Summula theologiae moralis

11쪽

CAPUT I. DE FIDE ET VITIIS OPPORITH

simulare, quotie8, ex uno latere, nullum urget praeceptum dei profitendae ex alter vero, carita Dei, Vel proximi, et sui, non

patitur eam prostieri ut puta, si exinde religi magis blasphemaretur, aut perturbationes orirentur 22 , aut mortis periculum subeundum foret 23) ART. II. De oppositis Fidei vitiis. 7. Fidei apponitur infldelitas, quae in negativam et positivam diducitur. Negativa dicitur eius, qui ignorat po8ωτα eius, qui fidem respuit. ositivae sunt quasi species tres paganismus iuda smus, catholicismus 24). calliolicos de paganis et iudaeis V. Proleg g 111) dicimus apostatas, haereticos et schismaticos 25).7'U APOATA AI hei est a Me christiana recessio 26); et nihil interest utrum apostata ad Iudaismum abierit, an ad aganismum, Vel utrum in Deismum, thoismum aut Indifferentismum uti liberi cogitantes, etc. prolapsu fuerit. 8. ΗΑΕRESi est Error uoluntarius christiani contra aliquam

peritatem fidei atholicae 27). Ut igitur christianus, haereticus dici

possit, necesse est ut erret ut in fide erret ut erret 8ciens volens.

V in erret. Error iudicio continetur quid igitur si dubitet Et siquidem dubio positivo 28), uti ecce si dicat forte de Virgine na-

22 D. h. 2, 2, 3, 2 ad 2 et 3 abiecta Ecclesiae auctoritate, si quae 23 V. C. Miscuaris, T, Cau. T, adhuc tenet ad fidem pertinentia,

Q. 1. An igitur liceat, in persecu ea iudicio suo tenet. tionibus fugor, Sano, fugae inest Schismaticu si petimis haereΗ tan- tacita fidei profossiori res igitur tota tum proximu est; sin aliquid ae- ex caritato metiri obet. Itaque, si ea fidei contrarium est haereticus de persona publica res est, siquidsm D. h. ibid.). Sed hodi nullum fers fidelibus praesemitia eius est neces schisma est, quod non profitentur saria, non limi Ioann. I, 11); sin aliquem errorem contra fidem quod- persona, et licet et oportet. Si neu que proinde non contineat et haeresim. trum est necessarium, et is privatus 26 D. h. loci cit. homo Θουt, regulariter, satius est fuga 27 D. h. Q. II, Art. 1; sibi consulere, ne alias aut capite pe Suar. Viri Theol. Diesp. I: ,riolitotur aut fides V. atth. X, 23). Sect 1, 5. 24 D. h. 2' Q. 10, Art. 5. 28 V. Lugo, De V H. M. XX, 2b Unus Dominus, una Ues 1, 17. Dubium positivum hole dicitur

fitotui S. R. Catholica Ecclesia. Qui dictionis termino con Stituta, propter

post hanc fidom in baptismo susce contrari rationum momenta, neACitptam ab ea recedunt, Siquidem ex utrum negare,utrum amrmaro debeat toto, a Statas Sin e parte, hae negativum si in liraeesensifolit quod

retici dici sol t. postasia haeresim dissicii est quidquam umrmure aut continet, haeresi Vero apostasia for negare illo igitur iudicium inest, maliter continetur; nam haereticuS, hoc Se uS.

12쪽

8 , LIBER I TRA . I. DE VIRTUTIBUS THEOLOGICIS

tus est Christus 29), haereticus est; nam Vere iudicat non esse certa, quae Deus revelavit; si negativo, non item velut si R. . insallibilem esse neque amrmet cogitatione sua), neque neget, quod di

licile est quia nihil iudicat 30). ' in erre in de idest in his

quae continentur Verbo Dei, seu scripto seu tradito, quaeque Ecclesia nobis credenda reposuit Dis n. 4 . Quare haereticus non foret qui negaret eum, quem R. . dyptici Sanctorum recensuit, sanctum revera esse 31); vel animas purgantium igne tonqueri 32). Amplius, nec is, qui negat conclusionem theologicam, haereticus θt; sive praemissae, ex quibus deducta est, altera ratione, altera rede constent, quod planum est; sive utraque fide, quod Verius puto veluti si neget, ut vulgari exemplo scholarum utar, Christum esse risivum 33), vel praeditum fuisse liber arbitrio 34). Ceterum, qui falso Mistimans aliquid ab Ecclesia destnitum esse, ei non credit Vel ex diverso, credit id quod derade revera est b, α, praesentiam Christi realem in Eucharistia), putans contrarium ab Ecclesia definitum fuisse, quia Ecclesiae auctoritatem respuit, Vere sormaliter est haereticus 35). Demum ' ut erret scien volem, et hoc est quod heologi pertinaciam voluntatis appellant. Itaque si errat ex ignorantia, etsi affectata, haereticus non est; nam dee8t

29 S Aug. De Trinit. Cap. 5. Atque huc pertinet vulgatum illud: Dum in de influetis est C. , De meres. Hoc dubio laborant, atque ideo haeretici sunt, qui adeunt

concionatorem haereticum, credituri, si persuaserit Suar. 24, 1, 3);qubque aiunt, Se paratos HS credere quod ab Ecclesia dffinitum egi, V. , R. . infallibilem esse, si demonstratum rationibus fuerit Vasq. 1,

2 76 3, Disc. 126. Cap. 3). 30 Canus, De Loc TMOL, ΙΙ, 9 Vasq. I, 2, 10, 6, Disp. 65 S. Alph. VII, 302. Et si quid dixoritimprecando, vel interrogando V. , sit tibi Deus iniustus est ne iniustus Deus γ), etsi haec teneat, hae-roticus exteriuου, cum nihil iudicos,

vis eam Θgare abaurdum videatur: V. o. Si qui neget, Sanctos cum

Christo regnantes, quod de fido ostutiliis invocari Trid. Sess. XXV, Deώ-c SS),audire hominum preces. Et planum est; quia concluSi Sequitur semper partem debiliorem. 34 Suar. De Frde. Disp. 7, Sect, 4. Sodiost id ostendimus sic ratiocinando omnis homo praeditus est ibboro arbitrio Christus est homo:

ergo, et: Gotti, in I q. 1 Dub. IV, III, 11 27). Atqui, sicut is, qui id tenet, non elicit actum fidei quippo credit quia sibi evidens est), ita por Ontrarium, non resistit fidei qui hoc negat Lugo, De H .I, 287, εὐ). Dixi

ex quibus declaιcta est; nam i conclusio continetur in praemissis, quasi pars in toto, ipsam reVelatam per e,arius ideo de fide esse, palam St V. c., Christum pro me mortuum esse.

3b Suar. 19, 4, 17; Regin IX, 237.

13쪽

pertinacia, et magis facit coniramde discendae praeceptum, quam contraisdem 36). vi . SCHISMA est SepMatio ab unitate Mesesiae catholieae 373. Unitas Ecclesiae duobu continetur connexione membrorum inter se, et cum . . tamquam Capite eiu visibili 38). Itaque, proprie ac stricta signisscatione, schismalici sunt qui et a corpore et a capite ecclesilae secedunt uti catholies liberales quos Vocant, Veteres catholici, qui ecclesiae Nationali italicae cooptantur, etc. 393. Schisma diducitur in purum, cui nulla haeresis admixta est quod vix amplius datuo, et mixtum, si haeresim contineat 40 . Schisma purum in facto cum primis consistit 4 l); ideoque vere schismatici sunt, qui rincipi schismatico vel haeretico, tamquam supremo Ecclesiae capiti, externam obedientiam praefltant, etsi non credentes et inviti 42). Schismaticis V accensentur intrusi, idest qui, contrarias, Ecclesiae iura, aliena muta et beneflcia ecclesiastica invadunt, freti potentia saeculari 43); ' proxime accedunt qui se subtrahunt ab obedientia solius capitis, nempe . . pro tempore existentis; idest, qui supremum eiu spirituale imperium, et iurisdictionem detrectant licet successori eius se obtemperaturo8 polliceantur 44); nam auctoritatem interim detrectant: dummodo

DE SPE ET VITIIS OΡΡOSITIS.9. Spes est Erpretatio bovi probabilis l). Bonum nostrum ηι vita aeterna; ideo spes theologica, qua habitu8, estnitur virtus a Deo infusa, qua inclinamur ad eaepectandum aeternam beatitu-

36 Suar. 19, 3, 18 Lugo XX, IansenistaB, etiam haereticus foret 174 S. Alph. VII, 301. Conc Vatio. Sess. IV . 3T Roiff. V. 8, 2. Ethst lethalo 41 Suar. 21, 2, 12 Sancti. Dec.,

Θ toto genere suo Sanch. Dec. II. II, 36, n. 13 et 14 Lugo n. 38.

P. non esse caput EccleΗiae ut Bu idest ardui it γossibilis adi)nscitheni vel esse quidem, sed e com D. h. 1 2 40. 1). potero primatum honori tantum, ceu

14쪽

10 LIBER I TRACT. I. M VIRTUTIBUS THEOLOGICIS

dinem, eae Dei gratia et bonis operibus nostris; qua aut pectatio Hernae beatitudinis, eae gratia Dei et bonis operibus Nostris. Obiectum materiale spei est beatitudo aeterna, et quaecumque ad eam assequendam sunt necessaria 2); ideoque, cum primis, Deus ipse δ), tum gratia et bona opera nostra 4). Quodnam autem, cum primis sit obiectum sormale spei, utrum Dei omnipotentia, an miseratio, an promissio, inter T. non satis convenit. Illud nemo ambigit, quod pes denique nostra Christus est, cum non sit aliud nomen sub oelo datum hominibus, in quo oporteat nos salvos fieri b).10. A spe duo recedunt ultro citroque praesumpti et desperatio. Praesumptio est, cum qui confidit se aeternam beatitudinem consecuturum, vel sola virtute divina, vel solis suis honis peribus 6). Contra desperatio est, qua qui pro certo habet, Se non consecuturum a Deo misericordiam et vitam aeternam. Utraque gravis, sed haec gravior et periculosior. Quaesi hum est, an eis ub8it haeresis. Et, quia magis ad voluntatem pertinent, Verius est non ub- esse ni8 quis ex salso iudicio, inciderit in alterutra. 73.1 l. Porro spes amorem parit, in quantum aliqui8, peran remuner ari a Deo, accenditur ad amandum eum, et Servandum

praecepta eius 8). Amor huiusmodi est revera amor sui ipsius, quippe quo Deus diligitur prout ab aegroto medicu8ὶ non propter ipsum,so ut ab ips aliquod bonum nobis proveniat 9); ideo in scholis dicitur amor concupiscentiae nihilominus, amoris Dei ipsius, idest verae caritatis, initium continet 103.

12. matur aliquis, vel propter se, vel propter alium aut aliud);8ie V. in iuVeni puellam et lenonem amat Amare aliquem pro-

2 D. h. 2, 2, 17 aa. 2, 3. non posse, aut nosse dimittere, aut 3 D. h. 2, 2, 17. 2. His dimittendis Christi merita sati9 44 rid. VI ID Iustific. C. qu. non osse, vel miSericordiam Dei non

rationem, ratus, ut olim NOVatiani, luidquid Oeptum, nondum OnSum- quaedam peccata atrociora Deum aut matum absolutumque St.

15쪽

CAPUT III. DE ARITATE ET OPPOSITIS VITIIS

11pter se est ei bonum velle i). Si is, qui sic amatur, amantem iuredamet, ilι, per hanc mutuam Mnevolentiam duarum voluntatum consensio, et velut uni 23. Haec uni amicitia si amicitia eum De caritas dicitur 3ὶ Verum mutua benevolentia fundari nequit, ne cum De quidem, nisi super aliqua communicatione vitae 43; haec hominis cum Deo una tantum, nempe aeterna beatitudo. Mutua igitur dilectio, super ea fundata, caritas est 53. orro bonum, quod Deo volumus, hoc est, ut omne eum agno8oant, timeant, diligant, laudent, tum in Via tum in patria quamobrem, ex amore Dei gignitur amor sui et proxinii 6 . Verum de amore, 8eu potius caritate erga eipsum, T. Vix mentionem faciunt; ideo carita ab

eis dennitur Virtus a Deo infusa, qua diligitur Deus propter e, et proaeimus propter Deum 7ὶ Obiectum igitur materiale caritatis, est Deus et proximus propter Deum 8ὶ formale est bonita divina, in quantum est beatitudinis obiectum s).

1 D. h. 2, 2, 23, 1 HiIi amor huiusmodi benevolentis dici solst. 2 D. h. 2, 2, 27, 2.

4 D. h. 1, 2, 65 5 2, 2. Ideo

nulla nobis cum bruti amicitia. 5 D Th, 2, 2, 23, 1. Quae Communicatio inchoatur in pra6senti vita

per gratiam D. h. 1, 2, b, ),

qua incimur divina consorte naturae II etri I, 4), et Velut unum cum riethth. VI, IT). 6 D. h. 2, 2, 25, R. 1, 4. Sod si naturalis ratio et Vis amoris ea est, ut, qui aliquem diligit, eos quoque, quos ille diligit, diligat. 7 Ex S. Aug. De Doctr. Chr., III, 10. 8 I Ioann. IV, 21. - Propter Deum, idest propter gloriam Dei: ideo, utriusque dilectionis, cum idem sit

9 D. h. 2, 2, 23, 4. Idissi, inquantumn est totum hominis bonum: to enimn per impossibile, quod Deum nor esset hominii bonuru, non esset ei ratio diligericli D. h., 2, 2, 26 13): . Ibo fime enim piu

Ecclesia docet no Deum orare ut tibi nosera μα stetit corda, ubi eragunt gaudia orat Domin IV post Pascha). Et ita demum hodierni T.

fere omneS. - Τ. Vulgo caritatem dispescunt in perfectam et imperi fectum Carita imperfecta Si amor

concupiscentiae s 11); perfecta est amor benevolentiae Di 4 2). Illa

Deum nobis benefacientem, hae nos diligontoni diligimus; haec igitur Sola Veri nominis caritas est. Ut igitur

hanc olim tantopere agitatuni quaestionem paucis concludam, Obiectum perfectae caritati esso dixerim Deum qua erit merces Nostra magna Ni-rnis V. Genes. XV, 1); ideoque erfecta caritate diligere Deum, qui eum diligunt aspicientes repromissiones IIebr. XI. 13, idest propter retributionen, Ps. CXoII, 12), remunerationem Hebr. XI. 26 huiusmodi propior quam postoluS

16쪽

LIBER I. TRACT. a. DE VIRTUTIBUR THEOLOGICIR

13. Dilectio Dei est maximum et primum mandatum. Obligat autem per e, ad minimum, quoties obligant spes et des 10); et praeterea in articulo mortis, si confessoris copia desit 11). Deus -- ism diligendus est caritate perfecta e summa Perfecta Sane, cum dilectio sit duarum voluntatum uni atque consensio Di 2), ea velle quae Deus vult, et quae Deus non vult, ea nolle, in re quaque graVi, haec denique vera et perfecta caritas est l23. Summa idest, super omnia, quippe summum bonum est Deus: Summa, inquam, appretiatiue, ut in scholis loquimur, non inuentive quia caritas est actus humanus, qui ex appetitu rationali, non sen8itivo me

14. raeterea necesse est, Deum timere 143. Sane, timor est maIi, malum autem est vel culpae, vel poenae ibin; inde duplex timor, filialis et servilis. Filialis igitur eius est, qui a peccato abstinet, timens Dei, quasi atris, offensam, etsi O88et impune peccare et hic donum Dei est servilis eius, qui abstinet a peccato, quia timet gehennam l6ὶ Uterque ex amore nascitur l73; sed ille ex amore Dei, hic ex amore sui. Hic autem rursus diducitur in servilem simpliciter, et serviliter servilem seruilis simpliciter ille est, qui retrahit a peccando et manum et mentem serviliter servilis qui retrahit manum, non lintem, nempe cum quis ita comparatus est

camur, ut ipSum in omnibus, et μι- per Omrim diligentes, promissionesmia consequamur orat Domin. V. post Pente:).

10 Salm. 21, 6, 12. Dixi aciminimum s nam plures tenent, caritatem saepius obligare, quam fides et Spes quia anima Vitam fovet, et est virtus praestantior ceterii Suar.,

11 Laym. h. t. Cap. I, . . Immo etsi habeat. Probabilissima V. S. Alph. II, 23): quia in eo discrimine rerum, tutisSima quaeque sunt adhibenda; quis autem Scire potest, an confesSioni, SiVe e parte Sui, SiVe ex parte confeSSOris, defuerit aliquid Ceterum, si nullum huiusmodi prudens dubium occurrit, perdurum videtur letali damnare moriturum, qui hunc caritatis actum

omittit Lugo, De Poenit. VII, 263, etc.). Nec oxy0dit, de hac obligatione eum certiorem facere Salm. 6,

VI, 442. Illa est, qua quis tota animi devotione sum diligit, ut quidvis

pati malit quidvis amittere, magiου quam Deum graviter offendere; haec est, qua Deum amat praedominanticordi affectu, prout mater unicumdopori filium. Illa ex obiecto metitur, haec ex gradibus quae hodie recepta, ad VerSu contritionistas, Sententia est); haec appetitu illa Voluntate ineSt.

14 Μalach. I, 6. Sed V. Salin., 21, 5, 10, te. 15 D. h. 2, 2, 19, 2. 16 S. Aug. Serin 18 De Verb. Ost. V. D. h. 2, 2, 19, 2. 17 D. h. 2, 2, 19, 3. Quia illud homo timet amittere, quod amat.

17쪽

animo, ut peccare vellet, si poena deesset ille a Deo est, ideoque bonus si 8ὶ hic est peccatum sis).15 Caritati erga Deum duo adversantur odium et a dia. Odium Dei est peccatum, omnium longe gravissimum; et quovis peccato letali inest virtualiter 20). Accidia quoddam taedium operandi signisscat. Et generaliter de-gnitur: ristitia de bono spirituali 2 l). In spiritualibus, taedere

aliquem potest bonorum operum, Vel quia non carent labore ac molestia, Vel propter opera ipsa, Vel propter Deum, idest quatenus ordinantur ad Deum. rior et altera non est speciale Vitium, quia omne vitium refugit tum a labore, tum a bono virtutis oppositae; sed tertia tantum. Et quia omnia bona ordinantur ad Deum per specialem virtutem, quae dicitur caritas, ita accidia est speciale bitum, quod opponitur caritati. Quaeque idcirco donnitur Pristitia de bono divino. Est letalis ex toto genere suo nihilominu8, Xcusatur quamdiu haeret appetitu et non periingit usque ad consensum voluntatis 22ὶ

18 D. h. L c., a. 4, T. Amore a peccato D. h. ib., art. T). huiusmodi continetur initium carita 19 Suar. De Spe, D. I, ecl. IV.tis: Timor Domini initium dilectim 20 D. h. 2, 2, 34, 2. nis eius Eccii , XXV, 16); in quia1D 21 Eccli. VI, 26 D. h. 35 2. eum ouiquis timore poenae digredit 22 D. h., b. an. 2, 3.

18쪽

TRACTATUS IL

TITULUS I.

D ADORATIONE ET ORATIONE.16. Religio est Virtus qua debitum cultum tribuimus Deo, tamquam principio rerum omnium l). Religionis obiectum immediatum est cultus divinus Is autem tribuitur Deo, et, qua Deo similes sunt, Deiparae et Sanctis 2): inde vel intretae, vel hyperduliae, vel uliae est. Utrum latriae, duliae et hyperduliae una species sit, quia Dei- param et Sanctos colimus ex una relatione ad Deum an triplex, quia excellentia quod est obiectum cultus Dei a Deiparae in infinitum, Dei parae a Sanctorum excellentia longissime distat, non satis convenit 3) Cultus actibu exibetur; et in internum et externum diducitur. Internus dicitur, qui soli interni actibus eanternus, qui ET externis peragitur. Dixi ET, quia cultus externus sine interno comsistere nequii 43. Itaque Deo debetur cultus, quia principium no- 1 D. h. 2, 2, 1, a. 1, 2, 3. 3 V S. Alph. III, 132 V, 47.

Ido in subiectione est Ibid. 3 ad 2). Illud dubium non est duliam non ha- Et quia per cultum religa mur Deo, bere diversas species D. h. 2, 2, religio alipellata fuit. 103. 4). Ad haec, quaedam rapecies

2 V. D. h. 2, 2, 103- a te. cultus, qua reverΘnti proprio insit e eae tria relatione ad Delm mine dici solet, debetur et his r0 S. Alph. V, 47); proinde, Si quis uti bus, quae Vel ad nostram sanctific quem sanctum diligat, colat propter tionem pertinent, ut sacramenta et Ne it Sum, . , quia civis S aut sacramentalia: vel ad divinum cul- consanguineus, haec dilectio ad cari tum Sunt conSecrata, ceu templa, intoni, cultu hic ad religionem non SacerdoteΗ, et .

vol per eum iurat quod in dubio non Quamobrem, Si quies simulato animo, eest praesumendum, .Alph. III, 132), defungitur aliquo religioni actu, et nec Otum, nec iuramentum proprii mendacio et sacrilegio tenetur Ex nomitiis intelligitur Lugo. De Poe Innoc XI 25 Suar. De Relig., o 2,

19쪽

strum est et quia totius hominis idest, tum animae tum corporis)principium est, tum internus tum externus debetur. orro Deus est principium tum creationis, tum conservationi nostrae; et rerum omitium Dominus Ideo colendus est: I. adoratione ΙΙ. oratione; III sacrissciis. His accedunt, pro cuiusque voluntate, iuramenta et

vota.

17. I. Adoratio est Actus retistionis, quo quis aliquem, propter eius aecellentiam, meratur b). Duplex est immediata, seu absoluta, qua quis in se ipso adoratur, ut ecce SS. Eucharistia et mediata, Seu relativa, qua adoratur in alia re, quae proxime ad ipsum pertinet, seu pars eius fuerit, ut sanguis, ossa, etc. 6); se ipsius tactu fuerit sanctisscata, utputa sudariola, vestes, cilicia 73. 8e dinmum eum repraesentet, ut imagines 8). Utcumque, adoratio, cum excellentiam spectet eius qui adoratur, semper ad personam illius referenda est, ut ecce, cum Christi Iesu, velisiparae Virginis 88. Coradoratur.

18. II. Orare est loqui oratione loquimur Deo s), et ideo rectissime appellata est, desiderii nostri quodammodo interpres 103: inde oratio generatim estnitur: Ascensu mentis in Deum. Mens autem nostra in Deum ascendit, contemplatione, meditatione, prece: inde triplex ratio; sed, cum oratio simpliciter dicitur, ea quaerat prece signisscatur. De qua solum hic Defluitur Petitio decentium a Deo si 1); et, si verbis exprimitur, uocalis oratio dici solet. Nunc Videamus, quae, quos pro quibus, et quomodo orare liceat.ls. Principio igitur, cum oratio sit desiderii nostri veluti interpres g 18 n. 10), hoc licet orare, quod lices desiderare l2h idest,

regnum Dei et iustitiam eius, quaeque his adipiscendi nece8saria sunt; et deinde, si bis expediant, temporalia bona 13). Eo autem Solum rare aut licet, aut expedit, qui et nobis opitulari, et preces nostras audire, intelligere possunt nempe Deum, ut det Deiparum et beatos, ut impetrent 14). roque his tantum licet orare, quibus prodesse potest oratio nostra, idest pro omnibus homini- 5 Ex D. h. 2, 2 84, 1. 13 V. D. h. 2, 2, 3, 6.

6 Trid. XXV, De In c. s. 14 D. h. 2. 2, 3, 4. - Deum, 7 Ex xid. l. c. Salmant.. 21, nempe in nomine et per meritat nige- 10, 22. niti Filii sui Ioan. XVI, 23). Utrum

8 Trid. l. c. et purgantium animae orari liOSSint, s Chrys. Homil. 30 in Genes non Satis convenit V. Salin. 23 9, D. h. 2. 2, 3, 1. et ad 1. 23, etc.) negantium ententi videtur Damasci. De Fides orthod. vortor maxime quod nec essitate et brutione noΗtra ea lutent D. h.,

20쪽

bus 15), iisdelibus quoque et excommunicatis 163 2', pro omnibus purgantibus; - et pro illis quidem oportet 17 , pro his ex pedit l83.

20. Orare autem oportet humiliter eumraducia, perseveranter is). Ad haec, orati vocalis, cum sit actio humana, sine intentione nonfli 203. Utrum et sine attentione Ιdest, utrum attentio sit de G- sentia orationis ponte omnia scire oportet, attonumem triplicem esse posse ad Deum, ad sensum, ad verba. Quaslibet sat est 21): sed attentio ad Deum, vel ad sensum, non est necessaria 223. A tentio ad verba eatenus necessaria est, ne quis in eis proferendis erret 23): sed utrum ore is, qui ea solari recte ac exterius devote si animo et cogitatione evagatus Utique, si evagatur invitus; et nemo dubitat. Sin sciens et volens, multi negant primum, quistoratio ad cultum pertinet, cultu autem exterior, sine interiori,

mendacium est fg 16 n. 43 deinde, quia est ascensus mentis Ll8)in Deum 24). Multi ammant, quia oratis est petitio, petitioni

autem sola intentio et verba sunt necessaria alias, si attentio limiusmodi pertinet ad substantiam orationis, nec is orat, qui di trahitur invitus haec ratio fortissima est); ac proinde, non comsscit sacramentum . . quippe cuius forma deprecatoria est 26 . Sententia utraque gravissima sed primam ut sequar, inclinat

15 Timoth. II, 1.

id caritas exigit utque ideo, utinnus pro ei orandum est, quatenus exigit caritas; deest in communi.

beatis autem orare, iniuriosum Ex C. Tertio loco, de celeis Miss.); pro reprobis nefas est. Nihilominus pro his, qui in letali decedunt, orare licet, sub conditione Suar. De Ora tione 14,4, catholicis, inquam Sabmant. 21 9, 68) nisi manifestissimum sit, eo impoenitente deceasisse. trum et pro haereticis, res incerta est, nec emctre quidpiam est assim mandum Ρerrone De Retis. I. M).

tur, docendi aut discendi causa verba orationi perlegit, profert, non Orat.

2, 2, 3, 13. l. c. ' Alph. IV,

Alph. t. c. Et haec Vario e personis orantium C ix,IV, 1335), aliisquo aestimari debet. Et huc recbdit attentio, quam quidam ex Nostris

eaeternam vocant. Quae adesse intelligitur, si interim his rebus non Vu-cHS quis Cum ratione consistere nequeunt ut puta, si dum rRS, legissiscribas, loquenti aurem praobea8, et . non item, si interim induas te vestibus, laVΘου, sterna lectum focum in

quibus adhaeret.

26 S. Antonin. SilV. Durand., Lugo De Euch. 22, 27, -), CroiX, IV, 1342), aliique plurimi atque gravissimi, et in primis D. h. 2, 2 83, 13 lico is qui volens distrahitur,