Consolationis philosophiae libri V Anicius Manlius Severinus Boethius ejusdem Opuscula sacra cum integris notis Joh. Bernartii, Theod. Sitzmani et Renati Vallini acced. Petri Bertii praef

발행: 1671년

분량: 399페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

L P m II. 7 imis , ac dolore tabescit hi id dicam liberos consulares, quorum jam , ut in ad aetatis pueris, vel paterni, vel aviti specimen elucet ingeni, Cum igitur

praecipua sit mortalibus vitae cura retinendae, ' o te, si tua bona cognoscas, felicem, cui suppetunt etiamnunc, quae ita nemo dubitat secariora Quare sicca jam lacrymas. Nondum est ad unum omneis CXosa fortuna, nec tibi nimium valida tempestas incubuit quando tenaces haerent ancorae, qua nec praesentis solamen, nec futuri spem temporis abesse patiantur. Et haereant, inquam , precor illis namque manentibus, utcumque se res habeant, enatabimus.' Sed quantum decus ornamentis nostris decesserit,

vide S.

1 uid dicam liberos consulare , quo rum jam , ut in id aetatis pueris , es p.

te is vel Ulti 'ecimen eice ingenii ' Iure ambigas , cur filios suos consulares nominarit Boebius, cum in fastis eo rundem consulatum non reperias , ipse fateatur pueros uille video dici possie appellatos consulares , quod patrem consulem habebant; icut consulis uxor, i mitia consularis dicitur. Et tamen sustinet assensionem meam

ipse Boetius, apud quem Plidosophia

hoc eodem libro, prosa ria. Si quis e-νum mortalium fuc re, inquit udum ea iit, inis uendus habet pote itne id si me

moria luci, quantumlibet tar entium ma

si um mole dele cum duos a iter con tes isse Oi tuos domo provehi sub se cientia patrum , si ple is alacritate idisti cum ei em in curia curules insidentibus , tu re giri laudis ora oris ingenii gloriam aeuu-- - merui ii Haec certa , clara , nec dubium quin vere Consules fuerint. Fasti nihil movent, cum fieri possit ut suffecti fuerint non ordinarii Consulis, nec mirum ideo si in fastis nomen non relatum illud nexum injicit quod inter pueros. Vidinatis nodum, d solvemus Dum moribus antiquis stetit res Romana virisque annaria leges viguere,

sub Imperator bus quod libuit saepe licuit. Tacitus Annal. r. De Augusto. Caim ac Lucium in familiam Cisirum induxerat , necdum posita puerili praetexta

principes Quen uti appida i , destrina e Consules , specie recus otii lagi antisiin

cupiverat. Quid cupiverat' et recerat. Romae marmor de Ca joci u M. PO

PULUS. COS. CR FAVIT. IN NOS NATUM.

X Di I. Denique ut omne posticum occludam, Capitolinus in Gordiano iuniore exert L hic sit, besii Blestitii fuit , in altit, cum esset delatu Gordianopae sconsulatus. Quid haeres principes re aut destinatione is , scio sed J ideo eadem ista prosa ita Philosophia , exi mium hunc Inorem respiciens, Munus , inquit usiiun quam to commoda exat , , sui t. Bernard. O te sit tua bona cognosias , felicem. JVirg. r. Georg. s 7.4 QOf rt atos nimium suasi bona norint,

sit Z lia. Ore uti uenaces haeren'. M s. Rit-teis h. a uoniam tenaces hase irat ancora, Idem

132쪽

vides. Et illa, Promovimus, inquit, aliquantum, si te nondum totius tu se sortis piger. Sed delicias tuas ferre non possum, qui abesse aliquid tuae beatitudini

tam luctuosus atque anxius conqueraris. Quis est enim tam cornposita felicitatis, ut non aliqua ex parte cum status sui qualitate ri X et uri Anxia enim res est humanorum conditio bonorum, de quae vel numquam tota

prOVeniat, Vel numquam perpetua subsistat. Huic census X uberat, sed est pudori degener sanguis. Hunc nobilitas notum facit, scd angustia rei familiaris inclusus, esie mallet ignotus. Ille utroque circumfluus vita in caelibem destet. Ille nuptiis felix, ' orbus liberis, alieno censum nutrit heredi. 'alius prole laetatus, filii, filiaeve delictis maestus illacrymat. Iccirco nemo facile cum fortunae suae condit1one concordat inest enim singulis, quod inexpertus ignoret, CYpertus CX horreat. Adde quod felici simi cujusque delicatissimus sensus est, et, nisi ad nutum cuncta suppetant, omnis adversitatis insolens, intinis quibusque

Menandcr: Salvian lib. . De Gub. hi cumiserti h: s tempora , ut nudus haletur magis nobilis , qua nqui es plurimum di etes. His addi possunt notata ab Andr. Tiraquello in Lib. de Nobilitate, cap. ῖ.dcas in quibus accurate inquirit In generis piamio perdatur Ob paupertatem Sitem. O stis libepis. J Theseus ad Senec.

O farctis orbitas annis malum. Quintiliata. Declamat. f. Curi ego ua vem in rerum alitr. po e reperir , quod ωιita: ace, bius videtur ' Vetus superstitio in tutela Orbonae orbatos liber sparentes esse credidit, de qua Arnobius Ad ver Gentes,Cyprianus de Ido lis Idem lieno censum uexit medi. Hoc se ii divitias pollectori invisas esse ait

Sνασκον δι ς γ ω τ . Et enandcrtri item esse rem pronuntiat, si quis in relati a me herede suo moriatur.

vide Andta Gais l. i. observation Iaa. ElusNodi vero tortunam expertus est Quintilianus, qui in Praefat. lib. 6. ita flebilibus modis conqueritur Nos mi seri , scuti cultis es p., hisnuenti Pa

opus aliis paramus , aliis . e inque x M. Idem

Alius prole Gratus, fili filio de lictis maestus iliaci iω.is. J Exempla huc pertinentia vide apud M. Anton Mia retum in Ethica Aristotes s libro primo e quae notabo infra ad Leti . . libro .

133쪽

que prosternitur, adeo pereXigua sunt, quae fortunatissimis beatitudinis summam detrahunt. Quam multos esse conjectas, qui sese caelo proximos arbitrentur, si de fortunae tuae reliquiis pars eis minima contingati Hic ipse locus, quem tu exsilium vocas, incolentibus patria est adeo nihil est miserum, nisi cum putes: contraque ' beata sors omnis est aequanimitate tolerantis. Quis est ille tam felix, qui cum dederit imp tientiae manus, statum suum mutare non optet Quam multis ' amaritudinibus humanae felicitatis dulcedo

respersa est quae si etiam fruenti jucunda esse vide

tur, tamen, quominus, cum Velit, abeat, retineri

non possit Liquet igitur quam sit mortalium rerum misera beatitudo, quae nec apud aequanimos perpetua Imrdurat, nec anXios tota delectat ' Quid igitur mortales extra petitis intra vos positam elicitatem p Error vos, inscitiaque confundit. Ostendam breviter

tibi summae cardinem felicitatis. Estne aliquid tibi teipso pretiosius Nilii , inquies. Igitur si tui compos fueris, possidebis quod nec tu amittere umquam elis, nec fortuna possit auferre. Atque ut agnoscas in his fortuitis rebus beatitudinem constare non posse, sic collige:

Beata fors omnis a s. nimitate cle lxantis. J Prudentius in P Sy aomachia ita loquerilem introducit Patientiam: lex Lal et i liui Nostra genus besti , I A. ias , omnemque

Militian, rabidas tolerando extinguere

lib. 2. cia p. 29. Ouid aliud, nc2iore, tib iphilosophaerum monent , quam ut in nobis ais in i sis nitamur lia autem omnia,

'Vae extra nos , ex raque utrum animum

134쪽

collige: Si beatitudo est summum naturae bonuna ratione degentis, nec illud est summum bonum, quod ripi ullo modo potest quoniam praxellicid, quod nequeat auferri manifestum est, quod ad beatitudinem percipiendam fortunae instabilitas aspirare non possit. Ad haec, quem caduca ista elicitas vehit, vel scit eam, vel nescit esse mutabilem ' Si

nescit, quaenam beata sors esὰ potest ignorantiae ca citate Si scit, metuat necesse est, ne amittat, quod amitti posse non dubitat quare continuus timor non

sinit esse felicem. An vel si amiserit, negligendum putat Sic quoque perexile bonum est, quod equo

animo feratur amisium ' Et quoniam tui demis, cui persuasum atque insitum permultis demonstrationibus scio, menteis hominum nullo modo se mort*lei. cumque clarum sit, fortuita in felicitatem corporis, morte finiri dubitari nequit si h cc auferre beatitudinem potest, quin omne mortalium genus in miseriam, mortis sine labatur. Qiuod si multos scimus beatitudinis ruchum non morte Olum, crum

etiam doloribus, suppliciisque quiuii se, quonam modo praesens vita facere beatos potcst , quae nusseros transacta non esiicit ZMRTRuM IV.

uisuis volet perennem Cautus ponere sedem, S abiisque, nec sonori

Sterni

Si nescit, quaenam beata οπι, Πιθο- est ignorantiae cis itate. Auctio M'. Pitters h. se fit, quaenam biota ἐν esse

Sta illisque nec sonori. Stabili , id est colastans,inapavidus Stabri apud Valerium Flaccain libro secundo sabilem quando optima Dc aiant animum m audacia carptis. Idcm.

135쪽

Sterni fatibus Euri, Et fuctibus minantem Curat 1 emere Pontum;

Montis cacumen alti, Bibula vitet arenaΥ.

'ILud protervus Auster Totis viribus urget, Hae pendulum solutae Pondus ferre recusant. Fugiens periculosam

Sortem sedis amoenae, Humili domum memento Certus gere axo. uamvis tonet ruinis Miscens aequora ventus, 'Tu conditus quieti Felix robore algi, II,

x Euri J Agellius lib. 2. cap. 22. aliu

Hac spe subibit gurgitis tumidi minam. Idem. . Ontis cacumen alti J Senec. in Agam. s 9O.&seq.-- nubibus Usis Inseri caput turris pluzio apula Doro dens que nemus argens umbras annosa idet Robora favi feriunt celsos Fulmina coltis. Vid. Virgi Li. Georg. ubi Iuppiter corusca dextra fulmina molitur, aut tho, aut Rhodopen, aut alta Ceraunia cales, De- cit. Idem.

turos excipiunt Notos, Insini ore minas, Imbriferumque Corum.

I alti vinio semper excipiunt )Vης Rupemque faxis vasta disimentem feta, suam:is quiet γει berant fiuctus maris, Imp ita sic excelsa Fortuna haecnt. Idem s Humili domum memento. Nimis longum foret omnia ex Seneca huc quadrantia asscribere vide ipsemet in Thyesti & seq. in Oedip. s. 89o. in Herc. Fur. f. 09 in Octav. s.88 .&alibi passim. Idem. suam vis tonet ruinis Virgil. r. neid. In Eurusque Notusique ruunt Et l. Georg-At istae departe trucis cumfulminat,

. cum

Eurique Zephyrique tonat domus idem.

136쪽

Sed quoniam rationum jam in te mearum fomenta descendunt, paullo validioribus utendum puto Age enim,s jam caducati momentaria fortunae dona non essent, quid in cis est, quod aut vestrum umquam fieri queat, aut non perspectum consideratumque vilescat py Divitiame vel vestri , vel sui natura pretiota sunt pQ sed earum potius, aurum ne an vis congestae pecu ni Atqui haec est undendo magis quam Oa CC rvando melius nitent siquidem avaritia semper odiosos, claros largitas facit. Quod si manere apud quemquam non potest, quod transfertur in alterum: tunc est pretiosa pecunia, cum, transata in alios largiendi usui sinit possideri. At eadem si apud unum, quanta est ubique gentium, Congeratur, caeteros sui opes fecerit Et No quidem tota pariter multorum replet auditum; Hippolyt ria 9 in Tityest s. 46 .

in Agamemn. f. IOO. Idem. AEtheris iras. J Sic AEquoris ira apud Val. Flaccum lib. 2. -- quos se/nere Test,

I cc Geticapotuere manus, aut aequoris irae. Idem. -υmentaneafortuna dona magis arridet scripta lectio, momenta, ia. BCrn.

Apul. lib. s. Metam. Necsunt enim beati, quoλum Hsitans nemo no vit Cassiodor.

plet auditum Lucretius lib. a. quo vocem Me corpoream comminit ira: : T aderi a dictam ope unum perciet

aures

Om rubus in populo ni sum pra Ovis ab ore:

137쪽

transire non possunt ' quod cum factum est, pauperes necesse est faciant, quos relinquunt. O igitur an

gustas, inopesque divitias, quas nec habere totas pluribus licet, ad quemlibet sine ceterorum paupertate non veniunt In gemmarum fulgor oculos trahit' Sed si quid est in hoc splendore praecipui, gemmarum est lux illa, non hominum: quas quidem mirari homines vehementer admiror. ' Quid est enim carens anima motu atque membrorum compage, quod anim tae rationabilique naturae pulcrum esse jure videatur ZQuae tametsi conditoris opera, suique distinctione postremae aliquid pulcritudinis trahunt, infra vestram

tamen e X cellentiam collocatae, admirationem vestram nullo modo merebantur ' An vos agrorum pulcritudo delectat udii ' Est enim pulcerrimi operis pulcra portio. Sic quondam sereni maris facie gaud

mus: sic Caelum, Sidera, Solem, Lunamque miramur.

Num te horum aliquid attingit Z num audes alicujus talium splendore gloriar An vernis floribus ipse dia

L multiti Ptur Uoces et x una repente

aures

Obsignans sumam vobis , clarumque fο-

Duod cum faciam se,paut res. IMq. itters h. uod cum Dictumst. Idem. Paupe/es necesse se faciant. Pub. SyrusQLucrum in damno alterius fieri non potest. Idem. Io gemmarum fulgor. J De Gemmarum vanitate Tertullianus de Habitu Mulieb. Alcim. Avitus his versibus V gligit hierii ides riparum margo lapi As, Et quas miratur mundi 'iciantia gem mas. Idem. Viside stenim carens animae motu. Vide B. Augustin. lib. II. De Civ. Dei, P. I 6. Idem. Animae motu atque membrorum compage.' In Ss saltem anima motu atque compae . Idem. porum pulcritudo vos delectat. JQuomodo Socrates astum Alcibiadis. divitias multos ue agros post lentis re luderit, lege apud Alian. lib. J.Var. Hist. cap. 2 8. I m. e ulcer imi ri pulcra ρον-tio. Vide Andr Tiraquellum de Nobialitate cap. . Phocylidcs:

Quod Phocytideum nihil loci habuit

apud veteres Germanos, de quibus Caesar 6. De Bello Gallico. Idem. Sic coelum . dera c. miramur.'Vide quae notavimus ad Metr et i f. X. de . 2. I. idem.

138쪽

stingueris aut tua in aestivos fructus intumescit ubertas Quid inanibus gaudiis aperis quid c X terna bona pro tuis ampleXarisam umquam tua facietisse fortuna, quae a te natura rerum fecit aliena Terrarum

quidem fructus, animantium proculdubio debentur alimentis. Sed si, quod naturae satis est, replere indigentiam velis, nihil est quod fortunae affluentiam petis. Paucis enim, minimisque natura contenta est: cujus satietatem si superfluis urgere velis, aut injucundum, quod infuderis,fiet,aut noXium Jam vero pulcrum variis fulgere vestibus putast quarum si grata

intuitu species est, aut materiae naturam, aut ingenium mirabor artificis. An vero te longus ordo famulorum

facit esse felicem' visi vitiosi moribus sunt, perniciosa domus sarcina, ipsi domino vehementer inimica sin vero probi, quonam modo in tuis opibus

aliena

Idem

2 uri natura itis est. Horat Carm. 3. Od. 16.-- multa petentibu D sunt multa. Die 1i, cui Deis obtudit Pa/ca quod satis es manu. Lucret. lib. . Ouodsi quis vera vitam ratione gubfr-

net;

Divitiae grandes homini unt i cre

parce

e siquo animes neque enim est unquam penuria paγeti. Idem. Paucis enim minimisque. Manilius in princ lib. 3. Cumque fui parvos uino natura reposcat Materiem si uimu magnae per Ota ui

uxuriamque Acris emimo, luxuque rapina a

Et summum census precium e l. ' dere

censum. Solari mortales animos, curasque ovate,

Totque sive vacuis vitam destille quire-isit. Idem. Ti. rum .iriis fulgere sibM. JLucret. lib. 2. N e calidae citius dicedunt corpore te es Textilibus si pi Iur i, ostroque ubenti Iacteras , quam se plebita in veste cubandum p. Quam mordaciter Solon ditissimo Regum Croeso, preciosissimis compto ii duviis, responderit, indicat praetet Herodotum Diog. Laert. lib. I. Idem. An vero te longus ordo mulorumfacit eis felicem quis vitiosi moribus sunt. JMS Ritters h. an vero longus o. ff. e. f. 2 sis moribus sint. Idem 6 Pernicios domus sarcina. Cui sententiae congruunt verba illa Varronis Ephebo seu et Ἀνης apud Nonium , ede mihi plures dominos servi comedere quam canes. Quodsi A. - οccupasset, , ipsi pilus suos canes comedisset, nunc non sis saltatoribus in theat Ofibula. Qui locus sic recte emendatur e vetis cod. Nonii in auo non fieret, ut in hactenus editis , sed fabula optime vara tum fuit. ΣαPi nicios domus f rcina. J S. Ersuri. perniciosa domus ipsarcina SilZm.

139쪽

hil horum, quae in tuis computas bonis, tuum esse bonum liquido monitratur. Quibus i nihil inest appetendae pulcritudinis, quid est, quod vel amissis doleas, vel laeteris retenti. Quod si natura pulcra sunt, quid id tua refert Nam haec per se a tuis quoque opibus sequestrata placuissent. Neque enim iccirco sunt pretiosa, qui, i in tuas venero divitias sed quoniam pretiosa videbantur, tuis ea divitiis annui nerare in luisti. hud autem tanto fortunae strepitu desideratis Fugare, credo, indigentiam copia quaeritis. Atqui hoc vobis in contrarium cedit. Pluribus quippe adminiculis opus est ad tuendam pretioso suppellectilis varietatem' verumque illud est permultis cos indigere, qui permulta possideant contraque minimo, qui abundantiam suam naturae necessitate, non ambitus superfluitate metiantur. Itane autem nullum est proprium vobis, atque insitum bonum, ut in externis, ac sepositis rebus bona vestra quaerati Z ' Sic rerum versa conditio est, ut divinum merito rationis animal, non aliter sibi splendere , nisi inanimatae su

pellectilis possessione videatur Z Et alia quidem suis

i Mid est, quod am fis doleas ei laeteris. AIS. quid est quod , vel amisi do

S qu strata. Id si separata, livisa, seiuncta. Hoc verbo, isquil, no G mo a deducto, usi sequioris aevi scriptores Arnob libro . Adv. Gentes Guibus furore mentit fous a/ pc B is anita. circumplicatis vos angitibus Cissiodorus lib. I. Variar. 3. Omma bona fui sunt coniuncta cum siu tibus e necis edit is virtus , cruae seq- ratur a praemio. Inde se qui alim pro separatim,divissim, apud eundem 4. Variar. t umeratis orsitani questratim principis bona' abunde praedica sobolem, qκ ejus laudat auctor m. Idem. Uermultis indigere eos, qui ermultas' ident. J Horat. q. Carm. Od. 9.

PH PQ ero , ilium timet. Cassiodorus . variar. 39. Paritia as,orte punita est,ut cum multa rapiat fmper egeat plura in hanc sententiam habet Seneca Philosophus. Et plura annotabo infra ad prosam . lib. 3. Idem. 4. Sic rerum Ouditi est. Alimior lectio S. Rit tersit se rerum res ux cotidiri est. Idum.

140쪽

S CONSOLAT PHILOSOPH.

contenta sunt ' Vos autem Deo mente consimiles, ab rebus infimis eae collentis naturae ornamenta aptatis; nec intellagitis quantum conditori vestro faciatis inju riam. Ille genus humanum terrenis omnibus prae stare voluit vos dignitatem vestram infra infima quaeque detruditis. Nam si omne cujus ti bonum,

eo cujus cst, constat esse pretiosius, cum vilissima rerum vestra bona esse judicatis , isdem vosmetipsos vcstra aestimatione summittis: quod quidem haud

immerito cadit. Humana quippe naturae ista conditio cit, ut tum tantum ceteris rebus, cum se cognoscit,

plicius iniri Trach. Et eos etiam nobis naturae lex divitiarum tetaninos statuat, Non es rise, non sibi e non algere. Tefam ni sitimque epesias, non es necesse, nil liminibus, nec supercilium grave, o coniunt lissem etiam humanita tem pati maria tentare, nec sequi co ira. virabile sit quod na ira di

Seneca epist. Iv. Ea igitur falsa bona quae Platonici fortunae quidem commoda, non ver simpliciter ira nuncupant dum animus noster esse vera bona credit, credendo ea exquirit, exquirendo veris se eis privari moleste fert ideoque omni od possi det bono ea praestert, se lae miserum donec iis perfruatur existimar. hinc servitur potentia opibus omnique alii uino. os vero seu nimia latio, cum quis ob earumdem rerum e marunt possessionem superbi illa inflatur quern, quia id minime cum moderatione judicio facit, in vanitatem et in stipientiam labi necesse est quod nimirum plus

lius Ital. lib. r . de homine Cui rati magnae calfili finis; et mentis Muneressent concessam cum Pindarus eri . Od. 6 initio Hinc de Oppian αν πον

vocavit humanum geni Halicu

tic. lib. . c. 7. ubi v. c. RitterSh. Commentaria. Alim. Ide Icnus humanum t rrenis onans us

pr lare et luit. Augustin. l. LI. De Civ. Dei, cap. 6. In is frum hom:num aestim

tione , 'Drum certe natura tantae tatis , plerunque carius compara tir equus, quam privus : gemma, ut amfamula Idem.

Nim somni cubasiue cu ies. J S. Ritters h. Nam quodcvj 7ue bonum , id eo cujus s. Idem. Ckm se coonfit. J Cognitii sui ipsius , quod est praeceptum vere divinum, duo apud philosophos complectitur, ne se infra dignitatem suam homo deprimat ne se supra naturaria Ciam effirat. Utriusque ita id praeceptum peccati una causa, falsitam de rebus uticium. ταπεινωσrs enim illa, seu nimia demis sio fit, cum timemus quod timendum non est v delicet aut hominem animi impotentem , aut divitia mina laeturam; cum tamen vitae nostrae studium esse po-

SEARCH

MENU NAVIGATION