Opera

11쪽

M. TULLI CICERONIS

OPERA

RHETORICA ET PHILOSOPHICA,

EX AEDITIONIBUS

SEDULA ME CENSIONE ACCURATA. Accesserim incerti Auctoris Rhetorica AD HERENNI VII.

14쪽

In hoc volumine continentur orator '

De Partitione oratoria o. 98 De optimo Genere oratoruna I35 Rhetoricorum, ad Hererinium I l42II l 58 III I 88 IV 2 in Academicarum Quaestionum I 265ΙΙ. xide Γύ. .... 282 De Finibus Bonorum et Malorum i 349 II 377Quor in nostra editione uncinis hunc in morem linclusa inuntur, ea vel plane adulterina aut insiticia sunt te propter scripturae varietalcm pro incertis habenda vel licet reipso fortatre germana, criticorum tamen dissensione in dubium vocata.

15쪽

M. TULLI CICERONIS,

MARCUM BRUTUM, ORATOR.

I. Tn ΠΜ dissessius aut majus esseti re tibi saepius idem roganti an Scere id quod rogares, diu

multumque, Brute, dubitavi. Nam et negare ei quem unice diligerem, cuique me cartirimum esse Sentirem, praeSertim et justa petenti, et praeclara cupienti, durum admodum mihi videbatur et Suscipere tantam rem, quantam non modo facilitate consequi dissicile esset, sed etiam cogitatione complecti vix arbitrabar esse ejus, qui vereretur reprehensionem doctorum atque prudentium. Quid enim est majus, quam, cum tanta sit inter Oratores bonos dissimilitudo, judicare, quae sit optima species, et quasi figura, dicendit Quod quoniam me saepius Og , aggrediar, non tam perficiendi spe, quam Xperiendi voluntate. Ialo enim, cum studio tuo ma ObSecutus, desiderari a te prudentiam meam, quam, Si id non fecerim, benevolentiam.

Quaeris igitur, idque jam saepius, quod eloquentiae genus probem maxime, et quale mihi videatur illud cui nihil addi possit quod ego summum et peIfectis

Rhetor. VOL. II. B

16쪽

2 ORATOR, CAP. 2.

simum judicem. In quo vereor, ne, Si id quod vis,

effecero, eumque Oratorem, quem quaeris eXpreMem,

tardem studia multorum, qui, desperatione debilitati, experiri nolint, quod se assequi posse diffidant. Sed

par est Omnes omnia Xperiri, qui res magna et magno opere Xpetendas concupiveriint. Quod si quem aut natura sua aut illa praestantis ingenii vis forte deficiet aut minus instructus erit magnarum artium disciplinisa teneat tamen eum curSum quem poterit. Prima enim sequentem, honestum est in Sec diis tertiisque consi,tere. Nam in Oitis, non Homero Mili locus est ut de .raecis locium aut

Archilocho aut Sophocli, aut Pindaro, sed horima vel secundis, vel etiam infra secundos. Nec vero Aristotelem in philosophia deterruit a scribendo amplitudo Platonis; nec ipse Iristoteles admirabili

quadam cientia et copia, aeterorum studia restinxit.

II. Nec solima ab optimis studiis excellentes viri deterriti non sunt, Sed ne opifices quidem se artibus suis removerimi, qui aut Ia lysi quem Rhodi vidimus, non potueriint, aut Coae I eneriti pulchritudinem imitari. Nec simulacro Jovis Olympii, aut Doryphori statua deterriti, reliqui minus experti sunt, quid efficere, aut quo progredi, POSSent quorum tanta multitudo fuit, tanta in suo cujusque genere

IaUS, ut, cum imam nairaremur, inferiora tamen probaremus. In Oratoribus vero, rare is quidem admirabile est, quantum inter Omnes unia eXcellati Attamen, cum esset Demosthenes, multi oratores magni et clari fuerunt et antea fuerant nec Postea defecerunt. Quare non fit cur eorum, qui se studio

eloquentiae dediderunt, Spes infringatur, aut langu eat industria. Nam neque illud ipsum, quod est optinium, desperandum est; et in pruritantibus rebus, magna Sunt ea quae sunt optimis proxima. Atque ego in unam Oratore fingendo talem in-sormabo qualis ortasse nemo fui Non enim quaero, quis suerit. Sed tu id sit illud quo nihil tu sit

17쪽

ORATOR, CAP. 3. 2

se praestantius quod in perpetuitate dicendi non

Saepe, atque haud scio an unquam, in aliqua autem Parte elucet aliquando ident apud alios densius, apud alios fortasse rarius. Sed ego te statuo, nihil Se in ullo genere tam pulchrum, quo non pulchrius id sit unde illud, ut ex ore aliquo, qua, ima O, X-Primatur, qu H neque oculis neque auribu neque ullo sensu percipi potest cogitatione tantum, et Inente complectimur. Itaque et Phidiae inaulacris, quibus nihil in illo genere perfectius videmuS, et his picturis, quas nominavi, cogitare tamen OSSumus pulchriora. Nec vero ille artifeX, cum faceret Jovis forinam aut Minervae contemplabatur uli luem,

quo sinulitudinem duceret; sed ipsius in mente insidebat species pulchritudinis eximia quaedam, quam intuens, in eaque defixus, ad illius similitudi

nem artem et manum dirigebat.

III. Ut igitur in formis et finiri est aliquid perfectum et excellens cujus ad cogitatam speciem imitando refer tur ea, quae sub oculos ipsa cadunt Sic perfecta eloquentia speciem anina videmus effigiem auribus quartimus. Has rerum forinas appellat Ideus ille non intelligendi sollini, sed etiam cicendi gra-ViSSimus auctor et magister Platori easque gigni negat, et ait Semper Se ac ratione et intelligentia contineri caetera nasci, Occidere fluere, labi, nec diutius Merun et eodem statu. Quidquid est igitur, de quo ratione et ria disputetur, id est ad ultimam sui generis fomiam speciemque redigendum. Ac video hanc primana ingressionem meam none Oratoris Esputationibus ductam, sed e media philosophi i repetitam ; et eam quidem cum antiquam, tum Subobscuram, aut reprehensionis aliquid, aut certe admirationis, habituram. Nam aut mirabuntur quid haec pertineant ad ea quae quaerimus, quibus Satisfaciet res ipsa cognita, ut non sine cauS ulte repetita videaturri aut reprehendent, quod inusitatas vias indagemus, tritas relinquantus Ego autem et

18쪽

4 ORATOR, CAP. .

me Saepe nova videri dicere intelligo, cum pervetera dicam, Sed inaudita plerisque et fateor, me oratorem, si modo sim, aut etiam quicumque Sim, non X rhetorum ossicinis, sed ex Academiae spatiis, XSu-tisse. Illa enim sim curricula multiplicium Variorumque Sermonum, in quibus Platonis primum impreSS Sunt vestigia sed et hujus et aliorum philosophorum disputationibus et exagitatus marinae rator est, et adjutuS. nimis enhia ubertas, et quasi Silva dicendi, ducta ab illis est, nec satis tamen in- Structa ad forenses causas, quas, ut illi ipsi dicere Solebant, agrestioribus Musi reliquerunt. Sic loquentia haec forensis, spreta a philosophi et repu-iliata, multis quidem illa alumentis magnisque caruit Sed tamen, Omata verbis atque Sententiis, jactationem habuit in populo nec paucorum judicium reprehensionemque pertimuit. Ita et doctis eloquentia popularis, et clisertis elegans doctrina defuit.

IV. Positum sit igitur in primis, quod post magis intelligetur sine philosophia non posse effici,

quem quaerimuS, eloquentem non ut in ca tamen omnia sint, sed ut Sic adjuvet, ut palaestra histrionem parva enim magnis saepe rectiSSune conferuntur et nam nec latius nec copiosius de magnis variisque rebus sine philosoplita potest quisquam dicere sequidem etiam in Phaedro Platonis hoc Periclem pratatitisse caeteris dicit oratoribus Socrates, quod is An agora physici fuerit auditor a quo cenSet eum, cum alia prae clara quaedam et magnifica didicisset, uberem et fecundum fuisse, gnarimaque quod St eloquentiae maximum quibus orationi modis quaeque animorum partes pellereratur : quod idem de Demosthene existimari potest cujus ex epistolis intelligi licet, quam De ii ens fuerit Platonis auditor Nec Vero, Sine Plidosophorima disciplina genus et Speciem cujusque rei cenaere, neque eam definiendo explicare, nec tribuere in partes possumus et nec judicare, quae Vera, qua salin Sint neque cernere conSe litentia,

19쪽

ORATOR, CAP. G. 4 repugnantia videre, ambigua distinguere. Quid dicana de natura rerum, cujus cogniti magnam Orationis suppeditat copiam 3 de vita de ossiciis, de virtute de moribus Θ sine multa earum ipsarum rerum

disciplina aut dici, aut intelligi potest

V. Ad lias tot tantasque res adhibenda Sunt ornamenta innumerabilia quae sola tum quidem tradebantur ab iis qui dicendi numerabantur magistri: quo fit, ut veram illam et absolutam eloquentiam nemo OnSequatur quod alia intelligendi alia dicendi, disciplina est et ab aliis rerum ab aliis verbonim, doctrina quaeritur. Itaque II. Antonius, cui vel primas eloquentiae patrima OStrorum tribuebat aetas, fir natura peracutus et prudens in eo libro quem unum reliquit, diserto ait se vidisse multos eloquentem Omnino neminem. Insidebat videlicet in ejus mente species eloquentiae quam cernebat animo,

re ipsa non videbat. Vir autem acerrimo ingenio, sic enim fuit multa et in se et in aliis desiderans, neminem plane, qui recte appellari cloquens posset, videbat. Quod si ille nec se nec L. Crassum eloquentem putavit, habuit profecto comprehetasam animo quamdam formam eloquentiae, cui quoniam nihil deerat, eos, quibus aliquid aut phira deerant, in eam forariam non poterat inclaidere. Investigemus, hunc igitur, Britte, Si POSSumus quem nunqllam vidit Antonius, aut qui omnino nullus unquam fuit: quem si imitari atque eXprimere non SSumUS quod idem ille vix Deo concessum esse dicebat ut, qualis esse debeat, poterimus fortasse dicere. I. Tria sunt omnino genera dicendi quibus in Singulis quidam floriterimi perseque autem id quod Volimaus perpauci in omnibus. Nam et grandiloqui ut ita dicam fuerunt cum ampla et Sententia-nim gravitate, et majeState Verborum Vehementes, Varii, copiosi, graVeSA ad perinovendo et convertendos animos instriicti et parati. Quod ipsum alii aspera, tristi laorrida oratione neque perfecta neque

20쪽

6 ORATOR, CAP. 7.

conclusa alii laeo et structa, et tenriinata et contra tenueS, acuti, Dinia docentes, et dilucidiora non ampliora, facientes, Subtili luadam et pressa oratione

limati In eodemque genere alii callidi, sed impoliti, et consulto rudium similes et imperitorum alii in eadem jejunitate concinniores, id est, taceti, florentes

etiam, et leviter ornati. Est autem quidam interjectus, inter hos medius, et quaSi temperatuS, nec acumine Posteriorum, nec flumine utens superiorum, ut in iis amborum, in neutro Xcellens, utriusque particeps vel utriusque si verum quaerimus potius Xpers. Isque uno tenore ut aiunt in dicendo fuit, nihil inerens praeter facilitatem et aequabilitatem aut addit aliquos ut

in corona, OrOS, Onmemque ratior em mamentis

modicis verborimi sententiarumque distinguit. O-rum Singillorum generum quicumque cim Isingulis lconsecuti sunt, magnum in Oratoribus nomen habu erimi. Sed quaerenditan est, Satisne id, quod volumus enecerint.

VII. I idemus enim fuisse quosdam qui sideria

ornate ac graviter, iidem versute et subtiliter dicerent . Atilii utinam in Latinis talis oratoris simulacrum reperire POSSemus t esset egregium non quaerere CX- terna, domesticis esse contentos. Sed ego idem qui in illo Semione nostro qui est expositus in Bruto naultum tribuerim Latinis vel ut hortarer alios, vel quod amarem meos recordor longe omnibus nuna anteferre Demosthenem, qui accommodarit ad eam quam Sentiam eloquentiam, non ad eam, quam in aliquo ipse cognoverim. Hoc nec gravior exstitit quisquam, nec callidior nec temperatior. Itaque

nobis monendi sunt ii quorum semio imperitus increbuit qui aut dici se desiderant Atticos aut ipsi Attice volim dicere ut mirentur hunc maxime quo ne Athenas quidem ipsas magis credo fuisse Attica uid enim sit Atticum discant et uiuentiamque ipsius viribus, non inibecillitate sua metiaritur. unc