpitatione cognoscenda, et curanda libri dvo / [Sebastianus Pissinius]

101쪽

ta os et j. Hunc aliquando intra cordis panniculuncata Galenus abundare scri bitu de loc. assi ut ipsus cordis naotuisti impedimento .nan si h .ibet Neque miri videri debet, tantam urereri, multitudiavera mutiri aliquando in ambrent cor tumca, Ut sissum, ne attacatur, impiarat. Sed qualis it hic motus, quo cor naouetur interim dusese nequitattollere, eo loci praetermis sum est . Conabimur nos ex ipso Galeno motum illum describere Humor in cordis inuolucro excedens, facultatem vitalem impedit, ac quoniam spatium illud in quo cor agitari consueuit, coarctat ne liberescattollere, quodlii in dilatatione, cor possit, licet nonnulli sint opinati, sed

non recte, in contractione essicit. vanisti edi enditur sue atto tur siue dilatatur, siue mouetur dicamus nihilinteresseputo quit hei γ: Aera prim o de dissipuli cap. vi. Naturam aliquando in sum gere ad morbos morborumque causas depellendas quandos tamen opprimi, atque id praestare quod inchoauit uo pose

102쪽

tritum est. Si natura,atu vitali facultas, eius quod degravat expulsionem oppletopcri cardio densi humoribus, aggredi nopotesst,tantum abest ut cor concutiat, aut valetiores dat in dilatatione cordis motus Vt potius aut raritas, aut intermissio subiequatur. Si vero aggreditur, cum obeXternum impedimentum cor satis dilatari non possit, recurres subinde inaequaliter conabitur valentiori ictu valentius expellere. Id aperte Galenus docet ii .depraesag expuis cap.v.his verbis: m diaram depulsus intercurrentia loqui-ttur viai copia humorum oneratum orsi aut in f enta obstructa, aut in arcium coae Ian, qua quidem causa erat etiam intermitte-tium. At dissident hac re interses et, quod pugnat in intercurrentibus S decertat cum noxiis causis facultas in intermittet bus hoc piget illam facere. Quid igitur aliud circa cordis motum est attendendum,tibi cordis inuolucrum sit nimio repletu humore, quam pulsus intercurrentia In ea ne inpe cordis corpus, quod se Laagis extendat, ac prope adsit impedi-inentum peri cardium percutit unde notantum sensibilis sit in illa motus, quod

103쪽

DE CORD PALP. LIB. I. scauitates cordis sensti praeditae vehemen-CAP.XII. tius extendantur; sed Vipstini peri cardi- una dum percutitur sensum sensibilem smotum producit. Hinc palpitation cordis eo loci a Galeno propositam, Otum tantum cordis 3 arteriarum intercurre tem esse patet. Atque hic motus ex facultate pedet. tialis vero sit preor; illa,qua quidem cor in humore moueri videatur, cu cordis/- res coe illud sit quod in humore diuersetur, idque sit sensus expers, ego quidem describere non ausim. Cum enim vehementem cordis concussione, motum item tremori similem acobania mirifico us crebras vehementes, inordinatas,d inaequales Cordis motiones, tum vigilantes, tum a somno statim experge

factos, iam saepius qui se passos esse assi

mauerint, ipse conuenerim alios ite qui, quotiescunque in aere permutationes ad humidam ambientis constitutionem fierent,eodem malo Corripiebantur. propo

sitam tamen in Galeni palpitatione signi

ficatione, qua cor in humore versari deprehendatur, qui se percipere fateretur, neminem reperii. Enarrat tamen ratio

nes hanc tantummodo pulsus esse dem5strant intercurrentiam. At cordis ocus.

104쪽

bens litimor exerceat, si quis quaerat, Vtrumq; atrici respondemus Dignosci alitem illud, eo modo quo post explicabi

tur Sive igitur hunc silue illum sanguinis impetus inuadat,cum dilatato corde sanguis in dextrum ventriculum feratur; cOtraeho,claudatur iter sanguini ac impetu tamen agitetur sanguis eademque circa sinistri ventriculi regionem,eiusq; membranulas causa, ob spiritus, accedat:cor ipsum concutiat, S sede dimoueat, opo

tet. Quandoquidem clausit quibus introducitur sanguis venarum orificiis, ibi vehementi motu sanguis impulsus vimi eereci conatur,a cogitur quemadmodum&flatus quoque, ubi is intra venas inclusus ad eundem modum exitum sibi quaerat.Sed clarior erit motus iste oculcsionis,ac tremor similis,si motum cordis naturalem expendamus ita enim quid impingat humor flatusve, dum cordit

latur contrahiturque, notum fiet. Ex v tia caua sanguinem,dum cor dilatatur, e-

ii; dextersinus haurit sinister vero pet

105쪽

DE CORD PALP. LIB. I. s arteriam venosam aerem Dum vero o CAP.XI trahitur in arteriam magna spiritus subtiliorem is sanguitiis partem immittit; fuliginosos quo i,necno vitales etiam spiritus in pulmones pellit, per arteriam venosiam. Ne igitur quod in cor attrahitur, rursus refluat, cibi ex corde spiritus de sanguis expulsi sunt, iterurn in cor reuertantur membrana quaedam singulis orificiis adnatae sunt,quae id prohibent. Extenduntur igitur omnes in cordis dilatatione, quaru cum aliquae tricuspide sint, eae rimas quasdam eiiiciunt, quae vero sernilunares, totam orificii cauitatem claudunt. Si autem qui e vena caua in cor fertur, ubi cor contrahitur, tam embranae in eius orificio semicirculares iter claudui, sanguis in eas violenter inuadat, agitaricordis corpus,ci inde eam palpitationem fieri dicimus, quae totius corporis cordis est concussio. Cum namque continuae sint hae membranae vcnae cauae, illa vero dextro cordis ventriculo; totu cordis cor pus, si eae impellatur, quati necessarii est. At impelli eas docuit cxperientia,ut uni futuros horum symptomatum euentus

enarrabimus, dicetur. Humor praeterea

non solum naeni branas, quae ad vasoruni

106쪽

cordis ori ci positae sunt distendens sed

de intra cordis cauitates copiosior ingresse sus valentiores cordis ictus,ec concussionem afferre potest. Valentiores quidem ictus, ubi maxima fiat extensio, ipsi q cordis auriculae percutiant vicinas in thorace partes quibus alligantur concussione autem, cum copiae impetus adiundius sit. At nec humor copia tantum, sed crasti ea frigiditate infestans, limius palpitationis causa esse potest. Huniorum abunda tiam motum hunc efficeret ratione probauimus. Adest pr terea Eginet lautuo ritas, nam libro tertio cap. x xj v inquit

Sedo talpitationes cor siet sementes pessim o sanguinis in ipso copiam, aut serim m. Crassicient et ac frigiditatem Hippocrites veli ius librum de morbo sacroco scripsi idei ne cita e testatur his veraim mi , et c. cc metu, set est Siporro ad cor Uogre 'fepalpitat alprehendito a ut ei O .,

107쪽

DE CORD PALP. LIB. L syclinet corrumpuntur, aliqui etiam incurum Titi C p .XII. cum enim descenderit pituit rigida adpia .-nem,aut ad cor, refragem ursum b. maeau, te, Violenter eris eratae adpulmones cora siliunt, scor palpitat Caluus aute in , ac nonnulli atra, aliter sed obscure nimis verterunt. Cum igitur in hoc affectu, ut inquit Hippocrates, refrigeretur sanguis, de portio frigidissi tam oris ad cor us jue feratur: motus tam Usensibilis circa cor ac vehemens percipiatur, non potet iste nisi concussio. nam vehemens motus a facultate tunc fieri non potest. Hac palpitationis specie, virgines saepe in sellari veris mile est, ubi scilicet detentus humor praecopia recurrit ad cor. quod Ioannos L -gius epistolarici signa recensens morbi virgiri et .videtur indicat e Sed lono e s

rius locis stimus aceruditissimus Ioannes Baptista Donatius cori ciuis meus in Comenturio ad libe tu Hippocratis de cir-bis Virginum. Non enim cordis laedunt operationem resilientes ad cor humor caut non adeo facile, verno eosdem, quos recenset Hippocratcs, offictus inducunt; nisi frigidiore essiciantiat. Illud enim verillimum quod ex Galeno Donatius, abundantiam de copiam humorum frigidi

108쪽

tetur,eXtinguariir, suffocetur. Qia'niam autem hanc in humori blas intemper iciri maxime ad constituendam nuper enarratam palpitationem facere dixitDUS, Opportunii videtur, ut disquiramus, an Otus hic, vel ex iis qui hucusque sunt a nobis expositi, aliquis, ob intemperiem tantumessiciatur. Copiam autem, quam diximus cxcitare palpitatione X Pauli authoritate, ut hoc obiter adnotemus, eam de qua secundo loco Galenus pertractat lib. v. de loc. asi . afferre existimamus. ncordis palpitatio ab intemperie tantum excitetur A P. XIII.

LEo nardus Fuchsius ii de mededi me

thodo cap. x causas palpitationis recensens,ad Arabum mentem, inquit Fit ab omni eo quod cor praeter naturam L ficere potest, ut est intemperies omnis, aut humoris multitudo in ambiente cor

tunica contenta, aut tumor praeter natu

ram. Et in v. de loc. as Fit interdum malu hoc a nuda aliqua intemperie calida vel frigida AtLeonardus Iacchinus in x. Rasi cap.x L. Miror aliquando hominum temeritatem ac negligentiam.quomodo enim

109쪽

D CORD PAL p. LIB. I. rorninia contrariis causis id fieri possit, ex-CAP.XIII. plicari oportuit, sene perpendere, nuomnis intemperies id possit efficere Galentis aliquando nudam intemperie hia ius synal tomatis causam esse videtur inficiari , rudem tamen quando is admittere visus, st. Eius palpitationis nunc non

est nobis sermo, quae solius materiae illam excitantis opus est; si quidem ad cor illa

spectat, ut ad partem inst rumentalem; at vero pars inistrumentalis nequaquam est: obiectum intemperiei, nisi quoniam ex sinat laribus consstat. De ea loquimur quae motus inaequalitate circumscribitur, vehementiae praesertim ac magnitudinis, facultate vitali ad id operam non abnegate Galenus igitur II. lepraesag. expillic C. Iv. sic habet Verumpam mistingui mtemperies, reddit, non tamen timinaequalem nes cum humoris acultas comparata,contentis in pso corde s in continent bus cum ipso reteriis, enistice, robfre iis cedat, quo aliud nisi 'ac via humorum facultatemvior. Et v. de loc.a . cap. I. ubi ex instituto palpitationes cordis prosequitur, seorsim meminit intemperiei nec tarneli

hanc esse palpitationis causam, ostendit Tertio tamen de praesag. ex pulsib. cad

110쪽

- α . Esse scilicet dupliccni cordis intemperie quarum quae in eius propriis succis et ut fiat, omnino cum cordis palpitatione feri tradit i a b cae . . Cum ergo ad eam cordis intemperiem, quq in eius succis reperatur(inaequalem cordis palpitatio subsequatur qu,dam intemperies causa palpitationis erit Proprii autem cordis ipsim succisi sunt, qui in cordis corpore non m auitatibus continetur. Hos igitur in qWj-liter exardescere ubi cotingat, cordi Saderit palpitatio. Nam cum incendium cor ferre nequeat, A conetur valde se dilata re ac in omnem partem expandere, non tamen omnes partes, quod non omnes eadem laborent intemperie, eui domauspicemur eodem tempore motu,m qu

litas corripiat,ac per interualla, ubi calida superior euadat intemperies,m pulsu mae nitudo percipiatur necesse est, ac vehementia dummodo facultas non siit oppresta,