Opera;

31쪽

I9tim ipse paterfamiliae , precatus deos, Caelumque suspiciens, ter sim gulos tollit, sublatos, secundium impressam ante notam , interpretatur. Si prohibuerunt, nulla, de eadem re in eumdem diem , consultatio : sim permissum , auspiciorum ad ue huc fides exigitur. Et illud quidem etiam hic nothina, avium voces , volatusque interrogare. Proprium genti equor una quoque praesagia a monitus experiri publice aluntur iis leni nemoribus' ac lucis , candidi nullo mortali opere Contacti, quos pressos sacro curru sacerdos , ac reX, Vel prina cep civitatis , Comitantur, hinnitusque ac fremitus observant. ec ulli auspicio major fides, non solum apud plebem, sed apud proceres, apud sacerdotes. Se enim ministros deorum, illos conscios putant. Est Malia observatio auspiciorum, qua gravium bellorum eventus explorant. Ejus Is gentis, cum qua bellum est, captivum quoquo modo inter' ceptum, cum electo popularium suorum , patrii quemque armis committunt victoria hujus, vel illius, pro praejudicio accipitur. XI. D minoribus rebus principes consultant, de malo a ribus omnes cita tamen , ut ea quoque , quorum penes plerbem arbitrium est, apud principes pertractentur . Coeunt,

PATERFAMILI pG Etiam matresfamilias consultavisse patet ex loco Caesaris Beli. Gall. Ι, o, quem attuli su Pra cap. 8.

Auiu J Inde in Concilio Leptinensi nunc sines , anno . C. 7 s celebrat . in indiculo superstitionum quae prohibentur , agitur de auguriis elia: ium , vel equorum, vel boum sercoribur, vel sernutatione. Hartaeim , Concilia Germanice , Om. I, pag. I. PROPRiu GENT 1. Proprium quΟ-que Persarum, qui teste Herodotorali num. 8s- ω, Darium , hinnitu equi regem declaratum salutarunt. Memorat quoque libr. I num. 89 in exercitu Cyri equos sacros, candidos Eugatum Xerxem anteibant equi sacri da

religionis docet Justinus I, Io. Nam 'flem Persae unum deum esse credunt, 'equos eidein sacratos ferunt. Rugianorum quoque sacerdos auspicia ex equo candido sumebat, ut videre est apud Saxonem Grammaticum Hoc cit.' Iiso EM NEMORIBUs Sacris nemoribus ac lucis., COMM1TTUNT Inde singularia certamina, te dueis, ferocia ac superstitionis monumenta , diu tamen tamquam Dei judicium habita. Qua de re multa habet Cl. de Montes quieu, Esses t des Loiae XXVIII, 17. PERTRAcTENTUR J Insignem hunc Iocum ci arte politica summum tractat Cl. de Montes quieu, si rit des Loiri, VI , ii Tale libertatis auctoritatis temperamentum Germanicis in silvis fuisse repertunt miratur; MAnglos inde hausisse politicam imperii sui formam docet. Illam a Tacito exprese

32쪽

nisi quid fortuitum subitum inciderit, certis diebuς, cum

aut inchoatur luna ', aut impletur: nam agendis rebus hoc auspicatissimum initium credunt . e dierum numerum iit nos, sed noctium computant '. Si constituimi, sic On-

dicunt nox ducere diem videtur. Illud e libertate vitium, quod non simul , nec ut jussi conveniunt, sed, alter,

tertius dies cunctatione coeuntium absumitur. Ut turbae pla-Cuit , considunt armati . Silentium per sacerdotes, quibustum coercendi us est, imperatur. MOX rex, Vel princeps, prout aeta cuique, prout nobilitas, prout decus bellorum prout facundia est , audiuntur, auctoritate suadendi magis,

quam jubendi potestate. Si displicuit sententia , fremitu

aspernantur sim placuit, frameas concutiunt . Honoratissimum assensus genus est, armis laudare.

sam audatamque iam vidimus supra

Annal. IV , ἶ- INCROATu LUNA J De nova una vide Julium Caesarem Beli. Gall. I, 3o, Iaudatum supra Ap. 8. CR pDυNT J Adeo antiqua δ apud Cinnes populos pervulgata lunaris potestatis fama , quae ne in hac quidem literarum luce penitus ex hominum animis exolevit Quam insanae vires lunae tribuerentur, vide apud plinium, II, 99. Noc DUM OMpUTAN Hoc primaevae antiquitatis monumentum. Nec a diebus , sed a noctibus coepta tempo ra , Genes. I, 3. Galli, ut ceteri barbari, id obliti, se omnes a Dite patre Prognatos radicant , idque a Druidibus Inocitum dicunt ob eam causam spatia om-ci temporis non num ero dierum, sed Π0 rium 'iunt, O dies natales, , mensium C annorum initia se obserνant, ut noctem dies subsequatur , ut Caesar, Beli. Gall. VI, 8 Antiquitatis memoria exstat inveteri sermone Gallico an uici, pro hacnodie, seu hodie, ut Sirmondo, Pith Eo, aliisque probatum. Inde vetus o muta , comparoi dedans es nuicta. Sic CONDic UNT tim tempus quo quid faciendum constituunt; quo in Jus veniendum condicunt; non tot dies, sed tot noctes constituunt condicuntve Sic in Lege Salica it. XLVIII inter

decem nosses Tit L. in Oses XL. ealibi passim noctes pro dies usurpantur.

, UT TURBAE PLACUIT Melius, ut tum

ba placuit. Id est, satis numerosa visa est. Vide Nola d Emendationes ad cap.

CONsi DUNT ARMAT J Medioque in campo Horum adhuc conciliorumma nent vestigia immensis lapidibus conspicua. Vide Cl. Mallet , Introductio di'Histoire de Dan emarch, pag. Ioa δέ seqq.

Huc quoque referendum videtur Britannicum Stonehenge , jam memoratum supra Tom. II pag. 75. Ol. 6. In iis vero conciliis videmus originem nostrorum conciliorum quae sub Merovin-giis nostris regibus dicta sunt te champade Mars sub Cario vingiis , es champs de Amici deinde es Cour plinteres de Noe , de PEqum ac demum es tau

FACUND1 Es PMagna est apud barbaros eloquentiae vis. Inde de Canadensibus populis Ρ. Creuxius , Hi toria Canadens , pag. 69. Quibur es dicendi

Pis a natur concessa , dominantur ni rum , prasuntque Ceteris , pluribu , paucioribusν , ut cujusque major minorν est eloquentia. FRAMEA eo Nc Ur1UNT PHoc armo

rum sono Civilis orationem approbo tam vidimus supra Hist. IV, I.

33쪽

XII. 1 CE apud concilium accusare quoque, discrimen capitis intendere. Distincti poenarum e delicto proditores transfugas arboribus suspendunt 8 ignavos, ocimbelles corpore infames ' Coeno a palude , injectae insuper Crate, mergunt. Diversilias supplicii illuc respicit tamquam scelera ostendi oporteat, dum puniuntur, sagitia

abscondi . Sed c levioribus delictis ' pro modo poena

equorum pecorumque numer convicti multantur : pars

ioariae, a Baa iere, proditionis reus, a Francis, Bajoariis Langobardis, Saxonibus, & reliquis in concilio praesentihus, capite damnatus est. Sed Caroli Magni clementia , accisis crinibus

Melie monastica indutus, in monasterium trusus est. Vide eruditum Eccar dum, De Rebus Francia Orientalis,d Om. ARBOR 1pus UspENDUNT Ut ibi vitam inirent. Unde si deponerentur gravis erat poena. Vide Nota dc Emendationes ad cap. 2. IGNAVO ET IMBELLE J Vidinuis

supra cap. 6 infra quoque videbimus cap. 4& I. ignavos&imbelles vixisse se, sed squalidosi probrosos, ut talesia omines decet. Qui sunt erso ignavi illi desimbelles, quorum flagitium d-pitale est 'Existimaverim eos esse, qui, dato militiae nomine , ad bellum non Proficiscerentur. Vide Julium Caesarem, Beli. Gall. VI, et a Postea edixit Imperator Hlotharius in lege Longobardorum, libr. III. Tit. XIII. Leg. Quicumque liber homo a Comite suo fuerit ad-m0Πitus , aut mini stris fur , ad patriam defendendam , is ire neglexerit , , exercitus superpenerit ad filius regni vastatio-Πem , et ad contrarietatem faelium no strorum , capitali subjaceat sententiae. Illud crimen adhuc summum est apud Canadenses barbaros Vide . de Charievoic Iourn alii torique d'un Oage dansi Amgrique Letire XIV pag. 2I7. Porro

cum proditorium, tran Stagarum , ignavorum Mimbellium odiosissima essent scelera flagitiave inde, si immerito objicerentur, atrocia erant convitia. Huc

spectat e Salica , Tit. XXXIII. de conpitiis. leg. s. Si quis alterum coli ac

qui faciunt sol. III, Gallicae monetae ii bras 39, culpabili judicetur leg. 4. Sequis alterum leporem clam erit, CCXL en.

qui faciunt solid. I, Gallicae monetae libras 78 , culpabilis judicetur. CORPORE NpAME J Flagiti uiri illud apud Germanos adeo fuit pudendum , ut vel ejus nomen viro objecisse gravissime plecteretur. In lcge alica, Tit. XXXIII de Convitiis leg. I.

Si quis alterum innitum ossaret, I ALS,

Gallicae monetae libras is , culpabilis judicetur. FLAGITI AB corani J Egregie dictum Flagitia enim vel poena discuntur. Publica autem fama crescit horror scelerum Turpia sunt flagitia, iniqua scelera. Inde Livius XXXIX, 6. Minus tamen set, si flagitiis tantium esse mi nati forent ipsorum magΠd ex parte edecus erat' a facinoribus manu , mentem

fraudibus ab inuis ient. In lege Burgundionum Tit. XXXIV. Ieg. i. Si qua mulier maritum suum , cui legitime junctas , dimiserit, necetur in luto.

LEvIORIBU DELacris Ne ita levia tamen delicta credideris lis enim annumerantur homicidia , adulteria furta , aliaque id genus plurima , ut constat ex Germanorum legibus ipsoque Tacito infra cap. I. Verum ut cognoscantur quaenam essent illae delictorum poenae, proponenda sunt exempla , quae vide in Notisin Emendatio

nibus ad cap. 2. PECORUMQUE NUMERO Eae tunc solae opes, ut dictum supra cap. s. os te accessit argenti aurique copia. Inde in lege Salica cenae Omnes pecuniariae sunt. Mansit tamen pecorum usur, Et

34쪽

multae regi, vel civitati, pars ipsi qui vindicatur, vel propinquis ejus exsolvitur Eliguntur in iisdem conciliis & principes , qui jura per pagos vicosque reddunt. Centeni ingulis ex plebe Comites, consilium simul Mauctoritas, adsunt. XIII. NIHIL autem neque publicae neque privatae rei

patet ex lege Saxonum, Tit. XVIII. Solidus 6 dui lex unus habet duos tremis es id elit, bos XII men sum , et odiis Cum agris: alter solidus tres tremi se , id est bos XVI mensum majori solido alio compo itiones minori homicidia componuntur. Ibidem

A L. Peria LX. . . quadrimis Omelius quadrimus bos , duo solidi e duo boi es, quihus arari potest, quinque solidi r os fontis tres solidici a ca cum itulo , solidi duo bsemis plura adhuc in ad Germanorum mores intelligendos praestantissuria docebunt i ges Ripuariorum , quas Vide in Notis i Emendationibus ad cap. 2. Solidus autem Saxonicus duorum tremissium valebat Gallicae monetae libras ferme . Solidus trium tremissium valebat easdem libras A. FAR MULTAE Multa illa passim in lege Salica appellatur sed i , id est lya V quod solveretur reo vel civitati , quasi tutoribus firmatoribusque pacis ac securitatis publicae. Hac de re egregie dis seruit Cl. de Montes quieti in pri des Loiae XXX, 2 o. At idem Cl. Scriptor,

Io . it. Cap. 9 Opinatur Germanos

adlaue mille in statu naturae tempore Taciti. Cui vix astentiar. Ubi enim reges, ubi civitates, ubi reda seu multae , quae regi, Vel civitati . ubi midri gilda id est certae compositione , quae ipsi qui vindicatur, vel propinquis ejus exsolvantur, ibi desit status naturae ibi dominantur leges, ibi vigent legum imperia. ET RaN cipps paucis explicanda civilis Germanorum οἰκονομία. Erant divisi in populos. Alii re nabantur , ibi reges erat iis placuit civitas, quae prima est reipublicae forma cibi principes. Reges regno , PriΠCipe ci Uitati praeerant. Tum in regnis, tum in civitatibus rem militarem restebant duces Populi autem dividebantur in pagos. Sic Semnones centum pagis habitabantur, ut dicetur infra cap. 9. Helvionum gens quingentis pagis incolebat, Plin. IV

is bingulis pagis unus erat princepS, aut potius come , qui jura reddebat. agi, ut notatum est supra cap. 6. Pag. I s.

sub dividebantur in Vicos , seu Hun

dredas, quae centenae centuriaeve dicebantur , quod centum illas continerent in Uno quoque Uic unus erat ex plebe comeS, aut potiu centenus , qui centenarius appellatus est Coram centeno centenariove minores causae dirimebantur Coram comite causae Omne tam majore , quam minore S, O

gnoscebantur ac judicabantur. Inde in lege Alamannorum , it XXXVI leg.

i. Conventus secundum antiquam consuetudinem at in omni centenci coram Comite,

aut suo Mis coram centenario ipsum placitum fat. Et in Capitularibus Caroli Magni&Ludovici imperatoris, II 79.

Ut pullus homo in placito centenarii neque ad mortem , neque ad libertatem suam amittendam , vel ad res reddendas, et mancipia judicetum; sed ista in prossent id comitis,

vel Ebrum nostrorum, judicentur Penes illos comites, centenarios consitum erat& auctoritas ut patet. Centeni autem a Tacito dicti sunt Comites ex usu Romanorum , apud quos honorum nomina erant Caelar, Legatus Caesaris ac

comites legati Vide Digest libr. I. it. 11. de injicio Adssorum leg. 4. Tempora

autem con Ventuum placitorumque Gallice, es platiis ira determina lex Alamannorum, Tit. XXXVI leg. r. Ipsum placitum sat de sabbato in sabbatum, aut

quali die comes , aut centenarius Poluerit

a septem in septem noctes, quando pavparvas in proxinci r quando autem melior es post 1iri noctes at conventus in omni centend,s ut superist diximus. Sub dio, loco paulo editiore , ulmo , quercu , aliave densa arbore obumbrante , conventus celebrabantur.

35쪽

GER ΜΑΝΙΑ.

ris, quam civitas suffecturum probaVerit. Tum in ipso concilio, vel principum aliquis, vel pater, Vel propinquus scuto frameaque juvenem ornant ' haec apud illos toga , hic pris mus juventae honos ante hoc domus pars ' Videntur, mox reipublicae Insignis nobilitas, aut magna patrum merita, prin

cipis dignationem β etiam adolescentulis adsignant. Ceteri robustioribus si ac jampridem probatis aggregantur me rubor inter comites 7 aspici Gradus quinetiam, ipse comitatusa habet judicio ejus, quem sectantur magnaque δ comitum aemulatio , quibus primus apud principem suum locus principum, cui plurimi acerrimi comites Haem dignitas,

hae vires , magno semper lectorum juvenum globo circum-

ARMAT AGUNT Ipsique iudices armati. Inde in Lege Salica , Tit. XLVII. leg. i. In ipso Matho , id est, placito, seu

conventu judiciali scutum habere debent. Morem illum retinuere populi omnes Germanicae originis Apud eos decoris urbanitatis ei in publicum non Prodire , nisi gladio accinctos. Contra Uero Romani tantum in bello armati. JUvENEM ORNAN Haec questris nobilitatis, lachea aleri , avorum nos trorum memoria celebratissimae initia. Filii regum a regibus exteris arma accepisse videntur. Inde cum Audo in Gepidorum victor , a Langobardis incitaretur , ut cum filio uo Alboin, victori participe , pranderet, id negavit scitis enim, inquit, non se apud nos consuetudinem , ut regis Alius cum patre

Prandeat, nisi I risis a rex genti exterae

arma suscipiat Warnei ridus , de Gessiis

Langobardorum P, 3.

TOGA J Ut toga , de qua dictum

Annal. XII, i, Romanae juventae primus honos, sic scutum frameaque prima Germanicae iuventutis decora. Quae assecuti videntur duodecimo aut quinto decimo aetatis anno Interim nullis educationis deliciis fracti . ut videbimus infra cap. et , ad bellicam virtutem adolescebant, seque civitatibus appro-habant. Inde Seneca Ep. XXXVI. Si in Uermania natus e Det Irotinus puer terierum asile libraret. Idem Seneca , do Ira , I, II. Germanis quid 1 animo ius 'quid ad incursum acrius ' quid armorum Cupidius 'quibus innascuntur innutriunturque quorum unica illis cura est, in alia negligentibus. Quid induratius ad omnem satientiam ' ut quibus mund ex parte non tegumenta corporum provisas ini non suffugia a Persus perpetuum coeli rigorem Pl ra vide infra cap. q. o MC PAR LI servis non discreti. Vide infra cap. 9. PRINCIPI DIGNATIONEM Principis

dignitatem. Sic apud Livium, II, 6- Appius inter Patres erilus, haud ita multo post in principum dignationem pervenit. Id est, inter principes cives Romanos habitus est, ut recte explicat Pichena. CETER ROBUsTio Ri Bus Vide No las&Emendationes ad cap. q. INTER co Miris Comites illos, Compagn0ns , recte vertit Cl. de Montes

quieu; ad hujus aevi mores apposite.

Germanis besel , com pagnon 'armeS. Tanta vero apud Germanos illorum comitum fuit existimatio , ut si occide

rentur laederenturve , triplo major

quam pro ceteris ingenuis hominibus solvenda esset compositio , tridebimus infra in Notis, Emendationibus ad cap. I. ubi de homicidiorum pretio

dicem US.

36쪽

dari, in pace decus , in bello praesidium. Nec solum in sua gente cuique, sed apud finitimas quoque civitates id nomen ,

ea gloria est, si numero a Virtute comitatu emineat: Xpetuntur enim legationibus, muneribus Ornantur, c ipsa plerumque fama bella profligant . XIV. CUM uentura in aciem, turpe principi virtute vinci ; turpe comitatui , virtutem principis non adaequare. Jaim vero infame in omnem vitam ac probrosum, superstitem principi suo ' ex acie recessisse. Idum defendere, tueri, sua quoque fortia facta gloriae ejus adsignare, praecipuum sacramen Iatum est. Principes pro victoria pugnant comite pro principe. Si civitas, in qua orti sunt, longa pace otio torpeat plerique nobilium adolescentium petunt ultro ea natione , quae tum bellum aliquod gerunt; quia Mingrata genti quies, facilius inter ancipitia clarescunt, magnumque comitatum I snon nisi vi belloque tueare exigunt enim Τ principis sui liberalitate illum bellatorem equum, illam cruentam victricemque frameam ' Nam epulae, Quamquam incompti, largitamen apparatus pro stipendio cedunt Materia munificentiae per bella, raptus. Ne arare terram, aut X spectare an a o

num tam facile persuaseris , quana vocare hostes si c

locum caputque sequens ferme integrum mira brevitates elegantia vertit Cl. de Montes qui e , spris de Loiv XXX, . illustri exemplo Gallicam linguam latinae Cornelianaeque bie Titati non esse imparem. Vide Notas ocrimendationes ad cap. II. PROFLIGANT Paene conficiunt. De verbo pro uare dictum supra Hiit II, 4. Diu apud nos viguit haec corni tum di ini ta haec fama Resurgat in ephebeo militari, Ecole militat SUpERSTITEM p Riticipi suo J Inde cum Chonodomarus , Alamannorum rex, a Romanis fuisset captus , comites ejus ducenti numero, , tres amici unctis smi sagitium arbitrati pὐ regem vivere vel pro rege non mori si ita tulerit casus

tradidere se inciendos Ammian Marcellin. XVI, IS. Evisus gN1M Inde originem Juris clientelaris , origine u Vallage, non immerito repetit Cl. de Montes quieu in prit de Loiv, XXX G. Tun a quidem bellator princeps , bellatrici

nobilitati equum , frameam , cibos dabat. Deinde , orta cupiditate , data pecunia , demum praedia , quae primiti beneficia tantana fuere , postea here ditaria r tunc dicta sunt es Fi s. Unde leges, quae maxime nunc vigent , est biviodaley. FRAMEAM De qua supra cap. s. Exsp cTARE ANNUM J J colligantur fruges. Voc R MosTEs Id est provocare.

Sie Virgilius, Georg. IV, 76.

Magnisque Oeam amoribus hostem.

Nempe provocant, ut explicat Servius.

vulnera

37쪽

vuli aera merer pigrum quinimmo iners videtur sudore adquirere, quod possis sanguine parare. XV. QUOT IENS bella non ineunt, non multum venatibus , plus per otium transigunt, dediti somno, ciboque. Fortissimus quisque ac bellicosissimus nihil agens , delegata domus, o penatium, Magrorum cura seminis senibusque , infirmissimo cuique ex familia, ipsi hebent : mira diversitate i naturae, cum iidem homines sic amen inertiam , oderint quietem Mos est civitatibus, ultro ac viritim con 3 o ferre principibus, vel armentorum vel frugum si, quod pro honore acceptumo etiam necessitatibus ' subvenit Gaudent praecipue sinitimarum gentium donis, quae non modo a

singulis, sed publice mittuntur electi equi, magna arma,

NON MULTUM v NATI Us 1 Iipsius , Ernestiis, en age, aliique multi eruditi viri, deletam volunt particu-

Iam non. Certe recte mitteretur. Idem tamen sensus, seu retinetur , seu imittitur. Plus enim temporis per otium transigunt , quam venatibus Paucis mensibus Venantur : reliquum anni somno ciboque datum. Haec adhuc a Dadensum populorum vita. Oratorie magi S, quam Vere , ut Caesar , Beli. Gall. Vt, at mermanorum ita omnis

in enationibus , in Jtudiis rei militaris con si sit.

Ipsi NT Egregie dictum. Nec in Canadensium silvis aliter vivitur. Id graphice expressit P. Creuxius , fit loria Canadensis, pag. 6s. Si iter Penatisnemque exceperis, humi sedent, aut in latus al- rerum incumbunt blare ipsis pro carni cin D crura illico intumescere austratur. Causam hujus inertiae jam supra attulerat idem scriptor , pag. 37. Extra Pe nationem bellaque , quidquia aborum ae

rumnarumque itam quotidianam exercitam

habet, totum fere id in miseras feminas iri rejiciunt, tamquam Contra decorum sit quiue quam a se hujuscemodi ministeriorum attingi. Mi R DivrRsITATE Immo naturae omnino consona Apud barbaros ex trema sunt omnia: ac bellum motus , inertia amor, odium. Nihil moderati Causa est, quod impetu magis quam ratione, regantur.

Tom. IV.

ULTRO Ac vi iri J Haec tributo rum primordia. At tunc collationes fiebant sponte ultroque ac sine ulla necessitate. Fiscorum initia vidimus

supra cap. I , cum pars multa regi, et ivit orti, exsolveretur. Vectigalium usus,

docuere Romani , qui ea a Germanis exigebant. Vide supra Hist. IV is. si ARMENTORUM H Sic postea , cum vigerent tributa, jussi sunt Saxones regibus nostris Clothario I Pipino

annuum tributum quingentos boves vaccasve solvere. Vide eruditum Eccardum, de fiebus Francia Orientalis Tom. I. pag. 4i 8o. VEL RUGUM J Atque etiam multo post tributa melle , frugibus , di alio

quolibet terrae proventu soluta sunt. Vide eruditum Eccardum, ibid. pdg. ἶ92. NEC Essir Ti Bus J Ad sumptus belli, aliasque necessitates, atque in primis ad publicorum conviviorum impensas Inde praeter Steora seu tributa amina, Dr tuopha, seu Paschalia pocula, Cum publicus conventus, te cham de Mars, postea e cham; de Mai esset proximus, regibus nostris persolvebantur. EC ardus, ibid. Diu viguit ille usus. Apud maiores nostros, cum eorum filii ad equestrem nobilitatem Vehebantur, Dolent fuit Chexa ter , subditi populi munera Osferebant. Novis nostris regi bus munera adhuc offerimus, eaque hcinaus, ejPeumayenement.

38쪽

plialerae, torquesque f. Jana pecuniam accipere docuimus . XVI. ULLAS Germanorum populis urbes habitari , satis notum est: ne pati quidem inter se junctas sedes Colunt discreti ac diversi, ut fons, ut cana puS, Ut nemu pla Cuit. Vicos locant, non in nostrum morem, ConneXi MCohaeren stibus aedificiis suam quisque domum spatio circumdat , sive adversus casus ignis remedium, sive inscitia aedificandi. e caementorum quidem apud illos, aut tegularum usus materia si ad omnia utuntur insormi, citra speciem, aut delectationem. Quaedam loca diligentius illinunt terra Z , ita iopura ac splendente, ut picturam ac lineamenta Colorum imbietur Solent .subterraneos specus M aperire, eosque multo

PHALERAE, TORQUE suu LIqaec militaria dona, virtutisque bellicae insignia. Vide supra Tom. I. pag. 33. Tom. III pag. Ia. Eranti phalerae quibus ornabantur qui Vide Sido nium Apollinarem Epist. IV, 2 O. Docui Mus J essimo quidem instituto quod in Romani imperii ruinam cessit Germani enim , testem erodiano libr. I. paeg. 39. pecuniae sunt avidi, semper auro pacem Romanis Cauponabantur. κτω γαρ χρηματων

URBE AAlli TAR J Diuque mansi hic usus. Nam ne unius quidem urbis memoria apud Ammianum Marcellinum , qui bella Romanorum in Germania descripsit. Itaque non urbium , sed vicorum sunt nomina , quae habet Ptolemaeus I, II. Germanis ne fuere quidem oppida , licet aliter scripserit Julius Caesar. Vide Cluverium, Germania Antiq. I, Is pag. Oq. SPATI cIRCUMDAT J Illud spatium, domui circumjectum, sepibus cinctum fuit celebratissima illa terra alica, quae erat Virilis , non muliebris sex is hereditas. Sed hac de re plura in Notis c mendationibus ad cap. O,

ubi de successionis legibus apud Germanos agetur. Videi Cl. de Montes- quieu rit des lotae , XVIII, 2. ADvERsus Asus G Nis P Et pace quidem, magisque adhuc bello, metuendos. Ferνentes enim fusili ex argilla glandes fundis, O fera efacta jacula in casas, quae stramentis erant tectae , acere noverant, ut accipimus ex Julio Caesare Beli. Gall. V 42. Canadenses populi, Germanis incautiores, casas Prum separant ideoque incendiis saepe obnoxii. MATERi J ignis informibus ute

bantur.

ILLINUNT TERRA J Terram illam sane e suis montibus effodiebant. Forte etiam e Britannia advectam usurpabant. Anno 16 7 , in insula Malcherea, in Lelandia, reperta sunt plurima monumenta deae Nehalenniae posita. Inter votivas Inscriptiones una exstat o B

SILVANU NEGOTΥo id est negotiatoro

Id est potum soli it luben merito. SUBTERRA Npos PECU LSic quoque de Sarmatis Mela ΙΙ, . Ob sidia hiemis admodum a si duce , demersis in humum sedibus , specus aut sussos habitant Icirche

rus, aetate sua, cuia Germania per qua

draginta fere annos bellis conflagravit, vidit Germanos quamplurimos, qui secum pecoribus, armentis, ceterisque facultatibus in altissimorum montium antra reciperent. De his aliisque sub terraneis specubus multa de curiosa habet ircherus, Mundus Subterraneu , VIII, 3. Pag. OOo

39쪽

Insuper fimo onerant, suffugium hiemi receptaculum rugibus : quia rigorem frigorum ejusmodi locis molliunt: i

quando hostis advenit, aperta populatur abdita autem, defossa, aut ignorantur, aut eo ipso fallunt, quod quaerenda sunt. XVII. TEGUMEN omnibus sagum , fibula, aut, si desit, spina consertum . Cetera intecti totos dies juxta fo-Cum atque ignem ' agunt. Locupletissimi veste distinguuntur, non fluitante, sicut Sarmatae ac Parthi , sed stricta in sin a gulos artus exprimente Gerunt o ferarum pelles, proximi Iipae negligenter , ulteriores Xquisitius , ut quibus nullus per Commercia cultus. Eligunt feras , detracta velamina spargunt maculis ' pellibusque belluarum, quas exterior Ocea-

Aou J Pallium quoddam quadrum fuit sagum , dictus quoque hecto. Jul Caesar leti Gall. VI, at Peli bu ,

aut parvi rhenonum tegumentis utuntur

Vagn corporis parte nudd. Et Isidorus XIX as, Rhenones , sunt elumina humerorum G pectoris uoue ad umbilicum atque intortis illis adeo hispidi, ut imbres respuant. Mela III, 3. Viri sagis elanetur, aulibris arborum , quamνis foedia hi me. Haec forte pauperum tegumenta Si de Germanorum vestibus plura Volueris , ad eruditum Pello utier , Hi toti edes Celtes, Π , . SPIN coxspi Tu J Sic Virgilius Eneid. III, 93.

Consertum tegmen spinis.

CETERA Ni hcti J Viri mulieresque ita intecti. Vide Julium Caesarem, Beli. Gall. VI 2I. JUXTA OcUM ATQUE GN M J Et sane inter fumi vortices. Sic vivunt Canadenses populi Ingentes ignes in

stramineis eorum casis ardent. Superne quidem imminet magnum Oranaen quod noctu adversiis imbrium nivisque Casus claudunt. Tanta vero fumi nubes, ut, ni longa esset adsuetudo, cin terra- ubi levior est aer , recubarent , Peni'tus suffocarentur. PARTA J Fluitantem hanc arma tarum ac Parthorum vestem nummi

Plurimi exprimunt barmatarum laXit te imitati sunt Cisrhenani Vangiones ac Batavi Lucanus I, SO.

Et qui te laxis imitantur . Sarmata , braccis

si TR ic TA J Quam exprimit Apollinaris Sidonius, Carm. V. Vers aqq.

Striosius assutae oles procera coercent Membra trum o patet his altato tegmine poples.

Idem Sidonius Epist. IV, 2o, comites Sigismeris describit: Quorum pedet, peroneset; , talos adusque inciebantur Genua , Crura , surseque sine tegmine Proeter hoc estis alta , strides , Persicolor, viae appropinquans exertis poplitibus Manicae solet brachiorum principia elantes Viridantia si ga limbis marginata puniceis penduli ex humero gladii , balteis super currentibus strinxerant clausa bullatis latera rheno

nibus.

7 NEGLicsNT Rheni ac Danubii ripae proximi negligenter ac sine de lectu, ferarum pelles gestabant, quod

commerciorum facilitate aliae vestes alii cultus placerent. Ulteriores ero , Oceani ac Battici maris accolae , ubbus nullus per commercia cultus, X-quisitius pellibus utebantur.3 LisuNT ERA J Quibus molliora, nitidioraque elamina. SPARGUNT MACULis J Varietate colorum laetantur omnes barbari. Inde Germani pelles suas maculis spargebant, ἐκ diversarum belluartam e

40쪽

nus, atque ignotum mare gignit. Nec alius feminis quam viris habitus, nisi tib feminae saepius lineis amictibus ' velantur, eosque purpura variant, partemque vestitus superioris in manicas non Xtendunt, nudae brachia ac lacertos ':

sed & proxima pars pectoris patet. XVIII. QUAMQUAM e vera illic matrimonia nec ullam morum partem magis laudaveris si nam prope soli barbarorum Z singulis uxoribus contenti sunt, exceptis admodum

paucis , qui non libidine, sed ob nobilitatem y plurimis nup

tiis ambiuntur Dotem non uxor marito ' , sed uxori maritus o Osfert. Intersunt parentes, propinqui, a munera probant: munera non ad delicias muliebres quaesita, nec quibus nova nupta Comatur; sed boves, frenatum equum scutum cum framea gladioque In hae munera' uXOr accipitur, atque

Iibus diversas lacinias adsuebant , Ut

major esset varietas. Nos quoque , licet Clegantius , nivea murium Ponticorum vellera, es Dermines, nigris agnorum maculis spargimus. OCEANUM ENTERIOR . ATQUE IGNO TUM MARE: Oceanus Septemtrionalis ac mare pigrum , a me glaciale , de quo dicetur infra cap. s. Sic adhuc Septemtrionales populi, te Groenia Π- Eois, es s imauri, barbarae veterum Germanorum reliquiae, trichecorum spinacum , es lamentin , es hiens de me , pellibus vestiuntur. LINE' AM1cT1BU PIdem testatur Plinius XIX, 1, Vela texunt. . . , rass-τhenani hostes nec pulchriorem aliam efff

rem eorum femina Gere.

PURpuR J Haud sane exquisita illa purpura , qua fulgebant proceres Romani sed alia vulgari, de qua Plinius XVI, 8 Item accinia ... Gallice etiam Purpurae ingenda causii adseri itiorum ef

Ac AcERTO J Lacerti, pars rachiorum humeris pro Xima. MATRl, o Ni J Et inde severae illae leges, quae exstant in Lege alica, quarum praecipuas vide in Notis ramendationibus ad cap. 8. MAGI LAUDA v Ris J Quanto pars

illi morum apud Germanos fuit laudabilior, tanto apud Romanos, teste Juvenali, Satyr V , pejor, in dies

corruptior. Unde Salvianus, de Gubem natione Dei, libr. VII. Et inter Gothos non ii eis ortatorem Gothum soli inter eos, proejudici nationis ac nominis,permittuntur impuri 19e Romane. . . Impudicitiam nos diligimus, Gothi execrantur puritatem Π0s jugimus, illi amant fornicatio apud illos tamen atque discrimen est , apud nos Cus . . . Omne impuritatis scelus, omnis impudicitiae turpitudo a omanis admittitur , , a bariaris indicatur. bidem Vanda lorum pudicitiam laudat. 7 Rop soLI BARBARORUM J Inter Canadenses populos eadem temperan tia apud Hurones reperta P de Char levoix, ourna Hi orique 'un o agedans Amerique , et tre XIX. pag. 283.

O NOBILiTATEM J Sic Ariovisto duae fuere uxores, Jul Caesar, Beli. Gall. I, 33. Aliis plures Tantoque diutius duravit haec licentia , quod in ea rata opulentiae argumentum nobilitatis insigne. Vide l. de Montes quieu, pri des Loiae, XVIII, J. NON Uxo MARiro J Cum de hac dote nuptiisque , in quibus haud minor Martis pompa , quam Veneris fuit plura sint dicenda , vide Notas de

Emendationes ad cap. 8.

MUNERA LAlia sunt Canadensium