장음표시 사용
501쪽
hos tum alios plures morbo chronicos sanguinis debilitati DcΗΨ- atque indigestioni ortum debere, nec ulterius progredi vale '' mus, adhuc in extimo morborum coniue haeremus, nec in biiur' d. essentiales eorundem differentias et specificas humorum de benti Ine
pravatione ab istiusmod indigeataombus Prognatas, qum specifieaa quidem περί communis omnium stirps est, quimus Pene ζῶ .s . trare: uti neque Varia illas specificationes, quae in morbis ni rum
acutis ab una eademque causa singrum nempe nremm rum dissis tione. fluaint ullatenus callemus. Quocirca tam in his quam 'nim γ'
in chromin morbIs cum spec1fici careamus, curMIonem non non datum
ad ementialem morborum naturam, sed ad causam eorundem ' .i e magis generalem, dirigere cogimur curandi methodum sub utrisque inde variantes, vel pro indicio aturae spontane quo in mor .anit,tem borum eliminatione illa utitur, vel experientiae, cui potissi 'orum' -
mum medicatisma generi quilibet morbus facillane concedat ad eausam dictantis, filum secuti. aer 35. Porro ad hanc de qua jam agimus intentionem im dirigereeo-plendam, nempe ut sanguis corroboretur, sive aquarum eva qu cuatio per hoc diuretimini, sive per catharain, vel etiam vomi ἴ'in'dumtionem, procuretur, ut Ps.sq. supra, omnino necesse est ut vel expe neger, quantum res erat, Vinum potare teneatur dum in I si. 2' curando est, modo ne prius incipiat Οἰνοποσιαν quam meatu commο- quinantenus reclusi fuerint, et porta aquis data, Vel saltem os in loco vini cererisiam aliquam e generosioribus : cum liquores n-
tenues ac restigerantes quilibet, ut ut Rem Palato sedeant portas a- qui fere semper in hoc morbo siticulosus est, eum magis tu phlegmaticum reddant, et aquis obstetricentur: astro ita- Misererique, ut minquam, hi sunt concedendi. Ἀtque o diverso ατ' liquores generosi modo non sint spiritu per distillationem P π θ eliciti, usque adeo sanitatem promovent, ut vel soli aliquando quores amissam revocaverint utique in morbi initio, nondum muli modo ., aqua distento abdomine praesertim si herbis calefacientibus ritus de- et consortantibus fuerint impraegnati. In pauperibus, Verbi inelii hon
meliora remedia non permittebat, cererisia sortis, in qu Hydropi- quantitas suffciens radicis aphani rusticani, soliorum absin z, ζ. thii vulgaris, cochleariae hortensis, salviae, centaurii minoris, summitatum genistae inclusa fuerit, me consilio usurpata modieata Pro potu ordinario, sola fuit instar omnium. Pro ditioribus ' vinum Canarinum eisdem herbis amaris potest similiter im ditioribus
502쪽
Darum pri nari, erim Marat iura bis terve de die inter medieamenta supra memorata deglutienda est; vel a id palato minua allubescat, vinum ab inites vice eiu substituatur, de quoum dig--- . numere pomit cochlearia novem post electuarii digestivi
horis medicinalibua id ea mane, quarta pomeridiana, et nocte, devorandaa. Electuarium Me huic intentioni sine oaatis, corroborantia quaelibet medicamenta longo mat aetatervallo linquit alta M. Hic diro magni momenti ea Limore. quod me Paro admodum bibat quom isto qui minua in generosi sunt, quandoquidem omnes, qualescunque demume admo sint, quia nonnihil incrementi dant adeo ut via omnimoda Σ Ο abstinentia a potu nonnullos anavit atque ob enm Rullum, si liquoribus istis quandoque indulgendum ait, aeger tamen MSitis ui modum pare Eoa bibat. Veruntamen, eum avia magna huic zz., rimat se omnem adjungere soleat, quam inauper a poturi nuiori abstinentia adaugeat, e re erit ut aeger saepiuscula a Rhigida spiritu vitrioli acidulata os eo luat, aut tama Ma in ore subinde teneat, aut simonem manducet neutrum vero a glutiens, prae eorum frigiditate, quae morbo minua eonvenit.
232Σ f37. Verum inter ore orantia chalybs in Hydropis
incipient incipientia curatione haud infimum locum ibi vendicat, an ἀώ-Σ guinem videlicet inrigorando ealeficiendoque Quam ob
vendaea causam et allium hic adeo conducit eum, eo sola, missis humis em Rutibus, Ur em ex aliorum Praescripto, non meo, lam buno depulsum noVerim.
depulit ID 38. Est enim observandum, Eum Hydropem in vel L1tata. ntum intarit, Vel etiam ventrem, sed modiori nondi Mops statim eurationem per emetica et cathartica ibi de mers; non tam. - hujusmodi liquoribus praelatis calatacientibus et corrob ut QRV rantibus haud raro cedere. At vero prae caeteris aerio nis
eora ora minoriendum est, quod, quoties hunc morbum olia eorro-
. V borantibus vel etiam rivialibus aggredimur, aeger nullo tot quere modo expurgandus est sive mitiori sive lartiori quocunque Ium eis Ph-- , tantisper dum sanguinis corroborationi navatur . '-- Vertet enim atharticum quicquid e roboran a nullo mo struxerit; quod vel invitus agnoscat oportet qui observaverit, AT tumorem, qui ab usu corroborantium jam imminui coeperis, e t iis mox a purgatione augeri. Etenim tametat, cum intentionimo qui asti aquas educendi inti acere cupiamus, haud ab re ierit
503쪽
etiam corroborantia subinde exhibere tamen, cum tota rea DE Y- in isto solum cardine vertitur ut sanguis corroboretur, Om-
nino necesse est ut a cathariwm abstineamus perat, au-f39. Notandum est autem, aegrum non semper sanari, g xxμ' quamvis utrique indicationi satias erimus, id est, tum aquae in abdomine congestae omnino eductae fuerint, tum etiam calefacientia et corroborantia postea adire mendum novum aquarum proventum fuerint exhibita etenim non raro contingit ut Ascites, ad multos annos perdurans, diutum aquam in viscera incubatione eorum substantiam perverterit, et quasi semi-coxerit; et tam ipsa viscera quam partes vicinas corruperit penitus, glandulas praetematurale et vesiculas sanie turgida generans, et omnia intra abdominis caritatem contenta in utrilaginem quasi quandam convertens prout in eorum cadaveribus qui ab scite inveterato sunt int rempti, sectio patefecit orbus ad hunc gradum jam pro Morbus advectus, artis subsidia quantum video, contemnit. Nihilomi τ .
n medici est, cum certo cire nequeat uantum adhuc p tot' ,
noxae visceribus Illatum ruerit, curationem nin Ne moliri sidia sper-
remediis tam evacuantibus quam corroborantibus; et nequo ' animo ipsus cadere, neque aegro ut cadat auctor esse debet. .hM.di Cui rei ob hanc potissimum causam danda est opera, quoniam λ ηι, 'R
in permultis affectibus, morbi sonuis jam emtus manuato dero, Natura quae noctes atque dies nostris rebus invigilat consulitque, sponte sua mirum in modum machinatur quo sed mor- aegrum a emiciosis morbi reliquiis munia ac tueatur quia his Quamobrem omnis scites, quantumlibet inveteratus, et pφης P
quantumlibet meatam cladem visceribus intulerit, haud alio gressi. modo tractari potest quam si nunc primum occoeperit. so. Topica, sive remedia extema, quantum ego obser Topica invare potui, nihil egregium in hoc morbo praestiteranion zz.is. quam Ea minus saltem nocuere, quae in sorma sive cata t) Vel li- plasmatis sive linimenti abdomini ad tumorem discutiendum mitius no- fuerint applicat neque tamen video, quo pacto aquae ''' possint discuti min et alia mini a nonnullis remediorem Unguenta loco praescripta, quae ita non prosunt, ut etiam obsint seu i es, si, rimum Hujusmodi sunt unguenta e catharticis sortioribus ioribus consecta, atque abdomini adhibita; vesicatoria item m-kio a ribus et tibiis superimposita, ubi cutis in magnam molem diffiivi μ' fuerit protensa, ad aquas scilicet hoc pacto educendas qua tur-Utramque hoc genus medicationis est periculosum cum ac ' ' ' 3P
504쪽
primo via simplicium cathartica ita penitus nonnamquam musculis ac membranis impingatur, ut exestetur hypere
saepe invitanti Mevia. nus levi simum in Hydr picorum
inarsis, nulla remediorum ope unquam sistenda; micatoria autem locis praedictis ab empiricis applicari solita, calorem naturalem jam ferme aquis obrutum, deficientibus item viristibus animalibus, omnino extinguunt, et gangraenam plus satis in hoc casu familiarem, saepenumero invitant; etenim ollaus vel levissimum in Hydropicorum camibus maxime in membro pendente, sanatu dissicillimum eat, quoniam ipsa camium substantia his in partibus usque adeo irrigua est et
Matens latice, ut data quacunque orta, continuo eum Pae rumpat humor, a quo ultaeris conglutinatio impeditur. Neque aut feliciori cum eventu, aut minore discrimine, administrantur me judice, sive Macentesia, sive ac Pu tum Rnonnulli celebratae, quam Vesicatoria .
41. Ut tandem finiam : quamvis hic morbus, ubi jam in Verum Ascite o erit, pro deplorato semper habitus fuerit; attamen constabit, quod, si dicto modo tractetur, neque certo potest subjugari modo viscera a corruptione sint libera, ac alii permulti qui non ita funesti vulgo aestimantuT. 42. At si quis sorte arguerit haec remedia, utpote simpli- alma et plane inartificialia, ego potiori jure ejus nequitiam Rrguam et improbos mores; si, dum iugatur alio hujusmodi simplicibus medicamentia juvari, se uxorem, vel liberos auos, siquando aegrotaverint, vel vilissimis ad sanitatem reduci e optet. Adde, quod sucum sibi sint mori equitana in arundine longa'' Horat Sat ii 3 248.I; etenim Artia Medicae pompa et dignita non tam in s mularum concinnitate et elegantia, quam in morborum curatione, emitur.
43. Atque haec sunt qua de his duobus morbis dicenda habui et nisi salior, alios haud attingam unquam. Verum ista quod spectat quae hactenus in publicum dedi, a quis ea
semel tantum perlegere dignetur, est quod doleam me huic eam perdendi temporis ansam praebuisse' quod si eadem saepius relegere voluerit, et alta mente reponere, nulla dubito quin eum fructum ex iis capiet, qui voto et magnis laboribu quos ego in istis observationibus faciendia componendisque docavi, aliquatenus respondeat Quae quidem
Sequitur in ed. 83 nael. I. 3 68;
deinde quae sequuntur: tque haec otin quae hie de isto remedi genere visum G duaerere, quae nisi memoria μι -- ciderarit, lac magia uoisera ne dicenda. Cf. Med. Monit. p. 82.
505쪽
quam bona fido fuerint traditae, haud aliter sciet, quam si in D HY--rum Praxi fuerit versatus, ac perinde in observando dili ' ' gens Rc curiosus explorator atque ego prius fueram. At si in paucis iis quae scripsi, Naturam, me quasi manu ducentem, omnino secutus fuerim, nullius unquam hominis quantuscunque is dem in sit, opinationibus me addicens, pro certo habeo sapientes, quotquot sunt, veniam mihi saltem daturos; quos et latere non potest, duo esse hominum genera, qui Profectum omnem in Artemedica ex aequo prohibent sum minantque. 44. Primum si sunt, qui, nullum prorsus symbolum ad eam quam profitentur Artem excolendam ipsi conserentes, illi succensent qui vel minimum conferre videantur defectus interim suo atque socordiam reverentiae quam antiquioribus a quibus ne hilum inguem discedere audent, deberi contendunt, specie praetexentes. Quorsum
Vero reliquas artes omnes, quae homines minus tangunt juvantque, magna incrementa sim sisse sateamur, etiam sine ulla priscorum hominum injuria, solam autem edicam undique persectam existimem non certioris istius quae nunc obtinet navigandi artis repertores, eum pyxidis nauticae usum, qui ita seliciter cessit, tentare potuerint, nisi primo ac rudiores illos, qui non nisi ad stellarum conspectum et littorum anfrnotus cursum suum dirigebant, prius contempserint 8 ut accuratior illa ac magis persecta sis consis
endarum narium, sive earundem in pugna regendarum, ars,
qua hodie prae caeteris pollent Europae magis occidentales incolae, istos sugillat na ego qui classes ea fabricabant quae olim Acti depraestabantur aut Augustum et arcimi Antonium, tanti belli duces et classium rectorea, ignominia
est y Adhaec, innumera sero sunt exempla rerum -- peris hominibus inventarum, quae antiquioris saeculi inventis longe antecellunt; quarum omnium repertores haud potiori jure Priscorum memoriae vim insere censendi sunt, quam is filius patria famam laedere putandus est, qui rem familiaremis Mente acceptam, industria ac solertia sua auctiorem accumulatiorem reddiderit. 45. Est et aliud hominum genus, qui, prae animi levitate, ingenii ac sapientiae haud
vulgaris titulum affectantes, speculationes ad morborum curationem ne hilum faciente moleste ingerunt Medicis non tam iam praemonstrantes, quam ignibus suis satius devios in errorem agentes Hismatura eum ingenii modum
506쪽
DB x largita est, quo de illa docte nugari queant; at prudentiam non dedit, qua intelligant, se eam haud aliter scire posse, nisi experientia iudice atque ejus peplum revelante quando' jectior humanae naturae conditio, ad scientiam intestivam nullatenus assurgens, intra angustos cognitionis quam quinque sensibus haurire potest, limites coarctetur. Unde nihilominus vir prudens quantum seri sors humana, quis potest evadere; phia Ophra vero saltem pro augustiori hujus nominis majestate, nemo mortalium evadet unquam. Μedici autem philosophia omnis in expiscandis morborum historiis, iisque remediis adhibendis quae experientia indice ac magistra, eosdem valent depellere, tota stat observata
tamen ut alibi Epist. Respons LM 16. dixi, medendi
methodo quam recta ratio non speculationum commentis,
sed trito et naturali cogitandi modo innixa, ei dictaverit.
Postserip LEceto mihi veniam concedat, si unum haud parvi tam p., . iu dignoscendis quam curandis Febribus momenti hic adjuHym v, iam, quod nisi memoriae mihi exciderat, loco magis suo dicendum fuerat observavi quod singulis annis ab hyeme ingruenti usque ad ver adultum Febris quaedam invadit, quae tam quoad symptomata quam curationem a Stationaria sive Febre Epidemica Constitutionis generalis quae tum obtinet, plane discrepat, proindeque in Febrium qum Intercurirentes appello classem recensenda est. I. Frigiditati aeris una cum crassitie ac humiditate ejusdem illa originem suam debere videtur hinc enim pori cutis occluduntur, et sanguis ob impeditam transpirationem colluvie seros oneratur, quae, tandem inimica sacta, ac diutumiore mora putrescens, facile vel a suscepto frigore, vel a levi aliqua occasione, sebrem accendit. Si materia morbiis committens copiosa admodum fuerit, ea labris emergit quam sub titulo eris timoniae Nothae libro De Morbis Acutis, sectione sexta, capite quRrto descripsi; sin autem humor iste minus scateat, ea Solummodo symptomata producit quae jam sum i descripturus. injuchis I. Aeger per diem unum vel alterum post primum Febris ' insultum nunc incalescit, nunc Diget de dolore capitis atque
507쪽
artuum cum inquietudine quadam totius corporis conque dis
ritur lingua alba apparet pulsus sanorum pulsu non ad modum absimilis urina turbida est et intense rubet sanguis ei detractus pleuriticorum sanguinem aemulatur tussis ferme adest, sed respirationis difficultas, thoracis coarctatio,
et dolor capitis inter tussiendum quasi idem dissiliret, dictae tussi sicut in eripneumonia Notha solent, se non adjungunt; proindeque, cum notis insignioribus peripneumonicia haec Febris haud stipuletur, licet a dicto morbo non nisi gradu dissideat, Febrem Memalem indigitare lubet. . Hic morbus, etsi primo ejus insultu amplomata
solummodo a frigore suscepto orta prae se serat, si tamen male tractetur, longam ineluctabilium malorum catenam post se trahit, qua tandem mortem ipsam nocersunt: etenim, cum aeger lectulo incarceratus fuerit, et cardiacia nescio
quibus ad sudorem eliciendum ac proinde ad Febrim solvendam quod tamen raro perficitur, mulctatus, delirium, lethargus, pulsus languidus et inordinatus, lingua arida, maculae rubente et quandoque ad livorem aliquantulum accedentes, saepe saepius hanc Febrim comitantur. Haec atque hujusmodi symptomata, etsi nonnullis pro mali nitate' ut loqui amant, imponat, revera tamen rei male gestae sunt ascribenda cum enim haec ebris suapte natura plus satis inflammatione polleat, sanguis adhuc ulterius cardiacorum et jugi lectuli usu incenditur; unde apiritus in confusionem ac motus inordinatos inconditosque adiguntur, atque materia morbifica in cerebrum impulsa, in
5. In hac Febre pellenda hunc mihi sc um Propono, et euratio ut exundantem scilicet illam pituitae colluviem, o hyemis' d tu'
malogiam congestam, Venae-sectione mellam, et repetita catharsi subducam. Haec ut fiant, ubi primum accersor,
sanguinem e brachio dextro ad incias novem vel decem mitti jubeo. Die sequente blandam illam potionem purgativam mihi in praxi familiarem exhibeo ut
sForm. 101.J I, Tamafindorum semiunciam, Foliorum Sennae drachmas duas, abarbari sesquidrachmam; Coque sinciente quantitate aquae ad uncias tres colatura dimine
508쪽
Hanc potionem per dum alias vices repeto, die uno inter singulas purgationes interposito, modo symptomata omnis citius non disparuerint; et noctibus insequentibus paregoricum ex sympi de me ni uncia una propino. Diebus purgatione Vacuis, modo tussis adsit, decoctum pectoriae, et clem ex oleo amygdalarum dulcium sympia capilli Veneris et violarum, subinde assumenda praecipio atque ad nimium sanguinis servorem reprimendum, si Febris a nopere aestuet, emulsionem ex seminibus frigidis praescribo; ut et des tum sequens:-sForm. J02.J R quae Nymphaeae,
Misos fiat julapium de quo bibat ad libitum.
6. Interim ut aeger a lecto interdiu sibi temperet, Triungo, ut et a camis esu post primam vero e secundam pum tionem haustulum jusculi tenuia ex pullo gallinaceo fiuvia inde assumendum concedo. Verum hoc notandum iasymptomata quaevis graviora ut respirationis dissicultas, dolor capitis inter tussiendum lancinans, malum hoc ad Peripneumoniam Notham propius accedere indigitent inoe in ca in tam Venae-sectio quam catharai eousque debitis intervallia sunt iterandae, donee symptomata omnia pinsitus evanuerint, et aeger eo modo quem capite dicto descripsimus, sedulo tractandus. At non nisi perquam raro Febris de quadam agimus ad eam aevitiem assurgit, ut post unicam phlebes miam et tres purgationes pluribus evacuationibus indigeat. Sed de hoc satis quod tamen mihi neutiquam reticendum videbatur, quo minua errante diagnos Febria haec Memalis pro Stationaria sive Febre sedemica generalia iuuaria Constitutionis, habeatur, vin ingentem hominum vim ob hanc rem vel neglectam, Vel ignoratam, periisse certo sciam.
509쪽
Editio Seeunda ab Author adhue vivo Emendatior 8 Avetior reddita.
Typis R. N. Impensis vati Kettilb ad Insigno Capitis Episcopi in memeterio Paulino. , DCLXXXVIII.