T. Livii Patavini Historiarum libri qui supersunt

발행: 1828년

분량: 435페이지

출처: archive.org

분류: 로마

201쪽

satis creditum foret ne ulla amatorem Matio aut ouat

dia opposita, intentis omnibus ad operi sevi serendam '

unde periculum ostendebatur. Ubi urbem in certamine intravere pergunt inde, quanto ramis eursu poterant, deam Portam, circa quam omne contructum efflamen erat.

In quod adeo intenti omnium non animi aolum herest aedetiam oculi pureaque pugnantium, vectantiumque et horiantium pugnantea, ut nemo anto ab tergo enserit captam urbem, quam tela in avereos inciderunt, et utrimquo ancipitem hostem habebant. . Tunc turbatis defensoribus metu, et moenia capta, et porta intua orisque pariter refringi coepta et mox caedendo consectis ac distractis ' ne iter impediretur soribus, armati impetum se reni Magna multitudo ' et muro tranaeendebat; sed hi pascim ad ce dem oppidanorum verat. Illa, quae portam ingressa mi, justa acies, cum ducibus, cum ordinibus media urbo in

ti milite eum Malla. Pro utarentis Ita Sigon. Probat tamen O nov. quod in Reg. et ut extat malo Regii, Puteani, aliorumque lemi

in illa quietumeliacula. nem, eaedenda em aedia ae diare uia me ad opem εο Iere a J A at a ter impedirene'Dribua nisi distrariis veteribus libris τὸ eo, inserima malis infrictis. Vomm eo acto in nans, majoris parapieuitatis ausa re haud satis laeant quod si eo nequε enim nee sarium est. Laeto a diatmeto propugnator. utri .. --iω- Maeem M intelligamus, uiri supererit . --MMMJ Fallor, aut pendet hominem gatur nometiforabata Colb altBr Probrum e proxime superiori unde is fotiriaua habet fortitiis, quasi vellet petendum oeabulum a maeam et auetor Romanoa, velut edendo s-M AEams, pro a remit, vel Misaerens. tioribus defensorum, qui jam quoquo Hostem vero neipitem diei Roma laboro oon aeti, illo hue uiue di nos, quorum qui eatis Meenderant traxisse, ut ipsi in urbem Pan r muros, jam a tomor qui affringebant rent, impetu in eo qui nondum P portam, a fronte urgehant naverant facto. Caedendo e faciti eo rariis Lae agris multu H Romanorum.

202쪽

T. LIVII

soriam proceaait. Inde cum duobus itineribus fugientes videret hostea, alio ad tumulum in orientem Versum, qui tenebatur quingentorum militum praesidio, alios in arcem, in quam et ipso Mago cum omnibua sere armatis, qui muris Pulai fuerant, refugerat; ' partim copiarum ad tumulum expugnandum mittit, partim ipse ad arcem ducit. Et i mulus primo impetu est captus, et Mago, arcem conatus defendere, cum omnia hostium plena videret, neque spem ullam esse, ae arcemque et praesidium dedidit. Quoad dedita arx est, caedes tota urbe passim laetae nec ulli puberum, qui obvius suit, parcebatur. Tum, signo dato, ea diuus finis sactus. Ad praedam victores versi, quae ingens omnis generia fuit.

47. Liberorum capitum virile secus' ad decem millia capta. Inde, qui cives Nova Carthaginis erant, dimisit; urbemque et sua omnia, quas reliqua eis bellum secerat restituit opificos ad duo millia hominum erant: eos Pub-

vatis ordinibus, voluit, opinor, dicere, ut instraeta acies manaret, inhoe etiam per urbem aptamque

aeripti plerique misi in eant, y-- apicua tamen laetio vulgaris, parta,

quod servat Regina unu . Hriti Me Imrilia Mamri Reg. ser. bit -- aeria. ut uirile ae a. M nar virussae a Cujus nominis usum erudite observat probatque pluribus Oron ex veteribus optimi seripi ribus apud Geli ex Salluatio, Taeito, Ammiano Μareellino quorum dubia videri posset auctoritas, variante Plerisque loeis scriptura non ita Ausonii, apud quem mensura carminiam me amas exigit. Iuno, Ceres, et Vellta seeua muliebre, sorores Et Nota Caledoniis nurihus, muliebre

geens, strix. Sive hoe neutrius generis nomen aumatur in nominandi

casu Per appositionem, pro mastis ammas sive in aeeusativo, qui tames ablativi loeo sit, immis orem sexu ut eum meorum more dicimus humam ενα De. pro eo quod ratore humariaque Deo similia: sed inet gignendi easum resolvuntur, quasi mea sorores exus muliebris, stri1 muliebris sexus. Ateinisae maciebre aecus non ahaolute dieuntur, sed vel utrumque, vel alterum adjuneis aut intelleet altero, pro virilis ae malle binamus.

203쪽

LIB. XXVI. AP. 47. 2265

Iico foro popul Rqmani edixit, eum spe propinqua libe

tatis, si ad ministeria belli enis operam navassent. et Tam multitudinem incolarum juvenum ac validorum servo- Tum in classem ad supplementum remigum dedit. Et auxerat navibus octo captivis classem. Extra hanc multit dinem Hispanorum obsides erant; quorum perinde ac si sociorum liberi essent, cura habita. Captus et apparatus ingens belli catapultae maximae formae centum viginti, minores ducentae octoginta et una ballistae majores viginti tres, minores quinquaginta duae scorpionum majorum minorumque et armoram telorumque ingens numerus sis a militaria septuaginta quatuor. Et auri argentique relata adim ratorem magna via paterae aureae suerant ducentae septuaginta sex libras serme omnes pondo argenti facti signatique decem et octo millia et trecenta pondos vas min urgenteorum magnus numerus. Haec omnia C. Iaminio quaestori appensa annumerataque sunt. Tritici quadraginta millia modium,' hordei ducenta septuaginta. Να-- onerariae sexaginta tres in portu expugnatae captaeque quaedam cum Suis oneribus, frumento, armis, aere Praeterea ferroque, et linteis, et sparto, et navali alia materia ad

tamis ex Polyhi eaptas fuisse elo- is modium. Iam observatum est mo- eim Caribaginiensium naves dium Romanorum habuisse libras ex me uvae maxima formis Sigon et viginti eum et unctis. Si uncisac ἀν- maxima ferin απι- Romanae nostris responderent, parummatio ' distaret modius a duodecima sextariit Decem et octo Glia et re in majoris, seu Parisiensis, parte, quam pomis uaverit hae summa sex vocamus a Misaeau. mae quippeeenta et sexaginta ferme librarum mensura frumenti libras eirciter vi-Franeiearum millia et pondus argenti ginti Parisienses eontinet, quarnm haud multum exe aerit quatuor et singulae sederim sunt unciarum nos- viginti millia marearum uarum.

204쪽

eae T. LIV Iri aem aedificandam ut mittimum omnium, inter tant opes helli captas, Carthago ipsa fuerit. G. Eo die Scipio, C. Laelio cum sociis navalibu urbem euatodire jusso, ipse in castra legiones reduxit, lassosque militea omnibus uno die belli operibus' quippe qui et acie

dimicasaent, et capienda urbe tantum laboris periculiquendissent, et capta, cum iis, qui in arcem confugerant, iniquo etiam loco pugnassent curare corpora jussit. Postero die, militibus navalib quo sociis convocatis, primum Dii immortalibus laudesque et gratem egit, qui a non urbis a Ium opulentiatima omnium in Hispania uno die compotem secissent, sed ante eo congessiment omnia paene Africae ab quo Hispaniae opea ut neque hostibus quicquam relinqueretur, et albi ac suis omnia superessent. Militum deinde

virtutem collaudavit, quod eo non eruptio hostium, non utitudo moenium, non inexplorata stagni vada, non castellum in alto tumulo situm, non munitissima arx deterruisset, quominus transcenderent omnia perrum Perentque. Itaqn quanquam omnibus omnia deberet, praecipuum ' muralia Corona decum' ejus esse, qui primus murum ascendi etiProfiteretur, qui se dignum eo duceret dono. Duo professi sunt, Q. Trebellius centurio legionis quarta et Sex. Digitius socius navalis nec ipsi tam inter se acriter contendebant, quam studia excitaverant uterque sui corporia hominum. Sociis C. Laelius praesectus classis legionariis M. Sempronius Tuditanus aderat. Ea contentio cum propoaeditionem veniret, Scipio tres recuperatorem cum a d

Caeneis, alis appeterent. Aeeenderant ambo vi tentione Aominum duo ordinia, e quo uiritis ἡ--σω minium nempe, alter terrestris, alter nasutia exerritus. lat. Crev.- muleas et lib. apud Sigon. Operis frustra leg Rhenanus jndice Doering mox in Edd. ante Geon. in ante capienda.- Al. audes gratiasque.--Io Tamen post prellemnem ad-

NOTAE

Inter antas pes belli aptas J Si res reveratorest ' Reeiperatio gon opes binis . erat, ut ait Gallus lina apsa es- restis oronae dee JAEa ex auro tum ' eum inter populum, et egea, erat, pinnis fastigiata nationesqua et civitate peregrinas

205쪽

LIB. XXVI. CAP. 48.

2267

turam Pronuntiasset, qui cognita causa testibusque auditis, iudicarent , uter prior in oppidum transcendisset, C. Laelio et M. Sempronio, advocatis partis utriusque, ' Ρ. Cornelium Caudinum de medio adjecit, eosque tres recuperatores considere et causam cognoscere juAsit. Cum res eo majore ageretur certamine, quod amoti tantas dignitatis non tam advocati, quam moderatores studiorum fuerant C. Laelius, relicto consilio, ad tribunal ad Scipionem accedit, eumque

docet, rem sine modo ac modestia agi, ac prope esse, ut manus inter se conserant. Ceterum, etiamsi vis absit, ni

hilominus detestabili exemplo rem agi quippe ubi fraudo ac periurio decus petatur virtutis. Stare hinc legionarios

milites, hinc classicos, per omnes Deos paratos jurare, magis quae velint, quam quae sciant, vera esse, et obstringere durio non se solum suumque caput, sed signa militaria et aquilas ' sacramentique religionem. Haec se ad eum de sententia P. Cometii et M. Sempronii deserre. Scipio, col- Iaudato Laelio, ad concionem advocavit, pronuntiavitque,

Se satis compertum habere, Q. Trebellium et Sex. Digi

dunt Oron. Crev. II Al adnisti. LAI. ad in timem meavit; et paulo post

ex eonvenit quomodo per reeiperatore reddantur res reciperenturque id est, reeuperentur resque Privatas inter se persequantur.' inei te quod initio fuerit reeuperatorum munus, quae nominis eorum origo. P te generaliter recuperatores diet assessores, sive audices, qui cum magiatratu pene quem erat juriadietio, in provinetia causas dubias dis. eeptabant sie leti, quod per eos suum quisque reeuperaret. Vide Theoph. Instit. Ad eatis partis utriusque Iam diximus eos omne a Mesos ossineietos qui amieo in eans aderant onfiet eausa, diversos a patronis qui

eansam agebant.

Quod amas Ex ut est, aliisque veteribus alias admoti. Illud

rectius videtur. Lenim antea partium duees, eum initio adessent eo tendentibus, et alter lassiariorum militum, alter legionariorum ausam foverent; non tamen ita mordiciis adhaerebant parti quisque suae, ut non etiam studia suorum anetoritate sua temperarent. At nunc judiees

faeti, parti utrique, tanquam ablatia duethus, liberam relinquebant inter se aeriter eoneertandi henitatem. Sed signa mulsaria et Min J Juramenta militum apud aquilas et signa, imaginibus eorum onoeerata, fiebant.

206쪽

2268 T. LIVI Itium pariter in murum escendisse aeque eos ambos virtutis causa coronis muralibus donare. Tum reliquos, Prout cuique meritum virtusque erat. donavit. Ante omnes C. Laelium praesectum cIaasia et omni genere laudia sibimeti se aequavit, et corona aurea ac triginta bubus donavit. 49. Tum obsides civitatium Hispanias vocari jussit: quorum quantus numerus fuerit, piget scribere, quip cum alibi trecentos serme, alibi septingentos viginti qui que fuisse inveniam. 3 Equo et alia inter auctores di crepant. Praesidium Punicum alius decem, alius septem,

Alius haud plus quam duum millium fuisse scribit. Capta alibi decem milli capitum, alibi supra quinque et

viginti invenias Scorpiones majores minoresque ad sese aginta captos scripserim, si auctorem Graecum aequar SDIenum, si Valerium Antiatem, majorum scorpionum sex millia, minorum tredecim. Adeo nullus mentiendi,

dus est. Ne de ducibus qnidem convenit Plerique Laalium praesuisse classi sunt, qui M. Iunium Silanum Dcant Arinem y praefuisse Punico praesidio deditum. Romanis, Antias Valerius Magonem alii scriptores tr

dunt. on de numero navium captarum, non de pondem auri atque argenti et redactae pecuniae, convenit. Si Mi- quibus assentiri necesse est, media simillima veria si sunt.

Non onuenium etiam auctores de pondere ae Raemero e mina Me ---biis e secta est.

NOTAE

Provi tuique meritae uirtusque alie lib. I. quasi qui minua veneratJ Veterum alii aliter: Reg. sua rate, et ex rumoribtis magis quam exque, olb euique vero historiam eomposuerit. Ca inti- recent ferme Jmos Hispanorum anum fuisse, equo rehu Sicin is obsides Polyta pli res facit treeentis, seripsime traclit Athen lib. I . quod paulo majorem numerum indi minit ejus quoque Diog. Laertia ineat, non duplum, longo minus ultra Anaxagora, et Taetaea in Lymptim duplum. nem, ubi ait eum sabulosas histori Silanusii Memoratur hie Graecus contexuisse. rertim Romanarum seriptor Dionysio

207쪽

LIB. XXVI. CAP. 49 2269 Ceterum Scipio, vocatis obsidibus, primum universos bonum animum habere jussit. 'Venisse eos in populi Romani potestatem, qui beneficio, quam metu, obligare homines malit, exterasque gentes fide ac societate junctas habere, quam tristi subjectas servitio. Deinde acceptis nominibus civitatium, recensuit captivos, quot cujusque populi essent; et nuntios domum misit, ut ad suos quisque recipiendos veniret. Si quarum sorte civitatium legati aderant, eis praesentibus suos restituit ceterorum curam benigne tuendorum C. Flaminio quaestori attribuit. Inter haec e media turba obsidum mulier magno natu, Mandonii uxor, qui frater Indibilis Ilergetum reguli erat, flens adi des imperatoris procubuit, obtestarique coepit, ut curam cultumque seminarum impensius custodibus commendaret.

Cum Scipio, nihil prosecto delaturum. ' diceret tum rursus mulier, Maud magni ista facimus. inquit quid enim huic fortunae non satis est ' Alia me cum ' aetatem harum intuentem, nam ipsa jam extra periculum injuriae muliebrianum stimulat Etate ac sorma florentes circa erant Indi-hilis filiae aliaeque nobilitate pari, quae omnes eam Pro P Tento colebant. Tum Scipio, Meae populique Romani disciplinae causa facerem. inquit, ne quid, quod sanctum

usquam esset, apud nos violaretur. Nunc, ut id curem im-

Pensius, vestra quoque virtus dignitasque facit, quae ne in malis ' quidem oblita decoris matronalis estis. Spectata deinde integritatis viro tradidit eas, tuerique haud a

cus verecunde ac naodeste, quam hospitum conjuges ac matres, jussit.

MAA pro et defluismon Clarius tor, nostros episti sermones. Si ex- apud Polyb. per interrogationem, isti. a nos eorum gratia, quae ad ali quid vero neeessariornm tuis deest ρ' menta pertinent, in cura nune opus et illa iterum, non recte, o impera hahere.'

208쪽

2270 T. I v I 50. Captiva deinde a militibus adducitur ad eum adesta virgo, adeo eximia sorma, ut, quacumque incedebat, eo verteret omnium oculos. Scipio, percunctatus Patriam Pa rentesque, inter cetera accepit deam am ' eam principi Celtiberorum adolescenti Allucio nomen erat. Extempla igitur parentibus sponsoque ab domo accitia, cum interim audiret, deperire eum sponsae amored ubi primum venit, Rocuratiore eum sermone, quam parentes, alloquitur. Iuvenis. inquit, juvenem appello quo minor ait inter nos hujus sermonia verecundia. Ego, cum sponsa tua visa mulsibus matria ad me ducta easet, audiremque eam tibi cordi esse, et forma faceret fidem, quia ipse, si frui liceret ludo aetatis, praeserum recto et Iogitimo amore Dei non res publica animum nostrum occupisaei, veniam mihi dari sponsam impensius amanu vellem tuo, cujus Possum, amori faveo. Fuit sponsa tua apud me eadem, qua Pudmoeros tuos parentesque suos, verecundia servata sibi est, ut inviolatum et dignum me teque dari ubi donum posset.

Hanc mercedem unam pro eo munere paciscor: amicus P

alloquar parem aerat te. 2 A. i. --arum; et paulo post a Da-ι - suurio. Optimi Maa. Atuario.- fit eum Rhenano quo nua dein desueta paulo infra. Conj. Oron adducta.-2 et lib. apud Sigon praesertim tructo, recto legitimo

NOTAE

Sripio,pere ineat patriam paren mihi verior videtur loquendi forma, ι que J Seribunt Flor et auetor de quamvis ut plurimum deperio spon-Vir. Illustr. vetuisse Scipionem ad κε sam vel puellam sponsus aut amaaius virginem adduei, ne ea visa nimium dieatur. exardeseeret, aut vel Oanua aliquid η Ad ma viri esset Ita mete inde virginitatis integritate delibasse manvseriptis Nam deducta quod videretur Quod an majoris onti v algo legitur clieet de sponsa ad manentia fuerit, quam Alexandri fae ritnm diei soleat, saepe tamen in matum, Darii filias forma eximias admit lam partem usurpatii de amica adtentis ad alloquium, et ab iis absit amantem, ut apud te. 'Tertia de-nentis quaesitum inter declamatores dueta. Non ab re itaque alio potiua auris nomen erisI Plutarchus verbo, nee ambiguo utendum hie Mi- Meetam oeat, alii Indibilem, ae pioni sponsum virginis alloquenti ει- mole opinor isse videtur. Deperire eum pona amore L Haec

209쪽

LIB. TVI. AP. 51. 2271 pia Remus aia. Et si mo virum horum eredis eam, quales patrem patrumnque meum jam ante hae gentea norant, acta multo noatri almitea in ivitato Romana eaae pnec ullum in terri popuIum hodie diei posae, quem minum tibi hostem tutaque eam velis, aut amicum malis. Adoles-.cens, simul pudore et gaudio percisus, dextram Scipioniει tenena, Deo omnes invocare ad gratiam illi pro se reserendam, quoniam ibi nequaquam satia sacvitatis, pro suo animmo atquo illius erga ae merito '' emet Parentes inde cost natiquo virginia appellati. Qui, quoniam gratia sibi red-.deretur virgo, ad quam redimendam satis magnum attulissent auri pondus, orare Scipionom, ut id ab ae donum, . cciperet, coeperunt haud minorem ejus rei apud se gra-.tiam futuram emo, affirmantes, quam redditae inviolatis foret virginis. Scipio, quando tanto opere Peterent, coeP-tummis pollicitus, poni ante pedes juasit, vocatoque ad soassueto Super dotem, inquit, ' quam noceptum a s ro es, hae tibi a me dotalia dona nocedent; aurumquotonem ac sibi habere justitimis laetus donis honoribusque dimiama domum implevit populares laudibus meritis Scipionis ' mimo Diis simillimum juvenem, Vincentem omnia cum armis, tum henignitate ac beneficiis. Itaque, desectu lentium habito, cum delectis mille et quadringentia equitibus intra paucos dies ad Scipionem revertit. M. Scipio retentum secum Laelium, dum captivos -- ridesque et praedam ex consilio ejus disponeret, satia

1 olim legebatur suae a Daema paedore et gaudis per laua ... is caeres.- Pro νου -- atque ima erga ae sierito ultimi vox a Rhenano adjecta. a si amsa et veti. Edd. unde forsan delenda, vel leg. atque inius merito Gron. Immo dele motio, et repeto are o ure sensus sit pro grato animi sui sensu, atque pro eo, quem ille sibi probaverit, animo, h. e. pro insignὲ illius magnanimitate. Doering.- In Eod ante Oron gratiam fore. Mox isti m et meritia tum in fine apitis e t. Reg. Μa revertitur.

NOTAE

A- si a rem a mortis Illud repetenda est, quasi dieat pro ε- a maris dedit Me quod daest in om- ino, nempe Allucii: aqua inius, nemponibus seriptis. Et vero nihil ad aen seipionis, nam erga M. Mun desideratur: etenim vox rem Captiuos Mideriis et raedam ...

210쪽

2272 T. LIVII omnibus compositis, data quinquereme, captivisque M&gone et quindecim fere senatoribus qui simul cum eo capti erant, in navem impositis, nuntium victoriae Romam mittit. Ipse paucos dies, quibus morari Carthagine Atatuerat, exercendis navalibus pedestribusque copiis absum- ait Primo die legiones in armis quatuor millium spatio decurrerunt: secundo die arma curare et tergere ante tent

ri justiti tertio die rudibus inter se in modum justae pugnae concurrerunt, praepilatisque missilibus jaculati sunt: quarto die quies data quinto iterum in armis decursum eat. Hunc ordinem laboris quietisque, quoad Carthagino

morati sunt, servarunt. Remigium classicique milites, tramquillo in altum evecti, agilitatem navium simulacris nin Iis pugnae experiebantur. Haec extra urbem terra mariquo

corpora simul animosque ad bellum acuebant. Urbs ipsa atrepebat apparatu belli, labris omnium generam in publica ossicina inclusis. Dux cuncta pari cura obibat. Nunc in classe ac naves erat in nunc cum legionibus decurrebat; nunc operibus aspiciendis ' tempus dabat, quaeque in ossi

e ut in nave in impor is vid anti in Ram imporitis; et paulo anto αν-teria in Magone.-ν Forte iussa. I. F. Gron. Suditiis Edd. ante Oron. v Al eoncursum Paulo post Edd. Remigio euisa imauea tranquilvo et Codd. Ie mimum lauri ei aqua milites, aut Remigium Maasia rives inuisama. I eribus adametendis, forte inspiriendis, i. e. onsiderandis et examinandis, quam multa et quam bona a saliris faeta essent. Duk.-II ' Refectisque, qua parte, ubi, Mutari erame, nisi malis quasorii, vel ema Rhen quin qu avia eram . ri, ut xxIII. II. quas uerant plerique sa unde alii eori quo quaasaverin se. milites, vel quo et Maurea se Seipio. Rupere.

dumnere LGall. Pendam que paraon vult Cael. lib. XXI. e. Ie tum ferreis auis si dismari dea pris nisis Maiis am habentes uspidem, quasi proinr-ges, et duduinin ratas tum etiam ferro arentes, sed Quia rim fere senaι- , Car in neronem exacutas aliud vellethaginis Novae opinor. Plin. videtur, III. e. ubi ait Io- Nantraria... matriιIRevoea ex an phantos ab operariis hasta praepiperioribus Laelium latas habentibus per ireum totum DemaererinuLGall. Ita rene rex aetos. Idem x. s. dicit Ioeuata

rice. Tum ornua propria rotunditate prae

Praepilatisque sinibus jaculati pilata. Sic obtusis opinor, rotundo sunt mastas praematas bifariam diei mucronedaeulis, hic usi milites sive,

SEARCH

MENU NAVIGATION