장음표시 사용
761쪽
modis iudicari potest,in dubio fit denominatu, ab eos
de quo mapis participat. Bariolus in l. Aristo .m de donationibus per textum in capitul. ad quaestiones .de re rum permutatione.ubi quando sit permutatio, licet ex altera patre detur aliqua pecunia propter maiorem ira lorem eius partis , tamen dicitur permutatio, quando res iosa excedit pecuniam, sectis si pecunia excedcret re, Quia tunc diceretur uenditio .tradunt Alexander & do ctores in l. secunda in princi p. columna quarta. n. .a ceristum petatur. Sed quando testator legat Se donat alicui Praesenti & acceptanti us magis participat de dona atione inter uiuos,quam de lepato. Patri,quia duo concurrunt Ia donatione inter uiuos. Primo donatio, secudo praesentia & acceptio donatarii. Ideo uerbum dono, uallatu presentia & acceptatione donataria debet plus. posse quam simplex uerbum lego. argument. authentic. itaque .et cominu .de successio.
I , a Secundo confirmatur istud dictum. nam i denominatio actus sumitur ex accidentibus & circunstantiis. Aecidentia enim & circunstantis maxime conferunt ad
aenoscendum quod quid est,secundum Aristotele primo de anima quem resert Bal. in rubrica .st.de rerum diuision .collim . penulti. post medium Sociu.in consi S cc - .lum. secunda circa 'incip.libro primo ergo illa adhibitio praestati & acceptationis donatam arguit quod i stator uoluerit donare, non tantum legare. .i Tertio confirmatur. i Nam quando hinc inde coti- currunt qualitates,quod actus Possit iudicari secundum unam qualitatem uel aliam,denominatio eoet 'ericundum illam qualitatem, quae est fortior. Aretinus in consi. s. ante finem uersicu.Secundo respondemus facit iratus in Icum quaeritur. ffide statu hominum . . ea fortior est qualitas donationis,quam legati,ergo &e.1.8 Onario in dubio i censeturqim actu facere,eo ni do quo es cacius potes .Ideo in dubio censetui quis pronunciare ut arbitetinon ut arbitrator quia lenient Matbitri diciture ficatior. Alamine in I fi ler m ru co um. cculi da in Arriis de legat. primu dicatu ce-
762쪽
eior est actus donationas,quam legati ergo & cetera. x y Quinto quaudo i dubitatur denomine actus,deno. minatio fit a potentiori Ideo in nobilitate filii an dicatur nobilis uel non inspicitur persona patris non matris.quia pater dicitur causa formalis, mater autem materialis, seu mater dicitur materia in quam forma a it, i so i sed forma dicitur potentior materia. Ita Baldus in Isin.C.de seruis fugiti. sequitur Iason in l. prima in prin. colum.quanta circa medium Aperglo.prima.fLde ueraborum obligatio. Modo donatio eu potentior legato , ergo ubi concurrunt circa idem uerbum dono & uerba. Iego, praeualere debet uerbum dono, taquam potetius. Sexto adduco quod scribit Geminian .in capitul.s duo is i per illum textum de ossic. delegat.libro. 6.t Vbi quan cio permiscentur duo,quorum uuum est potentius altero, potentius trahit ad se naturam minus potentis, etias minus potens excedat in numero,quod potentius est. sequitur Iason in cons. .columna secunda post med.libro tertio.Itaque dicedum uidetur in ista mixtura uerbi dono,& lego,quod uerbum dono, tanquam potetius trahat ad se naturam uerbi lego.minus potentis. Stringo sortius argumentum, quia hic uerbum dono , quod est potentius,excedit uerbum lego, in numero, idest in alia qualitate.quia adhibita est praesentia & acceptatior set donatarii. Septimos quand a in casu mixto est aliqua qualitas praeponderans,illa attenditur. l. cum quaeritur. st.de stat homin. g in consi. 3 8 .colum .final. Deci.in consi. . s et .col.3. circa med. sed uerbui dono, si reponderat uerbo lego,ergo &c. Ex omissis infert fg siue doneti simpliciter testator alicui osenti & acceptat quieta et& donet alicui etiam pii 1 & acceptati ualet dispout onatio inter uiuos & irrevocas Iis licet har ira r sitima I s g to,aut in alia uItima uoluntate. dedidemi uidetur si fiat donatio eiusmodi absenti, quando notarius stipulatur & acceptat pro absente, quia stipulatio & acceptactio notarii ualidat donationem factam absenti. Bartol. in l. secunda . Crein pupil. sial fore. Bariolus in I. perdiuersas quis ion. i . C. mandat. cum similib. ut per Alexand.
763쪽
xand in I. stipulatio listas. s. si stipuler. columna tertia.
Ede uorborum obligationi. Decius in consilio Es3.c Iumna secunda in fine. Nam notarius dicitur seruus publicus .f. cum autem. institu. de adoptio dicta. l. secunda.Erem pupilii saluam fore. capitulo final. de fide instru mentor. Ideo tanquam persona publica cuilibet poteli stipulari & acquirere. Sed tamen in isto secundo casu, quando testator legam donat alicui praesenti, & acceptanti Tutius tutarem quod dicatur legatum non donatio ausa ubi in dii politione concurrunt duo uerba inuicem non repugnantia quorum unum inest alteri seu inesse potest, tunc iudicatur ut unus actu tantum , &unus resoluitur in alterum . puta si fiat commissio alicui prout arbitratus fuerit & uoluerit, licet ista uerba uideantur diuer* naturae , quia uerbum arbitvatus, significet arbitrium boni uiri, & uerbum uoluerit, liberam uoluntatem . Tamen ex quo unum inest alteri, ruta in arbitrio inest uoluntas, nec reperitur arbitriumne uoluntate, ideo resoluuntur illa uerba fi arbitratus suerit & uoluerit, idest si uoluntarie arbitratus su
rit . Bariolus in extramgan. ad reprimendum. in uerbo , uidebitur,ante finem uersicu. sed quid si apponuntur. Modo in legato inest donatio,ergo illa uerba legaedi dono , exponi debent idest legando dono . ita istam
declarationem, aut limitationem ad dict. l. non solum. s. sinat.tradit. Natta in repetitione clementina saepe, in principio columna quam . de uerborum significationibus. Et per istam limitationem . ita contra Cr tum tenet Iacob de Nigris hic columna duodecima.numero vigesimoquarto. & ex hac limitatione apparet responso ad omnia contraria in quibus unum non inest alteri, uec sunt similis nature.ri Caueant tamen t notarii. & alii calidiores testatoribu assissentes, ne omisso uerbo lego, praeter uoluntatem testatoris , & eo ignorante uirtutem uerbo rum scribant testatorem donare alicui prassenti & acceptanti, cum intentio testatoris non esset, ut donaret irrevocabiliter , sed solum inaret aut donaret cau
764쪽
se morti Et qui talibus uafriciis aut cautelis utuntur, ad gehennam aediscant. Proinde diligenter interroganta, eii te stator de uoluntate sua an donare intendat omnino A irrevocabiliter, aut legare tantum, uel donare
Is s causa mortiis & rcuocabiliter. Sed quid i si testator promittit soluere legatum legatario pr*ienti I accep
ti,an poterit legatum reuocari non obstate tali promissione acceptata .Pau.de Castro in cons. II s. Super primo puncto in quo maior est uis .libro primo tenet quod sic. allegat Bartolus in t legatum est. circa si is de lega. r. se iusitur Boeri in decisio.Burdeg.q. xo . colum. S.circanae l. Prem illa conclii fio,i quod ubi testator donat simplicite uel legat I donat alicui praesenti& acceptanti,
e citur donatio inter uiuos non legatum aut donatio causa mortis non procedit quando ut inter uiuos ualere non potest, putas excEm aureos.l sancimus C. de donatio. nam tunc iudicabitur ut donatio camortis uel ut legatum ad hoc ut ualeat. Ita Crotus hic per regulam generalem , quia non presumiuir testator elegille uiam ad impugnandum iudicium suum. l. temtia Ede testamen . misit. 'Secundo magis in ipecie mouetur per textum in l. apud Celsum. s.primo.aede excepti .dol. ubi donatio facta ab infirmo ad commodii ux iis ualet ut donatio causa mortis, licet de morte non his ta mentio. quia ualere non potuit ut donatio inter vivos.toto titu. C& C. de dona.inter uirum S. uxor.&limitatur tex. in d. l. Sela.s.sin. de donatio.causa mortis. Tertio mouetur Crotus authoritate adducendo Paul.de Castro in consilio. et s. Notandum est,quod praefatum statutum. libro secundo secundum impressisenem n uissimam. Socinus in consi is o.columna penultima.libro primo. ubi is quis donet causa mortis omnia bona praesentia & futura cum iuramento & pacto de non revocando, licet illud pactum de non reuocando facialixam ualere ut inter uiuos , maxime cum iuramento. Lubi ita donatur .ffide donation. causa morim, Tamen quia ualere mon potest, ut inter uiuos, cum auferar mborum facultatem tellandia i pnlatio hos modo coc
765쪽
ta .Ede uerbor.obligat.& not in l. fin.C.depae iv.ualebit ut donatio causa mortis. Addo ultra Crotuna, quod idem tenet Socin. in consi. is i. colum. r. lib. i. Ideni tenet decisio Neapolit decis. 333.col. 3. Addo etiam Bald. in consi. io8.Domina Ioanna .colum .sin. libr.3. ubi, donatio adulti quae valere non potest ut dou xio inter uiuos ob neu seruatam formam statuti in contractibus minorum, ualet ut donatio causa naortas,in qua solennitas statuti non requiritur. Ad idem adduco Corneum in consi. 2 s. l. 3. lib. .ubi,quod donatio iudicatur inter uiuos uel ea ula mortis piout melius ualere potet . quia si interpretando causa mortis non uale et, interpretatDI-XV tur ut inter uiuos & econtra. Idem econtra i quod uoi donatio secundum uerba est et causa mortis amen nut causa mortis ualere non potet , ut quia coram rei iunumero non legitimo tacta, iudicatur ut donatio inter uiuos,quando ut inter uiuos ualere potest i ctrus nus.in laicet inter priuatos.C.de pactis Alexandiam dic. I. stipulatio hoc modo concepta A. de ucrbor obtigii l.que dotis,ubi Iason colum. p. in leptima limita Ione. fidosiit matrim. Socin. in die .consit. 13 i. colanan. I.pini medium,lib. I .Corne. in consi. Ia .colum. t. circa medium.& indist con et s.collim . . uersi. aduertendum
et es tamen est.lib. . Fortius dico, t quod ubi fieret don tio causa mortis alicui absenti in testa mento, licet ut o*natio ualere nqn possit propter absentiam, ualebit a, men ut fideicommissum, si adsit numerus testatim legitimus ad fideicommissum l. si donatio C. te donatio ubi donatio quae non ualebat, si testamento confirmata sit,
debetur ut fideicommissum .not. Bari In l. I.im h.n.oesona caii mortis. Roma .in cons. i et t. Pro decisione.col. q.
r.in consi. Es .lib. s. Dcc. in con S i S .col. .post medium.& in consi. Ios .col r. in si d qmd si fiatdpirat:o causa mortis extra testamentum aE eim an ualebri in uim figet commissi,ut heres legitimus. aut testamentarius dicatur erati arvi de rectutiendo donatario bona donata causa mores,.puto quod si tam eadem uidem et ra
766쪽
l.miles ad sororem.&in dit cum pater.g. donationis. Ede legar. 5.in quibus iuribus nihil dicitur de testamento facto Imo in d. f. donationis. expresse dicitur, quod mater donatrix decessit ab intestato relictis pluribus f-liis haeredibus. Et tamen donatio ibi ualet in uim fidei
commissi. Idem tradit Roma. in cons. Os . ubi non apparet de aliquo testamento,&tamen ualet donatio cau
sa mortis in uim fideicommisit, cum iure donationis ualere non posshi propter absentiam donatarii.=Praemissa Iss tamen conclusio, t quod donatio quae ualere non po
test ut inter uiuos,ualet ut causa mortis & econtra, non
nidetur procedere quando custaret de mente disponetis limitata ad unam speciem donatiois Inter uiuos uel
causa mortis, quia tunc si non ualet donatio ut agitur, non ualet ut ualere potest. l. non codicillum C. de testa.
& silpra dictu in est. C Dictum est supra,quod licet legatum dicatur donatio. Tamen appellatione donationisico proprie & stricte no ii enit Imatum. Sed quid ij si fiat
legatum adiecta clausula, quod rei locari non Disit , an tunc erit donatio proprie , de sic donatio inter uiuos. istam .q. format Crotus hic colum. penul.circa fi.In qua arguit pro & contra, nec uidetur firmare. Primo igitur arguit,quod sit donatio inter uiuos, per text. in I.ubi ita donatur. st.de donat.cau. mortis per quem text. ita dicit constituisse Roma.in confit 1s; .ubi etiam Roma. considerat, quod donatio potest fieri in testantento.glo. & docto.in l. haeredet palam .s.fina. .de testa. & supra abunde dictum est. Secundo considerat, quod per talem d nationem non aufertur libera facultas testandi,sed solurestringitur in relegata,per tex.in l .cum ita legatur. C. de condi.& demon. Vbi libertas matrimonii licet in t tum tolli non possit,restringi tamen potest. Addo ultra Crotum quod idem tenent Roma.& Ale.in l. stipulatio hoc modo concepta .aede uerb.oblig. Alexan .in confisio23.co pen .in ii. uersic nec etiam praedictis obstat lib. 2. Soci.in cons. x .colum 1. Post med.uersi ad idem lib.3. dum allegat Baian l. sancimus.C. detestam .Idem tinet
Deci .in conca's .col.pe. Sed contra istud dictum Rom. arguit
767쪽
ic I arguit olus per reg.l cum praecario.ubi l quod non ualet pactum contra bstantiam actus.Ideo cumriegam tum sit reuocabile ad arbitriu, non debet ualere clausula, in reuocari non possit. Nec obstat secundum Crotu . textus allegatus per Romanum in dict. l. ubi ita dona
ta, ita doti eius, mortis. ubi ualet pactum con 3 h
stantiam donationis causa mortis, & sacit illam ualere in uim donationis inter uiuos.quia responde dicit Crotus. ut per Bariolum in dict. I. ubi ita donatur. Bariolus uult,quod pactum contra substantiam actus non ualet.dict.l. cum precario. Sed istud non procedit quando ex tali pacto actus posset transire in alium actum seu in nomen alterius actus,& natura aut significatio uerborum pateretur talem transtum, puta de donatione ca mortis in donationem inter uiuos. Nam uerborum signi
catio istud patitur , quia potest intelligi quod propter
mortem aut monis causam donare uoluerim inter u
uos , ita quod mortis cogitatio fuerit ca impulli ua ita donandi ,secus ubi significatio uerboru talem tran filum non patitur quia tunc pactu uitiatur,& non uitiat actu . Et sic uult Bartolus, quod donatio causa mortis no pol set transire in aliudnomen contractus secundum ligniurationem uerborum pactum de non reuocando adiectu donationi causa mortis uitiaretur, non etiam uillaret ipsam donationem.Sed significatio uerbi lego,non patitur transitum de legato in donationem inter uiuos, culta sint penitus diuersa legare,& donare inter uiuos, ergo uidetur talem clausulam donationis te ato appolita non ualere. Sed hic aduertendum contra Crotum. namimo uidetur,quod uerbu lego, patiatur istum trasitum. 161 in donationem inter uiuos. quia i legatum dicitur donatio,& aequiparatur donationi causa mortis.l n. C. donatione causa mortis. l.illud.in princ meodem titui. l. i. i. C. si quid in fraude patron. Secundo conlidero, , aliud uidetur dicere an possit relinqui legatu cu clauuila de non reuocando, aliud cu clausula,& si cotingat me reuocare legatum, ex nunc illud dono quia quando testator expresse donat in casum reuocationis non
768쪽
agitur detransitu habendo de uno acto in alium no nominatum, sed de faciendo alium actum expresse prouisii,3 sum per disponentem .iTertio consideroi contra Crotum posito, quod legatum non dicatur proprie donamtio ut supra uisum est, tame dicitur donatio large & improprie dict. l. legatum isde legat et .sed ut actus ualeat, uerba impropriantur.dict. l. si uno. in principio. is locati I.insulam. Caepraescript.uerb. l. damni infecti quidam. in princip.C. de damno inferi& supra latius dictum est. nume. 3.ergo ut illa clausula quod reuocari legatum no possit, ualeat& non uitietur dicendum est quod legatuaccipiatur pro donatione. Et hoc notandum est ualde
Iro declaratione doctri. Bar.in dict.l ubi ita donaturas.e dona. causa mortis. ut procedat etiam quando unus actus potest transire in nomen alterius actus, saltem la
ge & improprie. Quod tamen sane est intelligendum, quando fieret legatum praesenti & accep tanti,uel absenti notario tamen pro eo stipulante. quia alias claruem Zod legatum non ualeret in uim donationis.quia etiae reue fieret donatio,illa non ualeret propter absentiam. dicta l.absenti. . de donationib glo in dict.l. I. C. de donatione causa mortis. Et si dicatur tu uis,quod improprietur uerbum lego,& capiatur pro dono,ut clausula ualeat de non reuocando,no etiam uitietur , sed hoc modo ut sustineatur illa clausula,uitiatur imatum.R spondeo , quod imo non uitiatur actus legandi ex quo ualet in uim donationis, & sic non modo non irritatur actus,imo sit fortior & efficacior . Nec obstat quod non ualet ut legatum , quia istud hi propter uoluntatem diasponentis consernamiam , quae dirigitur ad actum irreis uocabilem donationis. Et ubi t conflat deuoluntate
testatoris,non curamus de proprietate, uerbor v. l. Pro
ra ad hoc citat Alexan. in consi. set. colum. I lib. q. Ad idem textum I.quoniam indignum. C. detestamenta dein l. a.C.commu .delega. quae duo iura ad hoc citat Iasen in l. Lucius col. ii .circa med. ff. de uulg. Quarto consideto ultra Crotum Quod contra Romanum in Q. cons.
769쪽
cons.rss. uidetur tenere idem Romanus in consil. iii. colum .et. Paulus de Castr. in lati putatio hoc modo concepta. Ede uerborum obligationib.& in consi axo.Viso& examinato dicto casu .colu . I. post medium. in secutam do dubio lib. 1. Alexanderin consilio Is f. colum. 2.cu- ca medium .l b. .Curtius iunior in consilio s6. colu.3. in fine. in quibus locis uolunt memorati patres, quod Ii testator donet res legatas in casum quo contingat legatum reuocari, non ualet donatio sed maneat legatum te uocabile secundum naturam suam , quia talis donatio in casum mutationis aut reuocationis legati uidetur auserre liberam facultatem testandi. nam metu donati
nis factae, si contingat testamentum mutari, absimebit 36t testator ab alio testamento . t quia condendo aliud testamentum, legata in priori testamento censentur reuocata non autem repetita in secundo testamento, nisi
preste dicatur l. si iure. laede legat. 3a nisi s. item si ipse. ff. si cui illus quam per legem Falcidiam .Paulus de Castro in dict. consilio gro.in secundo dubio.lib. r. Et si dicatur quare abstinebit testator a secundo testament metu donationis, si omnino fallegatum irreuo bile, etiam non mutato testamento p Respondeo,quod licet fiat irrevocabile quo adtestatorem , tamen heri pote linullum , seu quasi caducum si legatarius praemoriatur testatori. quia legatum non trani mittitur ad haeredes mortuo legatario ante testatorem. l. mric. s. pro secun eo. C. de caducis tollend. Rursius testator dum uiuit, percipit commoda legatorum , & tamen si mutaret testamentum aut reuocaret lagatum , & illud tran irret in donationcm,statim perciperet donatarius commodum
ro donationis. Quid tenendum et in illa d isticulta di
inguendi sunt tres casui rimusi est quando testimo Gnatalicui prTsenti & acceptanti cum caulula, Nuta reuocari non possit,stis et cauis est sine dubio , cuieri possit donatio in testavicto sequi ' Mi M, M.testator simplicixer donat alicui praesentis acceptanta dine clausula, quod reuocari non pol it. A vie iecua- idus casus plus habet dubitati seni'. iasmen iuri Iu-
770쪽
sum est, quod ualeat donatio inter uiuos cum quinque tamen modificationibus. Unam tamen dubitationem mouet no mediocrem uidelicet de textu in I.3.in princisside libe.lega. ubi, si testator dederit chirographum d bitori suo, talis donatio uim habet fideicommissi. est uerum quod Barto. in l. legatum est. Ude lega. et .intelligit illum tex. quando traditur chirographum expressa causa legata, & sic ex causia legati non simpliciter. Alia ter etiam respondet Barto.in d.L3.quod ibi suit datum. chirographum expressa causa mortis, & sic vult Bartol. quod sit donatio causa mortis , uim fideicommissi habens. Tertius casus est, quando legatur alicui praesenti& acceptanti cum pacto , quod reuocari non possit, re ualet legatum in uim donationis,propter clausulam de non reuocando,& transit legatum in donationem inter uiuos, quia isto casti non dicitur auferri liber facultas
testandi. nam postquam donatio persecta est, nihil est
quod deterreat donantem a testando, non magis atque si donasset inter uiuos & extra testamentum.& ita procedat quod dicunt Roma. & Alex. in d .l. stipulatio hoc modo concepta. & Idem Roma in d.consi. 1Pr.Alber.de Bosa .in rubr C.de dona. quem refert Sc sequitur Iasin I.quotiens.col. .post medium. uersi limitat tamen C .deres uendi.addo Abbatem in consi.ys. in princip.libr. 2.2Partus casus est, quando sit donatio in defectum aut in poenam iniitationis tcstamenti uel legati casu quo contingat mutari testamentum aut legatum reuocari,& non ualeat,quia tunc uidetur tolli per indirectum libera facultas testandi. & ita procedant quae scribit Roma.in d.consi. leti. Paulus de Cailr.in d. l.stipulatio hoc modo concepta. Alexan. in d. consi is s. libr. i. Curtius iunior in d. consi. s s. colum. 3. quam distinctionem sentit Iasin consi. I 6y. colum. s. lib. . Et si dicatur ista distinctio uidetur uerbalis potius quam realis. Nam qn fit legatum cum clausula,quod reuocari non possit,etiam tollitur facultas testandi quoad legata irrevocabiliter. Respondeo, quod lacultas testandi hic consideratur respectu bonorum , quae sunt in dominio testatoris, sed legata