Opera omnia

481쪽

Ego. απ-ων μαλλον ὀργιλ-em' - δε ν νουσι μηδὸν - - ἐμοὶ 'Hπων πω - UAMης τε γίγνομ- V. 138 sq.J i. e. Quis invietam me dominam doti in Ignorat Podagram in terra mortalium ρ am neque thuris vapor placat, Neque e sua anguis ara ad inremas, Non tem in divitiarram undique με nata matrem donariis. Quam neque Μοα aedicamentis expugnare valet, Omnium medieti in eoelo deorum,

Postquam enim natum est primum hominibus sentis, Conaritur omnes meam elidere potentiam, marentes emper medicamentorum artiseia Alitia aliam in m everitvi artem: Teriunt piaritagines, et via mshs, Et folia laetuearum, et silaratrem portulaeam,

is cyamum, papaver, repa agrestes, mali Punies eortieas, Psyllium, thua, adirem ellebori, nitrum, Aenum Graeeum eum vino, Arinem, cotta haeum, Cyperiarinam saliam pollinem hordeaeeum, Maasi e demetae folia, gypsum eae sam,

Stereor montanae eaprae, humanum istum,

Farinas fabarum, forem Asi lapidis;

483쪽

-- etiam praeter opem aeridenti a viam invenire Ois Detio 10 n Pon Quiri austineat Podagra talorantium AGRA. Detisdi et derideri Tasia enim hujus morbi natura est.

71. Ut semel finiam methodus quam hic trado ναμ ριώ-ν praedictorum examini imittituae; quamque ego secu- tun tam in ipso me, quam in aliis, morbi levamen percepi. Therapeia radicalia et usquequaque Persecta, qua quis erim Therapeia

a diathesi ad hunc morbum ore liberatus, adhuc in Demo. g. l.

Eriti puteo Iaret, atque inmaturae in reconditur, Maelo Democriti quando aut a quibus in lucem extrahenda. Spero nihilo-ΟΣ Σ' minus me hoc aeripio humano generi commodi aliquid m*n qu -- contulisse, si isto Mopulo fideliter indigitaverim ad quo veniam iri

tum ipsemet tum alii plurimi naufragium fecimus, utque uti a.

insuper optimam quae hactenus innoteacit methodum prae bitat: undemo traverim. mon his majora promitto quamvis a longa hi zz cogitationum serie, qua huic rei impendere tantum non' λὶμ in αnum coactus, inducar credere Nusmodi remedium quandoque mattei in inventum iri Quod si unquam acciderit, inacitiam suam 2 ra dogmaticis exprobrabit, atque exinde liquebit quam insig- dignos n- niter, tam in dignoscendis morborum essentiis, quam in is corii medicamentis quibus eos aggrediuntur, hallucinentur. Cujus cis Peruvi- rei exemplum satis luculentum habemus in repertione summi illius ad febres intermittentes specifici, Corticis Peruviani. λ- η Per quo jam saecula homines quique solertissimi ingenia lentum i)exercuerant in investigandis harum febrium causis, quibus h. . praxin quilibet aptavit theoriae a se excogitatae optime r is in labri- spondentem Quomodo vero hae medicationes theoremata z..is ' valebant defendere, ex iis constat quorum adhuc recens est g-d 'H

memoria, invidus QRS interimitentium speram in VRm mi ingenia

humoribus in corpore redundantibus collocantes, curationem r ad humorum istorum alterationem atque evacuationem dirigere sol aut At quam inauspicato id egerunt, eorum in his conaminum frustratio, praecipue vero hujus Corticis usus felicior, palam faciunt: cujus ope nos nunc temporia tum humores hujusmodi omnes, tum etiam diaetam et regimen quodcunque, susque deque habentes, ac nihil nisi methodum

484쪽

Da Pon pulveri exhibendo debitam observantes, scopum recta nit- ' imus, vix ab illo aberrantea inquam nisi aegrmn Iecto uine ulla necessitate addicimus dum in ejus usu eat tanta inmenest hujus remedii vis, ut non obstante eo incommodi, quod Milicet febris a lecti calore plus quam erat opua intenantur, aegrum nihilominus ad sanitatem ut plurimum recluent Interea donec haec Podagrae curatio radicatis com ris fuerit, quod Μedicos omnes, me prae caeteris, optare sineat, hanc meam qualemcunque pellam boni consulite quod si minus eveniat, hominiun mores ita probe perspectoa habeo ut non multiis fidiar, et ossicii mei rationem ita aucto ut animo neutiquam cadam. Et a meriatim isti cruciatus, impotentia ad motum, caeteraque eo oris mala, quae ego per marimam vitae partem sum perpessus, una cum damno rei familiis quod sustinui, Medicina facienda toties adverata valetudine avocatus, aliis quietem et M αλγησία intcomparare, erit unde me fructum aliquem miseriarum hujus generis, quas in hac vita tolerari, in aliam migrana percepisse existimabo.

485쪽

OMNI hominum aetas, sexus omnis, ab Hydrve non omnis homi- nunquam insestatur eminae tamen huic morbo m. '. ζ' aunt obnoxiae quam Viri; verum hos aetate praesertim in Hydrope non--Vescente adoritur, illa ubi jam parere desierint sterile ιζ ' Rutem quandoque etiam juniores occupat veae a digi- mim e ma-

torum inpressione in surarum iure inferiore, sub noctem obnoxiae sunt:

imprimis conspicuae mane vero evanescentes, primum hujuscedrae

mali indicium dant quod non perinde certum est Hydropia ubi jam parere ingruentis signum in foeminis atque est in maribus cum et p. . . dies praegnantes, et aliae quibus catamenia quaris de causa ala tomm impre tuntur, haud raro idem patiantur. Neque tumen in Viris rumiamia ea modi tumor Hydropem certo indicat: etenim eum senex' in Irimum

quispiam, habitu corporis aula Plemori messitus, SthmMe quare non per-jam a multis annis laborans, ab eodem derepente, idque A.ωzr: ... hyemis tempore fuerit liberatus, mox ingens tumor musculos in maribus: tibiarum occupabit, Hydropicorum tumores aemulans, qui Iulii. '

hyeme trum mana quam aestate tempestate magis pluvia Gm te ab

quam aerena, pariter Valescet et tamen me quora in dropem non

commodo insigniori eundem ad Libitinam usque comitabitur. 2 8. i. 'Quo non obstante, si generaliter loquamur, surae et tibiae loquamur, su. intumescentes etiam in viris pro signo supervenientis Hy-Σ22. ζ' dropis habendae sunt maxime si ita affecti spiritum aegrius e m ui stacant: qui quidem tumor tam copi quam mole auctior dropi, .uy.I indies redditur, donec pedibus majorem qu rum Vim j - ζά..: respuentibus, crura tentautur, ac postea abdomen ipsum Pedibus orari- quod quidem, sero e sanguine jugiter decidente x letum, tremum kωh paulatim ad ultimum capacitatis suae limen distenditur; ηis,inaMomen adeo ut saepe multo aquae congius intus continent, quae in dein et umbili umbilicum, qua data Porta ruentes, quandoque exomphalon e =VIPh

constituunt eo tituunti is Pro M. μι. e. 33. Deest Meneh. Rer in ed. 83.

486쪽

morbum culta oritur ab aqua cla MMm comprimente, una nom GP RV - . rvi motus suffaminatur Urina idcirco parce induran

mata, dys qma sanguima serum, quod Per auctus urinarios ex egeta ues maturae excere debuerat, jam in caritatem abdominia E-- , t tu ponitur, et in caetera parte eidem excipiendo aptas rinina. ura. Sitis est a putredine colluviei serosae, quae a mora in o ore gin'm longisre et calorem et acredinem contrahit, unde aeger et Pso rita bre quadantenus semper laborat, et memorata siti D p rte in Pro rata qua aeger in partibus quas morbus obaides, d. 'mor' mole augetur, in reliquis magis magisque indie emaciatur Ethμημηρον gracilescit tandemque, cum tanta aquarum vis intra Rh in 'et minis ambitum coerceri ulterius nequeat, impetu in vincerae 'nobiliora et vitalem arcem facto, catuclysmo quasi a meis

Impetu perit. x Ddm ra a Causa huiusce morbi in genere sanguinis debilitas est,

hiliora et unde alimento, quod forinsecus mPortMur, in au tantiam

.:: tia . 4 uun convertendo non jam par, idem in extremitate et pen- mero Ἀ-dulas corpori partes explodere necesse habet, mox in Nqi: .ub domin etiam in quo, quamdiu in exigua quantitate ine '' inde dispergitur,matura eidem continendo miculas quainem fabricat, donec tandem modum jam superans, uno Peritonaeo'.- - vi clauditur.

zuid: i5. Sanguini autori debilitando operam ut plurimum

β'hdi remmodabant vel nimia dua per Venae ectionem aut aliotanda: Pquoris modo evacuatio, vel morbus aliquis diutumior, vel meditus illa liquores spiritu os ingurgitandi mos, unde et danti naturalix corporis dementa destruuntur dimipantur spiritus Hinc est quod bibacissimi quique helluones ampius cum hoc morbo, modo licet, quam caeteri conflictentur. E contra etiam aquae potatio in iis qui generosis liquorib diu assueverant, sanguini eandem noxam inserti Hydrops s6. In s minis vero quod notandum est, alia quaedam, zzzr et ab his longe diversa Hydropis causa reperitur, invisa 'Misy nempe in testiculorum alterutro saburra, seu obstructis, quaB sensim ejusdem creata subvertit unde in dicto testicula mposita primum morbi minera, tunica ejusdem mirum in m dum distenditur; qua jam tantum non crepante, matura humori excipiendo vesicula quaadam suggerit, quarum tan-

487쪽

dem sive una aliqua sive etiam pluribus disruptis, et in abdo in HY- minis cmitatem se exonerantibus, eadem occurrunt sympto '' mata quae in Hydrope quem supra depinximus Sed de hoc genere jam olim Disseri Epist. 42. egi. 7.J Sunt et aliae duae species tumorum abdominis Hy Aliae sunt dropem mentientes, foeminis utraeque familiares: Prima est l. in is camium in partibus intra abdomen excrescentia praetema m n 'Υ turalis, quae ventrem in molem haud minus conspicum mentien- attollit quam solet inclusa AEqua; altera species flatibus tauortum debet, qui non tumorem tantum, sed et alia ingra intra ab-vidationis signa, pariunt Haec Viduas ut plurimum Xercet, ere,e.i vel etiam mulieres quae non nisi provectiore aetate nupse xi e P 'rant atque hae tam suo ipsarum quam obstetricum judicio li, haee

quarum oracula hac ipsa de re considuere, motum infantis iret

jam a tempore consueto usque ad legitimum tempus pariendi qui ingra- Persentiscentes, quin et ad eundem modum quo gravidae . 2 ς' solent, subinde aegrotantes, sororiantibus insuper mammissis, uni et lacte extillante, de fasciis haud raro caeterisque in oci eipue exeripiendum insantem necessariis sibi prospexerunt donec tun ς', dem venter pari quo increverat gradu sensim detumescens rum ad spem vanam eluserit. eutra vero harum ad eum de quod ... zi agimus morbum est reserenda. tiu 'ω- 8. Indicationes curativae erae ac genuinae, utpote xii .' , praedictis phaenomenis naturaliter quasi exortae, et Q -- nes curati-rum in abdomine caeterisque partibus contentarum evacuati onem, vel ad instaurandum sanguinis robur quo nom eurun tentas evadem proventus praecaveri possit, omnino dirigendae sunt ..hmitii, 9 L Seri evacuationem quod spectat, magni resert ut dili robur angenter observem is, in omnibus Hydropicis e cathRrtie quis chiuisite, vel segnius vel minus potenter operantur, officere magis quam q- νηὶ prodesse : cum enim medicamenta purganti in unum omni vel mitiua Naturae sint inimica, quo nomine catharseo munere in 'ς Σμη guntur, sanguinem aliquatenus debilitant laeduntque unde magia nisi corpus celeriter pervadant et citissime expellantur, Cama 2: P

rinam' eam moventia quam secum abducere nequeaemi, et Sin Utrum ae-guinem tumultuose exagitantia, tumorem magis adtingent uir ''quod plus satis liquet in eorum pedibus quibus alvus ita aegre ea- leniter ac blande sollicitatur Quamobrem, ut cum bonis e.dfit.,ian aegri rebus purgatio instituatur, scire oportet, utrum aegri ite inqui

rendum. minae movere, eat sibi ipsi malum aetemere. Erasmi Adama I. 6 3

488쪽

s late pareant eum qui eontrario plane habetin sunt medici, vel ori titiis ingre redant. Et pro et jam diria minio de astm eo oria ad purgantia serenda ineptitu in nota in hyd ς n a tantum praeseribendis, sed in aliis thet tharticis locum habere debet; etenim aere munem Maervavi hypereat mea a potionibus etiam lenientibus ει diuina ex eo quod aegram Iledicus non interrogaserit prout oportuit, utrumne eo res lacile, an vero dissiculter, opum

Po=ν, - retur Attamen cum Hydropa quod supinus dixi, praem ' -- Eteris morbis quibuslibet catharain et validistimami tulet

thuri. in et maxime celerem, cumque in hoc morbo purgatio per

: Ariamo , quae in nonnullis aliis prodeat, nullatenua admitti

νεο,..- di sinat; cum hujus generis atharaia non tantum non im-

υ' minuat tumorem, sed et adaugeat; hanc inquam, ob causam

ii ιννα ii expurgatio paulo sortior et nimia, justo debilior est prae&- , ,hia. tu. rundus mucipue cum laudano non destituamur, extimimo umiWhm iri in hyperintharsin istiusmodi subito domandam Daeno. d. . . Il0. Ad haec in catharticia omnibus Hydropicorum mn Qita, ob tioni dicati id diligenter eat obaervandum, ut aquae ea max- ista tis ima coli'ritate exhauriuntur quam aegri virea ferre queant; e. riinis utpote tui singulis diebus expurgari debeat, nisi quod, siveis p ij. . ob nimin dubilitatem corporis, sive propter catharties prem, AE udunti oporationem plus satis violentam, die unus aut alter

4 'R loligi intervalla repetatur purgatio, quantumlibet opim uatharsis praecesserit, quia denuo affatim colligendis an-

489쪽

nam praebebimus atque ex hac induciarum censione, DE HY- quasi victoria jam parta uti nescientes, tandem loco pulsi, re 'φ' 'η insecta turpiter fugabimur. Adde, quod periculum est ne uarum inter viscera mora diutumior eadem putredin qu clam sua inquinet ac inficiat. tque insuper, quod parvi du- Cendum mon est, istae aquae a praegressi catharticis ita inmotum concitae ad noxam inferendam jam propensiores sunt quam ubi quiescerent. Tam ob hanc itaque causam quam ob alias supra memoratas, huic intentioni, quae colluviems mam intus clausam respicit, quam velocissime satisfaciem dum est; neque ab ea, nisi urgente necessitate, est absistendum aut cessandum, donec Omnia aquarum mole omnino demum exantiata suerit. II. Hoc porro notandum Venit, quod, cum e Praxi con Hydrago- stet hydragoga sere omnia, genio quodam sibi Peculiari, si huis 'b sola exhibeantur, iis qui aegre purgaui parum admodum tinent in voti respondere, quin et largiorem eorundem Osin non disseiles, tam catharai quam sanguini tumultum promovere; unde qui imminui debuerat tumor jam auctior emitur; haec itaque non alium obtinent usum in hujusmodi corporibus, quam ut lenioribus catharticis stimulum addant non quem in

obstante, in iis qui purgatu mini aciles hydragoga ista et 'ua .

celeriter et cum magno effectu operantur. gatu sunt.

12. Quocirca in istis qui catharsi prompte cedunt, y In istis qui rupus de spina cervina etiam solus, quas Mis iose elisit; binis, . quod quidem remedium in his aqua sere solas, e que in edunt

magna quantitate educit, nec sanguinem perturbRus, nec na earma urinam reddena coloratiorem pro reliquorum purgantium qum'

more id tantum habet incommossi sympus ille, quod anter elieit id

operandum ingentem altim provocet. Quod si idem vel in I: .i

summa dos aliis propinetur qui aegre expurgantur, neque hic sym- multae sequentur dejectiones, neque eae multa aqua, ut M. . Iuribuerant, resertae gandum

13. Equidem probe memini cum tunc primum Miny sitim prodropem curandum invitarer, me annis abhincq viginti septem, aut circiter, ad matronam quandam piam et honesim, nomine Salimarsh, esimonasterii commorantem fuisse Rce situm cujus abdomen Hydrops, quo atrociorem nondum vidi, in molem magnitudinis vix credendae evexerat. Huic

abhine J se ab anno 1683.

490쪽

Dn Y ego Vrupi praedicti unciam unam ante prandium, qui tunc ''' η . mos obtinuit, exhibui Credi vix potest quam magnam aquarum vim per sedem deturbavit, idque nullo excitato tumultu, absque ulla virium aegrae actura quod mihi animos addidit, ut eundem quotidie repeterem, nisi quod diem unum alterumve intercalari paterer, siquando paulo infirmior videretur: atque ita aquis sensim eductis, venter indies detumuit, ipsaque prorsus convaluit I4. Ego fiducia plane juvenili atque hominis inexperti, credebam me ejusmodi medicamen possidere, quo Hydropes quoscunque possem debellare Verum hujusmodi erroris intra paucas septimanas -- monebar: cum enim non ita diu post ad aliam foeminam eodem morbo laborantem, qui febri quartanae diutumiori

ei, e toti inservenerat, medicinam facturus accederem, eundem sy-hu' 'P rupum propinavi; quo saepius repetito, et osi gradatim bonaeu Ructo, morbum lacessebam; at cum aquarum evacuationem e V I frustra tentarem, catharai non procedente, tumore Rutem bus, fores Ventris magis aucto missum in secit aegra, atque alterius

ian Pimedio Ope qui remedia incaciora adhibuit, si bene memini,)

quod bis sanitatem recepit.

bxtur. 15. Ubi igitur constiterit, aegrum eo esse corporis habitu Quo M ut cathartica leniora nec celeriter, nec cum bona euphori

sola vix opus suum peragant, fortiora tentanda: quo in casu ut . 'g'. . . modo innui . notandum est, quod, licet hydragogorum pauca, sed lenio si sola exhibeantur, voti respondeant, lenioribus tamen cal-4.2 vid. rem ce Permista, incacissima omnino sunt. In hujusmodi permi in corporibus exempli gratia, sequentem potionem cum suc-

ina eva cessu saepenumero PraescripsI:-dunti Potionis Form. 97.Jt d, amarindorum semiunciam,sorina pro Foliorum Sennae drachmas duas,

ribus mei sesquidrachmam Coque in quantitate suffciente aquae sontanae ad uncias tres incolatura dissolve Μannae, Sympi Rosarum Solutivi, an unciam unam, Sympi de Spina Cervina semiunctium, Electuarii e Succo Rosarum drachmas duas; Μisce fiat potio.

Quae tamen potio non nisi robustioribus exhibenda est,