Iacobi Balde è Societate Jesu Urania victrix

21쪽

conceptuum aestuosis torrentibus. moderandum nunc esse ingenium , excutiendos vel refrenandos furores. Jactabant alij callidius: facile es se nonnullis, dum fervet sanguis, in diversa &quodammodo ab humanis usibus abstracta Themata, quasi lymphatos rapi. illum Poetam magni nominis censendum , qui in certo pulcroque sed leniori argumento, stabilem pedem haud inglorius fixisset. Elegiaco stylo aliquid scribere, molli atque Ionico : hoc esse quod pervadat animos, & famam consummet. atque hoc iactantius improperabant. credo, ut periclitarentur, an ex Satyrico Lyricoque Poeta, elegia.eus fieri possem et hoc est, ex feroci vena , mitiorem limpidumque humorem Castalium, ab que spuma fundere. Quacunque mente vel amphibologia me aggressi sint amici ; parum refert. in illorum demum sententiam concessum

est.

Circumspicientem deinde materiae delectum, varige cogitationes distrinxere. Quid

enim flebilibus modis non deploratum, aut e roticis non decantatum est Thalami, horti, nemora, montes, flumina, cellae, triclinia, templa, Sepulcra; sed ante omnia Domus Veneris, Paphus, Cithera, Gnidus, Amathus, pruS, patentibus foliis disertissime celebrata sunt. Quid . quid urit, ardet, friget, gemit, ridet, salit,vernat, viret; jam olim ad claudicantem Deam delatum fuit,

22쪽

suit , per undenos pedes emodulandum. Ut

Batavorum Anglorumque amores taceam elegis vulgatos; in quibus enarrandis, omnis pene Heterodoxorum si idiosa lascivia desudat et quis non putet sacri profanique Amoris pharetram exhaustam esse Magdalenae lacrymae Scaldim, Antuerpiam , totumque Belgium irrigarunt. Romanae Spons e fletibus, post Alexij fugam Tybris crevit. Passim volitant He rotam Heroidumque Epistolae. Theophilus saltitat suam Dorotheam: Valerianus Sponsus Tiburtium fratrem. Gilimer Rex gemit,Emmanuel Sosa naufragus tremit. Polydora scrisit Alexio: Theodora Didymo, Alenia Phosphoriano, Barbara Dioscoro,Theopis a Eustachio; scilicet altera Penelope suo Ulyssi. Quin & Evam habemus protoplastam matrem, aviam nostram; tam cultum, quam dispendia terrestris Paradisi nobis luctuose ingerentem: Tiraea scribit de mundi naufragio: Sibylla de Babyloniae Turris insana substructione: Maria de Pharaone submerso : Juditha de Holoferne occiso. Jam vero Pia desideria quis non desiderat teneri amores etiam in tenerrimis legen- 'tium amoribus resultant & liquescunt. Quid igitur adderemus ad ista 3 quandoquidem decoetus assis exhaustae Elegiae videatur. amandi quidem lugendique materia semper suppetit: at ij-

23쪽

Natura ct Agnitate

redeunt. Ortum autem solis & occasum quis non descripsit Ver & .ssistas defluxere, ut tempora solent. Quin anni Quatuor Tempora , nonnemo floridis compedibus impedivit, succincte & eleganter. scires nihil superesse nisi

vetera,

Haec aliaque expendenti, redit in memoriam B. Jacoponi, ex D. Francisci Familia viri clarissimi, sancteque jucundi 8 Apologus , de Uuinque Se bis humani corporis , imperi Animae relictis: traxique in Argumentum propositi mei. Dixeram, quod quaedam apud Ovidium l. . Metamorphos. Fab. I. Haec placet, haec: quoniam vulgaris fabula non est. Fabula i immo historia Tragice verissima Cuinque Sensu hominibus Ope omnem sensunt eripiunt, & omnia Theatra funeribus implent Famosus iste Apologus refertur a R. P. Ma thaeo Radero nostro in Viridariis. & R. P. Je remia Drexelio, in suo Niceta. Lib. 2. c. o. s. s.

ex posteriore ipsa verba annumero. Virgo erat: ct huic quinque Fratres. Priamus, Pictor: alter Music me tertius, Pharmacopo D . quartus, Cocus: ultimu3, Caupo et homines exigui census. Horum serorem fecit opulentam nobi- simus unio, Hunc pauperculi fratres precibus

extorquere certatim in iterunt. M cm: n

Fi, ait, rem esse tenuem; da gemmam tuam, O

24쪽

Amma Numana, libem stertiam vitam meam. pro ea ego modos muscos faciam, quos laudes. Tu vero abi, mi frater, inquit Virgo, tantula petetio gemma mihi mea venalis non est. Pictor ut gemmam impetraret , practuram promisit, quam haberet elegantissimam.sed repulsam tulit. Illem tentavit Opharmacopola: ,msio quid nova fragrantia pollicitus : sed eadem repulsa dimissus est. Nec aliud tulit ressonsum coquus etsi sitiis cerebrum S delicias exquisiti mus sponderet. Caupo homo impudens , scires febre lecti mos lumenes, qui omnes ejus esse cuperent mariti: hac in re silertem se fore actorem recepit. Afinime placuit, qui maximam sperabat gratiam, extemplo rejectu . Hanc demum gemmam optimo obtinuit, in Tibus una thalamum denupsit Virgo. Hoc ita lacoponis explicabat: Anima, -- ea est: Voluntas gemma. Virginis fratressiniis exter res: Visus, Pictor: Auditus Musius rodoratus, Pharmacopola: Gustatus, coquus et Tactus, Caupo. sed an non infigniter delirasset Virgo etsi pro reculis mitissimis sua se gemma privasset e

OPTIMATI CHRISTO DOMINO 'at servanda. atqui nos longe stultiores sumus, vero nomine

insini: qui arbitrij nostri , seu nostra voluntatis pretiosissimum unionem, pro delicijs Farbs pro ob is narratiunculis, pro Venereis delectatiunculis, pro vitreis fractis si pupis; vere pro Scaraborembra nen tiendimus,sed turpi me abbcimus.

25쪽

c De Natura ct dignitate Ita ue hunc Apologum latius pertractandum arripui: quod viderem in molliores numeros satis apte conijci posse; si aliquem tractabilis ingenij Poetam nancisceretur. Qiuid i i-tur ego nempe ille i hactentis Romanae Fidi cen Lyrae habitus, dubius Macrorum Pinguiumque causidicus, post vanitatem explosaria, etiam 1 abacophilorum Satvricus irrisor: atque ut caetera taceam, non sine horrore Oscus & Cascus: ininio vultuosam torvitatem rigido Stoicoque carmine professus. unde merito possit meritas videri audentis tenerae Elegiae Nympharum ingredi; & delicatas aures inconditis stridoribus pulsare. Haec quidem justos in tus iniicere poterant. sed enim, nisi fallor, animum Musae, non faciem occupant. saltem tentatruum est, antequam desperandum. multorum

gloria in obscuro latet, quia ignavi prodire timuerunt. Memini cium adhuc juvenis, stylos iVet. Poetarum exhiberem; omnium exspectatione delusa, Ovidianam Epistolam primas tulisse. ergo timore vacillaturi successus seposito: unaque furentibus Archilochi jambis atque ferociae stimulis sive excussis, sive suspensis ; mi-Uoie serto cinctus, in placidum hominem rei in xu. Sic autem redii quomodo tem-

'ub VXasperarim mare, non subito ; sed

ludibunda rnora sensim recomponituri aliquam

diu si uitantis venti vestigia notantur errare in laquis.

26쪽

Anima Humana, libera. aquis, quas fluctus crispant. tandem omne steris nitur, quod turbatum erat: & ad amoenae quietis imaginem renidet. Haec origo & Argumentum scriptionis. quam in tres partes tribuimus. Pars I. continet triginta epistolas praesentes : in quibus Anima cum sensibus suis, tanquam cum ambigua: fidei ministris , subdolis amatoribusta procis certare cogitur. Caro concupisiit ad versos iritum, O Spiritus ad oersti carnem. haec enim duo fibi invicem Moer tur. Pars II. Uraniae Victricis saltem a sensuum periculoso jugo jam utcunque liberae,sacros amores refert:pios item gemitus & suspiria ad coelestem Sponsum, per elegias deducta. Pars III. in Uraniae Deo consecratae divinis spectaculis consu

mitur.

De nomine V R A N I S.

Ei Quinque sensus puellari specie exhibent,

ut passim Pictores: Animum , vel ut Dominum illorum constituunt: ut revera esse debet; nisi paullatim propudiose subigi, prosternique ac perire velit, ad siliquas & famem damnandus. Qui vero eosdem schemate virili juveniliter formosos repraesentant; ut aliqua sit diversitas sexus; Animam, tanquam muliere ortem, S de ultimis sibin pretiosam ; Dominam

que suarum rerum venerantur ac salutant ilip

te quam Ministri sensus omnes corporei, justo

27쪽

8 De Natura ct dignitate

gratoque obsequio semper, satellitum mori , stipent; tutentur ac juvent. Nos, neglecta Le ges alica, cum B. Jacopono ultimum schema eligentes, Animam producimus Reginam sui, si velit, totius Mundi: dotibus a Deo conces.sis, & in primis Libero Arbitrio , nobilem ;inembrisque instiper ad omnem usii in habilibus cinctam. Hanc ergo Vrm m dicimus. Hoc nomine insignire Animam placuit, non , quomodo Platonici delirantes philosophati sunt ;vel Origenes existimavit: quasi eae coelesti m teria decisam ; & jam ante corporis fabricam inter sidera vagam; mox in corporis ergastib-lum, propter delicta retrusam sed ut est, Spia aculum vire, a Deo ex nihilo creatum , initi sumque ; coelo debitum, coelo inserendum, ad

contemplationem rerum ecfestium conditum. Quo nomine & Musa quaedam, inter Novem, cursibus astrorum intenta nuncupatur Uranie. Accipe Origenis errorem ex S. August. a imas hominum non esse ab initio. inter caeter Mintelliopuales naturas, nec simul creatabscutoria

teneas it: sed dicimus creationem Anima,seolum creatorem nos. Item: b Aliqui dixerunt, quia Anima sursum in coelo peccaui; ct secundum si a Feccata ad corpora rursis diriguntur, si dignis mbi quasi carceribis includuntur. Hoc autem pra-pter Apostoli et i utem sententiam re uit Catholica

28쪽

uimae Humana, libera. stira Fides: seuod Animae in coelis prius vitiant, ct

conrimentur: ct illic recipiendorum corporum merita assumant. Ouemadmodum ergo Caro non redit ad homi

nes, ex quibus creata est , sed ad terram , unde homini primo formata est: ita O Pirtim non redit ad homines, a quibus transfusus est sed ad Deum, a quo illi Carni datus est. a

De Dignitate Animae Humana

Ex S. Augustino. Nisum Anima prestantior est , quam natura

Corpori3.b nam sicut Deus omnem creaturam, sic Anima omnem corpoream crcaturam , natura

dignitate praecessit. excessit multum. res stiritualis es. res incorporea est: vicina substantiae Dei. iuτisibile quiddam est. regit corpus, motiet membra,Arigit sensio, praeparari cogitationes, erigit actiones et capit rerum infinitarum imagines. c Omne quod fit Animis, in sese habet: nec ullam rem scientia complectitur, nisi qua ad aliquam pertineat disii plinam est enim quarumcunque rerum scientia. 'emper igitur Animus humanus viviti Propriam quandam habitationem ejm ac Patriam, Deum ipse m credo esse , a quo creata est. substantiam verio ejus nominare non ' m. non enim eam puto

29쪽

io De Natura si dignitate esse ex his usitatis notissue naturis, quas isti nissibus corporis tangimus. nam Ueque ex terr neque ex aqua, neque ex iube, neque ex igni, neque ex his omnibus, neque ex aliquibus horum conjunctis conflare Animum puto. Simplex anima natura dici potest; quia ex alijs naturis non est. a Anima , quam creasti Domine , non de te,sed per Verbum tuum, non ex qualibet elementorum materia,sed ex nihilo. qua quidem rationalis , intellectualis , 'iritualis,semper vivens, semper in motu: quam gnasti lumine oultus tui; ct consecrassi virtute lam-cri tui. itas ita est capax majestatis tua: quod a te sola, ct a nullo alio possit impleri. quando autem te habet,plenum est desiderium ejus: si jam nihil aliud, quod desideretur, exterius restat. dum autem aliquid exterius de fiderat: manifestum est, quod te non habet interius. quo habito, nihil est, quod ultra desideret. b Ab ha' quantitis excluditur, dum nec altitudine, aut latitudine, aut longitudine metitur. Oualitas etiam formae vel coloris ab hac secernitur: dum nulla forma,vel humavi corporis, tiel ullius coloratae rei a cribitur. haec est memorialis, quia praeterita recolit : est etiam rationalis, quia praesentia disierint: est intel- Dctualis, quia futura intelligit. Hanc esse immortalem, hinc quoque constat , quod memoriam sui apud posteros perenniter durare laboret. c Solum

a Lib. AhDq. Anima ad Deum c. go. b De cognitione vera vita. c. .c De Ecclesiast. Dogmat. c. Isi.

30쪽

Animae Numana, libere. t Ii hominem credimus habere Animam substantisam: quae exuta corpore vidit ; ct sensu uos atque in tanta viraciter tenet. a Ad similitudinem totis, sapientia facta, rerum omnium in se gerit similitu. em. unde is Philosopho definita est omnium reorum similitudo. habet squidem in se vires, quibus omnia apprehendit,Ae investigat: ct omuibus smilis existit, cum sit una. b Dum vivificat corpus, Anima est: vult, Animus: sit, Mens est: dum recolit,Memoria est: dum judicat, Ratio est: dum Oirat vel contemplatur, Spiritus est : dum tu,Sensus est.

De Dignitate Animae Humanae

ut Christiana est.

Ex S. Bernardo.e anta est nobilitas Anim Christum grauis habere Sponsimi Atellige dignitatem tuam,

nobilis creatura: quoniam non filum insignita es Dei imagine, verum etiam decorata uitiatae. onsidera ergo nobilitatem tuam: quoniamsicut Deus est ubique totus, omnia viviscans , omnia

modens S gubernans. ct scut Deus est , oisit 'sapit: ita tu secundum modum tuum es,v s es Apis. SAut in Deo tres sunt pes ,rater, Fra. bus,