Consolationis philosophiae libri V Anicius Manlius Severinus Boethius ejusdem Opuscula sacra cum integris notis Joh. Bernartii, Theod. Sitzmani et Renati Vallini acced. Petri Bertii praef

발행: 1671년

분량: 399페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

Nubila mens es, Vinctaque eis,

Polli timorem.J Senec. in Med. v. 2. si femineos metus. statius lib. r. Sylvar. qui pec ore magno Spemque metumque domas titio fulimis omni Exemptusfatis, indignantemque i Eis

Fortunam

non anxia mentem

ANICII MANLII SEVERI NI

CONSOLATIONIS

PHILOSOPHIAE

LIBER SECUNDUS.

ARGUIIENTUM LIBRI. Rheto, cis ratἰonibus perse de Philos Ma , immerii Boetium 'ribrisfortunis desideri. teneri Fortunae defriptio ejus ad Boetium adlocutio istum m infelicem sit maxima adhu elicitatis parte be. tum humana ejusdem Felicitatii se . false descriptio ea n non esse infortuitis , non in disitiis , non in dignitatis ui ac potentia , non in gloria fama quandoque adcosam fortunam, illem esse.

I. Osthaec paullisper obticuit, atque ubi attentionem meam modesta taciturnitate collegit,sic exorsa est Si penitus aegritudinis lusu caussas, habitumque cognovi,fortuna prioris affecti, desiderioque tabescis; ea tantum animi tui statum, sicuti tu tibi fingis, mutata pervertit. Intel

ligo multiformet illius prodigii fucos, d c usque

112쪽

cum iis,quos eludere nitatur, blandissimam familiaritatem , dum intolerabili dolore confundat, quos insperata reliquerit cujus si naturam,mores, ac meritum reminiscare, nec habuisse te in ea pulcrum aliquid, nec amisisse cognosces. Sed, ut arbitror, haud multum tibi haec in memoriam revocare laboraverim. Solebas cnim praesentem quoque , blandientemque virilibus incessere verbis, eamque de nostro adyto prolatis insectabare sententiis. Verusia omnis subita mutatio rerum , non sine quodam quasi luctu contingit animorum Sic factum est, ut tu quoque paullis per a tua tranquillitate discesseris. Sed tempus est, haurire te aliquid ac degustare molle, atque jucundum, quod ad interiora transmissum, validioribus haustibus viam secerit. Ad sit igitur rhetoricie suadela dulcedinis, quae tum tantum recto calle procedit, clim nostra instituta non deserat; cumque hac, Musica, Maxis nostri vernula,nun C leviores, nunc gra tores nodos succinat. Quid cst igitur 6 homo, quod te in m cstitiam , luctumque dejecit novum credo aliquid inusitatumque vidisti. 'Tu fortunam putas erga te esse mutatam Z erras.

Cumis, quos .ialere nititur, viis a ris miliaritat m cxercet. J Bene II S. cundition. Nor. calor omittunt conjunc ionem . Idem. Bland ima familiaritatem. JPub. Syria S: Fortuna cum blanditur captatum venit. Idem.

Subita mutatio. J Videtur imitari illud Eurip. δε μι bcολοι λυπηροήν.

ινο, qui sti aliquando uocatusfuit, Aterba res se mutatis. Unde interrogatus Bias, 'ς,

F inquit , fortiis mutation m pirum triti tertiis. Diog. Laert in eo. Pub Syrusi Gravius nocet, quodcMnque inexpoetum accidit.

Seneca lib. de Provid. Magis urgent saeta inexpertos Vall. Musca nunc te vi res, nunc Pa ei modos siccinat. J Musicae laudes, ejusque vim pulcerrima Epistola exequitur Cassiodor. 2. Varlar. O . Sit m. Iaris myri et eruula. J SS. adit. Florent. Vernacula quam voculam etiam Martianus Capella utitur in pr. lib. 6. De N ipt Philologiae mirnaculae Bromiales ti tos cachinnos concinis admodumtulcresingultibus Idem. Tu se fortunam putas erga te esse mutatam, iras. Non male tamen in scriptis suo e probo item sensu ruforti nam putas erga te mutatam an Beria. Tu si fortunam erga te putas esse mutatam, Griu.JLonge inclius II S. Ritters h. Tu

113쪽

cate propriam potius in ipsa sui mutabilitate constantiam ' Talis erat, cum blandiebatur, cum tibi falsae illecebris elicitatis alluderet. Deprehendisti caeci Numinis ambiguos vultus Quae sese adhuc aliis velat, tota tibi prorsus innotuit. Si probas, utere moribus, ne queraris ' Si perfidam perhorrescis, sperne atque abjice perniciosa ludentem. Nam quae nunc tibi est tanti causa metu roris, haec eadem tranquillitatis este debuis et Reliquit enim te, quam non relicturam nemo umquam poterit esse securus Antero tu pretiosam aestimas abituram felicitatem & cara tibi est fortuna praesens, nec manendi fida, de cum disces erit allatura maerorem Quod si nec e arbitrio retineri

divina Providentia. Idem. Si diam te horrescis. Non male MS E furi spersidam perlorreycis Idem. Abjice pernici se Pud nlem. Non praetervolat me scripta lectio pernicio

ludent m. Beria.

Mam quae nunc maeroris tibi caussita iri si . MSS. ita transposita habent haec verba : Nam ouae nunc tibi es tanti

His Ner ejus more Ghac natura js. JΜs hibemper eous sunt mores, ista natura.

idem. Tulli eνat eum blandi batur. ΜSS. Pitters h. -δεσι α auctior Talis enim erat, cum bland Idem.

eben bii ac numinis ambiguos vultus. Apulejus lib. . Subibat me, non de nihil veteris priscaeque doctrinae viros xisse ac pronunciosse cacam prorsus exoculatam ess fortunam sua semperio

ves ad malos ignos confekat. nec un quam iudici quenquam O talium eligat: immo vor cum his potifimum tu , quos,p ocul si videret fugere debe et quodque cu uolis est extremius, varias opiniones, immo contraeia nobis attribuat ut magus boni ibi fama glorietur innocentissimus contra noxio um more te latur.

Non videtur hic nobis omittenda vetus pictura: sculptura Fortunae , quam his verbis exprimit Hidorus Pelusiota libri.

114쪽

potest, calamitosos fugiens sacit, quid est aliud fu

ga , quam futurae quoddam calamitatis indicium Θ Neque enim quod ante oculos situm est, suffecerit intueri. Rerum eXitus prudentia metitur: eademque in alterutro mutabilitas, nec formidandas fortunae minas,nec exoptandas facit esse blanditias ' Postremo aequo animo toleres oportet, quidquid intra fortunae aream geritur, cum semel jugo ejus colla submiseris.

Quod si manendi, abeundique scribere legem velisei, quam tu dominam sponte legisti, nonne injurius

fueris, de impatientia sortem cX acerbes, quam Permutare non posis Si ventis vela committeres, non quo voluntas peteret , scd quo satus impellerent, promovereris. 7 Si arvis sic mina crederes, seraces inter se annos, sterileisque pensares Fortunaa te regendum dedisti, domina moribus oportet obtemperes. Tu

Neque quod ante oculos situm. lia snsiodor. Var. II pist. 8. rudent a LEOminus si azer etiam qua non ut Mutur emergere. Quo nomine laudatur Ulpianus IC. nam recte rebus uti praesentibus , ac futura prospicere solerterpoterat. Ita enim Zosimus Hist. libro r.

Idem a P νem aequo inimo toleres oportet. JNS. Eit tersi, tote are oportet. Idem. Scriberclegem eiis ei, quam tu Dο-

Impilentia friem exacerbabis, quam termutare non sis. Horat. I. CaIm, leuius fit patent a uicquid corrigere se nefas.

Quo flatus impe eret. JMS. Rittersit. impelierent. Idelia. Si arvis mina crederes, feraces in res annos. Editio Norimb. 1 arvissimina traderes,sertiles interio. Quae lectio non omnino fastidienda. Nescio tamen, qu modo magis recepta placet. Nam tu pra Carm. 6. libro pruno dixit: qui larga negantibus Sulcis femina edidit.

Feraces inter se in Osserio Memia sares Sicamp. Alexander loquitur in l. 8 licet. C. de Locato&cond. Si ex pro sum non es in locatione ut mos regionis post labat ut siqua lue tempsalis,vel alia caeli iti damna accidissint, ad onus tuum

pertinerent, qua zeneruntfίνilitates, ubertate aliorum annorum repensata non

probabuntu d c. Vide&l. Is ex conducto. g. Papinianus. D. eod. Item Pindar. Nem. Od. vir Manil lib. . Arist. lib. a. Rhetorio. Ambros contra Relat.

115쪽

Tu vero volventis rotae impetum retinere conaris p

At, omnium mortalium stolidissime, si manere incipit, fors esse desistit.

Haec cum superba erterit vices dextra,' Exaenuantis more fertur uriri; 'Dudum tremendos aevaproterit rcges,

Superba dextra. Seneci in Med. x et O . ceptris superba qui quis admovit ma

nus. Idem.

Et astuantis. M S. Ersuri. edit. Basiliens ex fluantis, quae voae reddenda Boetio. Ita in Curi libro cy. de rebus gest Alex Magni Tertia ferme hora erat, cum flata vice Oceanus exaestuans inzehi coepit, retro fumen urgere. Quod primo coercitum, deinde vehem ntius pulsum, majore impetu aduersum agebatur, quam tor rentia praecipiti alie incurrunt. Idem.

More Euripi. Huc referendum Graechm proverbium, quod exstat apud suidam : υχ' οριπ Fortuna Euripus Seneci in Herc. Oet. s. 779. Euripus,' a flectit in abit gu , Septemque cursus flectit, o totidem refert. Idem.

Dudum. J Significat hic subito , t Iico, statim. Sic in udum p apud

auctores accipitur. Unius duntaxat utar testimonio Seneca in Medea, s 9 . ruunstrumque s uixi, horribile , am

In nidos faec a proterit Ra s.' scribam locum Ammiani Marcellini ex lib. I . de fortunae inconstantia ludo insolente quem ludere pertina solet, qui mirifice hosce versus illustraverit. Loquitur autem de Caesare Gallo . U-mptu, in amplisimum in gium, et sebius ejus motus expertus cst,

qui ludunt mortalitatem naucis ebentes

qu zam tu sidera,nunc ad Cocyti profundumergentes cujus rei cum innu erasu ex

Ratho lem Siculum ex gulo regem, Dion sum gentium quondam terrorem Corinthi litterari ludo praefecit. Hac Adramittenum Andriscum in 1 Ionia natum ob Psei,dophilippi nom n e:exit Persei legitimum silium artemfcreariam ob quarendum docuit ictum. Eadem lancinum simperium Numantin s , summa atrocitate

Veturium, Claudium Cors sis rauit, irritati Carthaginis uulum istius iniquitate Pompejus uel quaestum Magni ex rerum gestarum amplitudine cognomentum , ad spadonum libidinc in AEgypt truci

datur. Et funus quidam ergastularius ferius ductaetit in Sicilia fugit os suam spicndido loco multi nati, eadem rerum Domina conni ente , mixtati genua funt amplexi vel Spartacit quot capita qua horrue re gentes , funesti carnifes absciderunt 3 Alfe intincula ducitur, alter inj ratae pr. Qitur pol Hali , alius abunam culmine gustalis excutitur. 'uae omnia se scirequisiit .im velit quam aria fontis a duo, arinarum numerum idem dispiens montium mi erasci utari poterit Conser cum his insignem locum de rerum humana

rum ii constantia, tui est apud Philonem libro de Iosepho Porro ea pluribus in Fortunae potentiam pigrammatibus adscribam hoc loco unicum Luciani, quod extat in s. Anthol tit. πινχί

116쪽

16 CONsor ΛΥ. PHILOSOPH. Humilemque victisublevato a vultum; Non ilia sero auait ' haud curat letus, Ultroquegemitus, dura quo ecit , ridet. Sic ilia ludit, sesu in probat vires, Suique magnum ' monstrat ostentum, si quis satur inistratus ac felix hora. 1 II. Vellem autem pauca tecum fortunae ipsius verbis agitare. Tu igitur an us postulet,animadverte. Quid tui homo ream me cotidianis agis quereli. Quam tibi secimus injurianis Quae tua tibi detraximus bona 8

Ουθῖνον, 'πιαλάχία αν επις τοὶ , Quod si in Latinos versus transtulit

'ii tersitusius o Idmiranda alet ludens Fortuna patra

zeprimi elatos ossit ad alta humiles. Id. Apercilium ac fusumo tibi comprim i auris .amvis jam det uti sumina plena antis A, picis se soleat qucνcus platanosque

proceras,

Non albam aut juncum se mere ventus humi. Idem.

Humilemque icti J Senec. inThyest. inis ex potente fiat, ex miser potens, Fluctuque regnum casus ad duos rat.

Idem a mut curatfetus. DIIS S. aut curat.

Beria.

tinum ludum ti limus. Iudus fortuna'.

Cassiodorus lib. I. Var Epist. q. της ninoetistiuitates; ovectus , oriana lAd ad apicem fascium repentinis succinionibus

einuavit Horat. I. Carm. Od. 2. Hei nimis longo satiate ludo.

qtio in loco itidum pro b Eo posuit. Ab m. Monstrat, tintum. J B. Augusta. 24.

De Civ. Dei cap. 8. Eorum quoque nraculorum muli tudo I Vcit quae monstra, ostenι , portenta , prodigia nuncupantur. recolere commemorares elim.

ca ri, id Γ, futura pradicant. De duobus Oilentorum generibus vide L. 38 ff. de V. S. Idem.

volat ambiguis. Hu is alis hora. P ec sti Pris sat vel, fortuna em. Idem a Tu igitur j, sale an maἀ. ν-tere. Ita in Edit. Pulmanni, du recentiss. Fr Raphelelagi legitur. ΜSS. item Norinab in Basil. Edition. rectius animadeterre. Id na. qn jus postulet anima erte. mane lectionem ut ictu db veram in conte. tum recepi vulgati inePle anima υρὲ

117쪽

Quovis judice de opum, dignitatumque mecum pos . sellione contende. Et, si cujusquam mortalium propritim quid horum si monstraveris, ego jam tua uisie, quae repetis,sponte concedam. ' Cum te matris ex utero natura produXit, nudum rebus omnibus, inopemque suscepi, meis opibus fovi, ω, quod te nunc impatientem nostri facit, favore prona indulgentius educavi, inanium, quae mei sunt juris, siluentia, &splendore circumdedi. Nunc mihi retrahere manum libet; habe gratiam, velut usus alienis non habes usque relae, tamquam prorsus tua perdideris. Quid igitur ingemiscis nulla tibi a nobis est allata violentia. Opes, honores , ceteraque talia mei sunt juris Dominam famulae cognoscunt mecum Veniunt, me abeunte discedunt. Audacter assirmem, si tua forent, quae amissis conquereris, nullo modo perdidisses. an ego solam eum jus exercere prohibebor Z Licet caeso, proferre lucim

Fg jam tua. J Lipsit codex, ego ea

duxit nu um ibus omnibu/. MSS. Edition Nor. Plor non habent voculam ex His autem Boetianis stre geminum

illud Q Sereni capite 9.

mihi ct abere manum libet. JPub Syrus: Iecis se Fortuna,cit reposcit, uod ιdit. Et alibi: Fortuna usu dat, mancupi nihil.

Idem.

ά rih η. unquam te quicquam perdi dis' dicit , si didisses. Filiolu Obii, , edditus est. Praedium et ereptum 3 annon id quoque νεdditum ' Cui autem nisi Deo ejusque voluntati, d bonitati quae

re δείδε,-- ά- τωα. Cum Deus ea, quae dedit , repetit, non ultro reddes 3 non ut Plato ait meditaberis, non modo mori. sie i excruciari, exsulare. verberibur affici, omnia inique reddere aliena δEpictetus idem apud Arrianum diis i. lib. iv. Ut sit nimirum quod ait Iobus, 2 - τὸ istis fum de utero matris meae, nudus reciertar Puc. Dominus didis, Dominus absulit sicut Domin placuit. ita facti sit nom n Domini benedi-cctum Vall. V umj- exercere prohi-osor. J SS. prohibebor. Siza n.

118쪽

s CONsoLAT. P; ILoso PH. Iucidos dies, eosdemque tenebrosis noctibus condere. licet anno, terrae vultum nunc floribus frugibusque redimire, nunc nimbis frigoribusque confundere jus est mari, nunc strato sequore blandiri, nunc procellis ac fluctibus inhorrescere. Nos ad constantiam,nostris moribus alienam, inexpleta hominum cupiditas alli abies Haec nostra vis est, hunc continuum nudum ludimus. Rotam volubili orbe versamus, infima summis, summa infimis mutare gaudemus. Ascende si placet, sed ea lege, ut ne, cum ludicri mei ratio poscet,descendere injuriam putes. An tu mores ignorabas meosῖ

Nesciebas Croesum regem Lydorum Cyro paulloant formidabilem , mox deinde miserandum rogi flammis traditum , missi, caesitus imbro de sensum p Num te praeterit Paullum Persi regis a se capti calamitatibus pias impendisse lacrymas Q i id tragoediarum clamor aliud deflet, nisi indiscreto ictu fortunam

Itidum ludimus. J Plautus in Pieudolo Act. I. c. I. Ludi me ludo tuo. Idem. Fotam O lubili orbe emamus. JVide ni imitari illud Tibulli lib. 2. Eleg. . V satur celeri ν iezi orbe rotat. Veteres , ut Fortunae inconstantiam exprimerent, quod volubiliter errando nullo in loco certa tenaxque permaneret, apertius demonstrarent, Rotae eam insidere finxerunt, subinde itae revolvi. Sed Tittacus Fortunae scalam Mitv lene dedicavit, quo adumbraret repentinos ejus ascensus Q descensus. Vid. Alian lib. 2. Var Hist. cap. 29. Ide sciebas Croesummis caelitus -- ιγ des sum. Ausemius de Ludo Septem Sapientum succinctis versibus paene totam de Cloel Historiam commemorans, inter alia haec ponit verba

Clamore magno te Solon m , nuncupat. sua voce clarus motus , extingui jubet Gyrum per omnem si maidcntem tyrum. Et commodum p ultis imber nubibus

Epr fit ignem , c. Idem.

in tri duxit. Ide m. regis. J Regis scilicet Mace donum, imi Paul. Emilius Irit inphavit ut legere est apud Liviurn lib. XL v. Z Plutarchum in vita milii ubi inedia e confecisse , aut certe ob ereptum somnum interiisse scribit Pi latchus Vulti hin re

119쪽

Cere

in adolescentulus V τους - ους.J Apponam verba D. Thomae Aquinatis, quibus simpliciter citraque pompam hunc locum ita explicat Homerus violens sendere mutabilitat in oriuna, scribit in domo Imvisjacere duo dolia vini innum boni, alterum mali. Et omnes intrantes domum de utroque oportcbat gustare fed quo ampla de bono,quosdam cro plus de malo. Et hac d scripti publice , in gebatur Athenis in templo Ioetii 4 b L lius studuit adolescens, icut ipsi' satur de Scholarium discipliina. Ter domum autem Iovis Homerus significabat mu i semo peν duo dolia pro peritate ni detersitaten Somnes qua V unt in mundo de utroque1 ant quidam plus de prosperitate , quidam plus de ado insitate. Haec D. Thomas. Q ioniam vero dulcius ex ipso fonte bibuntur aquae, non omittemus ipsum accedere Homerum ejusque versus sub scribere , qui leguntur Iliad. ou

T- κροκη βου ἔρως:ς πικρονα λαν λοι - , Quae ad hunc modum Latina secit Eo-banus Hessus:

gram

gnte fores, primoque domus in limine coeli, v. 1int muneribus dandis mortalibπι. Sris Plena, bonis aliud, te oribus irid abnudet E qu bus, ut oluit, Deus omnia ortibus aquis Di hibuit generi humano, mul omniami cns, Nunc bona, me mali nunc laeta, tinnc lance cunda, Cui mala contigerint, cura hunc exponis: iniqu a T. Mibus aerumnis , miserique laboriἴus

V. te enim, que diis gratus,ncque gentibus ustis. SitZm. Nonne adolescentulus , hi του - θους,τ μ ενα καλων , Fb προν κροκοδε, in Io:is limine ' cere, dieis,3 Id sta Duo dolia, alterum bonorum , alterum malorum. Respicit fabulam quae in Homeri Iliad. ω oratione Achillis ad Pria

Δυ του - ους. Certum est hic Boetium attingere eos Homeri versus l. sa - Δοιαὶ γάρ τε αῖοι bis κέα

. , Dolia quippe ουis duo sunt in limina primos Donis plena, malis unum, melioribus it d. versum secundum se legit plutarchus lib. Πῶς - τ νεον πτ ημμ- οικέει Κηρων εμπλ ο6ὀyVDλῶν, ταρEt haec Platonicorum mens est, animae, postquam in haec inferiora lapsa est, datos ob corporis societatem motus sibi cemiarios atque inter se maxime dii

120쪽

cere didicisti Quid si uberius de bonorum parte sumsisti quid si a te non tota discessi quid si haec ipsa mei mutabilitas justa tibi caussa est sperandi meliora Θ Tamen ne animo Contabescas, cintra Commune omnibus regnum locatus, proprio jure vivere desideres. METRUM II.

Si quanta rapidis flatibus incitus

Ponti versat arenas,

Aut quo sesiferis euita noctibus o sidera fulgent,

Tanta undat opes, nec retrahat manum Pleno copia cornu,

Humanum miseras haud ideo genus Cesset sere querelas. I uamet is ota libens excipiat Deus Multi prodigus auri,

dentes quos qui ratione rexeri g. - , Hle ixerit 1, qui autem his se dederit ἀλκιο , in) e. Hinc Maximo Tyr differt. XXXu fontes sunt ejusmodi

virtus ammi atque improi it M. Eum vide.

Cui convenit V illud Prophetae regis

Psal Calix in manu Domini in i meri silenus mixto Imo' longe illud Diphili apud Stobatum verius est, Fortuna nobis, tanquam Iathos siccantibus, i unum bonum infundat, tria mala . fundit. Vall. S est iris edita noctisus sidera. IVeniuste siderum matrein Nost cincinygetat, quod etiam fecit suavissimus Tibullus L 2. Eleg. I. Iudιie Jum nox jungit equos, currumqu sequunt Ar Matris lasci sdera Zachoro.

ad quem locum vide quae post M. Anton Murcium Var. Lect. lib. . cap. 2. attulit L Dusa filius dii ma lino copia cornu. Senec. in Medea, de Venere : Quaeda b Est νis foedera gentibus, E cornu retinet diu te copiam. Statius in Sylvis qua tibi cunque beato

Larga d dit Fortuna sinu. Prudent contra Symmachum: faxa istit ceris V derat, unguentoque lares humescere nigros, Formatum Fortuna habitum cum diuite

SEARCH

MENU NAVIGATION