Specimen literarium inaugurale, exhibens Senecae librum De providentia, sive ...

31쪽

remotus, ut tamen in gravioribus rebus arcesser tu ss Posteaquam autem Burrus, quem in mundo consiliis honestis Imperatoris antino socium et adiutorem habuerat, veneno periit, Senecae quoque potentia infracta est Nox variis criminationisbus in invidiam Principi adductus, ex illo praeceinto, quod olim Lucilio dederat Ep. 4, sapientem

nunquam potentium iras provocaturum, immo declinaturum, non aliter quam in navigando procellam, vela contraxit Itaque se instituta prioris potentiae, commutat prohibet coetus salutantium: vitat m mitantes rarus per urbem quasi valetudine insem Sa aut sapientiae studiis domi attineretur ' Μ Neque tamen hic secessus optimo viro valde gravis

accidere potuit, qui jamdudum a Philosophia didueerat, et Lucilio suo praeceperat cas), vitandam esse turbam, se Vitanda, qua unque vulgo Placent, quae casus attribuit. ' omnino senectutem Senecae non immerito dixeris optimam diis vitae partem 369: tunc sapientiam, etsi nullo tempore sarei habitam, praecipuo tamen studio coluit, ut et animum curis ac vitiis liberaret, et naturae contemplatione rertum quacas Tae Mn. L. iv. c. 7.c34 Tae. U. e. sa-s6. Verba e. 3. . familiaritatem eius magis aspernante Caesare' jam ante criminationesulas animum Neronis allentorem a Seneca fuisse indicanta

32쪽

que Divinarum pasceret 37 , et amicis, posteris denique prodesset. Quibus autem rationibus in hoc libello Providentiae causam egerit, aptissime videtur in brevi conspectu Lipsius indicasse. Cujus labore dissicilem enim supra quam aliquis credat, hanc argumentorum inscriptionem sibi fuisse Vir Magnus in Introductione testatur ejus igitur labore grati fruamuri seram

se mentum' inquit se est, Providentiam esse nec o se stare, quod bonis mala quaedam, sed extereo, se obveniant. Primo igitur universe illam asserit, ah mundi motu, ordine, constantia quae omnia re is torem clamant. Deinde ad quaesitum proprie, qu

se re ergo mala bonis primo s8 Deum am is re bonos; nec immittere igitur iis mala. Instaris parentis dumtaxat eastigare, et coercere Dei se de sy non videri ea mala bonis, ne vinciis iis, sed exerceri, et per aspera indurari. Deum, velut agonometam esse, et robustis his athletis is suis delectari. Haec ita communiter, et velutis Praeparans, ad Cap. III. Ab eo magis distinctem quinque rationes, cur eveniant, exsequi pergita B - εν Pulcherrimus hac de re locus est D. s. s.

c ago Ab his verbis e. 1. s. s. Ingratiam te reducam usque ad finem captus. as Op. a.

33쪽

- prim pro ipsis esse, quibus accidimi secundo, pro universis tertio, volentibus evenire quarto, fato et aeterna lege. 4o Primam rationem tractat Cap. III, IV. docetque pro ipsis esse, sicut modicina pro aegris Indurantur etiam sic a Deo, qui se dignos producit in pugnam alios viliores, in oti et umbra habet. Secundam tractat Cap. V. pro omnibus esse, ut viri boni, sic habiti, se clament aliis et ostendant non esse Bona aut Mala, quae vulgus putet. Ad vera igitur illari spectent, et illa petant, haec fugiant. Ibidem te se tiam 41 nectit, Volentes excipere: nam pra si bent se Deo et Fato. Quartari ab excipit, F, Qtum esse, et ab aeterno constitutum, quid a se deas doleasque. Denique repetii 43 , mala haecis non esse et Deum inducit pulcherrime adho se tantem, et ad robur excitantem Stoice in fine, si piget et erre taedet, quis tenet patet anua,

Α liber hic egregius integer ad nos pervenerit,

o Inseri possu is quinto nulla vere mala bonis

is viris accidere. cor Cap. s. s. s. a verbis is et volentes quidem.

43 Haec ulmo Cap. continentur Pro repetit autem equidem malim ostendit eam enim rationem nondum, ut videtur, exposuerat.

34쪽

jam videndum. Sunt enim, qui negent, magnae auctoritatis Viri Siquidem ad . 3 3. . ubi serimis disserendi ordinem proponens enumeratis quatuor partibus ita pergit , persuadebo inde tibi, ne misse quam boni viri miserearis, potest enita miser dum ci non potest Me , ad eum igitur locum Lip

is in fine deest, temporum injuria, non scriptoris incuria. ' In eandem fere sententiam Ruli homsius ad eum locum annotavit. Fabricius umque, sed dubitantius, Bis LM. p. am , Dese Providentia liber, extrema, ut videtur, parte minis titus.' Rationes, quibus hic in AEam sententiam adductus sit, cum ipse non significaverit, ignor mus quamquam suspicari licet, eandem ei, quam illis, causam fuisse, quod e quinque partibus pr positis una praetermissa videretur. Et dissicile nudem est a Virorum Doctissimorum sententia disce. dere; sed tamen haud sciam, an afferri quaedam pos sint, quibus integrum esse librum ostendatur. DivLaionem illam paulo diligentius consideremus. Capitis initio dixerat: Sed jam procedente oratione osten, dam, quam non sint, quae videntur, mala.'Iam quatuor interjectis, quae prius tractanda forent, idem illud mutatis verbis repetit se persuadebo, inde tibi ne unquam boni' cet. Hoc ipsum autem, in qnae mala bonis viris accidere dicerentur, non esse

vere

35쪽

vere mala . . sic ostendit mala esse , scelera se et flagitia et cogitationes improbas, et avida con. se ilia, et libidinem caream, et alieno imminentem, avaritiam; V haec autem omnia Deum a viris vis removisse ceterum divitiarum et filiorum mi sumem, exsilium, necem non esse mala, quippe quae

uiri boni aliquando sibi ipsi consciscant. Reliqua de

hoc argumento Deum inhre persequentem inducta Quae ipsa prosopopoeiae gravitas et insurgens ora tionis spiritus libro ad exitum vergenti optima congruere videtur. Neque obstat brevior et quasi abrupta, qua finem lacit, sententia se quod tam si cito fit, timetis diu V jusmodi enim breviter dictis libros claudere nonnunquam Senecae placuit. Exempla petamus e Nat si aestionum opere paulo post exarato, cujus liber secundus ita finitur , --, m unquam fulmen timuit, nisi qui effugit:V te tius in haec verba desinit , etiam sine magistro

. vitia discuntur. Superest, ut quaenam ad Senecae textum recogis

noscendum subsidia mihi fuerint, paucis exponam. Praeter editiones Andri scholii, A. 6 , i in

36쪽

rumstimam Ruhhop fit, A. 797, duobus uti contigit Codicibus Stis, humanitate viri Docti simile et Bibliothecae Praefecti concessis. Horum alter est membranaceus, nitidissime scriptus, haec in stome gerens: ἡ Ε Bibliothera unigeniti filii Io jam n i, J. t. D. Bibliothecae Lugduno Bata-- vae donavit, Vir Clar Frandiscus Fabritius

Theologiae Pros pater moerens.' Continentur eo Epistolae Ordo aliquantum immutatu est, . c. quae solet in editionibus esse 87. postremum in Cod locum tenet.

a. De remediis fortuitorum Liber spurius esse ereditur. Idem est, qui editioni Lipsianae subjunctus invenitur hoc titulo: Exerepta alia, nisi quod in fine post verba se Felix est, non qui aliis , detur, sed qui ibi '' Code haec insuper habeti, Vides autem, quam domi sit ista felicitas. s. Liber primus Senue de providensia. Cum mundus providemia regamur. ueritur quare muών mala honis viris accidunt in hoc mundo ta4. Liber secundus ejusdem de pro videnria aera renum. Quod in sapientem nec injuria nec commmelia eadu . Alias dici solet de Constantia sapisnus. s. De Da. 6. De Tranquillitate animi.

c s Noster libellus se. Iis autem, in quibus ipsa Codicis inscriptio servanda videbatur, steriscum apposui.

37쪽

8. Sententae sau. Proverbia Senaee . Alpha ilico digestae sunt ordine. Videntur eaedem, quas F hric B L. Tom I p. II 8 parum differre dicit a P. Syri mimis sive sententiis. 9. 1adiciones ad senιem os seu ad proverbia a meo Ductae ex ipsius operibus literarum item odidinem sequuntur. io Vorsus Di pauli aposton . Hexametri sunt, potius dicendi versus de Paulo apostois nam ad ejus laudem pertinent. II. 3ologus e stolarum Senera ad paulum es pauli ad Senecam . Hieronymi locus est, quem

Lipsius attulit Mit p. XXVI. Ia Ipsae, quae seruntur, Pauli et Senecae

epistolae.13. Librorum de Clemem a quantum superest. I4. De quatuor virititibus ordinalibus. itulus deest notum est hunc librum suppositicium haberi. Is Pars epistola secundae a verbis se primum, argumentum ' ad se aliquid apprehendo,V sed ammodum turbata. I 6 Liber a pauportata, quem ipsius Emor orum nomine subjecit editioni, Senecae non esse judicans. r. Iterum epistola secunda , sed ultima parte a. ren a vestis: paupertate bene conveni V

38쪽

De Codice, quam antiquus sit, nil certi roldieam habeo. De orthographia, siquis inde conjecturam temporis ducere velit, haec pauca memorasse sussiciat solennem in utroque cod. scripturam esse pro se, ut scpe, proram, tum ci pro is, ut semiant, ingencia, monesum mishi et nichi pro

mi et nihil a pro i in his emps , Imbrem, magines, et contra scribi Olympia, illa pro SUO; denique his et iis pro hi et his Occeanus pro m

anus.

Alter Cod chartaceus olim in Biblioth. Varmiems fuit, ut prima pag. legitur post ad virum lil. Isaacum ossium pervenit. Temporis est aeque incerti, minoribus quam alter, literis scrip. tus, non in librarii diligentia, ut apparet e variis lectionibus aliisque notulis hic illic ab eadem ut videtur, manu adjectis Elegantiorem usum a ticulae ut pro licet ignorasse tamen videtur, cum virum ei substituerit dae Provid. c. Quod ad orthographiam , quaedam habet ut Propria v. c. simoniarum , triumulis, Carvnem, quamquam hoc non constanter Paginae duae priores longe deteriori manu scriptae continent libri de Paupertate particulam, et nonnulla de uxore non ducenda sapienti, quae apte referre possis ad librum deperditum de Matrimonio, quem ieronymi auctoritate memorat Fabris. I. I. p. 23 Deinde sequuntur:

39쪽

Emm syI. Senera de presene a Mna . Libelli nostri pars est, desinens in verbis e. sines se lites belli rumpho ' quemadmodum in horiSi l gitur. Titulus inde forsan oriri potuit, quod .

brarius cum prope ab initio videret: se interesseis bis eum V, hoc opusculi argumentum esse cred,

derit.

a. Epistolae. Extrema numerum adscriptum Dbet a7, cum ast tantum in editionibus exstent. s. De Clementia quantum superest. 4. De asibus fortuitis . Idem, qui de Remeae. fortuit. Dialogi forma ita servata est, ut singulis, se morieris, aegrotabis' similibusque Gallionis, re ponsionibus autem Senecae nomen praefixum sit. s. De quatuor virtutibus cardinalibus. 6. Excerpta ex libris Seneca de Bam iis . . Collectio similitudinum, comparationum realiquorum exemplorum, que habςntur in epistolis S nece . Sic in fine dicitur. Habet ea collectio fortasse nonnullam rei criticae utilitatem, quippe longiores saepe Senecae sententia asserens.

8 Floris e libro de Moribus et de quatuor Virtutibus cardinalibus. His Codicibus an aliquando Viri Docti usi sint, certis vestigiis deprehendere non potui. Gro nov. quidem ad I aer Provid. c. 3. 3 8. , Viderint, inquit, hoc isti P monuit Pinciani Codices et quatuor Gruteri et Bruxellensem ignorare pro hoc, a quod

40쪽

quod ipsum et a di obus his cod L abest, unde m-jicere possis alterum in Hispania vid. p. as a Pi ciano eo tum esse, Bruxellis olim alterum fuisse. Sed haec valde dubia sunt illud certius, in utroque

into nonnullas inveniri lectiones, neque spernendas, ut videtur, neque in ulla earum quidem, quas ad hibui, editionum memoratas. Editionibus his anninmerari quoque potest antiqua quaedam et rarior im- prema ipsis per Arnoldum de Colonia Α 149s, e qua potissimam lectionis varietatem nactus

sum excerptam in Mulieri an da altas/ioca libelli appendice. Denique Pinciani notas excerpsi ex editione Parisina a quae cum notis Mureti,

Fabri aliorumque multorum exiit p. Perier Α'. I DHis subsidiis instructus cum ad Annaeum nostrum accederem, id mihi proposui, ut in pleri

co Libelli titulus integer hie est C. Sallustius

ordis p ms, de histortu eritische nierauehun de Nachris ren on seinem eben. er Urthene her seine Sehristen uia aer Erklarun de euen. Nehs einem Reuma. - ui das Cicero una Seneca Herausog 1en an . t to Mori Mulier. uiae,au undosaig 8iν. Appendices Latine scripti sunt, quorum alter ad Senecae de Provid. librum speetat. Ceterum huius separatam editionem, quae Achero curante Rudolaitali prodiit ' irri, Fabricio memoratam L p ros frustra mihi comparare conatus sum. a memorat eam in praestantissimis Fabric. p. 13.

Exstat in Bariemensi Bibliotheca.