장음표시 사용
401쪽
vicinia Collogii commoranti ad c pingendum transp0sita. Sed audi quid factum Dum c0mpaelar in compingendis Bibli una exemplaribus occupatur Enyodini; exiit de Bibliis rumor ad excellentissimum Sigism.Sgtoilia Romano-Catholicorum in Transylvania Episcopum ac Excoli. Ioseph gnatium ornem ippa heSaurarium; qui varios animorum motus itarmavit Fama senim uti ad Solet non ut res erat narravit; sed in alias ac alias figuras transformavit. Narrabatur in Collogio Biblia imprimi sed hoc cuin apertius QSSet quam cui de adhiberi posset altor singobatiam a pluribus monsibus e compactore ibidem clam in compingendis occupari Bibliis alii alia narrabant. ihil autem erat, nisi centum illa Bibliorum exempla compactores exercebant. Sed largiri mihi Biblia ibi domi pressa, multa millia compacta, Vendita, quodnam inde scelus, quale illud crimen Vorbum Domini in aliorum manu dare, ac pueris praebere, escam esurienti. Verbum Domini, verbum Domini manet in aeternum Thesaurarium decet hunc coelestem Thesaurum in scrinio pecti is recondere Episcopiam decet Verbum hoc veritatis recte tractare. IX. Dimissi sunt tandem iussu Directoris ex Cancellaria iurati scribad; qui severam ac strictam de iis Bibliis Claudiopoli ad Enyoditi ipseragorent inquisitionem iidem tandem iussu eiusdem Directoris iscalis in ius vocarunt clarissimum deque re publica optimo meritum Michaseloni A. Ajtat Prossessorem Enyedensem die VII. Iulii an . 1 53. Puncta ovocationis fuserunt l. Quod multa Bibliorum exempla ipso simul cum Ministro Ecclesia Ig0niensis ex oris alii curaverit in Transylvaniam adserri. 2. Quod curaverit in Templo publicari. 3. Qu0d eodem, quo erat pretio vendiderit. 4. Quod gratis etiam aliis donaverit.
I. Studia a caede die Palm facta utcunque conservantur. - Ruderibus suis ac cinoribus involuta plures per annos haesorat illustris Musarum sedes Schola . Enyedensis. Post vastatos daci igne anno 170 pormilites Caesareos, Collegii parietes, ac dilacerata disjecta quo instructissima Bibliotheca, atque in Bibliotaphium conversa, tignis stramine injectis, humiles studiosi efformarunt casas, qua incolente inter perpetuos terrores utcunquo studi prosecuti sunt. adtenderites iii cliterarum
402쪽
Statores praeclari variarum cientiarum Professores, ne Seminario radicitus evulso, oblatio ad altare Dei cessaret, ae ecclosia ab insolicibus loliis insessae prorsus interirent, egerunt quod in potestate fuit. Exterorum Fido Sociorum miseric0rdiae commendabant futuros in ecclesia ministros, qui eosdem sumptibus adjutoS, ac doctrina perpolitos tandem senevole ecclosiis redderent.
II. Commendalitiae Stephani dodi. - Quid calamitosis istis temporibus egerint, commendatitiae Stephani Et dodi ad publicos Academiarum
administratores datae satis explicant quae ita sunt: Viris Magnificis, Venerandis Exceli sentissimis, celobe mimis cademiarum imprimis Rosormatarum Rectoribus Decanis Prosessotibus Dominis Fautoribus Fratribus et in opere Domini conservis, Praesentes has nostras vi Suris salutem et perennem felicitatem. Seminamus etiam nunc cum lacrymis, quando qualisque sit futura messis nihil solliciti, dum omnia nostra boni Dei providentiae humiles submittimus, in eum oculo conjicientis unde nobis certum, licet bpeccata nostra tardare impatientibu videatur, Sporari unice potest auxilium. Hac spe freti laboramus in eo ut ministerium Evangolicum Religionis Reformatae in hac misere per intestinos motus divexata ac lacerata con Servemia patria parenturque nostra qualicunque cura idonea pro Donio Dei instrumenta ad veritatem Orthodoxam propagandam, et erroreS, qui partim radice egerunt, partim in dies germinant, opprimendos. Et ni prasesentium xhibitorem, egregium moribus et eruditione juvenem Stephanum i dodi, hactenus Scholastica cura nostra formatum, vobis felicioribus amplius ornandum propinamus ut quod factitavimus faciatis, et pus conSummetis quod nos incepimus. Quia vero qui hic musas nostra reSpici obant Xilio, morte, vinculis, ita a nobis submoti sunt Patroni ut vix in dies in loco nobis victitare integrum sit tantum abest ut peregre studiorum causa prosocios viatico debit munire liceat. Oramu omne Consessionis nostrae socios ὁμοπιστους ut dicto discipulo nostro, si ui rex κας Stas a nobis digne meruit, omni ope Christiana adsurgere et rem eiu angustam juvare quin ubi hoc divitia benignitatu concessum est inter stipendiarios Palladios numerare bono occlesiae eon Socrutum, nec degenerem Sui esse ossicii pio judicent facturi rem
Deo gratam, ecclesiae Resormata in hoc roducto angulo et Turciae sinibus utilem ac precibus nostris quotidianis Deo et Christo ejus invicto ecclesiae capiti ad remunerandum commendandam. Valete omnes et loci tanto intervallo dissitis si atribus vestris avete et diu felices vivite, bonoquo nostro perennate. Enyedini d. XII Aug. 1706. Publico Collegarum nomine Franciscus P. Papai. III Litterae ad Dan. Ern. 1 lowskium. - Praecipuus certe qui apud exter , vivendi mibilum studiosis Enyed sensibus ciri Musa tin vii nito
403쪽
parabat aut 0r sui Daniel Ernestus abl0wski, qui apud i legum I russiae
ac jus Aulae Ministros ossicerat ut continuo ordinariae duo EXtΓuOΓ-dinari et plurus in stipondio Rugio iurentur studiosi Enyodenses atque ita pro ecclosiis Transiluanicis docti bi marsentur ministri. Plures ad manus sunt ius aevi litterau: ab se illis has ablowskio
exaratas ac velut eucharisticas. h Ad onerandum Virum Dominum Danielem Ernosium ablowski Serenissinio ac Potentissimo Regi russia a Sacris Aulicis. Musa nostra ab sorum turba maj0rem in modum afflicta ac Semianimis nondum tamen lacert0s movere, mentem inspirante Deo, ceSSat quin contra, qua data porta ignorantia cancellos porrumpere Vel in tanta semporum dissicultat tontot Cuius signum aliquod praesentium sex libitor porgius asti alvi disciplinae nostrae aliquot retro annis sectator edere statuit hinc ad vos recta contendens Ut gemmula S, quaSintor nos cum lacrymis logit, in ossicina vestra soliciore elogantius poliat, atque omnino perpoliat, cum lucri auctario lim, ubi vicissim suis reddetur easdem distracturus Juvenis est a pio et Sancto proposito, boni Squibusque nisi nos amor saltat merito e0mmendanduS, quo nomine ipSum Tibi studiorum nostrorum hac ompostate Promotor pientissime commendamus bona side, et juxta oramus, ut eius Sibu promovendi pie ac patienter ut soles adsurgere apud Bogios imo si res ita seret, Regem ipsum, vitae ac proavitae Religionis orthodoXa et assertorem et propagatorem elosissimum 1 0rtissimum, elicissimum digneris, ut aut vacans in Francosui tana cademia Regia stipondium occupet, aut Si forte stipendio illo adhuc dum alii nostri fruantur, ut non una os bonodietiotant Regi, novum hic tertius 10 interpreto impetret, quo Se Uaque studia juvare, ac ecclesiasticis Patriae suae usibus parari, Voti Sque ac spei nostrae hoc pacto respondere OSSit. Haec est occasio qua usus e littoris hisce meis, Vir Venerande, inter graviores curas lacessero sum ausus ut me post tantum temporis intervallum, quo motus isti civiles epistolico commercio susi lamen injecerant in memoriam revocem ac denu tuae dilectioni insinuem non desperans fore ut supra meritum nostrum respieias Xotico ὁμ 0πιστους, qu0d jam non semel fecisti. Utinam oro de ecclesiastica Historia Tua, quam vir peritissime serum moliebaris tandem per manus liminum volitante aliquid inaudire, si idoro non detur, liceat, qua tamen si mihi potiri aliquando contingat, ero curculio in hoc sarre non sacile Saturandus. γεν0ιτο, ni Venerande Fautor et graves curas tuas interpellanti ignosco. Servet Deus propitius vobis n0bisque Rogem, in quem domu noStra inclinata recumbit. Sorvset sub eo ecclosiam, Academias servet littera et terras a barbari vindicet Servet vos Academiarum φω - ας, Servet omnem
404쪽
390 LIB. IV. CAP. 12 s 4. - Ε COLL. N. ENYED. FATIS. literariam pubem ac nos de rerum vestratium Successibus perpotu gaudio
impleat Enyodin VII Julii 1706.
IV. Motus tot segis beneficiis ictionarium cum anno 1708 oderet Prosessor Papa Potentissimo Borussorum Regi dedicavit; quae dedicatio
quum sit rarior ac res Collegii in se contineat, hic locum inveniet , Augustissimo ac Potentissim Borussorum Vandalorumquo Regi Friderico I. Sacri Romani inperii Archi amerario set lectori te etc. Pio, Felici, Augusto D. Domino Clementissimo, Vitam Victoriam Folicitatem. Quantum Augustae Majestati Tuae Regia d obeamus Transylvani clientes, nemo magis intelligit, quam nosmet ipsi, quos Regia munificentia ua tantopero ibi obligasti ut ab aliquam multis retro anni Smagnum nomen sis in rimarii ransylvanorum Reformatorum Collegii Enyedensis tabulis cui dispungendo quicquid eius est, Sufficere non poteSt, nec certe cupit aere Tu exsolvi nedum exire unquam gaudet contra potius et reliquari et in dies reliqua plura apud tam Benignum Clementissimumque Creditorem Contrahere. At insuper si altius ordiatur non potest non profiteri se jure nexi mancupiique imo religione quadam Tuum Sse, et vel natales suos debere serenissimae Domiti Brandoburgieae. Collegium enim hocce pio consilio a Magno Principo Gabriel Bellonio et Serenissima eiusdem coniuge Catharina nata Marchionissa Brande- burgica fundatum eruditis Professoribus Alstodio, Piscatore Bistorseidio, qui iam tum Herbornae assoviorum inter doctos caput Xtulerant,
luculento millenorum talerorum uncialium in singulos Salario annuo Germania accitis informatum, instruetissima ac sumtuosissima Bibliotheca exornatum, legibus firmatum, privilegii donatum, et in no genus reditibus locupletatum, steterat inconcussum nisi Mar Cui nunquam ulnMusis bene convenit, elicitati huic invidisset ac ferociter intercessisset. Qui ante hoc quadriennium ita in nos sa0viit ut dictum Collegium Bellonio-Brandeburgicum iam iam seculum impleturum et de Festo Jubilao ac jubilis ocularibus cogitans in cineres sederet ac non iubilare, veru in contra tristibus elegis Sibi parentare cogeretur, lectissimis e pube litteraria erro et flamma haustis, quorum exsanguia cadavera tristi spectaculo in viis et collibus vicini candebant, quasi intercute corpora lacte idem satum instructissimae Bibliothecae fuit, pro qua non nisi Bibliotaphium nobis relictum St. Excitas tamen deficientibus domi nostra Patronis liberalitate ua
Rex Auguste, inu Sas nostras, quae torpore quodam veternos inter acerbissima Patriae taedia, pene emarcescere ceperant, ut nunc quaSi
redivivae ac dev0tionis suae menti res, vel chartaceo honorario liberali Majestatis aua gratiam quadantenus lariare mallent, quam ingrati
405쪽
silenti notam subire quamvis ab altora parto temoritas quoque nobi in hoc audendo vitanda fuit, cuius non possumus non merito coargui quod pannucea OStra uae purpura adsuere non sumus veriti, et post Ottantosque apud vos Alcidas, nos uinitiones in arena vestra altare animo praesumSimus nostro. At certe si non alia ratione placere se locum inventro possint nostra, saltem ut grati animi pignus hanc Volam aquae ex obvio nobis rivo haustae, Re Piuntissimo accipe, tenuem industriae Scholasticae fructum apud e primum, utinam non tardum admitte praemetivus hic quidem, nec maturus Satis est, at vel ea ration etiam acerbitate sua pretium qu0ddam habiturum considimus; quia novum est et e longinquo missum munus Tu nos prior adh0c audendum Regia gratia Tua invitasti, Collegium enim hoc, quantum quantum St, OVO quoque nexu uiam esse Re 0ptime voluiSti, quando ab hinc antii quindecim ut in studiosis suis in inclytam cademiam uam Francsuriensem ad liberale stipondium ex orario Tu ecclesiaStico numerandum, tranSPO-nendis, continuando etiam post sata, utinam tarda ab heredibus Regiis beneficio, Augustum nomen tuum sori et, et de tanto Patrono, et ubi res ejUS OStularent, etiam Protectore gloriaretur, pia et tanto rincipe digna mente, ultro sancto statuisti. De uo ergo oblatum, quod humilitiae 0ssertur tanto lubentius agnosce, Dictionarium illud est Latino-Hungaricum et ungarico-Latinum, quod ad ovotionis novellae aram apponimuS. quale muneri genus nagni Reges sibi inscribi, imo impensis suis publico dare non sunt dedignati, et opus hoc quando totius gentis Hungaricae manibu teretur, ton patietur eandem de uis in Rempublicam suam meriti conticescere unquam. Excipe sex Augusto quod tanta devotione et Omine offertur, utquo Dictionarium hoc in splendidissima Bibliothecae Tua Berotinensis vel ultimis forulis, autor vero Operi aerumni quam annis debilior inter clientus Rogios aliquom locum inveniat, patere. 0S nostra tuo studia totali Tua se inde Regibus ac Principibus Ἀμοπιστυις nobis paSSim sepositis commenda, a Gratia ua Regia ad majora et luculentiora in Augusta sequo Aulaeouae luce collocari digniora, excita. Tu vero ex Pio Felix, Auguste, cui hac aetate tributum a Deo pl. Maximo est, literas arumque cultores apud os reSpicere, et in quo D OS Valere non poSSumus, diu optime vale, et in Augustum omen
Τuum ituris serenissimis pignoribus Principibus Regiis, Fili ac Nepote
et qui nascentur ab illis aeternum soli vive. Nos si non aliud, pium certe ac gratum assectum nostrum ibi volumus aeterna lege lubentiaque
Utinam vero in afflicta Gente nostra an Portae cura quoque VeStra Regia mox laudantur, ne iterum nova nyo eas vel aperiat vel disjiciat prorsus. Utinam ostraea coelitus justitiam pluat, ne tot tantisque cir-
406쪽
392 LIB. IV. CAP. 12. G. . . - DE COLL. N. ENYED FATIS.cumveniamur dolis itinam ut diu desiderata ita longa quies sit musis nostris lAugustissimi 0 minis Ivi Domus ques Regia se
Enyedini Transylvaniae, quod Devotus Venerator olim Annia Via inter ruinosi Franciseus P. Papat.
Collegii parietinas Anno 1708dio 23 Marii.
V. Vnoulier eis. Collegium. - Lente admodum Collegii resurgebant ex ruderibus parietes, etiam postquam alma pax per Ompositionem redierat Zathmariensem quamvis medio supplicum libell0rum singuli ferme qui aliquid in Transylvania valerent ad concurrendum de persiciendo hocce opere sollicitarentur Magnates enim per decennales Patriae turbas ac continuas in Provincia calamitates et caedes partim hausti, partim ad varias Europae regiones patria extorres ejecti partim vero per assiduas effreni militis et turbonum hinc inde palantium depraedatione facultatibus adtriti opem ferro non poterant. Depositum Bellenianum pro Ecclesiarum et Collegiorum necessitatibus curatorum ac administratorum fraude vel negligentia ex parte interversum ex parte acci Sum quod Vero superabat nondum Oenerabatur. VI. Recurri ur ad Anglos pro auxilio. - Crescebat tamen in dies Pubis scholasticae numerus o captivitato velut Babylonica cum alma pace reducis. Professore se qui res Collegii modorabantur circumspiciebant, si Deus aliquis se machina in tanta egestate opem ferret quodque domi non inveniebant, foris auxilium Musis quaesiverunt Piimus
fuit . . . Comes Alexandor lolselli do Z k altor Collegii Curator, qui
anno 171 4 ad Anglorum hi φεύ-M Pietatem recurrendum Suasit, Subsidiumqne a transmarinis divisisque a nobis toto orbe Britannis sollicitanduin; quod et sactum per silium Professoris Papa Franciscum. In Anglia igitur Rogis indultu in cuius armamentarium Comes jam nominatus Gladium Hungaricum auro gemmisque fulgentem, in Bibliothecam vero Papes Dictionarium elegantissime ornatum detulerunt a Cantauriensis Archiopiseopi adnuentia Collecta pro nocessitatibus Collegii Enyodsensis instituta: summa sex ea collectione emergens oenori ibidem locata ex cuius annuo proventu ad hunc diem usque perdurante, tandem successive Collegii muri erecti ac illustris haec Musaria in sedes in illum, quo hodie staret,
VII. Anglie summa redieritur. - Silentio tamen involvendum non est, maiorem fuisse olim summam pro Collegi Enyedens ex Anglorum pietate collectam, quam qua hodie fruitur, quamvis hodie quoque annuus ex oenore proventu septingento flore nos uiangaricos ei amplius ossiciat Sed partim collectoris imprudentia, qui u0n tantum circiter XV annos in Anglia victitavit, verum etiam aliquam partem ampliorem reddere
407쪽
nis liuioris malitia, multum ex iu10gra summa adtrivit Pi 0pe adera ut tota periret circa annum 73 privallarum quorundam versutia, ut Vero moderante ita summo umine requisitus rimas Anglia Archiepisc0pus Cantauriensis ac de summae pecuniariae ratione ius, matus, ain Pro summa sua pietate ac prudentia extra periculi aloam collocavit, atque pro Gymnasio Enyodon si rudoriter at tu pio stabilivit. Tantam Anglorum pietatem Transylvanica Res ,rmat0rum Ecclesia necesse est ut perpetua memoria celebreti
VIII. Fata Si ph. Enyedi Pro . - Mephanus Enyodi Rivulino oriundus, inde ab anno 692 Pros ossis Theologiae, vir sublimis anno Tl di XV
Augusti vitam aerumnosam cum morte beata commutavit. Ilic sex aliis bellicis tumultibus, in quibus se ipso saepius de vita poriclitabatur, CODSternatu ac lenta a poploxia tactus, sub ultimis quatuor vitae annis linguae et reliquorum membrorum usum amisit, praeclarus cetera vir tam ibi quam aliis oneri fuit. Evenit oro quod dum rorum moderatores alii parcendum viro praeclare de re litteraria merito ac sexspectandum donec recluuntur, censent, alii consulundum bono publico, ne studiosa iuventus desectum patiatur, urgent, tumultum studiosi in collegi excitarent quem Illustrissimus . . . Comos adistatis ololii do geli Consistorii Reformati PraeSes, dum vi ac autoritato sua componere tentat, maiorem efficit, eo usque ut expetita Triballorum manu Enyodini se tutandum necesse haberet. Ne vero medicina morbum es livorse periculosiorem, intervontu Inspectoris Curat0ris . . . Comitis Alexandri Telelii res componitur.
Coryphaei enim se illi captivandos dediderunt, qui aliquamdiu in castello Gernyefregioris opiparo habiti tando in datis ovorsalibus in Collogium dimissi. De Enyedio interea de rotum ut relicto ipsi Prossessoralis salarii dimidio in tanta otiam Collogii pauperitate alter sui rogetur. IX. Steph. Gyul Migeti Profes. - Vocatus ergo in eius locum eximius vir Stephanus Gyula gigoti ex ministorio Felso anyens an . 1713ult. Octobr. inauguratus vero more solenni die V. Ianuarii uti. 714. praesentibus Illustris Collogii Curat0ribus luxandro . . . Comite Telelii Ioanne pinus cum splendida obilitatis comitiva, . . Super- intend0nt Stephano K los vari ac aliis quam plurimis, rom hanc Summa cura ac industria urgente ac promovente illust. S. R. I. Comite ad ista Τelelii Consistorii Pra0sid ad continuas studiosa iuventutis preceS. X. Petrus Stilagymolos ostri succedit. - Jam anno praecedenti in locum defuncti Roformatorum Episcopi Stephani Vesrpremi sus sectus est Procerum praecipuo suffragio stophanus olosvari per XXXV annos Enyedini Philosophiae et Lingua Hebrasea Professor, vir annis et meritis gravis. Qui mense Novembri habita oratione valedictoria Ostiei decedens, Albam Juliam in Iosidentiam ripiscopalem pro hore i Stiu temporiS,
408쪽
394 m. v. CAP. 12 D11 12. 13. - COLLEG. N. NYED FATIS. Pastor ecclesiae simul et senior Fratrum raetus Vicini suturus concessit, cuius vacatis Cathedra Petro Zilagyi ex Orientali imprimis litteratura notissimo, oblata qui ex Ephoratui lustr. Baronum Sigismundi ac Sari uelis Kemenyiorum atque PaStoratu Aulico vocatus, vacantem olosvarii locum
XI. r. P. Papa Pros moritur. - Vir laboriosus, litterator summus imprimis latinus cultissimus, de variis, qui post sata laudant eum operibu notus, Franci seu P. Papa Med. Doctor et in eadem Facultate in cademia Basilesensi Adsessor, per XXXV et amplius annos in Illustri et leniatio Prossessor variarum Facultatum Paedagogiarcha que perpetuus, Restaurator Collegii in desessus, ingruentis propulsator barbarie assiduus die X Septembris anno 1 16 laborum et vitae metam
adtigit Epitaphium sibi ipse scripsit
Paeis amans, pacem docui, coluique proseSSUS IpSo opere et veri non semel indicio. Interitus paci proprium ius saepe remisi
Et potius duxi pacis honore nihil
Nec potui tamen hic solida unquam pace fruiSci, Pace una desecto, Spe erat una Super. Optima nunc rerum peto, a te, paci Oli VaTegmen sub tutum me quia ChriSte OeaS.
XII. Instrumenta Literalia recensentur. - Quod magno c0natu multisque fatigiis per totum trisennium consequi allaboraverant Collegii ProfessoreS, tandem anno Tl mense Februario occasione Comitiorum Cibini ingonti Collogii bono in Consistorio obtinuerunt Literariorum Seil. Instrumenlarum per foedam Crypta Collogii expilationem disjectorum recollectionem ac secensionem, inque Archivum collocationem Fundi praeterea pecunialis collogii a fundo enseratis ecclesia discriminationem Omnia enim incuria fraus et negligentia miscuerant.
XIlI. Alumnis et ensis. - Vide nunc quid h0minum ingratitudo possit et invidia Resolutum orat ab Illust a Praepotontibus F00derati Belgii a dinibus ad interesessionem Francisci Papa silii, sex Patris instigatione Serio urgentis, ut duo lumni e collegio . Enyedens studiosi in eademia Lugduno-Batava oentinuo intertenerentur. Anno 1715I0annes Remo tot Claudiopolitanus tunc peregre existens Xll meque indigus cum alter initti tunc non set, cum Emerico P. Papat Professoris silio ad usuram ovi Boneficii oellocatur. Redux ille in Tran- sylvaniam beneficii Benefactorumque immemor, lumnia c0mmuniter
concernere Studioso Transylvan , non vero praecis EnyedenSeS, Mag-
409쪽
LIB. IV. CAP. 2. I 14. 45. 16. - DE COLLEG ENYRD. FATIS daenatibus retulit ac persuasit. Undo Benefici reum Academic0rum tam Leydensium, quam etiam Franc0suriensium, u0n 0derat es Collegii Enyedensis, Sed in communi Supromum consistorium respiciat disp0suis, atque e Collegio utrolibet 0signotitur te millantur studiosi perinde esse orta hinc os confusi a collegii odoratorum collisio. Quae tamen Sopita est, quum Benescia illa prout ante fuerant a Moderatoribus Enyeden Sis Collegii acquisita, atque ad studiosos eiusdem Collegii restricta, ita novis Ordinum ac Regis russiae rdinati0nibus eidem arctius Sunt
XIV. Comes . . ualedicit Curatorulu. - Αdininistrabat res Ceslegii S. R. I. Comes Aloxandor eloti pro suo arbitrio qua Curator collegii, cuius administratio cum vehementor displicero Prosessoribus damnosaque Collegio censoretur Potrus gilagyi Prosessor scriptis ad eum litteris naevos administrationis monstravit molam tu pappyro conficiendae deStinatam, Scholasticae iuventuti summo necessariam, SustuliSSe queStUS est aliaque qua in administratione controvertebat, non sine oris intempori objecit unde indignabundus curatoratu val dixit. Cuius exemplum ceteri curatores Petrus oroighai, Joannos emes, Andrea S Zilagyi,
quum neque inter se convenire OSSont, Sunt Secuti. In eorum Vero
locum Iosephus Comes Telehi de goli vir magna auctoritatis et in rebus Oeconomicis Sine pari, at tuo Iosephus Intgedi de Varad summus littorarum Litteratorumque fautor littoratus se ipso, rosessorum votis expetiti atque a Supremo Consistorio designati. XV. Fames et Pestis. - Bollum Carolus V Imporator solici progressu ac ventu intulerat Tureis ordinaria bolli comitivae fames et pestis misere etiam Transylvaniam vexarunt. Primum anno 17l samos totam fere provinciam ecupavit, praecipue tamen terram Siculorum; tunc collegii Profossoros pro studi0s iiivontufo et sua familia con Servanda modi supplicis Libelli stipum c0lligere necesse habuerunt. Annonae caritatem saeva lues excepit qua anno 1 is in Transylvania graSSante,
iussu Superiorum Prosessor Stephanus Gyula gigoti cum studiosis ponte eum sequi volentibus ol-Enyodinum di V Julii bivit victualibus alioquin Enyedini destituondi ob intor lictum Gubernii post insectorum
Commi intentionem cum non insectis severe prohibens. Ibidem divina miseration ad unum omnes conservati, oppidanis interea saeva lue
absumptis unde anno 1 20 tandem rodiit. XVI. Georg. Gyula Migeli succedit. - Post fata eximii viri Francisci P. Papa duo tantum rosossoralem occupabant cathedram ob exilem
proventum, ut interea rostantiae Salarissarum diminuerentur. Tandem
anno 1221 iussu Illustris es. Consistorii cum maxime ver Stephani Vessoletiyi . . de Hadad Consistorii Praesidis, tertius etiam designatus eSt, Ge0rgius Gyula gigoti gormanus Stephani Professoris rater. Qui ex
410쪽
396 I 1B. IV. 1 P. 12. QT. 18. - DE COLLEG. N. NYED FATIS. Prosessoratu duarselyensi successit Enyedinum solenniterque introductusae inauguratus per Curatorem Iosephum Inlrsedi de Varad. Cui Mathesis cum Philosophia obtigit docenda. Petro Illa i Lingua Graeca cum Orientalibus se Antiquitatibus Hebraicis Stephano G. Zigρti cum Historiaste clesiastica heologia. His adiungi coepit studium Linguae Germanicae
quod summe necessarium videbatur pro moderni temporis circumstantiis ut eous usu nobiles ad Principis ac Patriae servitia redderentur expeditiores. XVII Collegii status oreris. - Florentem in statum seductae res Collogii videbantur tam qu0ad studia quam Vero quoad oeconomica. Professores Collogii viri insignes eruditione praeclari ac seduli. Ambo Curatores viri incluti ac utilissimi alter auctoritate maxima praevalens ne e rei oeconomicae cura et peritia omnibus probatissimus. Alter optime in rei litteraria studia animatus ac litteratissimus et ipse Res omneS secundo procedere lumine adparebant. XVIII. Nonum de Leetoribus consilium. - Novum hoc tempore Dii sectoribus Collogii subro psit consilium annuente etiam Supremo Reformatorum Consistorio. Selli et ut serti Prossessoris Potri gilagyi A. 4723 fato functi salarium in posterum duobus junioribus interteriendis cederet. Qui Lectorum Professorum sub titulo varias studiosae Iuventuti traderent disciplinas ae cum se utiles publico futuros sua diligentia ante probassent, decedentibus Prosessoribus sui rogarentur. Instructio Lectoribu praescripta
sequentibus fuit conditionibus a Sup. Ros. Consistorio anno 1724 die XII Martii.
1. Quoniam ordinariis Prosessoribus Lector in hunc sinem est adiunctus, ut Scientias quas ordinariis docere non vacaret, traderet igitur necesse sest ut collatis consiliis dispicerent quid et quando Lector doceat, horaeque ita sunt constituendae ut duae quovis die Leet0ri eveniant quas ipse diligonior observet ac docendae inpleat. 2. Supremam opsendentiam abo bit a Supromo es orna. Consistorio. proximam ab Insi, etoribus Curatoribus. Cum Prosessoribus vero ordinariis
fraterne amicabiliter ne correspondini ter vi Vnt.
l. Directi0ni Iuventutis se n0n immisceat, nisi ordinariis ita volentibus, vel absentibus. 4. Eo inagis oeconomicas Collegii res non curet. Sed unice curaecordique sit utilem studiosa Iuventuti se exhibere. 5. Salarium habebit dimidiu in i dinarii Pros salarii, quo contentus Sit elapso vero anno valedicat; si vero Supremo Consistorio visum fuerit
retinere, ei rebus Collegii princitum, maneat. 6. Studii,si deinceps qui Boneficiis ea domicis fruuntur redeuntes in Patriam obligati sini per bienni uin Lectoris munere ungi, si ita visum nlustri Consistorio fuerit suaque diligentia specimina dare, quid humerivuliant quid serre recusent