Hieronymi Balbi episcopi Gurcensis Ad Carolum V. Impe. de coronatione

31쪽

in mandatis damus,ut spirituali simulsi materia li gladio malignos illos eorumque fautores insequatur. QuoeX loco pleri argumentantur Pontifici licere bellum hostibus indicere et illud suo Maringerere,atque etiam proelio steresse,ut. c. igitur. XXiii.

q.viii. Quod aduersus Christianae pietatis hostes fieri possis quis ambigat cum nec illud dubium sie Pontificem bellandi tempora diest legitimos i ut

olim Feciales posse statuere: ut. c. si nulla .XXui.q. viii. alios cis ad bella iuste suscipienda excitare. c. ut Pridem ea. quest. et praecipue Imperatorem: Adriani eXemplo i cuius hortatui et praecibus Carolus magnus bellum aduersus Longobardos suscepit C. hortatu eadem quest. Quod si Papa gladii exericendi potestatem Imperatori non daret, nec eam quidem auferre posset. Sed Innoc. Pontifex Aracbadium Imperatorem a fidelium comunione seiclusit: ut in. c. duo sunt. Xcyi.dist. et Ponta Zacha rias Regem Francorum regno priuauitiac Pipinu Caroli patrem in eius locu suffecit. c. allus. XV. q. Vi. perempto autem quod sequitur interimitur: quod praecedebat: unde necessario efficitur Pomorificem gladii potestatem imperatori dare, cum illam quoque adimere possit , quinimmo , et Imperium de gente in gentem tranS ferre. c. e nerabilem, de Electione . Efficax et illud argui merum, quod Imperator a Pontifice iniungitur, coronaruriiudicatunatque ab augustali solio de/

32쪽

turbatur ut. d. c. alius tet. c. i. XXvi. dist. quid quod conceptis uerbiS iusiuran.praestat. et quicquid hasbet eidem refert acceptum.c. tibi domino. lxiii. di. Clem.i. de iureiur,

Haec et si qua huius generis feruntur priores illi obstinate sellunt:asserentas Impextu quod fuit pontificatu Ionge uetustius a solo Deo procedere, ipsosq; I inperatores olim et Pontifices appellatos

et sacra mὶnistractis,ut in.c. cle S. XXi. diit.et. c. do capitulis. X. dist. Idemq; apud ueteres erat rex sa cerdos et PontifeX. ff. de rerum diui . l. sacra loca.

quod regius uates Dauid testatur: cum de Mosoloquens ait. Moses et Aaron in sacerdotibus eius, et Samuel inter eos , qui inuocant nomen eius, hinc maximus Poeta qui semper plus in recessa habet quam fronte ostedat de Heleno cecinit. Rex Helenus rex idem hominum Phoebiq; sacerdos. Quapropter tradunt graecae Romanaeq, historiae scriptores regibus expiandae cediS inuinnus incubuisse. Sacerdotium n. ante legem ccciiintus Mota traditam sola humana institutione deferebatur: ut testis est diuus Tho. quem uehemeter

authorem sequor in .1. secunde. q. cI. De hac tota

disceptatione egregie scribit Ioan . Parisien. in eoque edidit,de potestate Papali et Imperiali, libro, et Dantes Florentinus in opusculo,quod de ne eessitate Monarchiae inscribendum duxit, et om nium postremus Antonius Rosella. Hi utrunq; ia

33쪽

ficiantur,uel per Solem, et Lunam, uel per duos gladios Imperium et sacerdotium significari, et licet ClemenS. uian. d. c. solite equiparet ambas po testates Soli et Lunae,tamen ut memorabilis glΟ. ibidem explicat. h aec duo naudi lumina alumnio rerum opifice proueniunt: non autem alterum ab altero emanatareliqua quibuS aduersarii se tuetur, ut friuola et inania reiiciunt. In hac materia neq; legibus,neque canonibus esse standu,et quid diuus Tho. super bis sen setita di hac parte lectorem monitum uelim, ubii de his agitur,quae ad imperii decusi et diognitatem pertinent,nec ciuile, nec ponti si eium ius satis uirium,aut firmitatis habere, cu bii et legu m,et canonu authores,architectit fuerint,

qui uel Imperii uel Pontificatus habenas moderabantur,quem autem quisl rebus in humanis gradum obtinet eum honoratiorem, insignioremquo reddere studet. Sed qui leges condidere eodem tonore sibi ipsis ubiq; constant, atqui canones. diuersis et inter se male coherentibus. sententiis confli etantur,et nunc Imperii maiestate ad superos usq; tollunt,nunc eam paulatim deiiciunt,quandoque ad imum usi praecipitant,ati in Euripi modummodo hac modo illac reciproco cursu feruntur, ut

34쪽

scilicet,uel necessitas cogebat,uel praesentibus re bus magis expedire uidebatur. Sed nihil est cur ea causa quissi sibi,aut placeat,aut displiceatacu eius smodi scriptis nequasi sit standurruquorum repelberentur authores. c.fraternitatis debereti. c. licet

ex quadam detest C. de Epic aud.l. matbemati, cos. Nec pluS credi oporter mortuae, quam uiua: uoci. Quid aurem sunt aliud leges ut inquit Aris teles qua mortui principis uoces, nec aliud est princeps,quam leX uiua: ut auci. de Consuli. f. si. Quod si leges uetant cuiqua etia testi iurato I sua peculiarii re fidem adhiberi,ut. fide test.l. nullus. nec eius profecto scitis, sanctionibus ue credi oporter. Illis igitur paulisper sepositis,ubi quid ambi gui, obscurio inciderit, ad sacros Theologorum

fonteS recurremus,unde omnis pura, et IcorruptaueriraS emanat. Quaedam etiam ut hactenus fecimus ab historiis, quaru authoritas semp habita euenerabilis , et sacro sancta mutuabimur. In hac uero ta diuturna,et acri iuris peritoria colluctatio ne,inter quos dissidiu adhuc durat ,et quasi bella ciuile, si sis uelut arbiter honorarius oem lite sedare uelit,ex diui Thomae sententia uelutp tribunali Pnuncier. Imperium quatenus separatione quani dam executionis temporalis ut eiusdem uerbis utar a spiritali designat a Deo manare disponere, et uolente, ut bii gladii per diuersos exerceantur,

de quo egregie beatus Bernardus in eo de consi

35쪽

deratione libro,quem Papae Eugenio dedicauit. Sed nihilominus ne a uerbis diui Thomae discedam ordo i et gradus eorum per quos hii gladii

exercetur,eiu S generis sunt ut minor,a maiore procedat sicut a diuinis humana, et a coelestibus ter rena profici scuntur. Non minus docte. quam religiose scribitide Tho. in libro de regi. princ. Christum fuisse uerum monarcham praeque omnibus aliis tripliciter excelluisse: duratione Ppetua, utilitate totiuS mudi, et praerogatiua diuinitatis, Christi monarchiam simul cum eius natiuitate cepi D

submissiores redderetieam ad tempus occuluerit. Sub Christi uero monarchia duo sunt corpora mistica alterum spiritalo alterum temporale . c. duo sunt. xii q. i. priori praeest Pontifex , poste riori uero Imperator. Vnumquodque autem caput influit primarie in suum corpu8,quemadmodum in corpore naturali uniuersa membra ulmi et robur a capite mutuantur . I. cum in diuersis

ff. de religio. et sump. fune. quod satis in sohabet firmitatis, ad probandum ab eo capite, quod est Chrisius, Imperium aeque primo arquo

Pontificatum derivari, ChristuS enim etiam atatequam in Virginis uterum se insinuaret caput erat Ecclesiae ι et si nunquam hominem in AEduisset , adhuc Eccletiae caput foret: ut ueri stsime docet Diuus Thomas , a quo diisentire i

36쪽

sine heresis suspitione nemo potest in quest.

de ueri. c. XXix . Sed quemadmodum asserismus omnem imperii potestatem a summo opifice mundi prouenire,ranquam a primo autore,ita uel Iut in concione promulgamus usum et exercitatione Imperatoriae iurisdietionis a Papa t ut Vicario Christi:et in quem omnis Monarchia est transsu, sederiuari: sicut peculium serui non est solum a domino principali: sed etiam a Vicatio .ff. depecu.l. diffinitio peculii,cul omni ex parte quadratfo. in .c in sinodo.lx m. dist. quae assierit Papam dare glad1i potestatem Imperatoti cuiuS tameta exercitium ipse non habet. Ex translatione Imperis a Graecis in Germanos quid iuris acquisierit Ecclesia,fiasi duas potestates esse omnino dist nctas. Ed fac Imperium, tam originei quam usus a solo coelesti numine prodire, ea in comirioru ro,qua Ois eligedi facultas Germanis

principibus est tradita ab ipso nimiru Papa emana uir. E t propterea in ipsius situm est potestate hanc pxincipis eligendi formulam , uel omnino abros garetvel aliter, atq; aliter ut usus postulauerit inas mutare ut pulchre declatat diuus Tho. in eo que saepe astero de regi princ.lib. ex quo uerba haec adieci Imperium transfertur a Graecis ad Francos

37쪽

deinde per Adrianu Papam ad Germanos, apud

quos per Gregorium. V. similiter genere Teuphonicum instituta e electio Imperialis, ut scilicet per septem principes Alemaniae fieret, quae usque ad ista tempora perseuerat. et tarQui durabit,quadiu Eeclesia Romana,quae supremu gradum in pruincipatu tenet Christi fidelibus expedire iudicauerit. Haec diui Tho. sententia ex his stabilit ur,quae Platina scribit in uitaAdriani V. Adrianus inquit cogitauerat con sis tutionem Gregorii de I inpera rore eligendo, non quidem omnino tollere, sed ita

meliorem formam immutare. Haec mouerunt Pe

reum de Ancha. Taba. Paul.et reliquos , ut sn. d. Clem. Romani utrunq; faterentur, et Imperium prima sui origine a Deo emanasset et eo postea dφGraecis in Germanos translato Pontificem Romanu nouae quasi geniturae habere authore, atq; pabren tem. c. Venerabilem de elecst. Quae autem fue rit illa translatio,et quibus eκ causis , et per quem, et quo tempore facta memorabilis est glo. in. d.c. Venerabilem et plene habetur. d. Clem. Romani. Hactenus haec tenui quodam e riuo delibaui,quae si quis plenius noscere cupit, a mecum ad uber rimos Theologorum fontes hauriendos accedat. An sicut uniuersus terrarum orbis subest Poatifici quoad sacra, ita subsit Imperatori quo

38쪽

Mnis theologorum schola una uoce testao tur, quicquid rerrarum ubique pater, qua Christianum nomen diffunditur, quo ad sacra, cerimoniasque Romano Pontifici iubesse: sed illud in dubiu reuocatur,an haec ipsa potestas, quo ad profana , et quae temporalia uulgo dicio mus pari ambitu in Caesarem sit propaganda. Et licet nonulli partium studio in eo laborent, ut Caesar in ordinem redigatur: cum tamen ambo ex eo dem fonte perfluxerint et eadem semita Incedant, de utroque idem puto sentiendum. Nanque Imo Perator mundi dominus et est,et appellatur. st. ad l. Rho.deiac.l. deprecario,totiusque terrarum Or his Monarchiam obtinet. Xii. q.i. c. futura: unde et a Christo solutum est C aesari tributum, ut exem plo doceret, omnes Caesari uectigaleS esse oporteμ . c. si tributum. c. magnum. Xi. q. t. Fuit enim ex usu publico,ut cunctae res mortalium ad unius ditionem,et arbitrium pertinerent. ff. de Origi. iur. l. ii. quod animaduertes diuus Ambrosius uir adeo ace et uehemens,ut Theodosium censoria quasi nota inurere sit ausus,in. c.conuenior. XXIii. q. vii. fassus est Imperatori ola liceretipsiusque esse uni Mersa. Cuius quidem authoritas tam longei lateque Pater,ur eius legibus Omne genus humanum alli getur cu relisis Oibus atl ipsi et Pontifici quo ad Profana praeesse uideatur: et eapropter circa unio

peris Reipub. rotiusque mundi negocia dicitur

39쪽

Occupari.l. praecipimus. C. de appella.et aucten. debere. et fal. colla. i. cum finis imperii sit saluti, at incolumitati consulere subditorum . ff. de offic. praesi. I. praeses . Sed nescio an satis recte hanc sententiam solis Caesarianorum copiis defendam. cum in eisdem praesidiis omnes fere sacrorum ca nonum professores uersenturiet cum primis Ho,.stiesis in summa de offic.ordi. s. i. et glo. in. Iola

alios tras alpinos legibus Imperii teneri. Ide testanfO. c. suP Specula. de priuile.er. d. c. P Venerabile, ubi valde caute , et pensiculate scribitur: Regem Franciae de facto non agnoscere superiorem, perrinde ac si dicat, de iure tamen agnoscere debet:

cum de iure ut eadem affirmat Romano Inis petio subsit.

Cum Imperium a uiolentia coeperit, quomodo dicatur esse a Deo. Vic tam populari plausibilique senrentiael, repugnax,quod ipse Imperator duas tan tum esse affirmat causas,quibus suum Ima

pertu constat,et stabilitur: uel quod illud beneficio populi Ro.obtineat,uel qmusto bello ab hostibus

occuparit. ff. de cvr.et postli. .l. postliminu. I. hostes. Sed utraq; causa maca uideria 3paru efficax:

40쪽

in principe m iuris transferre, quam Ipse habuerit

l traditio. st. de acquiren. . .c. nemo de regu. iux. lib. yi. ullum autem iuS RomanOS In eX re ras gentes habuisse, priscis ex annalibus constat. Urbem, etenim Romam Romulus et Remus condidere, qui cum omni principatulet ditione carue rint,scelere,et iniuria alios atl alios suis e sedibus

expellen do ,sibi et posteris ty ranidem,potius qualegirimum Imperium pepererunt: et quicul ab eis

causam ducunt,successores uitiorum et culpae esse uidentur .l. cum heres.st. de diuer. et temp. praes.

erum ut hic nodus quo multi irretiuntur dissoliui possit:ad diui Tho. sacrarium,quasi ad ara confugiamus,qui pronunciat Imperium Rom. licet a molentia ortum traxerit: con silio tamen nutui diuino inualuisse,et ad rerum apicem euectu esse,propter bonum comune. Diuina .n. prouidentia ut idem tradit economicelac politice non minus apε postre quam necessario coparatur: cum Deu S mu dum uniuersum perinde,ut familiam,vel Ciuitate moderet. At bonus parerfamilias reipub.l praefeμctus,mauult bonum illud suscipere, et procurλre, quod latius pater: ad plurest pertinet: qua unius uel paucorum. Idcirco si res ita postulet quippia igui mali, ut dissimulando tolerat,aut connive fieri permittitme quod optimu eit factu ;usuit

plurimorum accomodatum impediatur. Nihil autem est Paucorum non tenue, arq, exile, si ad rem