Opera physico-medica

81쪽

Damn ,-'um. 73 stomata, in hoc morbo perpetua, sanguinis dispendium vix tolerant, nedum requirunt. - Et vel ipse SYDEΝΗAMIUS, contra quod in colica biliosa praeceperat, ubi morbus colicus fructibus a- iis, nimis avide ingestis, originem debuerat, nonnis post sumptum emetis um&ano ua Venam e- cari jussit. At certe vix video, cui bono sanguis tutae emittendus sit, ni imia ejus quantitas, velocitas, aut calor, en sectionem ante omnia postulaverint quando luidem, nisi sanguine miliath in corpore iter horiso, non levi cum periculosi, OUeatur Omitus. Fateor equidem, me, antequam morbi naturum perspeXeram penitus, quibusdam unguinis missionem imperasse, ad dolorem nempe atrocissimum leniendum: at effectus fuit opinione longe minor; nam nanes pene in grave ninis deliquium indiderunt uid quoque lio efficere potuit in artuum dorsiique dolore experiebar, at successu utique haud meliore, quinimo infaustoiitplurimum ventu quibus enim sanguis larga

manu detrai tus fuit, omnes fere parabiis assectu correpti, Vim prorsus motum qu manuum perdiderunt, nec usum earum, nisi post longum tem pus, recUpera Verlint tandem ae quod dolendum certe aliqui hoc tempus adusque resolutione manum laborant. Ex hoe proselio errore, vel levissimum aucidens fuit diu duran tum0r pedum hydropicus. - Ρaucis igitur Si forte ve- nae sectio, propter sanguiuis nempe multitudinem est praecipienda, debet id fieri incipiente morbo, priusiluam narcotis alministrantur: nam noli in hoc solum sed Min omni fere a orbo, perpetuum est, quod aegri stellius longe missionem sanguinis erantstute, tuam post Pi usum. ua u.

82쪽

74 De mota col co uamvis venae sectio huic morbo rarissime conveniebat, ni edicina talia en vomitoria fuit sesn- per utilis, in principio utique pernecessaria sive

tu rejecta protinus, aut pituita tenacillima implicata, neutiquam vel dolorem lenirent, vel moverent alvum, si ea praesertim in forma solida exhibuisses. - Memini profecto me consultum fuille a pharmacopola quodam gallico, pro uXore cujusdam pictoris, cui dederat altem partitis autem vicibus Ρilui .eX duobus uetj, quibus .adjecerat etiam calomel 'st, eaque Omnia incluserat potione larga infusus purgantis fortioris quid inde vomuit equidem, parcius autem, at ne Vel minime respondit alvus. Ego vero emetisum prOpino statim, haustaque dein, pro more, assatim infusione salvim florum chamaemeli, immensam plane ejecit quantitatem nauci quam niaxime viscidi, cum ipsistimis pitulis, nullo fere modo mut iis, quanquam plures ante hora deglutita fue

rant.

Hi jam obiter venit notandus error eorum, tui cathartis resinos exhibent, nec cum sale aliquo solvente, neu vi vitello, commista que1aciant ut resina sit in visceribus dissolubilis: Si quis enim sinceram, aut alapii, aut scammonet, resimam alicui porrigit, pituitosiis .aquosis humoribus inprimis viis abundanti, haud magis al-yummovebit, liam si meras ministrat at quisquilias, .hujus aetionem ita non juvat quod vulgus tamen soleo jusculi avenacei larga potatio,

ut eam prorsus impediat. - Ρlantes ideo gesino 1 is, optime praeparatas, porreXit alma natura sale nempe propci OlbDente divites, quem certe, uni resinam conficit male feriatus clienaicus, perdit

83쪽

Seli diverticulo iii viam. Hii primis itaque, hoc morbo laboranti, ad Hinc Odtim praescripsimus.

coctuin, citi adde Aq. Flor Chamaem. Comp. Syrup e Spin Cerv. ana se . m. s. Oti emetica. Ad vomitum promovendum hauriat affatim pulli gallinacei decoctum, vel, quod magis probo, in-1usum salviae Ilor C Iamaem. Emetisum hoc nostrum, prae omnibus, quae probavi unquam, operando videtur lenissimum, at detergendo potens satis effectu certissimum; cito enim vomitum ciebit, nec longa in intestinis mora tormina creabit: quod i pecacuanti in pulvere assumpta, saepissime evenit huic, dum violentius Volo, tartari emetici grana aliquot, Ut Ochleare unum, alterumve, vini benedicti adjicio. Vomitus hoc modo provocandus est alternis diebus, vel ad quartam nonnunquam 'icem cuiuetenim maxima copia pituitae tenacissim obruitur stomachus, cum magna Vis corruptae bilis eum ψpprimit, quis medicinae profectus expectandus est, nisi haec expurgantur penitus uod rectius longe sursum, quam deorsum, faciendum est licet enim ponatur, ea dici posse per inferiora, nonne tamen longe commodius per Vicinium sevomenda sunt, quam per longum intestinorum iter deturbanda uin etiam, dum per intestina depellitur putrida ventriculi colluvies, pars istius tenuior ab osculis venarum lactearum resorpta, sanguinem inquinabit, dum pars crassior, in plicis

viscerum haerens, atrocia e X citabit tormina at- .hil la Omnia expilrgari potuerunt, inter descen

84쪽

rs De Mopbo coluoden luna tamet tunicam ita testinorum nervosem cruciarent maxime. Constat igitur ineptum esse, velle per alvum purgare stomachi cossuriem. Nec solum ad hunc morbum proficit vomitio, quatenus perpurgat Ventriculuiu sed .inter vocmendum partes stomacho proXimiores concutiuntur bellicantur maxime quietiuid ita humoris in hepate, vel pane reat stagnaverit, X- primitur ae Vomitu proinde ejicitur. - Cum autem stagnando Corrumpatur omnis corporas humor, atque inde acritudinem contrahat alii-due si per alvum X cernendus foret, tum intestina torquendo, tum Vasa lactea subeundo, plurima prod aceret mala. Omitione ergo optime exa sit latur bilis, IV epori a Ccta, si1 Ueatra, traque in o morbo requentissima. - uinetiani

saepe certe notavi, EX Uracta omitione, vel

ipsos artuum Whumerorum dolores cessasse, pro tempore saltem ad divini senis ei satum, Lib. II.

P aeditiorum, quod sic reddit CELsus noster. I id. II. Cap. 8. Humerorum dolores, qui ado cuiuilas, vel manus, tundunt, vomitu atraeis ibi solvuntur.

Cum jam vomitus conquieverit, quod ex hibita spuregoricis cito effle itur , danda lint protinus medicantenta per alvum purgantiari iisque re lini me addenda sunt ano na siquidem obstinata alvus dolor ventris gravictimus sunt in hocce morbo symptomata perpetua. -- Ideo ubi colicus dolor vi admodum, optata purgantibus adjici debent nempe ut dolor reddatur tolerabilis, uta intestinorum relaXatio deinde sequatur, atque hic eorum motus peristallicus fiat constans & regularis, ne interruptuS, nec perversus. - Dolol

uiuis azit ut stimulus, vel reditus stimulus seim

sum,

85쪽

---iorum. 77sum doloria excitat: stimulus autem Omnis ad contra filiones concitu fibras, iis lue ila posmos,1 fit vehemens, adigit. Cum ituque dolor coli cus atrocissime urget, intellina in inibus duiu locis conuulaionibus assiciuntur, & fascii quasi constringuntur, deo ut, nisi tormento i pato, nec alvus nec flatus infra transmitti pollit hae adeo de caula, dolor colicus Vehemens secum plerumque habet comitem alvum valde adstrictanti Rectissime ergo in omni colica gravior anodyna purgantibus adjiciuntur nec certe hoe novum est, ex experientissimus enim RIVERIVS in Cap. de

dolore colico praetcripsit Aloes uel Ieammonet gr.vi, quibus Laudant piati adjunxit graua duorimo in observatione prima centur. 2dae ii adem ad-. miscet grana quinque laudant. -- At cum id se facere ex auctoritate HIPPOCRATIM Opinatur, mea quidem sententia fallitur; nam VOX ιηκcescin loco a RIVERI citato, non succum somniferum papaveris iis sorte M αφρωδεο sive spumei DIOSCORIDIS, quod Vehementer atis purgat significat, sed πε, λον, sive πεπλιον, ' genus scilicet medicamenti alvum purgans hoc idem etiam μηκωνιον agnificat apud HIPPOCRATE .iaepissime nisi quando epithetum πνωτικι adjicitur ut Lib. I. de morb. mulierum, p. 57O. Edition.

Sed ad remed. Vomitu peracto, ego uti soleo sequentibus . Pil. Coch. in i Vel Si s. CalO

86쪽

Diana br. gr. VIII. Calomel 'se Syrup. de Spin. Cerv. q. s. m. f. Bolus. - ilulae autem non ita 1acile rejiciuntur lo1 duas dein tresve horas sente infusionem, vel mannae solutionem , atque id genus medicamenta, praecipio quibus interdum adjicio oleum amygdalinum, aut oli Uartim, alis ubi stomacho oleum valde alienum est. Horum dosin augeo repeto, pro rarione Impto matum hisce vero pacatur dolor relaXantur intestina, ad dejectiones stimulantur leniter,in oleosis lubrica redduntur. At si ne sic quidem alvus respondet, totum abdomen foveri jubeo omento emolliente, idque potissimum ubi venter tensus est admodum' durus, vel spasmo maXime Ontra eius. Hoc blando vapore abdominis integu-nient penetrat, ac intestina ipsa demulcet, rigidas hoc modi fibras, easque nimis tensas relaxat. Mirandum plane successum saepe notavi ex applicatione sotus hujusmodi. q. Rad Altheae, Sem. Lini Foenugraec anadisi. Flor Chamaenael. M.th. Cap. Ρapavo alb. SIV. O l. e Aq. Ont. Lact. dulc. anal aequat. -- effectus longe feliciores expectandi sunt, si aeger in semicupiuindemittatur ex iisdem paratum. Mihi, haec alle

renti, acilem dabit assensum quisquis sellicissimos

balnei emollientis in doloribus nephriticis essectus observavit. - Haud raro profecto vidi saevissimum paroXysmum neph; Distin solo balnei usu derepente solutum, cum nec praelarga sanguinis missio, nec laudani doses, eaeque haud mediocres, vel prosecisset hilum. Imo permultis di- diei experimentis, nihil ad dolorem sedandum, aucalculum per ureterem demittendum, eque conducere ac balneum tepiduma emolliens. Acciis

87쪽

Damnoniorum. 79

Addidit autem saepissime, quod feces Ivinar in hae colices specie valde indurantur, M valvulis coli haerentes, flatibus .stercori repaguta sunt, adeo ut, dum uallia ibi sistuntur, nihil ultra transmitti possit hac sola de causa sepillime oriuntur gravissimi dolores, ubi praesertim inte-itina purgantibu irritantur. uapobrem si poli horas aliquot, ab assumpto cathartico, alvu nihiι reddit, oleosum' emollientem clysterem injici Praecipio, quo' intestina reddantur lubrica 1lercora molliora dein si Opus erit alvus aeriore comate duci potest. Si quis alius morbus, hic profecto, de quo iam agitur, frequentem catharsen alvumque diu solutam requirit medicamenta ergo leniter Urgantia per dies aliquot continuos exhibenda sunt i inter quae laudo potissimum habarbarum, Pilui. . russi, tinctur, stur quibus sublide adjungi debent calomelanos grana aliquot Terebinth etiam Veneta, aut Cypria, ovi vitello subacta' aquae

alicui eardiacae admista alvum purgat commode,& plurimum iacit ad rheumaticos dolores colicon comitantes Interea tamen anodyna quaedam herali manu porrigenda sunt; neque enim aliter saevissimos compescere dolores, neque HSdem Occurrere potest, recursuris alioquin promptissime, nisi repetita dosi lacrymae papaveris tormenta re-pi imas. - uod tamen ad opii dolim attinet, nihil certi statui potest cum ipsissima dosis alterum sopore maxime, alteri et contra dulce

furere.

Longam hanes frequentem athar , utut nova videatur, necessariam esse comprobavri X- perientia alvus enim aliter mox fieret astricta Valde, gravissim tormina certo certius iue derent

88쪽

8o De morio coircoderent, ob aere scilicet huna ores, in intestinai et petuo influentes. Non solum ad tunc ni orbum profligandum primas vias perpurgare necesse eit, diluenda est insuper sanguinis crina Onia salina nam ecpol

luto fonte haud puri diffluunt rivuli. Diluentia

ergo propinanda sunt abunde, inrC Cluae αρις0νμεν Θούρ; neque enim aliud datur alium solvens, neque magi purum' incorruptum aliquid. At ex omnibus aquis audo maXime aquain yr- montensem, aut Spudanam haec siquidem, principio praedita chabbeato, non tantum sales dissolvit optime, sed Mora γ sanguinis firmat, ac fibra

runt totium roborat.

Cuna per haec sanguis sit dilutus apprame omlIs ope evocandus est sudor. Nil vero ad hoc idoneum magis X pertu sum quam amphoram, a

divinum illud miserorum solamen, Laudanum: his assumptis ad sudores eliciendos largiter calideque hauriri debet vel salviae, vel roris marini, infusio, aut, quod stomacho forsan arrideat magis, serum lactis vinosum.

iii consensum intestina inter .cutim, qui

foetidos acresque sudores, Vel cutieulam ipsa nierodentes, Observaverat; haud ita multum obstuperet, videndo tum colicos dolores, tum r&vmaticos, post sudationem penitus fere sublatos, pro tempore saltem. Isiud certe fuit naturae vestigia premere, cui medicus, Hus mini Iler, prudenter obsecundare debet frequenter enim sudores, sponte erunJpentes, hanc aegritudinen allevabant admodum. - Hisce apprime convenit: BA GLIVI aphorismus Cap. de Colica: Noli ea, habitualis .ende mica, a vino acido taesertim

89쪽

Damomo E- r, oriunda, solis satiatur sudoriteriss vesperi tamen, interposito nodyno remedio. , - Atqui miror ipsummet AG OVIUM, in eadem etiam sectione, usum pii in colica improbalse sive enim sudores O eat, sive non tu vehemente colica pep-aiecelsarium est, ac longe longeque antefereuduim

pulveri soliorum ficus sylvestiis, utcunque sit in terra quod permagni est haud dubio non in muro nata, licet cautes quod praecipit foliis ulmi

EdmiXta. - Sed quodoque bonus dormitat Homerus. - Udore equidem non sunt paralyseos causa, sed assectus eum etaim materiae morbidae me-eosa in genus nervosum sueta est, vel resolutio- De Vel convulsione aniciantur nervi necesse est RetuXatis ideo nervis subeutaneis per patula nimis hiantia cutis emissaria dissiliunt humores quod in moribundis etiam eundem ob causa 'a obiervatui: quid quod sudores diu post ortam

paralysi durant. - Mihi certe videtur corpus reticulure ALPIGHI si mavis RUYSCΗΙΙ eum

ob finem effectum fuisse, ut foret iustitisphincter uni ersalis ductibus sudoriseris per sua forumina emissis dumque constringitur fortius quod cute aeri frigido expossit accidit tota cutis, pustulis

quasi aspera corrugatur. cuticulae an se in instar evadit dum vero relaXatur nimium , profluunt sudores. Sed haec hactenus contra doctrinam BAGLIVI. Ρos sudationem diluentia prae caeteris autem, aqua quidam ferrurginea, si ea non est, quam purissima, aterum praescribenda sunt, diuque eootanda ut corrupta nimi iram nova puraque misteria admisceatur, ut debitus servetur sanguinis suor, ejus corrigatur acrimonia. Nec vero

interea mittenda sunt, quae .imbecillum sto. xl. 2 om. III. F machum

90쪽

tet' 'te morbo cohomaehum juvant viscera confirmant se tamen ut subinde assumi debeant rhabarbarum tinctura sacra, quae .ipsa intestina corroborandi facultatem habent, eaque expurgant commode ne millis scilicet coirent acres aliqui humores. -- Idcirco pulveres uti dicuntur testacei ad hune.

morbum proficiunt, quod acres absorbeant humores; at nisi talem. Abi ynthii aut tartara fixum admisces iisdern a rheum barbarum, Vel εἰ κοπρ6m: quaedam subinde eXhibes, eorum usus non diu continuandus es : ne in canali intemnorum, diu morando, in lapideam pene abirent duritiem. Quod sane plus semel obtervavi, in puerulo praeserti aurificis cujusdam, cui ob testacea

plurima exhibita, alvi feces in autum erant in-Guratae, ut X silceat iam gypsum Plane referrens, illasque ex ano Ope instrumenti, necesse ellet X- trahere. -- Hoc de testaceis Xhibendis praeceptum, nisi ubi cita alvus aliquo CXereet, perpetuum esse debet. Tutius ideo, imo Messiuae ius longe, ad acido corrigendos humores datur aqua calcis vivae tenuissima , in axime idoneis imbuta stomachisis, quae' acidum in rimis viis, ac sanguine deleta ut ad dolores ferimaticos, Xpugnandos, cum morbus artus invaserit, utilillima probavi, fuere cinnabarina, gummi gustiaci, inelura antimonii, potiones terebinthina, aut e balsamo COpaybae, quae quoque ad paralyticas sectiones plurimum possunt. Sed ante omnia fere, minura calo mel alios Osis, repetita subinde, quod, si oectava, vel decima vice sublimetur, nobilissimum ad plures morbos Vadit remedium idque, ad grana duo, triaVe, scilicet, praescripsit eruditilsimus Boster US GRAVIUS, . 1ακαρ:της, Asclepiade e