Historia Hungarorum ecclesiastica, inde ab exordio Novi Testamenti ad nostra usque tempora ex monumentis partim editis, partim vero ineditis, fide dignis, collecta

발행: 1888년

분량: 445페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

431쪽

37. Georgius Marothi, vir eximius, iterator, Mathematicus, Polyhistor, diducticus ac laboriosus, qui plurima in meliorem ordinem

redegit Orthographiam cantum, docendi methodum resormavit a vero brevis aevi, in modi laborum cursu e terris discessit.

38. Samiisl gila gyi Martini postorioris silius, ad Mathsematica tradorida introductus; sed tandem Paronti satis cedenti in hoologicis

39. h a n ura in an his x i, Michaelis gathmari r0sess. Pata-kionsis filius vocatus ad Litteras Gra cas tradendas set Historiam civilem ac Ecclesiasti eam. 40. Si sephanus at vani Med. Doctor, ad Philos0phica scholastica iuventuti profitenda. 44. Samii se Varias ad Linguas Orientales docendas.

CAPUT DECIMUM QUINTUM.

DE LLUSTRI CLAUDIOPOLITANORUM GYMNASIO.

G. Cum cclesiarum in Transylvania Resormatione nascebatur simul illustris Scholariolosvarisensis. Quo loco et auct0re dicere non habeo. Conticio tamen eundem tenuisse locum, quem hodie Monachi Francisci lii in Urbo tenorit. Ubi Dominici lii olim suum abuserunt coenobium quod in Palestram elegantiorum literarum diffugientibus antiquis insessoribus est conversum. Hic d0cuit eximius vir Gregorius Molitur qui in Academia Vitobergensi, postquam apud Argentinenses ac Helvetos studiis, ex consuetudine ransylvatiorum istius ovi, operam dederat, aliquamdiu an. 4553 moram traxit, Philippique Melanctonis institutioni arctius adhaesit. Reversus in Transsylvaniam in Gymnasio Olosvariensi Lector creatus, institutioni iuventutis summo studio incubuit. Edidit ibid0m brevem quandum Grammatices synopsin, ypis asparis Hellai an. 1556. Qua ad nostra usque tempora in milibus fere ranSyl et Hungariae Scholis pro norma discentibus fuit proposita. Defendebat in materia Sacramenti Argentinensium Helvetiorum quo sententiam acerrime. Venitque exinde ut paulo inclementius iudicium de eo tulerint scriptores Transylvani Saxonum partibus addicti Fuit vir Linguarum peritus, aeris ingenii ac profundae eruditionis. Α brevis aevi anno enim 1558 in vivis esse desiit. II. Hanc etiam ornavit Scholam Petrus aroli vir praeclarae

432쪽

oruditionis ac ingentis animi. Qui Gymnasio huic Reformatorum ol0s- varisens anno 1563 bonorum omnium voto praefectus, non solum Latinasse otiam Graecas professus litteras Studiosam iuventutem ex omnibus fere Hungariae anguli ad se pertrahebat; cui etiam sacrarum literarum sensum concinno ordine aperiebat. Edidit Elementa Grammaticae Graecae circa annum 4566. Primus hic fuit, qui occulta Georgii Blandratae et Francisci Davidis sese orthodoxos Simulantium adversus Trinitat m, molimina advertit et palam fecit Saepiusque privatas ac publicas do Religione collationes cum iisdem habuit. Factus est anno 156 antistes Varadiensis ac etiam Professor in Gymnasio mox vicinarum ecclesiarum Senior, ac post decessum Melit n. 1572 etiam Superintendens cis- Tibi scarius. Cum eius discessu e Schola Claudiopolitana artibus Blandrataeo Davidis omnia sunt immutata, et Religio Orthodoxa loco suo pulsa. Successor enim illi datus est Johanne Sommerus Pirnensis, vir litteratissimus sed in Theologicis talpa coector, ut pote, qui non solumarinitatis dogma negaret, Sed etiam carnis reSurrectionem et baptismum infantilem adsereret errorem Justificationem, ex de iustitia Christi, peccat0ris coram Deo, vanum Lutheri et Calvini commentum. III. Clam primum sensimque diligentia Franc. Davidis, moxque propalam irrepsit anti trinitaria Religio, omnesque Urbis angulos, empla se Scholas ecupavit, praecipue ab anno 1570, postquam aspar Heliai diu illis obluctans, iam Sene decrepitUS, inaniam dedi Ssset, Suoque exemplo plures in errorem deduxiSSet Exercitium Religionis Reformatae ad aedos privatas cuiusdam civi in OZepulpa detrusum, ad annum usqu0 4605, quo Principatu moransylvaniae tenent St0phano Boisilai statutum sest, Reformatos Claudiopoli eo iure gaudere debere, quo anti- trinitari utuntur. Crescente mox in die Reformatorum numero in Gonorali segni Diaeta anno 1600 unanimi Regni colarum consensu Templum in Ovar, olim Dominicanorum, iam ruinatum et collapsum iisdem confertur in cuius actualem possessionem di 45 Maji an. 1612 introducuntur. Quod reStauratum, scholaque recta, a Principe Gabrielo Bathori, variis donariis, luculenti proventibus ornatum δ) Mox Principatum gubernante Gabriele Both lenio an . 4622 concordibus universorum segni Statuum calculis in platea olfgango dicata aliud Tomplum cum vicino Collogii fundo utrisque tamen desertis ac desolatis, Rosormatis adsignatur,

ac in eius posSOSSion Statuuntur.

IV ortum Gyninasium hoc olosvarietis debo Principi Bethlenio; incremonium Principibus Rahoigiis ac pastis, luculento semper Illustris

Familiae B: in si patrocinio ornatum Concurrente privatorum etiam Patronorum liberalitato, ac virorum eruditisSh nolum industria lacertos coepit

Vide Superius Lib. II. Cap. IX. A V.

433쪽

moVere ac in summum eniti sustigium. xiunt varia stibioni Principis Diplomata et Donationes de proventibus et Scholae reditibus. Me inorabile illud est, in cuius frontispicio ac corpor suave neque ac dirum hoc carmen legitur. Perpetua sum hereditas Scholae huius, qui

commoda mea alio converterit, deleatur nomen illius libro viventium. Exstant aliorum Principum ac Procerum collationes; dignae quae a rerum perito in publicum proserantur, auctoreSque laudent SUOS. V. Virorum iotate ac ruditi no clarorum qui Scholastica juventuti erudiendae ac moderandae praepositi suerunt, sequentem inveni Seriem.

1. Benedictus Biliari. Hic an. 162 in xliquiis Serenissimae Principis D. Susanna Karoli Princip. Gabriolis Bethion Coniugis, carmine Heroico Horoidis illius laudos narravit. Quos in munere habuit collegaS,

aut qui eum praecesserunt, non inVenio.

2. Georgius Balai, primum Scholae Rector post ecclesiae Resormatae Claudiopolitanae . . Minister quo in munere succossorem habuit filium c0gnomin in anno aetatis XXXVI, Christi vero 1698ilitis consumptum. Edidit aliquot 0rici nos in publicum, quibus nomen posteritati transmiSit. 3. Andreas oris halmi. Hic natus iniungaria Patre Sobastiano Portshalmi V. D. Ministro, cujus provida cura ubi pueriles Superavit

anno et classica emensus studia, stationem suis destinationibus conformem

quaesivit in Collegio Alba Iulion si ubi sub auspiciis celeborrimorum virorum Ioli Henrici istedii Phil. Lud Piscatoris, Joh Henrici ister- soldii et aliorum Philologica Philosophica ac Τheologica diligenter tractavit

studia, iisque animum optimo excoluit. Mox in ecclesiam Hatpegiensem ad officium Scholae Rectoris vocatus aliquamdiu in ista arena dexterrime versatus est. Unde rursus in Collegium Albens rediit. Verum non diu studia ibidem continuare potuit, fama senim eruditionis et probitatis eius exciti illi, quorum intererat, expetitus in Scholam Olos variensem, primum Lector, mox ordinarius eius Rector factus anno 1641, sub decursu XXV annorum varias ibidem scientias docuit, ae assidue in pulvere scholastico ad annum usque 466 desudavit. Quo in eadem ecclesia Claudiopolitana officio Pastoratus, mox in Districtu olos et alosa pegetiam Senioratus dignitate honoratus ad omnium adplausum iisdem functus Anti vero 681 di 10 Marii vitam caducam cum aeterna

commutavit.

4. Colo mannus Igag olos vari. Nobili ex prosapia natus Claudiopoli, nobiliorem se scientiarum ac elegantium litorarum cultu reddidit. Franet erae an. 165 sub Clopp0nburgio Dissertati0nos Antiso inianas propugnavit. Redux in Patriam Collegii habeni admotus, quo Sque eas

moderatu e S incertum.

5. Iohannes Silio inter Siculos natus, peregrinati0nis C0lomanni

434쪽

Iga socius, in eademia Frane heran Disputationsem Clopperiburgii contra Bidolium do Deitato Spiritus Sancti editum propugnavit, olosvarini

Professor creatus quando officio decessit, non constat.

6. Paullus R. Τsernatoni. atus in Felso sernato inter Siculos, serius ad litteras accessisse perhibetur, alios tamen benignitate ingenii adjutus antevertit. Cursum in Academiis studiorum absolvens factu anno 1656 loquentia Lector sit Paedagogiarcha. Qui ab Illustri ptimarum litterarum ac Litteratorum Patrono Joann B0thlen Cancsellario silii eiusdem Nicola ac Paulli studiis ac moribus praepositus Gubernator abire iussus est, cum iisdem in Germaniam, H0llandiam et Angliam ubi intermissa studia in Academiis Mai purgensi meidelbergsensi Ultrajectina ac Lugduno- Batava redorsus Matthesin, Philosophiam, Historiam Τheologiam exercuit, partim doctos in iis audiendo viros, partim eadem nobilibus suis tradendo discipulis. Post longam peregrinationem Germanicam, Ollandicam, Anglicam, Gallicam, Helvoticam, Patriis oris redditus factus est Professor

in Collegi N. Enyedens an 1668 ubi etiam vitam finiit an . 16 9 fortia poplexi taetUS. T. Iohannes seri patra Phil. et Th. r. Directionem Collegii Claudiaci Celss. Principe Georgio Rakolgi II iubente suscepit anno 165620 Novombris, habita oratione eleganti et politissima, de summa Scholarum necessitate earumque interiungaros barbari ei causis. radidit ibidem Matthesin Iurisprudentiam, Linguam Hebraeam, et Theologiam tanto quidem fructu, ut non pauci ex studiosis e GymnaSio Alboris ubi ab anno 1653 Collaborator erat propter unicum patZaium ad palaestram claudiacam abiverint secuturi eum plures ni alumnia Principis ac commoditas subsistendi Alba Iulia detinuissset Edidit ibidem Disputationem Theologicam de Politia ecclesiastica an. 1658, antea vero Logicam et Encycl0paediam ungaricam, et nonnullas Epistola amoebeias Tandem an 1650 litisi, quam sex continua ac pertinaci diligentia ContraXerat On Sumptus vir brevis aevi, 0ngiori dignissimus. Non diu illi immatura viri mori saucia coniunx, quam in Belgio sibi iunxerat,

8. Stephanus Tolna Med. r. Natus iniungaria Patre Johanno Sollyo civitatis Tolliensis Iudice primario. Adolescentiam suam in variis Hungariae scholis elegantioribus literis polivit ac exercuit donec Belgicis in Academiis ad summum eruditionis fastigium conscenderet. In ran- sylvania an . 1662 sacrum amplexus est ministerium in Ecclesia egili Vasarhelyest, ubi ad an. 1665 diligenter officio functus est. Tunc communi Procorum vot Pr0sessoratum in Collegio Claudiopolitano habuit sibi oblatum. Viginti annos in eo munere summa industria peregit. Tandem ecclesia ibidem starentissimae ministerio est adm0tus, et Senioratu

Di 00ceseos h0n aius Edidit in usum Collegii Claudi0p0litani secundum

435쪽

Principia Petri a mi Dialeoticos compendium. Ex discursu vero cum quodam sacerdote Romanae ecclesia occasionem sumpsit scribendi Tractatum dictum Igag oreptyen tu domun es vallas ut ara vegeto a lauet. H0d0gus Christiana Religionis ubi ortum, novitatem, errores Religionis Romanae Apostolica vero Besormatae propagationem, durationem, veritatem c. tradit ac solido demonstrat Claudiopoli 1629. Tractatus est solidus ac utili S. In magno ol naeus apud quosvis pretio habitus, tum ob raraS, quae Virum Dei decent, virtutes, tum ob singularem, qua multis prosuit medendi peritiam donec recurrentes subindo infirmitates n. 4690 circulum vitae pleuritido clauserunt. 9. Stephanus Saros Palatii. Renunciatus Philosophiae ac Linguarum Prosessor an . 1668, et mox Theologisto viginti annis e in Stadio desudavit. Quatuor vero annos adolescentis Principis Michaelis

Apasi institutioni impondit. Anno adlatis II ot Christi 1603 sobri postilenti

10. Samuel gallima Nomothi. Introductus in ossicium Professoris an . 1683, versatus in eo munere totos triginta quatuor ann OS, tradens scholasticae iuventuti primum Philosophiam, Linguas originaleS; dein hoologiam se Antiquitates sacras Ingenium eius et doctrinam loquuntur libri, qu0s edidit magno numero ut pote Moses explicatu S, Commentarii in Zachariam, Daniolem, Malachiam, ad Hebraeo et

Epist0lam Iudae. Mortalitatorii tandoin xuit di XVII Decembris anno 1717. AEpitaphium, quod ipso sibi mortalitatis mom0 posuerat, ita Si Me genuit gathmarr Urbs Claudia fovit adultum

Trajectum iuvenem, eida Franelira dein. Claudia Urbs seducem excipiens, mactavit honore Mysiae Linguarum; qua Cananaen Onat. Hellasque et Sophiae, mox Numinis loquiorum

P0st Ephorum ductum Principis passi

Munere, quo functum, Urbs eadem mox alma recepit Et iussit rursus Munus obire pri US. In quo ter denis quatuorvo fluentibus annis

Quod feci, id fecit Gratia sola Dei.

Iam fractu curis, maerorumque agmine Mentem

Commendo Christo debile corpus humo. 11. Michael Turk0vit T se progi, creatus Philosophiae et Linguarum Orientalium Pr0ssessor an. 1691 cui addita etiam paulo post, Sgathmar Nemothi in Aulam Principis translato, Theologiae professio ad lautium rusques 1695 tunc inim ministerium in eadem ecclesia

436쪽

amplexus St, brevi ex ea quoque statione evocandus anno enim 1704 morti succubuit. 12. Michaol gallima Nemethi. nauguratus anno 1696, ad Linguas orientales et Philosophiam tractandam deseruit terreStrem stationem anno 1709. 13. Androas ita hi, Philosophiae et Linguarum Professor constitutus an . 1711 qui mox anno 1 14 Claudiopolim Alba Iulia permutat, atque illi Theologiae Professor renunciatuS. 14. Matthaeus Inige atroni introductus ad Philosophiam et Linguas profitendas an . 714, post decessum vero Sam. Zathm. Nemeti factus est Theologiae Professor anno 1 20 V. D. Ministerium in eadem eccleSin amplexus discessit vero ex hac valle miseriarum an. 124 in gaudium Domini sui quom secutus fuit vocantem Matthae sequere me. 15. Iohannes Rem etsi inauguratus an . 1718, Fati leges implevitan. 1719. Ipse vero non satis leges suae vocationis cum in vivi eSSet

implevisse memoratUr.

16. Ioannes Nasgalyi Natus inmungaria, prima suae eruditionis fundamenta posuit in Schola ataiensi inde celebratissimae Musarum ossicinae Debrecinensi se commisit ubi harus omnibus praecipue Joanni Κotsi . . . . Dri se Prosessori emensis honorum gradibus Belgii celebriores Acadetnias divit revocatus amplissimi gathmariensis Senatus literis Gymnasio ibidem praeficitur Indo gathmar Nemetinum ad vangelium praedicandum vocatus. Inclaruit nomen eius in ran Sylvania, unde communi rosterum et Consistorii etiam Claudiopolitani suffragio an . 1 20 Professor Philosophiae et Linguarum orientalium Oti Stitutus, Septem annos aliquotque menses eodem in officio fuit. Mors tander an .

1728 dio 2 Mi vivis eripuit. 17. Michael duarti selyi Natus in Udvarheli honoratis arentibus, emens in Gymnasiis Transylvanicis studiorum cursu, praefectuSest Scholae uigetina moderandae inde dimissus in Academias rursus in eandem Scholam revocatur, Prosessorisque titulo ornatur Inde Claudiopolim vocatus ac Theologiae Professor constitutus XV annos eo in Ossicio peregit. Stationem vero suam alteri relinquere coactus St, popleXia enecante prostratus an . 1 3T. sicque e terris discessit.

18. Franciscus se pregi Filius Michaelis superius memorati. Vir egregius, omnigena iteratura excultus, ore Latino ullium, Hebraeo Graeco et aliis orientalibus Albertum Schullensium exprimens Numismaticus ot antiquitatum indefessus indagator. Ipse tanti Scientia iunithesauris ornatus delicias quidem in iis habet quotidianas verum parcius diseipulis praebuit degustandas. In Academia ranequerana Sub ductu magni Schullensi edidit Dissertationem Philologico Theologicam ovis

Dissertatiotiunt Thesauris sestelod mi insertum de es eri et oti h

437쪽

an. 1725, ubi multis sacrarum literarum locis lux adsunditur In Collegio Claudiopolitano n. 728 Lingua Graocae, Antiquitatum et Ilistoriarum

Prosessor constitutus quibus ab anno 1 3 accessit etiam heologiao professio. Anno vero PM lii Dacia Phoenix vitam aeternam mortis boneficio adeptUS. 19. Georgius Vores tot ingua Hebraeae ac Philosophia Professor creatus anno 1728 superioris Francisci seprogi studiorum adolescentiae, peregrinationis eademicae, et muneris professorii perpetuus Achates. Vir praeclarus, variis Dei donis ornatus inter alia minoi sacra pollinis arte velut Maro aliquis ungaricus Suavissi in eius tam Hungarica, quam Latina carmina, digna qua poculiari libollo in publicum prodirent. Dum Frane querae studiis oporaretur an. 725 odidit eximiam do Palma Ardonte ad x0d. III. Dissertationem in qua vilom Bubum natura illud dedecus et abortioni is monstrum, in

nobilissimam omni uin arborum reginam Palmam, VenuSta μεταμπιφω transformare annisu est. Meminit eius Dissert. . Hasaeus in Museo BremenSi.

20. Andreas Hus Zii Iurisprudentia et Politicae in Collegio Claudiopolitano rosessor Qui vix meretur, qui inter eius Collogii

Professores memoretur; non Ob eruditionem, quam praeclaram nactus

erat; sed ob 0res quos habuit sordidos Introductus ad Iuris Prossession in circa an. 1236, paulo post incidit in consuram Theologorum cum matrimonium non secundum leges ecclesiaSti ea contraxissot sacessurus iisdem negotium. Anno enim 1742 edidit librum Iuris prudentiam Hungarico - Transylvanicam intitulatum, cui praemisit oration in ad inclytissimam Juventut0m Nobilitatis ungarico-Τransylvanica diro tam uti dicit ubi ad 00 0formatam exhibuit Religionem Reformatam ac si iniser Bomonstrantes educatus, quid Reformati sentiant, nunquam vellando audisset Monitus non destitit Religionsem piusque Ministros probrosis insectari orbis, temulentus plerumque Tandem ossici privatus et e gremio ecclesiae Res eiectus est. Unde aliquamdiu aulis Magnatum vagatus transiit ad Roman0-Catholicos, nactus ibidem officium Digosioris Capituli Albensis cum luculento salario; verum cum illud ius ingluvisei minime sufficeret; relicta statione rursum por uias Magnatum vagari coepit, elaborando Tabulas Genealogica ex antiquis Instrumentis, anno

domum 1 55 Claudiopoli vita et errorum habuit sinem. 21. porgius Hus Zii, antea phorus Illustris Comitis Dionysii Bansi se os nig, ad Linguas Orientales et Historiam Universalem prositendam introductuS.

438쪽

DE COLLEGI MAROS VASARHELYENSI. I. Pauca sunt quae de hoc Collegio in publicum proferre valeam; praestare tamen et pauca, quam nihil producere, autumo ortum suum debet immani Scholae Patakiensis persecutioni quae antiqua Sua sede an. 16 2 proturbata ex parte cum duobus Professoribus ebrecini perfugium quaesiverat. Unde pientissimus Princeps ransylvaniae Michael

Apasi in locum Collegii Alba Iulia Enyedinum transpositi ex Procerum annuentia an . 16 3 collocavit. Ubi ad annum usque 4 l substitit. II. Fundus Collegii unde sustentaretur fuit pia Principis liberalitas

ac larga Procerum Reformatorum munificentia. Ab eo etiam tempore invaluit in Gymnasiis Transylvanicis ea consuetud0 qua ad tria Festa anniversaria solemniora, Natali Domini. Paschalis a Pentecostes studiosi ad certos Magnates proficiscuntur, ibidem concione habent, ac aliqua eleemosyna remunerati ad studia redeunt. III. Inveni notatum in Annalibus eruditorum anno 1700 sense Augusto Collegium elarmatorum Albens minus, ad instantiam Patrum Communionis Romanae per milites Caesareos iussu Generalis Commendantis Ioannis Ludovici ab utin Comitis de Bussi fuisse occupatum minabaturque etiam Scholae Enyedens vim illaturum; verum paucos post dies gravi suo errore quo ProVincialium animo turbaverat animadverso antiquis posseSSoribu cum honore restituit, ac metu imminentis periculi Scholas coeteras liberavit. IV. Alba Iulia Principum olim Reformatorum praecipua Sedes Vario modo post eorum fata desolata, coepit a Carolo Sexto Imperatore in lateritiam et marmoream converti anno 171 positus est solemniter lapis angularis tunc nomen quoque Carolinae a reparatore accepit Templum maius cum omnibus acceSSoriis Collegium item. Domus Parochiales erant

penes Resormat0s Superintendens qu0quo ibidem Residentiam habuit Haec omnia nomine Principis Provinciae Gubernator Comes Sigismundus Kornis et Generalis armorum Praefectus Comes Stoinville in rati0nem Cath0licorum edorida sesicitabant, ultro quindecim florenorum millia pro Templo et domibus excitandis promittentes. Renuebant equidem Proceres Reformati aliquamdiu factum tamen est ut cessisse dicerentur, quae sine omni resusione ipsis ablata sunt. Superintendens Enyedini locum mansionis elegit. Collegium sed sua eiectum K k0ini in odibus viduae

S. R. a. Comitis ad ista Teloki de geli substitit uox ex Hiberatione

439쪽

LIB. IV. CAP. 16 DE COLL. M. VASARH. 425 ac destinatione Procorum Rusormatorii in iussu nomine Imperatori Generalis Commendantis Maim Vasarhelyini rosodit eo in loco ubi a prima

sacrorum in ransylvania reformatione celebri Semper , nunc quoque, Sehes si uerat. Plures ibidem d0mus ex ignis coagmentatae pro numeroSa Studiosorum caterva locus pia Magnatum solicitudin ad inhabitandum praeparatus est. Ubi ex Procerum Resormatorum gratuita liberalitate, et ecclesiarum eleemosyna numerosi interionentur cum duobus Professoribus

o. Professores fuerunt pri in iidem qui Patallino in ransylvaniaman. 16T cum scholastica iiivont ut venerant. l. Primus Michael Buginhai, qui variis opusculis in commodum scholasticae iuventutis elaboratis o notum satis posteris sexhibuit. 2. Joannes os ali agi altor Art. L. Magistor, qui Patallini adhuc Pneumat ologiam in usum Iuveritutis et varios edidit libros ungaricos praecipuus est Ιga Z Sagrasta pja, scipio Veritatis, quem oppoSuit adversariorum in specie Petri agitian Cardinalis Hodego, commentis, a Confessionis Reformatae denigrationibus. noransylvania instigante Tophaeo litem movit Prossessoribus Enyedsensibus de Cocc0j Theologia ac Cartesii Philosophia Τransiit discordia in Collogium utrumque ad discipulOS, multum ad eorum animos dissociandos faciens. Exitus multum Posahagii existimationi obfuit. 3. Stephanus omaro mi, vir eximius Thoologiae Professor; maximia pietatis cultor, qui perie sanctus a suis habebatur discipulis. 4. , mi Q um a s asi s i s. h. Doct0r. Introductus in Collogium an . 1689 non pridem redux se Porsegrinationibus Germanicis, Anglicis

Belgicis Linguas, alitiam Graecam, Hebraeam, Arabicam et exterasori sentales undam sentaliter excesuerat Belgicam Anglicam pariter, hanc etiam discipulis ut praeclaro in ea Lingua Practicos exaratos in Sum convertere possent publie tradebat Scientias omnes vasta inente complexus erat, fuit ni in ingenio adeo capaci memoria tenaci, lingua diSerta, ut quae legerat aut audiverat, praesentissima Semper haberet prompteque edissereret. Orator, concionator extemporaneus. Poeta facilis et suavis; unde metris res discendas saepius alligabat. Excellebat in Didaetica, conscripsit etiam in mili sero scientiarum genere compendia ut plurimum

metrica quae descipulis tradidit, publicareque contondebat; at inter belli tumultus continuasque Patriae procellas destinationem exequi non potuit. Nisi in se morial Hebraico xhibent Lexici Hebraici compendiuman. 4698 et Breviario Biblico in gratiam Hebraeophiloriani ac Bibliis Hebraeis destitutorum an . 4690 dito. Ob ruditionem ac candido mores celebratissimus fuit apud quosvis ordines magna existimationi et honoratus etiam apud diversa Religionis. Sub decursu XX l annorum in

Coll0gi Alba Juliacensi Linguas Phil0sophiam. Historiam, Theologiam

440쪽

426 LIB. v. CAP. 16. m. - DE COLL. M. VASARII.

et alias scientias iustulento discipulorum ei nolumento diligontissime tradidit. Tando anno 1 13 lorente adhuc aetate inopina morte raptus eum pridie apud Patres esuitas cum aliis prandio exceptus fuisset; unde nata est ea SuSpicio, quod toxico per aliquem SceleStum clam propitiato vitae et laborum metam attigisset. 5. Johannes Berget ei Pastor simul et Professor Albensis vir admodum celebris ob eloquentiam; sed curi Supra vires oneratus iuvenis adhuc succubuit.

6. Andreas Sebes Zil alii ex Collogio Claudiopolitano in Albensem

translatus an . 1714. vir doctus ac importerritus satis brevi cessit. T. Michael galli mari vocatus ex ecclesiae okaiensis ministerioan. 4746 post inaugurationem brevi sed sua simul cum Collegio emigrare iussu Vasarhelyini ad annum usque 734 ingsenti ecclesia ae politiae emolumento docuit, quo Patakinum in Hungariam S Vocatus. 8. Ioannes OV e Sili. 9 Samuel R. gombati, ex Professore rati, mariensi dvarhelyensis, inde Vasarhelyensis. Cum vero syrenem regere non nosset iuventutem factus est Pastor Ecclesiae Alba Car0linensis, ubi peste sublatusan. 1737. 10. Samuel adii dvari ex Pastore N. Enyedens factus est Professor Philosophiae M. Vasarhelyensis n. 1240. in initio muneris sui cum aliqua in Mathematicis diligentia nactus erat opinionem de se Secundam a mox socordia et fundorum Collegii dilapidatione, aliisque aevis venit in despectum Clar Se Subduxit in ungariam stationem deserendo ubi Religionem mutavit, parvi aestimatus etiam a R. Cath0licis sino certo

11. Samus Tot si Theologiae et Linguae Hebraeae Professor, finem vita adtigit an 1756.12. Stephanus Inige introductus an ad Mathesin se Phil0Sophiares docendam; quam secundum Principia Mollii primus in Tran-

sylvania tradere coepit.

SEARCH

MENU NAVIGATION