Indagatio naturae sabbati et quietis Novi Testamenti auctore Johanne Coccejo accedunt veterum et recentiorum testimonia

281쪽

II PHILIPPus MELANcHTHON in locis: Communibus. Praeceptum de Sabbatopraci id pue concionatur de ministerio docendio,

a ministrandi cerimonias divinitus insitu- tas. Ad eam rem is aliquis dies desinatus. Πις rincipali sententia pertinet adomnes homineI

282쪽

1co TESTIMONIA homines is omnia tempora , quia est lex natura Caterum de abrogatione septimi diei, constat, abrogatisceremoniis Leviticis, etiam hanc ceremoniam esse mutatam, ut clare L. cirur Col. a. Non quar allegoriam hujus

Iracepti , sed trado propriam praecipuam sententiam. Nec enim leve aut exigutimosus es conservatio miniserii divinitu insit uti. III. CHRIs TOPHO Rus P EZΞIIus in Arg. Resp. Theol. p. 3. p. 169. addit: autem Sabbatum dieiseptimi ceremoniale Deinde Paulm aperte praecipit: Nemo vos iudi cet, sec. Et rationem addit Cyma sunt, brafuturorum corpus autem Christ. Fuit igitur Sabbatum typus rerum , γε per

Chrisum impleta sunt , videlicet sancti eationis nostra per Christum qua consi ii in remissionepeccatorum se donatione Spiritu is sancti. Haec res significata postquam sexhibita, cessat jam typus Postremo Apo

li ex consensu totius Ecclesia autoritate Apostolica, ut in signior esset memoria resum rectionisDomini , exemplum extaret Chrisiana libertatis mutarunt diem septimum , ut ex hisoria Acyorum o Pauli i- solis consat, prima die suam nominarunt dominicam , publico congressus in Ecclesia novi Tesamenti celebratos esse. Et legibus Imperatorum posea solemnitas illius diei eo firmatafuit. IV. Cain

283쪽

ito tars est veterum eremoniarum. Ita

que Christi adventu abrogata fuit. Di- cisne , praeceptum hoc ad Iudaeos propriessecure, ideoque temporarium duntaxatfuisseἶ empe , quatenu ceremoniale est. Uid ergo subesne aliquid praeter ceremoniam' Tribu ex causis datumsuit. Cedo mihi eas' Ad diritualem quietem figurandam , ad conservationem politi Ecclesiastica, adser-

orumsublevationem. 2'uid per Diritua -9m quietem intelligis Dum propriis operi-ἷusferiamur, quo eius in nobis sua opera peragat. Ea porroferiandi rati, Si cara nem nostram crucifigimus h. e. renunciamus nostro ingenio, ut spiritu Deiguhernemur. An idyeptimo quoqite die ierisatis est', iam continenter. Nam, ex quo semel caepe- rim in pergendum es toto ita cursu. Curia ergo ei insignificationi de sinatur certi dies' Nihil necesse est per omnia congruere verio larem cummitra, dcc Videaminiam, quatenus ad nos flectet hoc mandatum. Luo

284쪽

1 1 EsTIMONIA ad eremoniam, quion in Chris extiterit ejus veritas, abrogatam esse dico. Quomodo'Nempe quia mortis ejus virtute vetus noster homo crucifigitur, nosque excitamur in ira novitatem. Quid ergo expraecepto nobis re

sal Ne sancta insituta, qua a piritualem

Ecclesia politiam faciunt, negligamus pra- sertim ver ut sacros conventus ad audiendum Deisermonem ad mysteria celebranda, adsolennes preces sicut erunt ordinati frequentemus. Atqui nihilne amplius Aura nobis conducit Imo vero Ad suam enim veritatem revocanda est ut scilicet insiti iucorpio Chrsi, factique eius membra δε-

namus apropriis operibus atque ita Dei gubernationi nos resigneminV. Verba Catecheseo Heidelbergensis nota sunt Mea delibavimus in Indagatione

nostra. VI IURAE IN uri Ceremoniale seu externum Sabbatum est certum tempus desinatumin Ecclesia miniserio verbi admin rationi sacramentorum seu publico cuia lui di vino, se vacationi ab aliis operibsu. Et hoc est duplex, immediatum mediatum Immediatum, quod immediate erat a Deo institutum praeceptum Ecclesia in Veteri Testamento Mediatum, quod Dem1nediate per Ecclesiam consiluit m N. I samento cujusmodi es primi se dies hepδε- madis, qui dicitur Solis,seu rectiks Domini-

285쪽

cus, quem Ecclesia Christiana iam inde a tempore Apostolorum observat pro die septi

i opropter resurrecyionem Domini. Brevius. SMatum eremoniale est duplex, aliudve ieris , aliud novi Tesamenti. Vetus erat

a rictum ad diem septimum, eius observario erat necessaria si cultus Dei. Novum pendere arbitrio Ecclesia, qua elegit diem primumpropter certas causam eseis es observandus ordinis causa: se ne opinione necessitatis, quasiab Ecclesia oporteat eum r-mario non alium Caetera ibi vide. Haec etiam Festus Hominius in Thesauro suo.

Cui addidit R. D. Spihardus opinionem D Junii p. m. quae sin aularis est lectorum merito permittitur judicio. Idem addidit v I Acta Synodi Dordracena .

jam posuimus. De iis ita dicit D. VValaeus operum p. 276. Synodus Nationalis Dordracena, quum pos peregrinorum Theologorum discessism, con- iroversia si jam tum essent oblata, easdem plene decidere, cum alteriuspartu condem- 'atione suifori esse non iudicavit. quia ea ad alias quoque Ecclesias Reformatasperri-nerent sedeam moderationem adhibendam consilinius iudicavit, ut sententiam eam, alii disceptationibus missis, utriquepartia commendaret, in quam utrinque deputati, τὸrti arbitris consitutis, consenserant. moderatio, quita etiam hodie maxime pro-

286쪽

is TisTIMONIAbanda sit, neminipacis Ecclesia ac veritatis divina studioso dubium esse debet. VIII Affert etiam D. Spiliardus notas Belgicae Versioni adiectas Col 1 16. Nequiis vos judicet. . . in parte fest, aut novilunii aut sabbatorum in hanc sententiam: Hiis intelliguntur tria anniversarias a. .. utpernovilunia menstruasesia, Nurn. 18:II. I per verbum abbatorum abbata annorum pracipue hebdomadale quatenus ea cerem nialia erant Exodiso II ev.

ap qua per adventum Christi abrogata sunt , ratione san Zitatis eorum eximia majoris , quam habebant per insitutionem divinam: ut o quoad significationem eorum o necessitatem manquam Chrisiana Ecclesia ei iam aliqua festa pro libertate Chrisiana observareplacuit ad recordationem singularium beneficiorum Christ, adeolendum Deum juxta praceptum ipsius auditi Uerbi usu Sacramentorum, publicis oeommunibusprecibus ac hymnis, ct eleemo i Onarum erogatione , c. Ad quos dies tamen conscientia Chrisianorum jam non est ad risia nisi boni ordinis retinendi causa, o ad se invicem in Chrisianis coetibus per adhortationes mutuata magis magisque di

fandum o confirmandum mod aliis imi

temporibus potes feri, ubi ordine bono feri potest. Vider Cor. G:ap. c. :a3 dcc.

287쪽

vostolorum temporibus prima septimana ad hunc finem semper es observata. Vide

IX. Sententiam D. Riveti&D Th sit in indagatione nostra attigimusci etiam D. V Valari verba subinde citavimus. Nominavimus etiam D. Danarum. Cujus verba alii recitant. D. Comari etiam sententia est notoria Neque operae est plura auectorum verba describere, praeter ea Perhin si, quae commemorat Valarus. p. 292. Bicli ἀ-endum est, quatenus abbatumsit eremoniale quatenus morale. Primo ceremoniale

o rigida illius observatio, qua fuit typus

significans internam sancy cationem Dei, qua es veluti quies peccato. Exod 3I: IJ. Ezech ao: a Praeterea significavit bea-ram illam requiem coelorum G 66:23. Hebr. .: S. v. o. Sabbatum quoqt e ceremoniales, quatenus diesato, id es, septimo a creatione mundi , satisque eremoniis fuit observandum. Num a Sos. Iam vero in Ecclesia Euangelica desiit eremonia Sabbati, Col. a. Io. ditatum erit ab Apso lis in diem octavum Actor. 2C: .&c Putat

Peri insus, Apostolos instituisse, ut prima quae est octava instituerentur lennes, universale congregationes , citra tamen onus rigida observationis ocii.

. In nuper Synodo Hollandiar Austra-M lis,

288쪽

lis, quae habita est Lugd ini, haec Aes is inserta sunt Artic. 19. de Sabbato Per occassionem uim Articisti Fratres Hagie; se ediderunt responsionem suam ad secundi m membrit Gravaminis, de Supersi-rionibus circa Sabbatum nominatim petenies, ut Pos Acta Synodi Nationalis Dor ira- cena de Sabbato, verba Catechi mi, se- solutiones aliquot aliarum S 'nodorum intintim colligerentur,atque ita renovarentur confrmarentur, eo ne , ut certum quid

de Sabba: ct ejus observatione ab Ecclxetin mur, , quod ea etiam teneantur, donec sensus mandati de Observatione Sab-bari in Synodo Nationali determinetur ea ramen lege, ut nulla in re culpa videatureon rahi profanati a bari. Hac occasione Lecta sunt Resolutiones quaedam nodorum, puta Rotero mensis ioai Art. .s Uel ei-niensis Oas. Art. a. Dorsacen Ioa . Art. - . Visumque es Synodo, ut sex regula Synodi Nationalis Dor iracena , Verba Catechi mi, o dictae Resolutiones repeteren-rur, renovarentur, O confirmarentur, ver

hos enim excerpta ct Acris inserta Praetereuntur verba Catechismi, ut nota. Sequitura Artic. 8 Synod Rotero lamensis is a I. Luoad I Gravamen de Sabbato,

iudicavit Synodi utile, ut Classes, in quibus quoad hoc aliqua di cultas esset uti se rimoveretur, interim sequantur Consilium

289쪽

RECENTIORUM. 267S nodi Nationalis Dor racena, donec saqua si in Synodo Nationali plenius conside retur. S uod Consilium in his vi ilis continetar. Eas jam in Indagatione nostra posuimus 'Ita tamen, ut si quis sub obrent: hartim regularum velit urgere nimis preci in observantiam, qua resilia Iudaicam supersitionem , cu in exempla in hoc Coetu prolata sunt, qua S nodus

his redistis non contineri, e cum e ro ars, tales monen os se, non tanίumir 'n inse

rant aliis tale; a sectam, ab ea e

sant i Et, ut, adulteriorem in Eccle is mole sirem se inquietationem praecavendam Classes atque e iam epulati Synodi in Examinatione Studiosorum Candidatorum inter caetera hocpuncrum observent. II. Art. a. Synossi se einiensis io 26. CV oad a. 3. Gravamen , de diversis Jententiissuper observatione Sabbati, Clas sis, qua hac ravamina edidit, apertiit anete omnia rationes, quibus motafuit ad ea eden da, ct eo ne etiam demo ravit aliquos artici os excerptos ex nonnullis seripiti sermonibu in his partibim non ita pridem disseminatis; qui videantur egredi aut etiam incurrere in Regulaspositas in Synod Nationali inserta Art. S. nuper Synodi Eotero mensis. Declaravi etiam dicta Classis, se inponendis hisce ravaminibus non Dectasse certos homines huius regionis, quos vo-M 1 luerit

290쪽

1c EsTI MONIA luerit notare sed tanti ni quietem communem Ecclesiarum Belgicarum, speciatim Eccles a Rotero lamensis, ob rationes inpublicum prolatas. Re in timore Domini expen a judicavit Synodus, Classem, qua emis diris Gravamina, idoneas rationes habuisse, eique gratias egit. Porro visum est, ito principalis cau a, de Observatione Sabbati, pertineat ad judicium Synodi Nationalis, propterea eo remittendast, iux-ra Articus 3 S. Synodi Rotero lamensis. Interim , quandoquidem de Observatione Sabbati insolentes quadam opiniones irre

punt di seminantur , piorum conscientiis

turbandi ct illaqueandis Exempli causa, C uod non sit licitum die Vacationis etiampo finitum publicum exercitium cultus pluviis diebus frumentum inveheres idque potius in agro corrumpi sinendumsit Item, S uod observatio Sabbati non admittat uialam relaxationem O honestam oblectationem , qua apta sit spiritumis ortu hominis recreare, neque pugnet cum usiopracepto Dei ct alio tempore licita sit Item, quod per Sabbatum, quod sicut quidam di-

eunt duretpera . horas, ne verbum quidem liceat loqui, quodpertineat a promotionem quotidiani Uri operis aut vocationis; quin, quod ne cogitatio quidem circa id debeat occupari. Aliaque multa similia. Ideo placuit, ut Ecclesia diligenter atten