T. Livii Patavini Historiarum libri qui supersunt

발행: 1828년

분량: 435페이지

출처: archive.org

분류: 로마

421쪽

LIB. XXVIII. CAP. 44. 2483tiusve ullum exemplum esse, quam Hannibal, potest 'Multum interest, alienos populere fines, an tuos uri, exscindi, videas. Ius animi est inserenti periculum, quam propulsanti. Ad hoc 3 major ignotarum rerum est terror: hona malaque hostium ex propinquo ingressus fines aspi- Cias. Non speraverat Hannibal ore, ut tot in Italia populi ad se deficerent, quot defecerunt post Cannensem cladem. Quanto minus quicquam in Africa Carthaginiensitius firmum ac stabile sit, infidis sociis, gravibus ac superbas dominis' Ad hoc nos, etiam deserti ab sociis, viribus Nostris, milite Romano, stetimus Carthaginiensi nihiI civilis roboris est. Mercede paratos milites habent, Afros Numidasque levissima fidei mutandae ingenia Hic modo nihil morae sit, una et trajecisse me audietis, et ardere bello Africam, et molientem hinc Hannibalem et obsideri M thaginem. Laetiores o frequentiores ex Africa expectato nuntios, quam ex Hispania accipiebatis. Has mihi spes

subjicit fortuna populi Romani, Dii foederis ab hoste vi Iati testes, Syphax et Masinissa reges; quorum ego fidei ita innitare ut hono tutus a perfidia sim. Multa, quae nunc

Sed quid opus eae probare me si priu-- temporum rerumque exterimo , quam utile in inferre .uero timorem Maurus, e perimis a nobis amato, ius adducere in diaerime domi sua poterine mastu auxeretis exemprum iri .em, qualm ipse Hannibal ' Qui Carissiam Maes, rum Minciae Daune exterati, rum amnisi is erasas amara aut etiar praesere no quammis a Metio noviria dares ei, eo. Populus Cari arviae iam a More proprias vires ex risibus assis γε minerat. Dis dentem a Ralla: e maior rem maenibalem is nati dis dare. II mus prina ιium ullae eae rum e. q. m potare verba hae absunt ab optimisiss Rupsa -I Reet Oron judieat deleri a ut eopulativamque olim post exaeiud usitatam.- s Anteiron ad Me.-I Carthagine conj. Rhenan et Carthagini Gron.-I Rhenani est veritae a perfusam in . Put permis ita innita vi bene viva a perfidia arm. Cori. Gron abolendi

NOTAE

pium esse, quam Hanaeibia, potest 'IHo- η morum ego de iis i inar ..Jrnm nihil exhibent maxime sinceri Ita est in optimis eodicibus. Mall.

codicos, qitos rono . profert, ut ne amne meserata eua que da Maena a te, qui milii visi sunt quidem hae val e en prenam mea reecautis . da apposita, sed satis mox insinuan-

422쪽

24M T. LIVII ex intervallo non apparent, bellum aperiet. Et id os viri et ducis, non deesse ortunae praebent se, et oblata Casus toro ad consilium. abebo, Q. Faba, Parem, quem daa β' Hannibalem; sed illum potius ego traham, quam ille

me retineati In sua terra cogam pugnare eum, et Curth go 7 praemium victorias erit, quam semiruta Bruttioriunc telia Ne quid interim, dum trajicio, dum expono Exe citum in Africa ' dum castra ad Carthaginem promo eo, res publica hic detrimenti capiat, quod tu, Q. Fabi, cum victor tota Italia volitaret Hannibal, potuisti praestare, hoc

vide ne contumeliosum sit, eoncusso jam et paene fracto Hannibale, negare, Posso P. Licinium consulem virum so tisaimum praestare qui, ne a sacris absit pontifex maximus, ideo in sortem tam longinquas provinciae non venit. Si Hercule, nihilo maturius hoc, quo ego censeo, modo

perficeretur bellum; tamen ad dignitatem populi Romani famamque apud reges genteaque extemas pertinebat, non ad defendendam modo Italiam, sed ad inserenda etiam Amos arma, Videri nobis animum esse nec hoc credi vulgumque, quod Hannibal ausus sit, neminem ducem Romun rum studere et priore Punico bello, tum cum do Sicilia certaretur, toties Asricam ab nostris exercitibusque ' et classibus oppugnatama nunc, cum de Italia certetur, Am- eam Pacatam esse. Requiescat aliquando vexata tam diu Italia: uratur evasteturque ' in vicem Africa Castra Romana potius Carthagini portis immineant, quam nos

Eι-ad eam ciere ad eonei adversario sibi oppositora quo sensu Gall. E .aeoteria aes iamrina ι-- paria dicimua gladiatorum, et pares εο ava age, iam e que D Maar gladiatores; qui invicem pugnaturi

in inpresente opponuntur, et committuntur.

Parem, quem a Parem dieit pro

423쪽

Id B. XVIII. AP. 45. 2485 iterum vallum hostium ex moenibus nostris videamus.

Africa sit reliqui belli sodes illuc terror fugaque popula

tio agroram, desectio sociorem, cetera belli clades, quae in nos per quatuordecim annos ingruerunt, vertantur. Quae ad rem publicam pertinent et bellum, quod instat, et Provincias, de quibus agitur, dixisse satis est. Illa longa oratio nec ad vos pertinens sit, si quemadmodum Q. Fabius meas res gestas in Hispania elevavit, sic et ego contra gloriam ejus eludere, et meam verbis extollere velim. Neutrum faciam, Patres conscripti, et, a vita alia re modestiaeeris et temperando linguae adolescens senem Vicero. Ita et vixi et res gessi, ut tacitus ea opinione, quam Vestra sponte conceptum animis haberetis, facile contentus e

Sem.

45. Minus aequis animis auditus est Scipio, quia vulgatum erat, si apud senatum non obtinuisset, ut provincia Africa sibi de meretur, ad populum extemplo laturum. Itaque Q. Fulvius, qui consul quater et censor fuerat, Postulavit a consule, ut palam in senatu diceret, permitteretne Patribus, ut de provinciis decernerent ataturusque eo esset, quod censuissent, an ad popuIumdatuma r Cum Scia Pio respondisset, se, quod e re publica esset.' acturum; tum Fulvius, mon ego ignarus, quid responsum factu-Tusve esses, quaesivi, quippe cum prae te seras, tentare magis, quam consulere senatum, et, ni provinciam tibi, quam Volueris, extemplo decernamus, paratam rogationem habeas. Itaque a vobis, tribuni plebis, postulor inquit, ut

sententiam mihi ideo non dicenti, quod, etsi in meam ' sententiam discedatur, non sit ratum habiturus consul, auxilio

Rhenan substitnit ex suo populeturque pro m- etu que.-ν Vnt Eat nullia. Immo si erie, ut videtur, pro saltem P itum est, necessario noua legi debet. Doering.

Vet. lib. apud Sigon e republiea redidi-ι.- Edd. ante ron quod si

Si ulla aliare Pleiique manu ex cnlos ubique spiritus redolet sic aratorum sic habent. Editim nulla insinuat sperare se aliis quoque rebus alia re. Illud convenientius videtur Fabii gloriam superaturum, sed max- reliquae Scipionis orationi, quae mas ime modestia.

424쪽

24M T. LIVII sitis Indo altercatio orta, cum consul negaret aequum esse, tribunos intercedere, quo minus suo quisque loco s natori rogatus sententiam diceret. Tribuni ita decreverunt, Si consul senatui de provinciis permittit, stari eo, quod senatus censuerit, Placet; nec de ea re serri adimpulum patiomur: si non permittit, qui de ea re sententiam recusabit dicere, auxilio erimus. Consul diem ad coli quendum cum collega petiit. Postero di permissum senatui est. Provinciae ita decretae alteri consuli Sicilia et triginta rostrata naves, quas C. Servilius superior anno habuisset permissumque, ut in Africam, si id e re publicis esse censeret, trajiceret alter Bruttii et bonum cum Hannibale, cum eo exercitu, quem L. Veturius.' aut Q. Caecialius. Hi et sortirentur' inter se compararentve utor in Bruttiis duabus legionibus, quas consul reliquisset, rem gereret imperiumque in annum prorogaretur, cui ea Pr

in inter amove evira auxit m vini feratia re inmei aententiam dicere, gaeva videam eonmilem Seipionem non statvirum et in uis um Me creamvis per diae M-om acto senaritaeo uoto plures habeam Maenιientes. in meam. Omnes ali quod ea in meam. Vox enator, nam plurimi librr. ΜM. apud Oron et Drah. ignorant, glossam astyit. mer xx.- Omnes Gali et oss. ensueritferri, plaeet, extra unum en in quo, quod MnMua re erit ri, piseel. I. F. Gron. Mox de ea referre edd. ante Gron.- Olim legebatur aut Q. Caecilias. Sortirentur inter M, excit sis mediis Sigon. Prodit ex aeripio, Caeritiua Aabuit. Oron. Doering et Ruperi conj. os praemissi ha viae repetitionem subaud Vid. Oron. E prorogaretur edd. ant.

NOTAE

Suo quisque Deo DenatorJ Abest a deesse nemo non 3det Sigon explerisque ex melioribus nomen aena scripto a cod. in quo legi ait c rar; et recte, ut ostendit Oron qno eicias habuit, scribendum mensebat, plurimi in senatu sententiam iee eum eo exerciι quem L. Veturis amerent, quamvis senatore non essent. Q. Caecilius habuit: e L. Meviris et Quo speetat illud lib. xxxvi. rivi Q. Cinrisias sortirentur. Gron vero senatores essent, quibusque in sena illud Aabaueenset esse librarii exis- tu sententiam dicere Iieeret. timatque aubaudiendum esse e proxi-' Cum eo exercita, quem L. Verurius, o, Quem L. Marius aut Q. Cael ad . Scripti omnes, multique editi superiori anno habu isset . ExΡuti vo- hune locum te nobis exhibent, uatio ro ubi est, ut riarentur, mutata una exercitu quem L. Murius et Q. Cinei litera reponendum esse, His asrei-lias sortireria inis se ubi aliquid retur.

425쪽

LIB. XXVIII. AP. 45. 2487vinpia evenisset. Et ceteris, praeter consules praetoresque, qui exercitibus provinciisque praesuturi erant, prorogata imperia Q. Caecilio sorte' evenit, ut cum consulo in Bruttiis adversus Hannibalem hellum gereret Ludi deindo Scipioni magna frequentia et favore spectantium celebrati. Legati, Delphos ad donum ex praeda Hasdrubalis portandum missi M. Pomponius Matho et Q. Catius ' tulerunt

coronam auream ducentum pondo et simulacra spoliorum, ex mille pondo argenti lacta. Scipio, cum, ut delectum haberet, neque impetrasset, neque magnopere tetendisset, ut voluntarios ducem sibi milites liceret, tenuit, et, quia impensae negaverat rei publicae suturam classem, ut, quae in sociis darentur ad novas subricandas naves, acciperet Etruriae primum populi, pro suis quisque acultatibus, consulem adjuturos polliciti Caerites frumentum sociis navalibus commeatumque omnia generis Populonienses serrum Tarquinienses lintea in vela Volaterrani interamenta δ' navium et rumentum; Arretini triginta mibs Misin tu ibi Mere volantarios Meum dueere. E me iam a maverat μικ- is sumtu in inissem Messarii non esMn oneri rea istieae, Minuti Macri re quae a Minois ferrentur adfabrieam navium. Gron.-- Ceteri Wintorii meonsulibusque qui edd. anto Gron. Pighina re eris propraetoribus meo nauli aqua deinde m infueranι - Put et Flor inret. Io Q. Catulus olim legebatur.-II Μale Sigon. Matiae; eritim enim, non dubium erat datum iri. ss. ει quae, vel, in quin Lege, uti quin ab mina. Μale idem ordinat periodos. J. F. Gron quem vid.--I Inceramenta Pal. s. v. s. Hari Beri et unus Crev armamenta pleraeque edd. ante Gron. Al

Coronam auream Mevium pondo quae nune erueteri in patrimonio S. Auro hujus pretium esset apud nos Petri Populonienses, eives Popul IIssos librarum Franeicarum. lae, quae in leum versa nomen B- Commam amrevim, δα, Donabant tinet in trineipatu lumbini, ni. Deos peeunia, qna Dii minimo ege Psombino. Volaterris, ut ro hant, eo ipso tempore quo extraor terra in agro Florentino. m. didinaria auxilia a sociis pris egestate sequentium urbium nomina satiam exigebant. superstitiosam tulti ta ex Deeadea. tiam lauter vi lateramenta stirma I mille pondo arreMi LGallica vulgo legebatur armamenta naviaemuaestimatione hodierna,librarum assos sed in omnibus mann exaratis oe- fuerint. eurrit, interamenta taurum quaerata

Cariles, 'αJ Cives urbis Caere, diuuntur de interiori navium appa-

426쪽

2488

Ita scutorum, ualeas totidem, pila, gaesa, hastas longas, millium quinquaginta summam pari cujusque generis numero Xyleturos, secures, mira, iaces, alveolos, molas, quantum In quadraginta longas naves opus esset, tritici

centum et viginti millia modium.' et in viaticum decurionishua remigibusque collaturo Perusini, Clusini Rusellani

abietem in labricandas naves et frumenti magnum numerum. Abiete ex publicis sylvis est usus Umbriae populi, et Praeter hos ursini et Reatini' et Amiternini Sabinusquo ager omnis milites polliciti Marsi Peligni Marrucinique, multi voluntarii nomina in classem dederunt Camertes,

Daeramenisferrea ad arandam terram faties, ea ad aquam sterendam ut Hielendam minas, ad molandaem mmorum, sive s elana ad Maenda in hostes saxa imoauia molarum istiarierius doetam notam resert Ruperi vid etiam Not Delph. in . Is ut Reg. et al. III. - . Mox, quidam as. --- L. Crev. ori ad mu-ux 4.- 4 Olim legebatura itia inmisuque exellula mediis.

ratu, ut superamenta materiarnm ab Ulpiano lib. m. 4 ff. de legatis a Sie Aristophanes in Equitibus dixit is vas ue inis ore. His . Ubi Sehesiastea explicat vocem illam ἐν-

τε νειαν de navium ostis, aut lignis transversariis, quibus onstant cavitates seu alvus navis. Et Pollux lib. II mP. 4. Wreρόνεια explicat ἐγκοίλια τῶν - Gron videndiim ait, an non potior sit acripinra tertii Palatini odieta, neeramenta narium: naves enim cera et pie oblini solitas nemo nescit. Quod ex Vegetio probatur lib. v. de re milii cap. 7. et I5. Ceram Latini, Graeci κηρόν, vocant eam picis eum cera mixturam hincap. Ovid. I. Μet 'Spoliataque tedimine cerae rima patet. Unde eratae naves. Qua itaque ratione Iuvenalis postea dixit, genua incerare Deorum. hac oster ineem menta vocare potuit ceram pice mixtam, qua navi

um rimae oladucuntur.

ii Iereιini triginta millia seu ιorumJIn seriptis melioribus habetur in m D id est, tria millia entornm Arretini ab Arretio Tusciae eivitate Val. area

truriae ad Tiberim non procul Thmai- meno laen ; hod. Per gia, in patrimonio Sancti Petri Clusini a Clusio, ni Chiaesi, in territorio Florentino ducatu ad Clanim. Rusellani a Rusellia, quarum ruinae Rosiae, in teriitorio Senensi. Et praeter hos Nursini J Eorum sententiae videtur esse Livius, qui Nursiam Sabinis ascribunt: eterum Umbris attribuunt plerique. Ηod Noreia, in Spoletano due tu. Et maιini A Reate nrbe Sabinorum, nunc ieιi. Amitemini ab Amiterno in Sabinorum Vestinorniit que confinio, nunc amiaemo prope S. ιorino.

427쪽

LIB. xxv III. AP. G. MMeum aequo foedere' cum Romanis essent, cohortem arma. tam sexcentorum hominum miserimi. Triginta navium carime, viginti quinqueremes, decem quadriremes, cum es

sentisoanae, Me ita institit operi, ut die quadragesimo

quinto, quam ex anuis detracta materia erat, naves ita, structae armataeque in aquam deductae sint.

G. Prosectua in Siciliam eat triginta navibua longis, πορIuntariorum septem sermo millibus in naves impotitia mP. Licinius in Bruttios ad duo exercitus consulare veniti Ex eis eum tibi sumsit, quem L. Veturius consul habuerat. Metello, ut, quibus praesulsae legionibus, ita praeesse ' sacilius cum assuetis imperio rems gesturum ratus, termi,. ait. Et praetore diverat in provincia profecti. Et quia pecunia ad bellum deerat, agri Campani regionem, a sos Graeca ad mare veram, Vendere quaestorea jumi indicio quoquo permisso, qui ager civis Campani suisset, ut is pub- Iicua populi Romani eam Indici praemium constitutumsquantae pecunias ager indicatus esset, pars decima. Et Cn. Servilio praetor Urbia negotium datum, ut Campani cives, ubi cuique ex senatu conaulto licere ' habitare, ibi si ha

I Marino, ut, να- -tare lammiis , sis praemet. Cum tres oeea posteriore in plurimi eodd. apud Gronov. Crev et Draherib exsitient, AF Oron deleta quoque partieula ui, legendnm esse anspicatur, Mete , qu - --μμει. . . permisia v. o. permisit Metello qnibus ille praefixisse t milites moering. Verba Aa temne ibi forte spuria, eerte prius. Utruniquo

NOTAE

Camertes eum aequofaedere Came ro lib. tr. eap. s. eum Romani rudes rini oppidi in Umbria lueolae, hoe adhue maris essent, intra genagesi- tempore non in ditione Romanorum mnm diem quam area sylva fuerat, erant, sed sedarati eantem exaginta navium assis in Trioua sinus Q Tot naves tam auctoria tetit ut non arto Retae, brevi tempore aedilleari poterant, pri sed quodam munera Deorum eonvermo quod hiegnas essent, et viridi a in naves atque mutata arbor etiam materia eo taeent, em hodie vidarentur.

alat quoreae, vae fiant nisi diu aleeat resto ad mais versam materia. ida Caesarem do . . Agar illo ultra Vultumum e reo Lis . III. e. Is et iusta l. xxx. e. I. . ternum sive Clanitin fluvium sitissa clari s. vldatur, Trebulam versus at Atei in via qua Μω- tuam Non lam. minori diligantia usi antea Romani aque ex aenatu a muto acereι primo Pauleo bello nam teste Flo Vide supra lib. I. cap. 4.

428쪽

24M T. LIVII hilarent, animadverteretque in eos, qui alibi habitarent. Eadem matate Mago Hamilcaria filius, ex minore Baliarisum insula, ubi hybemarat, juventute lecta in classem Imposita, in Italiam triginta sermo rostratia navibua et multis onerariis, duodecim milIia peditum, duo sermo equitum trajecit Genuamque, nullis praesidiis maritimam oram tutantibus, repentino adventu cepit. Inde ad oram Ligurum Alpinorum, si quos ibi motus sacere posset, classem Pyulit. Ingauni iugurum ea gena est bellum ea tempestate ger hant cum Mantoriis montanis. Igitur Poenus Savone oppido Alpino praeda deposita, et decem longia navibus inatatione ad praealdium relictis, ceteris Carthaginem missis ad tuendam maritimam oram, quia fama erat Scipionem

trajecturum esse, ipse, societate cum Ingaunis, quorum gratiam malebat, composita, montanos instituit 7 oppugnare. Et crescebat exercitus in dies, ad famam nominis

ejus Gallia undique confluentibus. Ea litoris cognita Sp.

Lucretii, ne frustra, Hasdrubale cum exercitu deleto biennio ante forent laetati, si par aliud inde bellum, duce tantum mutato, oriretur, curam ingentem accenderunt Patribua. Itaque et M. Livium proconsulem ex Etruria volonum e ercitum admovere Ariminum jusserunt, et Cn. Servilio Praetori negotium datum, ut, si e re publica censeret esse, urbanam ' legiones, cui imperio videretur dato.' ' ex Urbe

Imperis in eas larisas dato ei, en d aerem hine eminet. deest in aliquoi sa illud in pluribus, et in edd. ante Ald.' Rupere

IV Rhenan ex unius codic auetoritate praeter necessitatem eposuit institit. Doering Ut liber Rhenani, ut et omnes Gall. Vossianusque oreret. eaeram ingentem aerendit Patribus itaque ut respondeat oratio au-Perior, de eonjeetura Rhenan ea resciveris Mova. J. F. Gron.-I

NOTAE

Inm-η aritimi sub Alpibus Ioeo emit laverina. Vide num eor-Ligumin popnii fuere Ingauni, quo ruptum videatur nomen, aeriben-rum urbs Albium Ingaunum hodie dumque sit -- Intemereis, quorum assieno oppidum Albium Intemelium quo Cum materia amorum Liguria rum fines Merula forte amne ab In- Populorum uua quod seiam meminit gannia divisi, regio montana et hodie Livius supra Albingaunum op Fendi lota.

pidum Alpina jam ineoluisse ex hoe uis eJ Liguriae urbs Savo, sivo

429쪽

ME. XVIII. AP. G. 249Idaei inheret M. Valerius Laevinus Arretium eas legionea duxit. Eisdem diebus naves oneraria Poenorum d octoginta circa Sardiniam ab Cn. Octavio, qui Provinciae praeerat, captas Moelium ' frumento mimo ad Hannibalem -- meatuque onustas, Valerius praedam Etruscam Ligurumque montanorum captivos Carthaginem perponantea tradit. In Bruttii nihil sermo anno eo memorabile geatum. Peati-Iontiaci Maerat pari clade in Romanos Poenosque nisi quod Punicum exercitum super morbum etiam sames affecit. Propter Iunonia Lacinias templum aestatem Hannibal egit; ibique aram condidit dedicavitque, cum ingenti rerum ab a gestarum titulo Punicis Graeciaque literia inaccipis.

aer aura da ante Gron. llo malim eum Crov. Quod postulat fere orationis conmunit , ἐ-- , in vide vir, Mis, et si exhibentur hae verba in Lov. s. a. apud Draheub val orta rideretuir, imperis dato in Lov. 1. apud eundem. Domine. Immem, Mia videretur, dato Ernest Si nempe hune loeum eo tituita. r. ron eum antea vulgo legeretur Eisdem diebus Maeos o --- --- . .. πω. Mamaelius cera. Doering Mox infra vulgat. olim Caeri amnem pori ues visa re M. H. Gron. a Cainua olim legabis. tur.- metiae e. Oron. D stat Crev.

NOTAE

Savona, nomen retinat in ora Genu tario aptas narravit, ast leui diveriensi. ac historieorum duorum veterum, ut eas, Caesiari Nihil in his mu Galil o Valari Antiatis, sententi tandam eonveniunt enim in eandem eleea usum, in quam Munatis a laetionem omnes libri, et distinguen Poenis sierant hae elamas. Qua de rada hae periodus a superiori post aliud tradata Caelius, alia Vale- quam enim Livius eas nave ab Oe rius.

SEARCH

MENU NAVIGATION