Symbolum fidei Iudæorum. E' R. Mose Aegyptio. Praecationes eorundem pro defunctis, è lib. Mahzor. Aliæ, in quibus commemorationem suorum diuorum faciunt. Aliæ pro his, qui despondentur & coniugantur, è breuiario Hebræorum. Sexcenta tredecim legis præ

21쪽

sYMBOLUM FIDEI

Sed reuertor ad hoc caput a quo deflexi. Vaticinatio Mosis Doctoris nostri, qui pace fruitur, antecellit vaticinationes cunctorum prophetam quatuor in rebus. Primum quoniam summus Opifex, non colloquebatur cum prophetis nisi interuentu Ange li interpretantis, cum inter Deum &Mosem non intercederet Angelus, Num. H. quemadmodum prodit scriptura, os ad os loquebatur. Deinde Prophetae uniuersi non fungebantur munere vaticinationis nisi in insomniis noctur-

cenes 18,

quide,sed cum sopor irrueret in pro phetam,cui accidebat res illa, sensibus ipsius membrisque omnibus orpressis suaq; actione destitutis adeo; ut sola cogitatio in ipso vigeret, que admodum solet euenire somnianti

nis, Dicente scriptura, Et somniauit& ecce scala constituta: aut interdiu

22쪽

IT DEORUM.

bus. Hoc autem vocatur viso & visum, unde Illud, In visionibus Dei. rete. 8.Moses vero habuit spiritum propheticum sibi assidentem ac super se mo ratem interdiu,stans iuxta duos Cherubim, quando cogrediebatur ei summus opifex. Hinc illud, & coueniam Exod.1 s. te ibi.Tertio omnes prophetae,quotquot vaticinabantur tametsi id facerent per visa aut interuentum angeli, concutiebantur m ebris, tabescebant pedibus, ac copages corporis ipsorum dissoluebatur, corripiebatq; ipsos horror inges,adeo ut prae terrore propemodum efflarent animam. Sic scriptum est de Daniele, dum ipsum Dan.io. alloqueretur Gabriel. No est,inquit, relicta in me sortitudo, sed & species mea mutata est in me in tabem, neq;

tenui quicqua virili. Quin& subijcit, Audiens iacebam costernatus & vul-

23쪽

sYMBOLUM FIDEI

tus meus haerebat terrae.Et iterum, invisione versi sunt cardines mei in me.

Mos autem nihil tale accidebat, utpote qui prophetiam apud se morantem haberet. Sed nec palpitabat nec

expauescebat,dicente scriptura, collocutus est Dominus cum Mose fa Exod. I 3 cie ad faciem & c. Quorum verboruhaec est sententia. Quemadmodu homines non expauescunt dum inter se

colloquuntur,sic ipse Moses, qui pace perfruitur, non pavebat aut conturbabatur, dum cum ipso Deus semmocinaretur, etsi id fieret aduersa facie, idq; quoniam multum Vehementerq; defigebatur & inhaerescebat intelligetice, quemadmodum diximus. Quarto & postremo sancti vates non vaticinabantur pro arbitratu suo, sed pro voluntate & licentia summi opificis, fierique poterat, ut multis annis

24쪽

nis ageret citra influxum vimq; pro pheticam quamuis rogarent dominum, ut sibi mitteret prophetiam, sic tame permaneret aliquadiu, quo- usq; eis vis vaticinadi obueniret post multos, vel dies,vel annos:aut etiam vaticinatione nunqua afflaretur. Vnde reperias eorum quosdam,qui sategerint exhilarare animam suam, purgareq; cogitationes suas. Hoc modo se gessit Eliseus dum diceret,Et nunc accipite mihi psaltem,tum enim prophetia in ipsum irruit. Nec tame quotiescunq;vaticinabatur,opus erat tali afflatu, ut vaticinarentur, utq; ei praepararentur. Moses autem, sicuti c5- perimus) doctor noster vaticinandi dono fungebatur quocunque vellet tempore , quemadmodum ipsemet

prodi State, inquit, & audiam quid praecipiet dominus vobis, Et iterum, loquere

25쪽

sYMBOLUM FIDEI

Loquere ad Aaronem fratre tuum,&ne veniat omni tempore ad sanctu Tium. Moses nempe omni tempore veniebat, non item Aaron. Articulus octauus est lex de coelo. Eo credimus legem uniuersam, quae versatur in nostris manibus, Coscriptam esse a Mose, & profectam ex oraculo praepotentis Dei. His autem significare cupio uniuersam legem ad ipsum peruenisse per oraculum o--ipotentis, accessu, qui appellatur colloquium siue sermocinatio. Nec Vero nouimus,qualis extiterit iste accessus,sed eum tamen is nouerat, qui ipsum est cosecutus, quodque factus sit tanquam cum scribete, cuius in auribus aliquid legitur, qui & scribit, quaecunque ipsi narrantur partim de Annalibus,partim de rebus ad legem

26쪽

IT DEORUM. 24

legisq; prsceptiones pertinetibus.Ac Scripta Mose distinctio habetur inter hos locos. Et si iij Cham Chus, MiZraim, Phut pari Et, Nomen uxoris ipsius Meetabel legistitione filia Matred, Et,Ego Dominus Deus

tuus. Et, Audi Israel. Universa enim Gen. 3 clex Domini sancta est, atque vera. Et tamen Manasses quidam haec nega 'bat, docebatque impios negatores existimare lege habere corda & cortices,ac tales narrationes & res gestas,quae Lege cotinentur,carere Utilitate,nec aliude esse profectas,quam

ab ipso Mosis ore, atque id quidem significari vulgari dicto, Lex non est de coelis. Praeterea ferunt Manassem credidisse totam legem prodiisse ex Oraculo Dei, praeter illos versus, in quibus Moses non adijecisset, Sic dixit Dominus. Atqui mandatum ipsius violasset. Na Moses a semetipso

27쪽

IYMBOLUM FIDEI

locutus suisset, Deo haud quaquamprifante,Vt quidem impiorum verba supponunt. Verum omnes legis apices literaeque includunt insignes sententias sapietis plenissimas, quaS percipiat ij, quibus Deus aperuerit mentem, ita tamen ut sapientiae eius summa persectio non comprehendatur, prodente scriptura, longiorem esse 1.ι ii. terra ac insuper latiorem mari messi tam ipsius: cum no nisi liceat homini, incedere in vestigiis Messiae dei I qui bacca- cob, qui precatus dixit, Reuela ocu-ηi ny log meos & videbo mirabilia de lege tua. Caeterv interpretatio ipsius, qua a maioribus accepimus,similiter prosecta est ab oraculo praepotetis Dei. cM.ti Praeterea quicquid observitamus ho ue interpre die de praeceptis Tabernaculorum, tist ital Palmarum, Tubarum, Fimbriarum, ρ laisteriorii , hisque cosmilium δ' liorum

28쪽

IVD EORVM. Is

tiorum manat eiudicio, quod reue- tradita a

lauit supremus mundi essector Mos, qui in pace c5quiescit,quodq; Moses nutiauit nobis, missione fideli per ipsius legationem ad nos perueniente. Extat autem Versiculus, qui id quod designatur in hoc octauo articulo,expressit his verbis, In hoc scietis, quia Nam. isa Dominus misit me ad faciedum uniuersa hoc opera, Nam non ex corde

meo illa dictaui .

Articulus nonus pertinet ad trans lationem legis) hoc est,permutationem.Eo credimus legem Mosis non esse reuellendam neque permutandam, neque aliam a Deo profectura, nihil ei esse addendum, nihil detrahendu quoad scriptum, eiusq; sententiam & explicatione. Hoc & testatur verbu Dei hac oratione, Non addes Πωμι ei

29쪽

ei neque minues de eo. Sed iam declarauimus, quod explicare oportuit de hoc capite,in praefatione nostra. Articulus decimus ostendit Deum

Opt. Ma. nota compertaque habere visitare. hominu opera, nec in his i torpesce- Iob, ς' re. Nec verum esse, quod quidam

inducuntur dicere apud vatem, Dereliquit Dominus terram, sed potius quod concionatur Hieremias propheta, qui pacis beneficio fruitur, Magnus es consilio, multus Opere, cuius oculi aperti sunt super omnes vias filiorum hominum. Et quod ali-Geη.18. bi dicit scriptura, Dixitque Dominus,clamor Sodomorum & Gomorrheorum, multiplicatus est& pecca-cetum eorum,Et rursum,Viditque Dominus,quod multa malitia hominum esset in terra,& cuncta cogitatio cose

30쪽

dis intenta esset ad malum omni tempore. Haec vero omnia insinuant sententiam veritatemque huius articuli. Articulus undecimus docet Deu Opt.Max. remunerare benefacta eorum, qui executi fuerint legis praecepta,punire Vero eum, qui eius ve . tita comiserit.Remune ratio aute eoru maxima, est futurum seculum. At poena summa in eo posita est, quod excindetur anima,peribitq;. De quare, quod sussiceret, iam tractauimus. Contextus autem stripturae,qui hac sententiam designat,extat apud ΜO' Exod. 3a.

sem his verbis, Aut dimitte eis hanc noxam,aut si no facis, dele me de li-hro tuo, que scripsisti. Cui respondit dominus,Qui peccauerit mihi, delebo eum de libro meo. His scriptura profitetur proposita esse iusto& im-