Vicennalia sacra peruviana sive De viris peruvianis religione illustribus : hisce viginti annis gloriosa morte functis.

181쪽

R. D. IOSEPH CORSOS

CLDm facili, dulcique nexu , quantoque aliorum

commodo eximia virtus cum hilaritate , ac iucunditate copuletur, ostendit ab adolescentia ad senilem usque aetatem Ioseph natus Sanabrio poli qui pagus est in Asturicensi Principatu Iinuarii 17o8. Namque cum pueritiam transegisset, et adolescens latinae linguae praeceptis abunde esset instructus , omnium sibi amorem conciliabit indole mirum in modum amabili, qua bene mereri de omnibus studeb9t; tanta vero humilitate patientia, sui , ter

renarumque rerum contemptu, ut harum nec com

paratione i aetaretur , neque contristaretur jactura . Pol tib t deinde animi robore ad dissicillima quaeque promptissimo, et quas mentis acceperat divuno beneficio vites, eas conser re Omnes ad proptiam, proximorumque salutem optρbu ardentissime . Ra. tus id se facile consequi posse si Societati Iesu nomen dedisset, id incissanter postulavit. transmariis nis missionibus dest mari efflagitans. Voti compos , et Peruvianae Provinciae adici iptus, tγiocinium 4g

182쪽

gressus est, quo tempore ad plurima , quae a Deo acceperat dona e)usdem beneficio adiunxit animum millis labor bus ce ssurum, et c0nstans propc situm inferendi tenebrarum potestatibus implacabile bel

lum omni loco, et tempore.

Hoc firmissimo consilio cum consecisset jam Tyrocinium, et Scolasticorum studiorum curriculi pro pe metam attigisset; navigavit in Americam , utque proluderet ad ea praelia, quae in illis regionibus sustinenda essent, caepit navigationis tempore in hac gerendi belli arte exerceri. Usus est indolis optimae, hilaris, comisque dotibuS, ut nautarum animos sibi devinciret; devinctos cum teneret facile induxit, ut quotquot possent se familiariter adloquentem audirent . Hisce familiaribus colloquiis

captabat eorum attentionem dulcibus narrationibus, eaque egregie utebatur , ut timorem, amoremque Domini, summum peccati odium alto in corde conciperent. Inde ad noXarum e X plationem , ad novam ducendae vitae rationem, ad procurandae aeternae salutis solicitudinem maximam trahebantur . Quem promovendae proximorum religionis ardorem cum is animadverteret, qui reliquis sociis praeerat, VO-luit ut Ioseph Sacerdos consecraretur ut primam

occasionem nactus esset.

Llmam cum appulisset, ilissus est quod reliquum erat scholasticorum studiorum conficere, quibus dum assiduam operam dabat , plenissima praeceptorum

183쪽

I6 Is horum commendatione, insudabat non minus diligenter in aliis spiritualibus ministeriis, excipiendis praecipue ad se confluentium confessionibus , quos invicta constantia audiebat . Hocce in ministerio

jam tum ostendit quantus erat laturus, cum aeqUO animo , atque imperterrito ore exciperet et voce Seorum, a quibus ejus agendi ratio commendabatur, et eorum exprobationes a quibus quandoque impetebatur, quin pro se umquam resp0nderet , si solus ejuS honos aggrederetur; namque si divinae gloriae proximorumque saluti iniquas aggrcssiones adversari videbat, pro utraque tuenda, relicta omni sui cura non dubitabat cuicumque se discrimini objicere . Tertio probandus cum esset, ad collegium ad id destinatum demig avit. Erat in ea Probationis domo gravissimus Vir P. Ginesius de Tevar, qui cum pluribus collegiis praefuisset , et vitam duceret omni virtutum exercitatione clarisminam , praelucebat illis Neo Mystis, ut tanti viri exemplo dignissimi

evaderent societatis alumni. Hujus Virtutes Venerabit is senis cum plurimum admiraretur Ioseph , non minus mirabilis ejus agendi ratio seni videbatur ,

cum in eo animadverteret modum ab omni singularitate valde alienum, festivos suo loco et tem pore j0cos, facilitatem eximiam, qua Omnia omnibus febat, singulorum ingenium, virtutes, exempla plurimum commendans , seque ostendens , ac profitens omnibus valde inferiorem , intueretur deinde

184쪽

in eodem ea signa quibus sacile intelligebat , quanto ille instructus e sset animi robore, quamque impavidus. cum de promovenda divina gloria, suscipiendisque adversus spiritales nequitias praeliis ageretur. Itaque dicere solebat, Ioseph aut insignem esse hypocritam, aut sanctum insignem . Utrumque erat, cum insignem, eximiamque virtutem sub illa facili , ac iocosa agendi ratione absconderet. Exacto tervae probationis tempore , missus est

Ycam, qua in urbe surgebat recens collegium , et qui erant Sacerdotes tres Omnino cum privatam domum incolerent; alieno in templo solitis Societatis ministeriis navabant operam, coadiutor erudien dis pueris primis litterarum elementis insudabat . Oppidum erat pro operariorum caritate incultum , pro otio, atque ignorantia Vitia quae inde consequi solent diuturna, atque imperturbata dominatione saeviebant; nec infrequens erat, aut insolitum eorum spectaculum, quos improbus spiritus invaserat , et miserandum in modum veXabat. Nullus fortasse potuisset uberior campus spiritui I0seph aperiri , qui

tanto ardore in eos hones serebatur . Utrosque

corporis , ac spiritus hostes ab suis sedibus detu bare, atque ejicere tanta contentione aggressus est ,

ut in suscepto opere diu, ncctuque insudaret. Crebris ferventissimisque sermonibus , quibus peccati turpitudinem, quaeque illud sequuntur aeterna supplicia ante omnium oculos objiciebat; admonebat

vitae

185쪽

vitae brevitatem, incertumque tempus, divina adspirante gratia, ita peccatorum mentes percellebat, ut assidue circumsideretur ab iis , qui solvi criminum vinculis em agitabant in bonam frugem Venturi. Audiebat hosce invicta constantia, instructosque armis, quibus internas, externasque aggressione S repellerent, alacres dimittebat. Tot ab hoste reportari triumphi non poterant Non eXcitare adversus eum odium . furoremque eorum , qui aliena iniquitate, atque Iactura delectis bantur. Insurrexere scilicet adversus Ioseph perfidi , ac nefarii homines, eum ut terreni lucri cupidum, publicae pacis perturbatorem , domesticae quietis hOstem criminabantur: haec vulgi auribus ingeminabantur assidue, ut populus ab eo audiendo deterreretur . Quin et inventus est vir , quem dignitas , quam adeo ipse dedecorabat, honestiorem , cautioremque reddere debuisset, qui tanti sceleris patrocinium suscipere cum non erubesceret Ioseph in conclavi aggredi non dubitavit maledictis , criminationibus , contumeliis , quas nisi caecus fusor , quem impurus amor delusus parere solet, nula quam evomuisset . Nec alia sane causa in illam ametutiam eum impulerat ; cum repulsam ab ea sustinuisset, qua dudum turpiter, ac fl gitiose abutebatur. Sustinuit immutato ore Ioseph temerarium, ac furiosum aggressorem , cui, cum Venenum totum evomuisset, mirari se reposuit, virum in ea digni-L a rate

186쪽

tate constitutam, in qua ceteris praelucere deberet honestate, ac promovendae divinae glorias ardore , causam suscipere eorum , qui tam nefarie alienae spirituali saluti sese obiiciebant. Haec cum pro divina gloria ei ante oculos miro animi fervore ex posuisset, de illatis sibi injuriis omnino conticuit. Qua moderatione tanta correptus est admiratione aggressor iniquus, ut attonitus recesserit, et sublata ceteris sit spes omnis frangendi, infirmandi ve illius roboris. Hic vero cum acceptae divino beneficio potestatis in Daemones donum otiosum non pateretur summoque studio adlaboraret, ut tam saeva tyrannide liberarentur, qui ab crudelibus illis hostibus vexabantur ;hosce in se concitavit tanto furore, ut eorum alter sit ei pollicitus ab eo persequendo numinquam se destiturum, quas minas nullo loco habuit

Ioseph , cum probe sciret quousque insernae progredi vires pessint, spesque omnes suas in sola di viana protectione collocasset. Aggressus tamen est dolis ac fraudibus , quas numquam fortasse veritus fuisset . Namque cum paulo post Yca Arequipam migrare iussus esset, et hac in urbe adversus inseris nos hostes more suo implacabile bellum gereret; accusatus est apud collegii rectorem , eum noctu in conclavi suo faeminam excepisse . Haec detulerat vir gravis, et austere religiosus, sed qui ab tetric shumoribus, quibus abundabat, facile pertrahebatur;

187쪽

igitur abusus est in sernus hostis , et adsum pice procacissimae taminae forma, hunc illusionibus per turbare, Ioseph turp ssimi criminis invidia persequῖ

caepit . Criminationis , et viri gravitas superiorem quam Vis minime credulum adegerunt, ut nulla interposita mota in I ,s pli conclave improviso irrumpet et aliud causans, ne Θcculati innocentiam Offenderet . Invenit Ioseph solitis suis spiritualibus

exercitationibus vacantem' is minae ne umbram quid m, etsi arientis Oculi S conclave totum perlustrasset. Illud cum accusatori retulisset, hicque in opinione sua obii mate pei sisteret . e X condicto uterque totum collegium per serutati sunt diligentissime ; quin aut faeminam, aut qua haec ingredi, egredi ve potuisset, reperterint. Protrahebritur criminatio cum 1equentibus noctibus eodem pacto h0stis te ilico illi viro illuderet. At superior erat hic , quem supra justa commendatione prosequuti sumus, P. Franciscus de Ribera)ne diutius animo torque retur, Ioseph adit , quanti criminis apud se reus factus iat, declardi, postulat ut nodum ipse e Ysset ivat , ii pcuit . Nihil turbatus I Q seph cum tanto crimine appetitam innocentiam suam Videret, nunc primum, inquit, .udio, quae ad Versu S me deferuntur. Ecce m clauSO collegio Patent Omnia ; quaeratur 1aemina, quae ingressia dicitur; cui sane nullus patet exitus , et sit ulli bi reperiatur , nullam paenam, quamvi, gravissimana, dct recto. Nec prop-

188쪽

terea accusatorem insimulo , quem minime dubito optima mente ad delationem inductum ς cum pro certo habeam , haec omnia excitata , Deo sic permittente , ab nequissimo illo spiritu , qui dudum mihi crudelius quod possiet bellum inferre minitatus est. Haec cum verbis exposuillit , quae in- inocentiam illam undique praeseserebant, quam Ioseph mores omnes ostendebant , solicitudine omni Rectorem, eum omni criminatione liberarunt. Aggressiones hasce invicto pectore sustinentem , acriusque decertantem, ut qu0s possi plurimos infernis hostibus eriperet nulla dissicultate perterritus,

consolabatur Deus, ac corroborabat triumphis, quos

haud facile sperare potuisset . Illud est inter alia

insigne, quod praeterire non possumus. Crebris adhortationibus e vitiorum caeno eduxerat ad honestissimam vivendi formam , et crebram Sacramentorum perceptionem virum, qui ei aperuit visionem, qua maximo angebatur . Scis, inquit , domum N. ventitare me, ejusque familiae puellulas omnes e L

se mihi notissimas : cum harum singulas proprio ore, ac figura constinter intuear , dudum N. horridi draconis instar mihi ante oculos sese obiicit: quae ies et magni fastidii, et timoris mihi est non exigui . Imaginationis id esse opus posse , retulit J0sph. contemneret igitur visum , ac pro nihilo duceret; reserret vero, si omni adhibita opera, ac

diligentia corrigendae imaginationi, idem sibi cerne

189쪽

Is te videretur. Praestitit ad unguem vir ille , et Ioseph, efflagitato divino lumine, investigare caepit solicite, quae monstri illius causa esse posset: cumque certo invenisset, puellam illam baptizatam non fuisse; sacris limphis est abluta, et proprio, honestoque vultu ab viro illo constanter deinde visa est. Ostendebatur Ioseph ardent stimus animarum Zeia Ius quoties regio illa affligebatur aliqua ex illis calamitatibus, quibus miserae conditionis nostrae admonemur , et ad ea sectanda provocamur, ad quae divino beneficio instituti sumus. Itaque ingruentibus pesti seris morbis, tempestatibus, atque procellis imminentibus, vacillantibus sub terrae motibus oppidis multo alacrior prodibat ad pugnam , hisce veluti auxiliariis copiis adiutus ad audacius suscipienda piae lia impelleretur . Utque hisce si peli is

admoniti e veterno suarum no Xarum e X cuterentur, atque excitarentur ad veram paenitentiam peccatores, nullis ipse incommodis parcebat. Horribili an . 17 6. illo terrae motu . quo Callai oppidum terrae, marisque voraginibus absortum , Limana urbs totius imperii lumen prope extinctum est; neque consistere diu, quae supererant ab primo impetu, aedes posse vidcbantur, cum Vehementer concussae, hiantesque assiduis deinde aggressionibus impeterentur. Integro mense catechizandi, orandi ad populum ope

190쪽

frugem revcrterentur, et undique Iacrymae, esulatusque audirentur eorum, qui anteactae vitae aberrationes detestabantur. Erant publicae, et frequentissi nae in se acriter saevientium processiones , quibus sit modus non fuisset praescriptus , verendum erat, ne Iusti termini transilirentur , ut nonnullis accidit , qui eo fervore pertracti crimina proprio sanguine expiat di, haud multo post obiere.

Hocce gerendi assidui belli adversus infernas potestates ministerium quamvis plenum laboribus, et sibi plurimis obnoxium insectationibus , praeferebat Ioseph quibuscumque com mcdis, et honoribus, quos putabat nihili dum in suscepto conssilio permanere

ad mortem usque posset. Arequipa cum Limam estset vocatus , uberiorem , amplioremque campum iacictus in labores, sudoresque assiduos sese effudit tanta contentione, ut sui prope oblitus videretur. Equ tum sodalitio praesidens obibat omnia munera eximia solicitudine; Monialium Caenobia percurrebat, eas ad persecti0nem consiliis, adhortationibus, spiritualibus exercitationibus ἰnsam mans . Faciebat verba ad populum , arrepta quacumque occasione, aderat assidu0 morientibus diu noctuque, quibus ut praesto esset, ac ceteris sociis praeiret , audito signo quo iacctu quisquam socius ad hocce charitatis eximiae ministerium vocabatur, ipse primus sistebat se superiori, ut relicta ceteris quiescendi potestate, ad operam ipse mitteretur. Quidquid arduum