장음표시 사용
751쪽
statis inter institutionem & legata est , quia in legatisceptat ratio ne corruat testamentum,& decedat quis in- etsi testatus. Septimo argumentatur Crotus t illud uembum dono, in genere prolatum in testamento est equi- vocum . nam potest referti ad donationem inter uiuos di ad legatum, ergo in dubio debet interpretari contra: testatorem proferentem.l. ueteribus C. de pactis.l. Labeo C. de contrahenda emptione. Sed retorqueo fundamendet tum contra Crotum . i Quia uerba debent interpretari cotra eum qui se sundat in uerbis,& qui ex eis uult utilitatem Dercipere. Albericus de Rosate in dict. l. ueteribus. per dictam l. & per tat tu emptione.Cde contrahenda emptione.&l. cum quaeritur. C. de rebus dubiis. equitur Iaso. in consilio trisesimo nono colli. 2. libro I. Iddo I molam in consi. urgesimoprimo in principio.5ed legatarius est ille qui se fundat in uerbis, & ex eis c modum uult percipere, ergo contra eum fieri debet interpretatio. Ad idem adduco Calca in consilio.
camed ubi quod uerba quitationis dubia debent inter pruari in fauorem quitantis contra eum cui se quitatio,v sc qui utilitatem percipit ex quitation quia uerba Abent intelligi secundum intentione loquentis. l ne pos Proculo. Ede uerborum significatio. l. in ambiguo. E de iebus dubiis. nisi dicas aliud esse in contractibus, aliud in tes G, quia in testamento soli testatori pol imputari cur apertius locutus non sticum depedeat dispositio ab eo solum,& solus ipse loquatur. secus in cdtractu in quo ambo contrahentes loquuntur, & q, uerba testatoris interpretentur contra eum,adduco textum .in l. plane la. . . I. ubi Paulus de Castro. lum .et .ante me
dium.Ede testatis. r.Ubi,quod non statur dispositioni te, statoris mandantis legatum svecies multiplicari. quia talis multiplicatio est impossibilis. nec obstat. quod multiplicatio fieri positi in aestimatione, quia imputa tur testatori cur non expresserit de aestimatione . S cundo respondeo,quod regula dict. l. ueteribus. quod uerba debent interpretari cotra eum, qui ea aetulit aut pactum .
752쪽
pactum apposuit, non procedit quando qualitas aut natura actus aliud suaderet. glo.in l .in lege. In glosi . final. in fin .per illum textum Clocati. Sed qualitas actus,ilest, ultimae uoluntatis in qua fit donatio , suadet ut fiat interpretatio pro testatore, & quod intelligantur uerba de donatione reuocabili secundum naturam ipsius ultimae uoluntatis.
T33 S Octauo moueturit Crotus per textum in I. filiussa
milias. s. penultim. aede donatio. ubi mandatum de donando restringitur ad donationem inter uiuos, nec habet locum in donatione causa mortis. Sed respondetin ad illu text.quod proce it in actibus inter uiuos in qui bus praesumitur quis sentire de donatione inter usuo, hon causa mortis. Secus in testamcnto aut alia ulti nauoluntate,quia tunc intelliguntur uerba secundu iube-etam materiam,& secundum naturam ipsius ultimino Iuntatis,ut supra saepe est dictum. Ex praemissas coussitata apparent omnia landameata
Croti,in hac qu*stioe, ut de facili inclinari qui pusit
in opinio.contrariam. Placet tamen in iudicando Ecdsulendo Croti sentententia secundu modification ta- sne intra ici apta .m o qua ag luco Imolatii in dicta miles ad lororem .it de legatis.2. ubi,quod uerbii do o, io resoluitur in fideicommissum, quia ualere non poterat in uim donationis,propter absentiam donatarii vulcergo Imola,q, ubi ualere posset in uim donationi , non resoluatur in sideicommissum aut legatum. Sequitur Cor. in d. confrs col. sin. lib. 3.Probatur ista concluso e
ra caci fundamento.quia ut supra dictum est, tappellatione donationis, proprie uenit donatio inter uiuos pura & simplex , dc illa sola uere& proprie dicitur dona- io.dict. l. r. in princip.& dict. l.filius milias C.dedon tio.ergo de illa intelligi debent uerba testatoris quia et in dispositione testatoris uerba proprie debent intelligi.. l.non aliter. E.de legat. s. ubi quod non receditur a proprietate uerborum testatoris , nisi alter constet de eius uoluntate. Nam t ubi constat de uoluntate testat ri non curamus de proprietate uerborum.l. Proculus. Ede .
753쪽
staeum M. non dubii M.C.delega .l.quoniam indignum C.de testamen. .C.commv.de lega. Sed uoluntas testatoris probatur ex uerbis secundum eorum pro-
Tubero .ffide supplin.lega.cap.ad nostram. 3. de iureiarand. Ideo videmus, quod substitutio facta uerbis directis non trahitur ad fideicommissium,quia natura & pro Proprietas uerborum repugnat.I. uerbis ciuilibus.it.devolsa.Alibi scribit Paul de Castr. in consi. Ii s. Supr
te totus egregius dominus consultor.colum .nn.poit m . . P i Ly- riseriisse ri cori Reatiui uerborum testadium torisim.hbr. r. luod proprio significatiui uerborum testa- is standum est,si aliter de sua intentione non conitat
ea aliis uerbis per eum prolatis uel aliter,di: I. non au
si alii. C. de usufructu.lee. Subdit Paulus de Cat . quod arguere voluntatem testatoris contra proprietatem uerborum, est potius dicere, quod testator aliter disponem debuit quam secerit, quam id quod fecerit, infringant.a Amplius scribit idem Pau.de Castim consi. 3 et r. vilis di ponderatis. col. I .in fin .libr. i. quod uoluntas testat ris debet intelligi secundum proprietatem uerborum et contra piam causam . quia proprietas uerborum communis est, tum piae causae,quam non piae.d.l non aliter.& L qui concubinam .in plinc.ffide leg. 3. Ideo dicit Bal.ini si cum dotem s. si pater.C solux, maxri, q*o. testamenti caute sunt respicienda. Alibi scribit in confi. m. Verba testamenti.m fi. lib. I. quod ponderanda sunt uerba testamentorum, quae pondus in se magnum habent ad cognoscendum quid est, m*Bala u. ha resert Iasin l.si ancilla in secundo notab. Ede les .f. iis Ideo dicendum t est, quod denominatio istius dispositionn fiat secundum proprietatem uerborum , quoa ipsum uoluit Curi. senior in consi. s 3. in princ. Et talis
effectus non repugnat uerbis. . - .
754쪽
probatam restat ut respondeamus ad ea quae in contrais et rium adducuntur uidelicet, t quod uerbum dono prolatum in ultima uoluntate videtur intelligendum secta dum subiectam interiam & secundum naturam ipsius ultima' uoluntatis in donatione impropria &reuocabili, & sic in uim legati, quia iura quae adductitur ad hoc, procedunt &loquuntur quando secundum propriam significationem intelligi non possunt, nam tunc trahu-tur ad impropriam necessario secundum subiectam materiam,ut patet in I. si uno. in prin .sL locat. Vbi locator donauerat pensionem sibi debitam propter sterilitatEnam intelligi no potest donatio proprie cum teneretur locator ad remittendum Propter sterilitatem. Ideo accipitur donatio pro remissione aut transectione.Ide probatur in I. insulam. C depraescrip. uerbis. nam ibi uerba
vendidi, ideo impropriatur & exponitur pro tradaia , quia proprie stare non potest in uim uenditionis sine aliquo precio. Similiter in I.si olei. C.locat uerbum l casti, ideo impropriatur & exponitur, idest usui aut ad usum concessisti, quia pro locatione proerie stare non Iotest nulla interueniente mercede, ut ibi declarat glo.
'imiliter in l.si tam angusti.C. de seruitu. uerbum uia, impropriatur & exponitur pro itinere. quia actus ualeare non poterat in uim concestionis uiae. Similiter in c. constitutus.de religio. dona. uerbum pensio, siepius repetitum exponitur pro censu, quia ut pensio proprie stare non potest, cum agatur ibi de contractu censuali in quo non cadit pensio ed censiis. Et idem inuenieturin
aliis iuribus in quibus impropriantur uerba,quod illud fit,quia in propria significatione capi no possunt. Et pro
hac solutrone adduco text.ini. quibus diebus.f. i. si de conditionib.& demon ubi, si dominus seruo, cui libemtatem dedit, legatur quod ipsi seruo debebat, ualet imgatum. & exponitur uerbum debet, improprie, idest naturaliter tantum, quia ciuiliter teneri dominus non poterat. & hoc quia intelligendo de debito proprie & cia
755쪽
Militer iuxta l. is cui .s. Flauius Hermes.ss de solutioniabus. legatum uerificari non potest. sed nullum redditur. & notat Socinus ibidem in quarto notabili. Ad idεquod scribit Socinus in dicta l. quibus diebus. s. I. post Cumanum,& Paulum de Castro ibidem. Vbi licet a
pellatione impensae non ueniat pretium rei , ut in textri dicitur. Tamen illnd non procedit quando nulla esset facta impenta, nam tunc impropriatur uerbum impensa, & intelligitur de pretio rei, ut legatum ueriscetur. Ex quibus apparet impropriationem uerborum tunc
admitti quando alias in proprio significatu accipi ue ha non pollunt. Sed secus est quando uerba proprie accipi possunt, quia tunc improprie intelligi non debent, sed uerbum dono, in casu de quo agitur proprie
intelligi potest, & ualebit dispositio, ergo ad impropriusgnificatum trahi non debet,licet materia subiecta aut natura actus aliud suadere uideatur. Sed magis in te minis pio hac lblutione,quod propter subiectam mat teriam uerba non improprientur, quando alias actus ualere potest,adduco tex. in l. i.C.si plures una sententia sucrint condemnati .iuncta l.& puto.f. r. ubigi.ffsam d.ercisc.nam in d.l. i. si plures insolidum obligati,simpliciter condemnantur non insolidum, intelliguntur condemnati uiriliter non insolidum secvnpum proprietatem uerborum. de qua in l. reos.f. cum in tab iis isde duo bitu reis. non autem intelliguntur uerba sententiae secundu subiectam materiam Sc secundu natura
obligationis. & in hoc modo sententia redditur iniusta, sed toleratur initistitia sentetiae potius,quam improprietur uVrba, tum modo sitia ualeat, licet materia lubiecta suaderet quclibet insolidii censeri condenatu iuxta sormam obligationis. Securum est ubi proprie intelligedo uerba sintentiae, illa nihil valeret,ut d. l.& puto s. I. ubi gl. Usa miliae erciscundae. & ita arguit Socinus in l. si mihi ct tibi. s. primor circa sinem si . de legatis primo . Nec obstat textus in dicta l. fi legati serua ii .de legati primo.'ribs,quod pQtius toleratur ut ne uerba opei eiur,qua ut
non inteli gamur sicciindu subiectam niateria,quia ille
756쪽
textus hoc non probat. nam habet duplicem intellectum. Secundum primum illa cautio fuit interposita
er errorem, cum non teneretur haeres cauere , ni mira
redditur nulla propter errorem. Secundus intellectus est quod ibi intelligatur stipulatio secundum naturam actus scilicet legati, ni praestetur legatus seruus qualia erat.Tamen non redditur cautio inutilis,lino ualida r
spectu personae ipsius haeredis, si eius culpa factus sit seruus sustitiuus. Aliter etiam declarat illum tex. Iasi ibi, quod illa stipulatio seruum fugitiuum non esse, uenit accestarie ad obligationem haeredis. Ideo tanquam a celsoria non potest plus opcrari, quam ipsa principalis obligatio facit,licet Ial. non dicat. Quia fideiussor non potest amplius teneri, quam principalis , cum amplius esse non possit in accessorio, quam in principali re. fideiussores. instit. de sideius. Sed attenta ratione Iasi s quercetur, quod ubi stipulatur quis de euictione pro re donata uel legata, non ualeret stipulatio contra I. Aristo. st de donat pacisci.C.de pact. l. 1. C. de euictio. ideo
Albe de Rosatem d. l. si legati serui. sequitur intellectum gi.& Din. quod ibi illa stipulatio interposita fuit
per errorem. 'Non obstat aliud iundamentum factum 338 contra Crotum,t quod ex modo procedendi arguitur intentio disponentis , obid quod in dubio iudicari debeat legatum non donatio simplex, cum fiat in testameto, quod est reuocabile. Nam respondeo retorquendo fundamentum, quia legatum non consueuit fieri prassenti & acceptanti,cum praesentia & acceptatio legat xii non sit necessaria.dicum pater.s.surdo.ffide lega. t. Ideo adhibendo praesentiam & acceptatione partis araguitur,quod uoluerit donare, non legare. Confirmatur ista responso,t nam facto non minus declaratur u luntas disponentii atque uerbis.l. de quibus. ubi Iasi in quarto notab .ssde legibus.l.fn.C. de diuera Paulus respondet non tantum uerbis. E. rem ratam, haber. Imo sortiora sitnt sacta uerbis ad declarandum uoluntatem disponentis.l. si tamen .s.ei quisis de edit ediis .e dilecti.
i. ubi Moecr. de appella. Ergo adliciendo praesentiam
757쪽
di acceptationem partis, dicendum est, quod uoluerit
donare non legare. Secundo respondeo ad argumentum, quod in letato praesentia & acceptatio non erat necessaria, sed tantum et o in donatione. i Ereo praesentia & acceptatio censetur adhibita ob causam necessariam potius, quam uoluntariam rim L .de alam. pup. praeiEn. l. ii deicommula. s. sirem. . de l .s.l.rem legatam Ede adim. Ieg glossin L sed si uir.ff. de dona. inter uirum & uxo.Bar. in I... de condi.& demonstr.in l.cum seruus.& in l. triticum. Edeuerbo.obli. Tradit Abb.in consit. II 6. in sin.lib. et .Paul. de Cast in consil. rg;. Iste Martinus. col. r. dc tu consit.
3o. Vita & examinato puncto suprascripto ac etiam
uisa sententia .colum. I.circa medrum .lib. 2. Roman.in
consi. et r. Primo dici potes .colum.x. rsi est igitur uidendum. & quod scribit Bald. in consi. 3s I. Ioannes & Fredericus. lum. 3.lib. s.ubi,quod compromissium simpliciter factum praesumitur factum uirtute statuti coge tis ad compromittendum. Similiter Dec.in cons. 8 .col. 3.ue .non obstat successive.dicit, quod potestas eligens assessore uidetur eligere prout a statuto tenebatur,qui quid dixerit Iassin consi. it .colum .p. lib. r.ubi, quod copromisium non censetur tactum ex necessitate statuti. . Sed magis in terminis adduco Bald in consil. 3 s. Pater silm.colum .et .libr. r.& in consi II 3. colum. I. post med. lib. s.ubi, quod testator in dubio censetur prouideremeasu magis necessariinper no in I. Gallus. s. uidendum. C. de liber.&posilui. Itaque dicendum est, quod adhibi ta suerit praesentia & acceptatio donatarii ex causa n cessaria , & sic ut seret donatio non ex causa uolunt m, idest legati, in quo talis praesentia & acceptatio ne I r cessaria non erat. oertio respondeo, i quod in testamento nihil praesumi debet dilium aut factum sine causa & sne ministerio alicuius efficaciae alit operationis.l. si quando. in prin.ff. de lega.i. Imo uerba testatoris impropriantur quando alias nihili operarentur.d.l quibus diebus.f.dominus. ubi Barto.& alii . aede condi. Ac dem.
Ideo ne illa adhibitio praesentiae Se acceptationis dona
758쪽
tarii supra fluo dicatur lacta, dicendum est, quod volu rit testator donare non legare , & sic fit i in propriatio,iat sugiatur superfluitas, quanto magis uerbum dono, ii te argendum erit proprie, ne illud tactum praesentiar,
acceptationis reddatur superfluum . quod unicum fundamentum uidetur efficacissimum. Ex suibus at paret late & esscaessume comprobatam opinio. Croti, licet Per alia media.Ista tamen opi . uidetur temperanda misim praecedenti Sus aut sequetibus aliter appareret de uoluntate testatoris, quod uoluerit legare non donare. Pata si in aliqua parte testamenti fecerit mentionem de letato aut relicto facto tali, nam tunc uerbum dono, uietur accipiedum pro lego aut relinquo.l. si seruus plurium .s fin .insia eod.& quod scribit Bar. in l. nturii colunt .F. In princ.uersi. uel quid si praecedentibus C. de vulga. ubi quod uerbum commune positum directo in aliqua parte testamenti, etiam in alia parte censetur directo positum. Secundo uoluntas testatoris posset collias e uerbis pro alis extra testamentum ante uel post, fiixerit,quod uolebat legare aut relinquere Titio per ea
quae scribit Ias. in consi. 5 . colums.lib. I. Tertio uid tur declaranda uoluntas testatoris ex qualitate personarum legatarii & notarii, si sint personae uastae & callidae
de quibus positi dubitari,quod curauerint apponi ue bum dono,pro lego cum illa praesentia & acceptatione. Oriarm ex quantitate rei donatae quam uerisimiliter nodon'sset testator ante eius mortem. Quina', fi testator superirixit testamento possidendo semper talia donata. nam ex actu possessionis subsecutae arguitur eius uolunta, , quod non intenderit donare. l. minime. l.fi de imterpretatione. C. dc Iesib. l. sed Iulianus s. proinde isad
Macedonianum Sed alta conectitur i quaestio, quid si testator promiscue aut mixtum legat & donat funduTitio pra inti & acceptanti, an e it donatio uel lesatum. Crotus dicit Polle attentari. ouod sit donatio inter uiuos irrevocabilis, per tex. in l. non solum .s ire
C de usucap. ubi quando in dispositione ponuntur duoueiba diuersae naturae , tunc uerbum importans contrastum
759쪽
tractum esicaciorem praeualet, & trahit ad se uerbum importans contractum minoris efficaciae, & sic denominatur contractus a uerbo efficatiori quem tex.ad hoc citat Roman. in consilio. ; os .columna secunda uersiculo
tertio probatur. post Bartol. in l. si quis ante. C. de acquirenda possessione. Ad idem allegat text. in l. si te sol u. S.primo.& in diista .l. si ita scriptum. la secun d.C. de haeredibus instituendis. Sed uerbum dono , es efficacius uerbo lego,ergo & cetera. Sed tex. in dict.l. non solum. s.final. non uidetur facere. Fiani ibi ideo prsualet conductio,quia precarium adhibitum fuit, non ut rogans possideat,sed ut tanquam conductor retinere liceat, ut expresse dicit textus & sic unum sebat propter alterum, ideo illud attenditur euius contemplatione fit. l. si ita fuero stipulatus.&l.sequent. C de nouat. Secundo respondeo retorquendo illum textum . nam ibi praeualet conductio,quia per eam possessio non transscrtur, seu conductor non possidet, sed solum detinet.l. non solum s. quod uulgo. C. de usucapionibus. sed per precarium transfertur possessio naturalis in rogantem. l.& habet. s.cum qui. ff. de precar. ita declarat Bariolus. in I. si quis ante .ff. de acquirenda postessione. & sic prsualet, quod est minus.& nota.idem Bariolus in l. interdum Ecodem titulo de acquirenda possessione Alexander in consilio rit. libro quinto. Tertio contra Crotum in hac quaestione arguo sic,uerbum dono,uidetur genera- Ie & equi vocum seu dubium aptum coprehendcre multas species donationum glo.institu .de donatiosin prin.& supra dilatum est, legatum autem dicitur una species donationis.d.l. legatum. ffide legat. secundo. Et sic nos
et a sumus i in illa difficultate,quando copula ponitur inter genus & speciem, an species deroget generi , & restringatur genus per speciem . de qua materia habetur ex Dynum in regul generi.libro sexto.& per Bartol.in quaesitum. g. penultimo st.de lando instructo. Ita in copula posita inter gonus & speciem .dicit Barto. mi. sit, qui ducenta j utrum. colum . penultima. C.pe reb. lx-bis,. Soc.in coii l. 123. columna penultima. post nacili irin,
760쪽
Aymo. Craueriae repet. lib. 1.Videndum est igitur quando testator dicit lego,&dono , an uerbum dono,rehingatur per uerbum lego, uel econtra .Ft ad hunc modum reducendo dissicultate nihil obstant adducta per Crot.uidelicet tex. in d.l.no solum .s.si. Ude usu cap. quia uerba de quibus ibi,erant specialia,non tala posta erat copula inter genus de sp ciem . Sed tamen considerandum quia necessario uid tur dicedo,quod uerbum dono, capiatur in specie,alias sequeretur absurdum , quod testator uoluerit sentire de pluribus donationibus aut speciebus donationum . Et tunc uerba intelliguntur in genere, quando sunt uerba gcneralia plura bona aut plures res comprehendentia,&constat de uoluntate disponentis , quod de pluribus uoluit disponere. Secus in uerbo generali quod ad res nonre itur,sed ad modos signaticandi . Nam si in genere capiatur,dispositio redditur incerta & obscura penu, paris obscuritatem l . in tradendis C communia
prediorum. l.ita fidei.tifidei ure fisci.quq incertitudo non
clausiderat ut in eo genere quod bonoru aut rerum pluralitatem comprchcndit, imo tunc dispolitio dicitur certa ad omnia pertinens , quae continentur sub genere. Ideo quando tellator dicit,dono, fi quaeritur de reb.d natis,donatio dicitur certa si de specie donationis capiedo uerbum dono,in genere, lonatio erit incerta,an sit intcr uiuos atri causa mortis uel alia .Facit etiam , quia
i uerbat in dubio debent intelligi in specie non in genere. l. hoc leeatlim .ubi Bari si .de l ar. 3. Bartin l. I.mfi.ptin aede edendo. t. Seuior in consi. o. colum. F.in in P. Dicendum est igitur necellario,quod testator inicia
lexerit de donatione in specie Et quirimus de qua sp cie donationis intellexerit. Et hoc modo considerando tirocedit argumentum aut fundamentum Croti, quodn dubio iudetur intelligendum sillud berbum de dona
tione inter uritos iri euocabili. Et quod illud verbum tamquam pidimus & efficacius uincat uerbii ni lego, multo debilius, sic indicet ut donatio inter uiuo . Sed ub- tria Crotum consi mo istud dictum ex illa eommuni dorsi ctorum couclusi: ne , quod ubi contractus i pluribus