장음표시 사용
261쪽
pulmonum quasi constrictio coarctatioque, unde difficulter Tu,,κ, spirabat aeger, inhibebatur Tussis, excitabatur febris velle lyJ'η. .
7. Febri et pessimis ejus symptomatis rectissime quantum accurate sacta observatione mihi constitit, occurrebatur venae-aectione in brachio, et epispastico nuchae applicato, elystere item quotidie injiciendo grum interim monebam ut singulis diebus ad horas aliquot lecto absisteret, abstineret
camibus, nune cererisiam tenuem, nunc in aquae e mistum, nunc ptisanam aliquam refrigerantem ac lenientem, sorberet Elapso jam biduo triduove, si nondum minueretur dolor lateris, sed adhuc vehementer urgeret, Sanguinem se- eundo detraxi, et ut in usu enematum persisteret adhuc auari. Enemata autem quod attinet, diligenter advertendum est, Enemata,
tam in hac quam aliis febribus, ea, jam fractis morbi viri f. i. ' i
bus et retusa acie, non diu et continuo repetenda esse, maxime febribus, in s minis passioni hystericae obnoxiis, aut Viris hypochon movi M driacis; cum talium sanguis atque humores ευμ-άβλητοι h , non sint, ac nullo fere negotio exagitentur atque aestuent, unde tondat perturbatur corporis oeconomia, et symptomata febrilia etiam α'd i ultra solitam periodum aegros discruciant hystericia, 8. Sed ut ad rem revertamur dum hoc pacto spatium hyahon morbo concederemus, quo sanguis calidas illas particulas, quae ηοi in pleuram ac pulmones impegerant, sensim Xcuteret, Vmplomata universa placide solebant evanea re cum qui moribum ferocius atque hostili manu aggrediebantur, ingenti remediorum molimine bellum inserentes, Vel suos Regma amiruterent, vel saltem phlebotomia saepius repetita quam Vel postulabat morbi genius, vel etiam tuto serebat, eorundem vitam redimere cogerentur Cum enim in Vera leuritide Plintili. Vena sectio repetita omnem numerum absolvat, solaque ad 2 ci curationem sussiciat, modo non obstiterint medi menta et ven--s-- regimen calidiora, quae contra militant, ex adverso in hoc ζζ'' symptomate satis erat semel, vel ut plurimum bis, eum In hisaeo se, modo aegro concederetur ut e lecto exurgeret et potu Σ .irefrigerant uteretur ulla autem cogebat necessitas si ut pluri- bene observaverim, sanguinem saepius educere, nisi ubi R.--- calore oris accedente admodum intenderetur dictum m η ploma neque etiam in hoc casu periculo Id ommno ac M. N. Hanc jam nactus ansam, paucula de eo dicam quod De Pleure.
262쪽
TussRs omnium ore tritissimum est, Pleur in scilicet quandoque ita Asui τι malignam reseriri, ut per eos annos Hebotomiam serre si maligna nesciat, saltem toties repetitam quoties hic morbus communi--h.. .. te des est. Censeo quidem Pleur in veram atque essentitionemnon alem, quae ut posthac vi 3. I. dicetura omnibus annorum omnium constitutionibus indifferenter insestat, omnibus indifferenter annis venae-sectionem pariter repetitam indicare; aliquando tamen accidere ut febris ejus anni proprie epi-demica, a repentina aliqua manifestarum aeria qualitatum alteratione, materiam morbificam in pleuram aut putinones libenter deponat, ipsaque ebria nihilominus eadem prorsus Inpleures maneat. In hoc casu, etsi venae-sectio possit concedi, ut initieatio hvic symptomati, si multum saeviat, occurratur generaliter multo seu tamen si loquamur, non multo plus sanguinis symptomisti8sympto ratione educendus est, quam febris nomine debuerat educi, a. . ...' qua Pendet istud symptoma namque si haec ejus sit indolis,cendus est, ut a repetita Venae-sectione non abhorreat, potest ea repeti in is horii Pleuritide quae ejusdem symptoma est; at vero si febris re-n', 'V petitam venae-sectionem respuat, neque juvabit ista sim et dues debu nocebit, in Pleuritide, quae cum febre stabit cadetve Hoc
' autem modo se res habuit me saltem judice, in leuritide
symptomatica quae febrem comitabatur hoc in loco grassantem quo tempore subingrediebantur Tusses, hac nimirum Insebrium hyem 1675 atque hoc quidem mihi ideo reticendum non T..h erat, quod existimem dubio illum tramite errare, atque incerto stitutio, duci fila, qui in febrium curatione non continenter ob oculos hvio .ito habet uni constitutionem, quatenus huic aut alteri morbo . .. ,- idemice Producendo favet, caeterisque morbis omnibus dueendo un concurrentibus in ejus similitudinem ac sormam detor emper est Io. Novembri anni praelati, D - Thomam 'ind-
ham, D' Franc1M Windham Eqvitis, filium natu RH-mum, hac sebre laborantem tractabam. Querebatur is de lateris dolore, aliisque symptomatis demssibus caeteri hoc morbo affecti. Venam haud plus semel tundendam curari, episPRsticum nuchae apponi, enemata quotidie injici nunc Ptiannius atque emulsione reωgerantes, nam lac aquae im- mistum, niinc cererisiam tenuem propinavi suasi ut lecto absisteret quotidie ad horas pauculas: qua methodo intra
263쪽
pauco dies restitutus est, et celebrata catham omnino con Tussis
11.J GKndum autem est, quod, tametsi sympto in Curatio Mec, quis Tussi supervenire solerent, ea prope essent quae 'ru' 'N' hanc hyemem funestabant, attamen Tussis ipsa sine illis sola inundena, ea tempestate magis dominabatur. Hujus autem medes neque ---sectionem neque insterea ibi vendicabat, modo febris a regimine e medicamentis calidioribus non exaltaretur ovi satis erat ad eam compescendam egro liberioris aeris oras usum concedere, et camis sum, ut et vinum ne id genus liquores spirituosos qui febri ausam pr-beant, omnino interdicere. Porro tabella sequentes saepius 1 devoranda imperavi quae quidem ad Tusses a Digore susceptas coercenda omnibus aliis, quae mihi adhuc innotescunt, longe praecellunt:-IForm. 32.Ρ Ι Sacchari Candi libras duas cum semisse; Coque sussiciente quantitate aquae communis usque dum adhaerescat extremis digitorum tum adde Pulveris Liquiritiae, PulverisDEnulae Campanae, Seminum Anisi, Seminum Angelicae, an semunciam, Pulveris Iridis, Florum Sulphuris, ana drachmas duas, olei hymio Seminum Misi scrupulos duos;
Fiant secundum artem tabellae, quas secum continuo Portet, ae earum unam frequenter assumat.
12. At priusquam his, quae de morbis epide cis dis
serui, ultimam imponam manum objectioni, quam contra eorum nonnulla adserendam prae ideo, occurrendum mihi est quod nempe nou satis cum maligmtate ista pugnare videantur quae pluribus horum morborum adhaeret. Nonis vim qui receptam a viris doctissinu sive hujus saeculi, sive antiquioribus, de malignitate opinionem convellere aut Possim, aut etiam velim, cum ista indiciis plus satis se prodat manifestis in epide cis plerisque. Liceat mihi tantum quae de ejus natura sentio in medium proferre, quo haec nostra praxia minua a ratione abhorrere videatur; ipse enim, cum eruditissimo Scaligero,
264쪽
Tusaxa Non mihi, sed Rationi, aut quae Ratio me videtur, EPIDEM. Milito, securus quid mordicus hic tenet, aut hic Apie. viii. 36. p. 10.J
Μaligulina 13. Censeo itaque in malignitatem eam omnem quaeli. εἶ. epidemicis competit, qualiscunque tandem fuerit specifica:'ia . eam naturna particulis calidissimis ac spirituosissimis, --sissimis, morum in humano corpore contentorum naturae plua misi''ζα nusve adversantibus, consistere ac terminari quis solae eo ore istiusmodi particulae humores ita subito alterare valent atquerim nisu in morbis malignis fieri videmus. Censeo item calidas illas et spiritu a particula assimilando maxime agere cum Neonsistero Murae lege quodlibet principium activum sui simile prop. I. mare satagis, et quae et cunque obsistunt, ad propriam in-diotae si- dolem inflectere atque accommodare ita ignis ignem gene- ..:he mi, et maligno insectu morbo socium inficit, spirituum scilicet en sione, qui ium1ores mox inficiendos sibi assimilant, et in naturam suam perducunt trahuntve. 14. His praemissis, omnino sequitur, nihil esse priusquam ut dictae particulae sudore eliminentur hoc enim modo morbus confestim funditus extirparetur At hic dies mat experientia, docetque hoc in omni malignitatis specie Hast in fieri non posse quamris enim in ipsa peste particulae pesti-ribu, est lentiales, tum quod admodum fuerint subtiles, tum etiam ...' - quod sanguinis partibus maxime spirituosis insideant, dissipa vero in iis biles atat, atque excitato sudore, non interrumpendo, ejici in quibu. queml in inis tremen febribus, ubi particulae assimilantes particulae non in eam subtilitatem mini evectae atque etiam humoribus
tas non ita magra crassu corporantur, minera assa maligna non tantumiit... - sudoribus diffari non potest, sed saepenumero etiam Rugetur, U, disi. qvibus isti sollicitantur, diaphoreticis. Quanto enim magis . ..et ' u calefacientium actuantur particulae hae calidae ac spiri- magis at tuosne tanto magis intenditur ea quam habent assimilandi zzia 2 novitas quantoque etiam magis excalefiunt humores isti inlidae, et quos agunt, tanto libentius in Mimiuintium castra migrant, exi.nuati earundem Pressionibus cedentes cum ex adverso ratio minus re dictare videatur, medicamenta illa quam contrariam sunt
naturae non tantum particularum calidarum atque acri inivim inhibere, sed etiam humores condensare obfirmiureque, quo spirituum morbificorum sortius sustineant impellini, Vel
iaA..ii: Mi--ngunt Atque appellanda hic mihi venit experientia,
purpurea quis magistra edoctus sum, et purpurea febrium maculas, et
265쪽
Variolarum pustula nigras, eo promptius sumptisae incremeno Ius Ratum, quo magis calefieret aeger easdem Vero Pro ratione sui eti. moderatiori regiminia, quod iis omnino debetur, decrescere ebrium solere ac minui. Variol f i5. Jam si quia me roget, qui fiat ut, cum malignita in I P R ejusmodi particulis calidis ac spiritu 1 consista instud raro a ealefaci- ita area febria signa conspiciantur, etiam in morbis summo .. I malignis responderem percontanti, primo in praecipua illa inmine ve- et maxime insigni malignitatis instantia, ipsa Peste, abunde tori minui, eo in particulas O πως ita supra modum subtiles essΘ 'δ' atque aculeatas praesertim ubi primum incipit grassari, ut seviram in Rurne is instar sanguinem pervadant, ac Uderatis quasi P t
ejus spiritibus, ne in ebullitionem quidem illum attollant, subtiles unde aeger sines reperit. V VI 16. At vero in minori isto malignitatis gradu qui in quidem in aliis Epidemicis reperitur, symptomata labrili itis Mum n. xitia
eo picu redduntur, nonnainquam a confusione in sanguine 'd' atque humoribus excitata a particulis inimicis eorum in s reperiti gremio conclusis unde atura quasi oppressa non potis est ' 'l'g- symptomata illa magis regulari exerere qum morbo com epidemietapetunt, at anomala sunt μαινομενα Me omnia ob οἰκονομίαν . zz penitus eversam dirutamque quo in casu deprimitur saepe a conspi- febris, quae obtinente genuino Murae ductu omnino rige his uti res Quandoque etiam pauciora se ostendunt labria indiciarium ob quam pro morbi genio ob metastasin minem malignae Vel nemin ,,n in genua nervosum factam, vel in alias partes corporis, vel ny 'ex etiam humores extra sanguinis pomoeria, dum turgeret udhuc bus, non- materia morbum committens etiam'ob' 17. Quicquid vero id fuerit, ne hariolari quidem pomum et inain quaenam alia medendi methodus malignituri qualicunque malima. hibenda sit, praeter eam uuae epidemico, cui inhaeret, 'g'nv
clebetur Ita ut inve pIdmmina de eorum numero It qm vel alias
Primo concoctionem materiae sobrilis, mox ejusdem rite dis zπ' positae eliminationem per sudores sibi vendicant; et eorum Nulla hila
qui per eruptionem aliquam fugam sibi quaerunt vel eti- .ex
eorum qui ab artis praesidio viam sibi aperiendum praesto malignitatilantur in singulis his inquam, generibus 'lignita8, morbi qu. -. comes, cum ipso morbo stabit cadetque, pari usa fortuna, et ter e in Pari etiam passu recedens atque ex consequenti, quaecunque mido
evacuatio febri in genere competit, eadem et malignitati de- ζ'α
266쪽
Tussas belur, quantumlibet evacuationes istae sibi invicem fuerint Az: 1i mnia M. alignitati itaque isti quae sebre autumnales intermittentes comitatur, uti et febrem continuam quae ejusdem est indolis, medebitur di horesis, quae concoctionem subsequitur in ejus Effectum variolarum malignitati s veniet tempestiva abscessulorum maturatio atque ita de reliquis in quibus omnibus peculiaris malignitatis species istis praesertim modis ac methodo illa optime superatur, quibus libentissime cessim peculiares isti morbi ad quos illa spectat, sive hac methodo procedendum fuerit, sive altera. Hoc mihi dictat ratio, nisi pro Iunone nubes Datque huic etiam experientia jugiter sum agatur.
A cephalainoria. aulam. Quilla demann animadvertimus spatium illud annorum, -- quo finiuntur praegressae observationes, genera Constituti nem, quin num omnino quinque peperisse quinque nimirum peculistres uri . . iam diatheses, totidem Epidemicorum species peculiares, φ2. ἡ Febram noministim, Producentes Febrium autem harum deinFebri pruna, quae iis annis insestabat, quibus Intermittentesaut1-inii ruta uiae maxume grassabrentur, unica mihi videtur, quantum species p observatione diligenti fidaque hactenus assequi potuero, in produo. qu NMur ita Omnia symptomata moderabatur, ut materiam. ' di inebrilem debita coctione praeparatam certo suo tempore ad deseribun exitum disponeret, Vel per justam in γόρησιν Vel δ-r-ην 'l' paulo liberaliorem quae idcirco Febriampuratoria mihi audit. prima, Do Et prosecto satae adducor ut credam praecipuam hanc esse .u. z. MPae rimariam Naturae Febrem, tum ob regularem illam te t methodum, qua utitur in promovenda materia morbifica
ista ' eademque praefinito tempore digerenda, tum etiam quia haec Fφhri vi Febribus aliis quibuslibet Dementior occurrit; 2.J cum redibile sit Febres Intermittentes epidemice saepius Maasari quam alios morbos quosc inque, si illis nempe habenda sit fides, qui de earum equentia in saeculis jam elapsis tot et tanta scripserunt, quicquid demum in causa fuerit quod ita rarae comparuerint a quo Pestis hanc Urbem est depopulata. Enimvero Febris haec Ρestilentialis inflammatoriis iis omnibus,
pro unone nubes DCL Epist. Remona. II. 3 30. moestio cap. in edd. 66, 68.
267쪽
quae post invasere se ducem praebebat ac προδρομον Febri ANAcx- autem isti Primariae, de qua supra, adaptantur ni fallor, hi: illustria illa atque necessaria axiomata, quae tradiderunt Huleadas Hippocrates aliique medici antiqui, quorum ope ita illa est '' - - regenda, ut praeparetur materia Febrilia ad crisin per sudores tradide
rite sinendam neque enim satis video, qui possint Meom.
inodari dicti Aphorismi subsequentibus istis Febrium specie que minbus, quae diversam longe habent indolem, e raro ejusmodi zzz methodo aliqua solvi solent qua nos adiuti si ad eam acce qum tibu
mus scIlicet, eamque perninam morbos hosce subjugMe speciebus
possimus. Ut ut vero haec se rea habeat, notatu dignum esse αἰ autumo, quod cum Febris haec, quae ab illa Constitutione Pen Inhisco, debat qua Intermittentes caeteris praedominabantur, si vel ututione diutius persisteret, vel aeger nimiis evacuationibus fuerit ex Continua. haustus, subinde in Intermittentium castra de facili transiret, in .l'
istae Febre quae sequente sinestabant annos, etiamsi diu utpote sibitissime cruciarent, rariarime tamen Intermittentes fierent; si indicio satia manifesto eam Febrem Continuam atque Inter 'i Ut in
mutente ista vel natura quinantenus OnVemre, Vel non rarismme. multum ab invicem abhorrere.
s. Iam si quia a me percontetur, quo demum Pncto Febris Continuae speciem ex notis in Febrium descriptionibus a me traditis queat expiscari, cum plerumque singulae ita implicentur symptomatia quae omnibus in genere competunt Febribus, cujusmodi sunt calor, sitis, inquietudo, etc.; huic ego responderem, dissicile id quidem esse, at non plane is FebrisCompossibile, modo quia serio atque ad amussim exegerit circum .izaz stantias ea omnes quas in historia praecedenti indigitavi diMosei, mus, maximo si in urbe aliqua, aut loco alio hominibus re Hll Rhi serto, examen instituat. Ponamus enimmedicum ad Febre emini eo
Continua laborantem accersiri id primo habet adminiculi ad tum max-judicium rite formandum, quod vel ex observatione propria, hv vel alii indicantibus, facile resciscat, quinam alii morbi praeter hanc Febrem, et cujus demum generis, eo locorum videmice grassantur; quo cognito, non amplius dubitabit, cujus generis esse debeat Febris ista quae huic alteri Epidemico regnanti famulatur. Quamvis enim fieri possit ut Febris iis tantum se prodat amplomatis, quae omnibus omnino sebribus sunt communia, praesertim si in αταξίαν et confusionem agatur a methodo quae ab ejus curatione prorsus aliena est,in
268쪽
Anaen alii tamen Epidemici characteres naturae atque indoli suae' bis. pavprios ac peculiares apertissime agnoscent Verbi gratia, qui variolas inspexerit, facile conjectabit, modo eius morbi historiam probe calleat, vel a die quo primum erumpunt pustulae, vel ab earum magnitudine atque colore, em, in quodnam variolarum genus species illa particularis fuerit referenda atque ubi semel cognoverit quaenam sit illa variolarum species quae eo anno atque per loca ista increbrescit,
satis illi constabit de specie Febris cujusvis per id temporis
atque eo locorum gramantis Et sane si morborum histori ad unguem perdidicissem, quam ego mihi laudem minime sumo, sicuti, Epidemico quoria conspecto, non dubitarem dB Febris tum regnantis genere pronainciare, licet ne unam id rim quidem, ita Febris quaelibet conspecta, quianam ei jungeretur morbus Epidemicus, me satis doceret, an variolae scilicet, vel morbilli, vel dysentoria, etc. cum tam peculiare aliquod horum genus, quam Febris peculiaris, particularem quamlibet Constitutionem jugiter comitetur.
aseundo f5. Secundo autem, praeter indicta illa quae Epidemicorumhz lib. uncinVadentium consideratio nobis suggeret, et ipsa H Fφhri libet Febris symptomata ad ejusdem speciem dignoscendam mali, haud obscuram lucem foenerantur Quamlibet enim ut supra innuimus, Febros in univers in omnes quaedam habent symptomata omnibus communia sunt tamen et certae aliquae distinctionis notae, qua singulis speciebus sigillatim impressit Νatura quae cum subtiliore stat ac magis reconditae, non nisi a cautissimis, et minutissima quaeque pensiciuatim trutinantibus, erui olent aut inveat in Inter haec signa dis- Aegri sive tinguentia semper existimavi ego aegri sive sudationem alve. - . ias Moestatem, in hoc Vel illo morbi tempore, Febria speciem pra ias, in hoc pue et prae caeteris demonstrare, modo illa a Matu natu- morbi t.m -- suo, methodo minus congrua non fuerit dellecta atque
F hoc ipsum liquido mihi oonstabat in ebribus omnibus Epi-
elem prae demos, quotquot obaervationes hae nostrae hactenus com-Th. z. lectuntur. 6. Exempli gratia iis in Febribus quae vis
bant exolescente Intermittentium Autumnalium preo minio, aegri externa arescebant, nec vel minima sudori praesignatio inte materiae Febrilis concoctionem quae die decimo quarto plerumque perficiebatur, in conspectum se dabat neque
269쪽
etiam clari hic poterat sudor sine ingenti aegrorum discri ANAcκ-mine, qui in phrenesin aliaque amplomata periculosissima 'ζ. mox a coacto sudore praecipitabantur. In Febrei tilentiali, quae hanc quidem subsecuta est, inflammatoriarum autem omnium quae ab illo tempore invasere chorum duxit, nulli Sudores sponte sua prorumpebant, at a sudorificia excitari poterant vel primis morbi diebus, atque iis semel obortis aeger nullo non symptomate levabatur. Febre proxime succedente, quae Variolas iis annis comitabatur quibus illae regularea erant, aeger sua sponte est imi a sudoribus totus dimanavit
vel a morbi initio; at qui istis indulgebat aeger, intendebat illico 'mplomata omnia, haud inuigabat. In binis illis Febribus quae duabus Variolarum Anomalarum peciebus atque senteriis a comites attingebant, et sudore anomali etiam fuere, ut plerumque solis primis diebus exe intes licet qui primam Febrem comitabatur sudor, quam qui posteriorem, aliquantisper emet copi ior aed in neutra emolumento fuit
Regro, cum non praeria concoctione, sed a confuso particularum noxiarum motu is eliceretur. Cognitio
7. Arduum vero id mihi imprimis videtur, novae Febri et p.,
speciem, vertente primum anni Constitutione indagare, cum vertente necdum specimen ejus aliquod quia oculis us' merit, nec isti cori dum resciverit malasnam demum sint futuri morbi Epidemici, titutione, quos ut plurimum Febria praevertit Olestum esset singula gentiatquaen unerare quae iis annis, de quibus egi, occurrebant, quo li- , ζάρου queret ansas haud obscuras amatura nobis suggeri, quibus eumstanti- adjuti hoc praestare valeamus; ac proinde cognitio haec ah, T perdiligenti atque accuratissima circumstantiarum omnium ematione observatione necessario pendebit 8. Quantumlibet Rutem 1hes..tib. difffosso id fuerit, imo si et impossibile plane supponamus, juvantibus novae Febris, ubi primm ingreditur, speciem certo distin bu,,umon guere tamen, ad curationem quod attinet, indicatio a juvan : 'd'utibus et laedentibus vinenda nobis saltem relinquitur, cium saltem re- ope viam paulatim praetentantes, aegrum in tuto possimus uti collocare, modo ne plus satis properemus; qua quidem sesti dum eonnatione nihil ego quicquam exitialius esse autumo, nec multa . u.' alia Febricitantium plures vita spoliari. Νeque pudet satin dum nihil me non semel in curandis Febribus, ubi nondum constaret Minido hi quid mihi agendum esset, nihil prorsus agendo et mihi et IV. 'Praegro consuluisse optime dum enim morbo invigilarem, quo litur.
270쪽
ANacn eum vortunius confodere valerem, Febris es sponte auru
etiar sensu evanuit, vel in eum se typum redegit, ut jam mihi innotesceret quibus armis esse debellanda. Sed quod, tendum omnino est, aegrorum quamplurimi, haud satis
gnari quod perinde sit edici periti quandoque nihil agere,
atque alio tempore essicacissima adhibere remedia, probitatis atque fidei fructum hoc capere nolunt, sed vel negligentiae vel ignorantiae id imputant cum empiricorum insulsissim quilibet medicamenta medicamentis adjicere neque norit, Rosolet magis, quam edicorum prudentissimus. s. Haec sunt sere quae hactenus observari, saltem quin ad normam aliquam reduci potuerint, de morborum Epidemicorum speciebus, atque ordine illo quo invasere ab anno 1661 ad finem usque anni 1675 quo quidem tempore Variolae, et Febres Continuae earum comites, quae serme a biennio dominatae sunt, mitiores jam factae, videntur exolescere. Qui post sequentur morbi, solus novit, QUI novit omnia.