Summula theologiae moralis

5쪽

AUCTORE

S ROMAM ECCLESIAE CARDINAM

PARS II.

DILIGEΝTER REVISA ET NOVIS8IMIS RS CONGREGATIONUM DECRETI LOC IPLETATA

7쪽

LIBER I.

DE OBLIGATIONIBUS ERGA DEUM

TRACTATUS I.

PRAENOTANDA.1 Deus est omnium hominum principium et finis; ideo et cultu eum prosequi, et in eum contendere nos portet; quorum alterum praestat virtus religionis, alterum Virtute theologicae praestant. At his initium. Ρrincipi igitur, Deus est finis noster ultimus; quocirca oportet in eum contendere, eique coniungi, nempe per dilectionem, Beu pintius aritatem, qua homo in Deo manet, et Deu in eo. Sedissimo potest caritate Deum complecti, nisi prius et noverit eum, et 8peret consecuturum inde Fides, Spes Cur ac lin. Virtutes huiusmodi dicuntur theologicae, quia earum obiectum, tum materiale immediatum, tum formale, Deus est 2). Materiale, quia ipse est in quem credimu8, quem speramus et diligimus Drmate, quippe ei credimus, quia Veritas est, in eum peramus, quia bonu est nobis, eum diligimus, quia finis est noster ultimus. Unicuique contraria vitia opponuntur.

8쪽

De singulis hisco, seu virtutibus, seu obligationibus quae ab eis oriuntur, e Vitiis, agamus paucis A theologalibus, quippe nobilioribus, ordiendum. 2. Verum quia obligationum huiusmodi quaedam omnium earum communia sunt, iuverit de his, ante omnia, paucis agere. Itaque unusquisque nostrum nece88 habet, ad Deum propter quem conditi sumus, se convertere per actus stdei, spei et caritatis 3), si tim ac noverit ea, quae oportet credere, sperare, diligere, et credendi, sperandi, diligendi obligationem noverit V. Ρrol. 167 n. l); et deinceps, saepius in vita ο), idest, saltem semel in anno bi; et praeterea velut extra ordinem, et quasi per accidens), quotie8 quis contra aliquam ex his virtutibus peccavit, aut grave peccandi periculum sentit, quod superari, nisi elicito eius virtutis actu, dissscile est 63. Nunc ad ea, quae sunt propria ingularum, transgrediamur.

DE FIDE ET VITIIS OPPOSITIS.

ART. I. De Fide. 3. Fides, vocabulum alias significatione maxime varium l), hoc loco delinitur Uirtus a Deo infusa, ua inelinamur ad firmiter credendum ea, quae Deu revelavit, propter auctoritatem ipsius revelantis 2). Obiectum dei materiale sunt, per e, quae Verbo Dei,

obiectum religionis quod est cultu casum non est protrahendum; nec, divinus, obiectum cetia Deus est. For quoad caritatem, ad eum qui in letali male est ratio, propter quam in vir versatur. Addunt quidam et q)ιοties tutem contendere no oportet actus fidei merequiruti ad actχιm

3 Alex. VII, 1. alirarum virtutum Salm. 21, 2, 23); 4 Innoc XI, 6 6, 7, 17. puta, cum qui lapsus est in letali 5 S. Alph. II, T. Addit VI, Agor.), cum Ecclesia fidei professio-537 d. 2 in h. et in arti crudo mortis; nem exigit v. g. a clerici Parin Verum Sancti. Dec. II, 1, 3), id nullo hiat beneficium adeptis); sed ma-Misu aut ratione probari, docet. nifeste. in priori casu, ex Virtute 6 Sancti. Dec. II, 13; rota, II, poenitentiae obligamur in posmi tori, 52. Quod autem H. in hi S. Alph. ex Ecclesiae praecesto. H. A. IV, 13 docent, his praeceptis 1 V. I Corinth. XIII, 13; Matth., satis fieri per actu quoqu6 implici IX, 22 Ephes. IV, 5 tos, qui quovis religionis ructu viri 2 Revelavit, non singuli uti sin-tualiter continentur, ut orare ad guli fides theologicα), prout intemorare, et . e sper omnia opera me dum Luci, I, 45 Rom. IV, 3): sdritoria Mercitina ad nem placendi pro omnibus fides cutholica). Haec Deo, ut eleemosyna. ieiunium, isto fiose dicitur formala, i fovetur ca- S. Alph. II, 8), ad hunc postremum ritate; secus, Informis D. h.

9쪽

seu scripto seu tradito continentur, in ordinem ad vitam aetemam 33; formale, auctoritas ipsius Dei revelantis, quam idcirco T. ultimum fidei resolutivum appellant. At vero, quae Deus revelaverit, quin8m sit earum, quae revelavit Deus cum in obscuro sunt), sensus et intelligentia, utrumque cclesiae Catholicae testimonio et magisterio nobis constat; nec aliunde constare potest. Quamobrem ea solum sunt de de quoad nos, quae ab ceteria, sive solemni iudicio, sive ordinario et universali magisterio, tamquam divinitus revelata, proponuntur 4ὶ.4. Fides tria iubet, nempe, quae ipsa docet I nosse; U. credere; III. profiteri primum et alterum omnibus 5); tertium christindelibus tantum. I. Nome nempe V Deum esse, et bonorum malorumque omnium esse remuneratorem 2' 88. Trinitatis et Dominicae Incam nationis mysteria 6); ' omnia quae symbolo Apostolorum continentur; et praeterea, quae pertinent ad sacramenta, quae qui recipere aut debet, aut vult, aut iam recepit 73. Et priora quidem nosse oportet necessitate medii, posteriora necessitate praecepti. Utra Vero necessitate scire oporteat 88. rinitatis et Incarnationis mysteria, medii ne ceu nomistae an praecepti, uti Ρ. . d. non Satis constat utrumque est probabile, sed primum est probabilius 8).5 Deinde portet, II. credere si idest, dei actum elicem. Est 2 4 3), mortua Iao. II, 20), quia,

sine caritate, ad Vitam aeternam de condigno valet nihil. Ceterum, Veris

in primis ea, quae non a Parent Ad Hebr. XI, i); idest, quae ratione comprohondi non poSSuut, quaeque idcirco videnda veramus in Patria D. h. I. α). Per se nam indirecto ad fidom pertinent quaecumque in S. Scripturis continentur, quire, his negatis, Sequeretur aliquid contrarium fido D. h.): v. α Τωbiam canem habuisse.

4 Cone Vatio. Const. Dei Diius, C. 3. At Ver Ecclesia intemdum Otu, ΗΘ cerigura theologica, inurit propositiones aliquas, non quaSi haereticas, sed vel 1 quasi haeresim rimas, Vel 2 fal8aε, erroneV8, vel, 3 scandalosas aut ensisa8piarum auriuru ILLA et ISTA n6re Prol. 93), HAEC proserre coram aliis, propter scandalum graVeost. Ad haec, nec is a letali excusatur, qui sciens prudens teno sensentia de his quas ad fidem vol

symboli verba tion tenere, leve St

10쪽

6 LIBER I TRACT. I. DE VIRTUTIBUS THEOLOGICIS

autem actus ηdei Assenos firmissimus his, quae Deus melavit, propter auctoritatem Dei revelantis l03. Quando autem quae Deus revelaverit, solius Ecclesiae Caιholicae auctoritate ediscere fas est n. ), ndes, quae non hac auctoritate nititur, nulla est, etsi credas Il).6. Demum III. necesse est, dem exterius proflimri 12). Hoc praeceptum constat ex negativo et amrmativo nam ex uno capite, vetat aestare fidem ex altero, iubet eam profiteri inter utrumque est illam dissimulare. Et semper grave estidem negsre, Seu Verbi8, Heu lactis quamvis indirecte, vel retenus 133 At non semper necesse est eam proflteri exterius, degi, coram hominibus; sed quoties id exigit caritas Dei, vel proximi 14); idest, quoties alias vel Deo suus honor subtraheretur 15), vel utilitas proaimo l6), ea scilicet, cui salus propria corporalis merito sit postponenda 17) Αιndem dissimulare quandoque is est, quandoque eius, quandoque oportet fas est, quando non urget praeceptum eam confitendi, dummodo absit scandalum, et aliam non simules 18); nefas est, quoties de religione sua quis interrogatur,seu privata auctoritate,sed palam l93, seu publica 20), licet remotis arbitris; dummodo nominatim interrogetur, et revera quoad fidem 2 l) Demum oportet dem discre fere Deum obieci materiale), credere in Deum, ideAt pio Voluntatis affectu D. h. 2, 2, 2, 2): quod postrentum est credere rictu Oportes; nam et amymnes credunt, et contremniacunt. Iac. II, 19). 10 Ex D. Aug. De Praedest. . Cap. XI. - Assensus est igitur actu Voluntatis Scilicst, cum fidos sit rion apparendium gra, ), est media intor opinionem et scientiam

D, This 2, 2, 1, 2). 11 Suar. VII, 4, 10; Otti, Quae III. Dub. III, o n. 29. 12 22 nn. X, 10. 13 V. S. Cyprian. De Lapsis Tortuli , APOL, Cap. T. 14 D. h. 2, 2, 3, 2 ad 1 Suar., De Fide D. 4, 2. . Nam finis idoles caritas, qua est amor Dei tproximi.

dem confitendo, infidelium converΗio; Vel non confitendo, perversio fidelium sequutura Sit BuSemb., P.

18 Ben. XIV, C. Inter omnigena8. Ideoque, dummodo id non fiat univoco seu protestativo aliquo alterius religioni signo V. Gotti, Q. IV, diib. 4, velut religionis eius seu ritibus, seu moribus V. Aes XV, 20), seu vestibus . V. Gotti l. c. diib. 6),

serit Quid ad te Gotti, dub. 3.

n. T); immo et interrogantem eludere verbis ambigui. AZOP. Sanuh.,

dub. 2 n. 6. Ut puta, si interrogetur, an sit Catholicus, et Catholicorum appellatione quaseri velit, . . an sit