장음표시 사용
401쪽
LIB. XXVI D AP. 25. 24M sulti m inissa cui Gadihus esset, certior adventare eum' u Marcio factus, causando conumpi equos inclusos in insula, penuriamque omnium rorum et facere ceteria, et ipsos: sentire, ad hoc equitem marcescere desidia, Magonem Pe pulit, ut se trajicere in continentem ad depopulando proximos Hispaniae 3 agros pateretur Transgressus tres principes Numidarum praemittit, ad tempus locumque colloquio statuendum. Duos pro obsidibus retineri a Scipiono jubet remisso tertio, qui, quo jussus erat, adduceret, uinissam, cum paucis in colloquium venerunt Ceperat J- anto umidam ex sama rerum gestarum admiratio viri a stitueratque anam speciem quoque corporis mPlam ac magnificam. Ceterum major praesentia veneratio cepit; et, Praeterquam quod suapte natura multa majestas inerat, domabat promissa caesaries habitusque corporis non cultus munditiis, sed virilia vere ac militaris, et sat
In medio virium robore; quod plenius nitidiusque ex amorbo velut renovatus flos juventae saciebat Prope uti nitus ipso congressu umida, gratias do fratris filio minimo agit. Ex eo tempore. a mat, ' eam se quanaiasa occasionem, quam tandem oblatam Deum immortalium' neficio non omiserit. Cupere se illi populoque Romano
operam navare, ita ut nemo unus extemus magis enim
adjuverit rem Romanam. Id se etiamsi jam pridem via. ut minua praestare in Hispania, aliena inuo ignota torra potuisae in qua autem genitus educatusque in pomi tem regni esset, facile praestaturum. Siquidem eundem Scipionem ducem in Africam mittant Romani, satia symrare perbrevis aevi Carthaginem esse.' Laetus eum Scipio vidit audivitque, cum caput rerum in omni hostium equitatu Masinissam suisses sciret, et ipse juvenis specimen
402쪽
24M T. Liv Ianimi prae a serret Fide data acceptaque, prosectus retro Tarraconem est. Maalaias permissu Romanorum, nisaine causa trajecisse in continentem videretur, populatus Proximos agros Gade rediiti M. Magoni, desperatis in Hispania rebus, in quarum spem seditio primum militaris, deinde desectio Indibilis animo ejus auatulerant, parant trajicere in Africam, nuntiatum ab Carthagine est, jubere senatum, ut classem, quum Gadibus haberet, in Italiam trajiceret condueta' ibi Ga Iorum ac Ligurum quanta maxima Posset juventute, o jungeret se Hannibali neu senescere bellum, maximo impetu, majore ortuna coeptum, aneret. Ad eam rem et a Carthagine pecunia Magoni advecta est; et ipse, quantam potuit, a Gaditanis exegit, non aerario modo eorum, sed etiam templis spoliatis, et privatim omnibus coactis aurum argentumque in publicum conferre. Cum praeterveheretur Hispaniae oram, haud procul Carthagino ova expositis in terram militibus, proximos depopulatus agros, indo ad urbem classem appuli Ibi cum interdiu milites in navibus tenuisset, nocte in littus expositos ad Partem eam in ri, qua capta Carthago ab Romani fuerat, ducit nec praesidio satis valido urbem teneri ratus, et aliquo oppiadanorum ad spem novandi res aliquid moturos. Ceterum nuntii ex agris trepidi simul populationem agrestiumque fugam et hostium adventum attulerant; et visa interdiu classia erat, nec sine causa electam ante urbem stationem apparebat. Itaque instructi armatique intra portam, ad stagnum sto mare versam, continebantur. Ubi ostiis hontea mixta inter militea navalis turba. ad muros tumultu
I eructi a murtique Romani, qui sim sem appositionem diei potest. apud Carthaginem ovam non displicet tamen vulgata ieetio ulmea inter mattea navalia turba intellectu tacilior per anserendi ea- Etsi in seriptorum plerisque tabe - aum. tur aviai ιurba, quod per epexege-
403쪽
LIB. xx VIII. AP. v. 2465m ore, quam VI, subierunt, Patefacta repente porta Romani cum clamore erumpunt, turbatosque hostes, et ad Primum incursum conjectumque telorum aversos, usque ad littus eum multa caede peraequuntur nec, nisi naves littori appulsae trepido accepissent, superfuisset pugnae aut 'fugae quisquam. En ipsi quoque trepidatum navibus est, dum, ne hostes cum suis simul irrumperent, trahunt scalas, orasque et ancorna, o in moliendo mora esset, Praecidunt; multique adnantea navibus, incerto prae ten hris,' quid aut peterent aut vitarent, cedo interierunt. Postero die cum classia inde retro ad oceanum, unde Venerat, fugisset, ad octingenti homine caesi inter murum
littusqued et ad duo millia armorum inventa. 87. Mago, cum Gades repetisset, exclusus inde ad im-
ad octingenti De iis Mos PMMaea millo quingenti dieitur, quas ait m i inter minum αιι et Ioui diutina quingenti ultra mille deniqne ad
in terra morati lassem assequi non quatuor millia hominum et quingen--tnerant, hi postero di trucidati. i. eruut quingenti et usque ad qua- De numero inter omnes eonstat. Sed tuor millia. Si non 'reeenti, velinum alii aliter exprimunt. In serip quingenti in nominandi easu; sed tim aliquibus legitur ad elingenti, mille vel millia in Meusativo pende. quod tuetur Oron exemplia jam anto hunt a praeeunte partieula ad Quod
adduetia lib. . eap. II. Verum een autem quaedam memhennae seribunt, tonarina ibi numerua semper millena ad octingentos, parum movere debet. rium aequitur ita ut praepositio ad Pleraeque numeralem tantum notas regere videatur malle vel millis, ad habent Mec quaa librarium aliquem jeetia entonia verbi causa haee io eas non suo reddidisse nominis, mi-
quendi Arma, ad duo millia trecenild abitur nemo in his vel tantillum veriai aeeipi potest, ne si dieas trecenti alus. anpra duo millia Eadem ratione M ad
404쪽
him haud procul a Gadi scia Ioma inest claras a
pulsa, mittendis legatis querendoque, quod porta sibi socioiaque amico clausae orent, purgantibus ita, multitudinia
concura sacrum inseatae ob direpta quaedam aha coma Mentibus naves militibus, ad colloquium intes rum, qui aurumua Poenia est magistratus, cum quaestore elicuit, laceratosque verberibus cruci assi dumit inde vibus ad Pityusam inaulam, centum millia forme montinenti, Poeni tum eam incolebant, trajecit. Itaque esasaia bona cum pace accepta est, nec commeatus modo benigno praebiti, sed in supplementum classia juventu armaquo
data. suorum fiducia Poenua in Baliare inaulac qui
Is ad Civirim Flor et ut Cimbis; Irr. Has amismo. Prob. V s. Epist. Q taest xv. 4. Alii eodd. Umbros, Camisam, et Cimbroa Cinisos emend. os ad Mel. 13I. I. quem tamen agrum procia a Gadita ultra Anam remotum fuisse monet Cellar Geom. Ant. Ebora, Mimo et Onobam eonj- Doujat. Nomen loe τε parum notam, vel depravatum putabant re . et Drah. Rupere.-I Deerat olim istis; et legebatur praeterea, Purgaritumine curati multitudinis faetum.--I ut in labam preeititaque acres est.
Nihil medii Hen et Reg. reeipidare. Seri , lineolabant arullegit, ibique --
legi ad Cunma et uneum agrum Mala memorat et unei quoque Luaitaniae promontorii meminit Plinius lib. IV. e. 22. Cuneumque die Latinis regionem aer promontorio ad
Montem agnoseu Strabo initio lib. 11. ubi nune sellieet Alorbis, regni Portugalliei para meridionalia. Sed loeum hi nomina Livius, non regionem, aut Promontorium; et loeum Gadibus proximum. Vide an Ambros detorserint librarii ex mora quo nomine eastellum in littor ad sinum portus Gaditani nominat ela lib. III. eap. I. quod nune mea exisιim tari vel metuis, aut Onisam, in pida maritima ad sinum qui inter Baetis atque Ana ostia interjaeet eidem Melae nominata mutaverint in Cimbim aut Cimbios Onoba quidem Melae, Osaonoba naturia Plinio et Ptolemaeo dieta, ultra Baetim eo Ioeo
fuisse putatur a Sanaone, ubi is arenas ordaa. Atilitingis ire Ha-guem vel Palas fuerit oportet. t Meio atque avri Joadea non eranteolonia Carthaginiensium, sed Tyriorum, ideoque socium tantum et ami- eum se voeat Mago Vide sam Bo-ehartum Chanaan l. I. e. 24. . Clariis
nomen, qua lingua aeho e maerandi- eam signifieat Gaditani autem, ex Phaeniet ori non minus quam a thaginienses, eommunem eum his aemmonem Hebrale affinem habebant. Ad Plemisam PDuae sunt ejus u minis insula inter Baliare et erint nenteni Hispaniae major, quae hie Pityusae nomine intelligenda, murians, nune ripa minor Ophius vulgo Formentariti
405쪽
aginta indo millia absunt transmisi Dirae sunt ali rea insulae major altera atque opulentior arinis virisque τε portum habeo ubi commodo hybematuriam ae et jam
extremum autumni erat credebat. Ceteram, haud secuaquam a Romani eam insulam incolerent, hostiliter clami occursum est. Fundis ut nunc plurimum, ita tunc solo eo telo utebantur. eo quisquam alterius gentia unus tantum ea arte, quantum inter alios si omne Baliare excellunt. Itaque tanta vis lapidum creberrimae grandinia modo in Propinquantem jam terras classem effusa eat, ut intraro Portum non ausi, averterent in altum naves. In minorem inde Baliarium insulam trajecerant, fertilem agro; viris, armim 7 haud aequo validam. Itaque egressi navibus suymportum loco munito castra locant, ac sine eertamine urbo agroque potiti, duobus millibus auxiliarium inde conscriptis missisque Carthaginem, ad hybernandum naves Euhdu erant. Post Magonis ab Oceani ora discessum Gaditani Romanis deduntur.
38. Haec in Hispania P. Scipionis ductu auspicioque gesta. Ipse L. Lentulo et L. Manlio Acidino provincia
tradita, decem navibus Romam rediit; et, senatu extra Urbem dato in aede Bellonae, quas res in Hispania gessisset, disseruit, quoties signis collatis dimicasset, quot oin pida ex hostibus vi cepisset, quas gentes in ditionem populi Romani redegisset Adversus quatuor se imperatores, quatuor victore exercitus in Hispaniam isae: neminem
E portina Me J Immo portu versus, nne quoque in m. i. anos hahet Baliaris mador, quae ut Baliaribus dietum lib. xt .go 3 ιυοrim ad Palmam, nae rha Urbe arroque L Urbs inoris B eaput insulae versus Measum liodio diaris damno dieebatur, hodie citi fata rea et Pollentiam, quae ortum deis.
406쪽
24M T. LIVII Carthaginiensem in iis terri reliquisse ' ob has res gestas
magis tentata est triumphi spes, quam petita pertinaciter: 'quia neminem ad eam diem triumphasae, qui sine magistraturea gessisset constabat. Senatu misso, Urbem est ingres Bus, argentique prae se in aerarium tulit quatuordecim millia pondo trecenta quadraginta duo εχ aignati argenti magnum numerum. Comitia inde creandis consulibua habuit L. mturius Philo centuriaeque omnea ingenti savore P. Scipionem consulem dixerunt. Collega additur ei P. Licinius Crassus pontifex maximus. Ceterum comitia majore, quam ulla per id bellum, celebrata frequentia, proditum memoriae eat. Convenerant undique non austragandi modo, sed etiam apectandi causa P. Scipionis concurrebantque et domum quentes, et in Capitolium ad immolantem eum, cum centum bubus votis in Hispania Iovi sacrificaret spondebantque animis, sicut C. Lutatius superius bellum Punicum finisset, ita id, quod instaret, P. Cornelium finiturum, atque,
Maia alae magistratu res se irae J hant. Ex hoe autem genere Q. Pub-Pub Scipio in Hispaniam privatas ius Philo primus pro eonsule trium- eum imperio missus fuerat, resque ibi phaverat, prorogato scilieet ex ma- praeelare gesserat; sed sine magia gistratu imperior sed hoe temporetratur quac duo diversa erant, ne nondum reeeptum erat, ut triumphusqne eodem tempore mandabantur, ut is daeerneretur, qui privati extra or- alibi quoque est observatum. Nam dinem rem essissenti Plura hie da magistratus quidem, ut consulatus et his Sigonius. praetura, enturiati eomitii primum Sina mariae tu Magistratus Pr deserebatur; deinde provineta eam prio dieitur, ut vir doeti viderent, imperio eomitiis curiatis et aliquan dictator, eonsul, praetor, idque n. do privatis extra ordinem mandaba anno non cui prorogatur imperium, in imperium, a tempora reipublieae aut a pro eonsule, aut pro Praeto poseerent; sed plerumque proroga mittitur. Vide lib. XXI. eap. 48. . . batur eonantibiis et praetoribna, post Clericus. quam magistratu abiissent, anno suo cinutaein tam minis pondo eruenta sellicet expleto. Hi tune pro eonsu quad. duo J o est librarum Francilibus et pro praetoribus rem gerebant; earum 286712. et provinetam bellumque administr
407쪽
LIB. XXVIII. AP. 29. 2469ut Hispania omni Poenos expulisset, sic Italia pulsuram esse Africamque ei, perinde ac debellatum in Italia foret, provinciam destinabant. Praetoria inde comitia habita. Creati duo, qui tum aediles plebis erant, Sp. Lucretius et Cn. Octavius, et ex privatis Cn. Servilius Caepio et L. E- milius Papus. Quartodecimo anno Punici belli P. Cornelius Scipio et P. Licinius Crassus, ut ' consulatum inierunt. nominatae consulibus provinciae sunt, Sicilia Scipioni
extra Sortem, concedente collega, quia sacrorum cura
pontificem maximum in Italia etinebat Bruttii Crasso. Tum praetoris provinciae in sortem conjectae. Urbana Cn.
Servilio obtigit, Ariminum ita Galliam appellabant, Sp.
Lucretio, Sicilia L. Emilio' Cn. Octavio Sardinia Senatus in Capitolio habitus. Ibi reserente P. Scipione, Sena
tus consultum actum est, ut, quos ludos inter seditionem militarem in Hispania vovisset, ex ea pecunia, quam ipse in aerarium detulisset, faceret. 39. Tum Saguntinorum legatos in aenatum introduxit. Ex eis maximus natu: Etsi nihil ultra malorum est, Ρatres conscripti, quam quod passi sumus, ut ad ultimum fidem vobis praestaremus tamen ea vestra merita imper torumque vestrorum erga nos fuerunt, ut nos cladium nos
Spondebantque axis tri Rhen de dissidere sibi spem amittere. apondebant: si enim Noster lib. Iv. A. U. C. 548. plebei seeum trahere, haud dubium t Ariminum ita GaIliam appellaeonsulatum spe ac favore desponden bant1J Gallia Cispadana, postquam atem. Et ieero ad Cassium, exigua Romanis subacta est, ab Arimino, eat apes reipublieae, sed quaaeumque Italiae proprie dietas proxima urbe, est, ea despondetur anno eonsulatus Ariminum Romanis dicta non uiri tui. Alia tamen hoe loe seriptura. a Galliae nomen amitteret, sed ut Estque aliud sibi vel alteri aliquid Ariminensia provincia intelligeretur. despondere, quod est promittere, et alaria L. EmuisI At eadem Puh. in nuptiis quoque locum habet aliud seipioni extra sortem as ignata. Sed despondere animo, vel animis, quod is ex Sicilia in Africam destinabatur. eontraria signifieatione dieitur, pro
408쪽
mpo T. LIVII trarum non poeniteat Bellum propter nos suscepistis rausceptum quartumdecimum annum tam pertinaciter geritis, ut saepe ad ultimum discrimen et ipat veneritis, et populum Carthaginiensem adduxeritia. Cum in Italia tam atrox bellum et Hannibalem hostem haberetis, consulem cum exercitu in Hispaniam, velut ad colligendas oliquiaanaufragii noviri, misistis P. et Cn. Cometii, ex quo inprovinciam venerunt, nullo tempore destiterunt, quae nobis secunda, quaeque adversa hostibus nostri essent, sacere. Iam omnium primum oppidum nobi restituerunt per omnem Hispaniam cives nostro venumdatos, dimissis, qui conquirerent, ex aervitute in libertatem restituerunt. Cum jam prope esset, ut optabilem ex miserrima fortunam ha remus, P. et Cn. Cornelii imperatore vestri luctuosius nobis quoque, quam vobis, perierunt. Tum vero ad hoc retracti ex distantibus locis in aedem antiquam videbamur, ut iterum periremus, et alterum excidium patriae videremus:
nec ad perniciem nostram Carthaginiensi utique aut duco aut exercitu opus esse ab Turdulis' nos veterrimis hostibus, qui prioris quoque excidii causa nobis fuerunt, extingui posse: cum ex insperato repente mitiatis nobis P. hunc Scipionemri quem fortunatissimi omnium Saguntinorum videmur, quia consulem declaratum videmus, ac
invia eum exerrita Νon qui ita, in quihus aeriptum est ab I Masdem proprie eonsules, eclaamodi nul aut rimina, Gron facit ab I-riis,lus capto Sagunto mimus fuerat in qui Baeties populi, Turdetanis prox- Hispaniam sed imperatores proeon imi sorte et ex illis orti, sub Augusti sulari imperio qua in re aliquatenus tempora longe a Sagunto distabant rerrasse exterea gentia hominea Sa siva a Romanis, sive sponte sua, ut guntinos, a longo exilio in patriam hellorum atroeitate puta pristinis se- reduetos, nihil mirum. dibna suis, in extrema Baeticae eo se uisaJ Sie honoris ansa voean eesserant ad laevam Baetia, ubi nnnetur, qui pro eonsulibus illae iverunt pars magna regnorem Hispalensis et Selpiones. . cieris . Cordubensia versa meridiem in An-
ab Turda syra melioribus aerip diauata vieinoque tractu.
409쪽
LIB. xvi II. AP. 29. 2471 vidisse nos civibus nostris renuntiaturi sumus, spem --vem' salutemque nostram qui oum plurimas hostium e trorum ceptaset in Hispania urbes, ubique ex captorum numero excretos' Saguntinos in patriam remisit; postremo
Turdetaniam, adeo inseatam nobis, ut illa gente incolumiatare Sumtum non posset, ita bello affixit, ut non modo
nobis, absit verbo invidia, ne posteris quidem timenda
nostris esset. Deletam urbem emimus eorum, quorum
in gratiam Saguntum deleverat Hannibal Vectigal ' ex
ugro eorum capimus, quod nobis non ructu φ jucundius est, quam ultione. Ob haec, quibus majora neque aperare, neque opture ab Diis immortalibus poteramus, gratias actum nos decem legatos Saguntinus senatus opu
lusque ad vos misit simul gratulatum, quod ita res h annos in Hispania atque Italia' gessistis, ut Hispaniam
mon Ibero amno tenus, Sed qua terrarum ultimas finit oceanus μ' domitam armis habeatis Italiae, nisi quatenus vallum astrorum cingit, nihil reliqueritis Poeno Iovi optimo maximo, praesidi Capitolinae arcis, non grates tan-im ob haec agere jussi sumus, sed donum hoc etiam, si vos permitteretis, 3 coronam auream in Capitolium vici
Spem omnem Eum sellicet, ni quo parte Baetiea quae ad Baetis dex- spes nostra est, in quo reposita spes tram qua nune regione Andaluatas et salua nostra regni Hispalentis, et Cordabentias Meret L Vulgo me Da sed pars horealior. excreti sunt separati ab aliis Ita ' Terraemem inimas ni fiatim s- .nim Liv. lib. x. Omnem forensem is Loeem y Regiones terrae extre- turbam exeretam, in quatuor tribus mas ad oeeidentem designant hi Sa- conjeeit.' guntini inusitaniam Galleciamque. Turdetaniam PFuere sequentibus Rhen terrariare inimas ia se min. remporibus Turdetani in Beturla, e
410쪽
2472 T. LIVI Iris ergo serre. Id uti permittatis, quaesumus utique, si vobis ita videtur quae nobis imperatorea eatri commoda
tribuerunt, ea rata atque perpetua auctoritate vestra faciatis. Senatu legatis Saguntinia respondit, Et dirutum et restitutum Saguntum fidei socialis utrimque servatas documentum omnibu gentibus ore. Suos imperatores recte et ordine et ex voluntate senatus secisse, quod S guntum reatituerint, civesque Saguntinos servitio exem rint quaeque alia eis benigne secerint, ea senatum it -- Iuisso fieri. Donum permittere ut in Capitolio ponerent Locus inde lautiaque legatis praeberi jussa, et muneris ergo in singulos dari 3 ne minus dena millia seris. Legationes deinde ceterae in senatum intr6ductae si auditaeque, et petentibus Saguntinis, ut, quatenus tuto possent, Italiam spectatum irent, duces dati, literaeque per oppida missae, ut Hispanos comiter acciperent. Tum de re publica, de exercitibus scribendis, de provinciis relatum. 40. Cum Africam novam provinciam extra sortem P. Scipioni destinari homines fama ferrent, et ipse, nulla jam modica gloria contentus, non ad gerendum modo hellum, sed ad finiendum, diceret se consulem declaratum esse, que aliter id fieri possed quam si ipso in Africam exercitum transportarete et acturum se id per populum, aperte serret, si senatus adversaretur, id consilium haudquaquam Primoribus Patrum cum Placeret, ceterique ' per motum aut
Ia dd. ante Algon a no per inti I Put et omne Gall. maerere prob. Oron. I Verba ergo in nouas dari ab optimis sa abaunt, et interpolationem redolent. Ruperι.-I Omnes Gall. et Voas a tirant in aena inae introductae. Et videntur ex alio loe sumpta interponi judiea
II Rhenani et edd. antiq. eat aliter satiri id posse.-I Trasis mare Oron. Donjat. Crev.-Is Idque ---m A. p. P. Facere edd. anti. Etsi endeat oratio ab illo Carnu isam et. tamen id tanto ante praecessit, ut non ino-
Matiaque laxesisJ Ut lauta et lan nem nominis Fest affert, quod apud titia, ita et lautia a lavando dedueta antiquos hae elegantiae, quae nune pro epularum magnifieentia dieuntur; sunt, non erant, illique raro lavahant. Praesertim vero pro iis, quae legatis mea minis .ma Treeentos Hol hospitii ansa dabantur, et muneri iandicae pecuniae florenos. . Cis imas. hus, quibus ii donari aolebant Ratio ' CeteriqueJ Scilieet Patrum.