장음표시 사용
121쪽
pINGENDI ID nentorum, lapidum, nummorum, gemnarum, imilium ; quae bona copia habentur in antiquitatibus Bois sardi Gottgij, arsini Gorlaetin reliquorum. Est aeum naturaliumcognitio hic utilis, ne quidiat, quod naturae repugnet. Sicut apud eleres Niconi optimo pictori accidit, luando cilia utrisq; equi palpebris appo-uit, qui habere tantum in superioribus
onsuevit, uti Silanus auctor est, VI A-aim. 3o. Similiter pictorem Batavum me-nini lapsum in pictura anatis Folantis pe-libus protensis , gruum aut Ciconiarum nore, Contra naturalem ejus consuetudinem; Germanum in pictura ursi, pedem atrumq; lateris unius inter ambulandum levantis , quod non potest quadrupes. lenique cx disciplina morum ac Philoso hi quoq; conducentia huic parti possiantrahi. Ut ne hujus quidem non peritum esce certo modo pictorem oporteat. Sanolui honestum, decens, aut OnVeniens
ruiq; rei sit, intelligi perfecte , nisi hujus
quodam beneficio, vix potest. Ut omitram interim eas causas, ob quas exigit in irchitecto suo Vitruvius lib. I. c. I. exi-
122쪽
DO DE ARTE inquit, per cit arti cem animo magno, se uti non sit arrogans, sed potiis facilis, aequiu, ese detis sne avaritia, quod est maximum. Nuggum enim opus vere ines deo castitate feripotes.
Ius Secundum es Detineatio, quam voco rerum lingendarum Iusta conformationem, lineis ratione legitima comprehensam.
Scilicet ut o lus pictus referat sermalineisq; suis oculum verum, nasus nasum, pes pedem, atq; sic deinceps Hoc enim primum est , quod post inventionem idoneam requirinarus in pictura , plerisq; aliis Omiisum , aut cum symmetria perperam Coniunctum, aqua multum discrepat. Ne- que ni cum ex legibus delineationis partes omnes referunt naturae modum, statim quoq; inter se conveniunt, ad symmetriae leges recte sese habent potestq; caput exile giganteo corpori, licet neutrum per se veritati non respondeat, imo Oni. Quare postulamus ante omnia in pictura, justam rerum omnium, omnium partium in ea descriptionem vel delineationem. Orcumscriptionem appellare Leo Baptista de
123쪽
Jict. o. maluit, quoniam consistit in extrena quasi definitione acdeterminatione reum pingendarum , vel ut ipse loqui amat, notatione fimbriarum, aut conscriptio-ae ambitu, fimbriarum in picturis per li-aeas. Ubi simul docet, apud veteres Parhasium pictorem istac parte maxime valu-sse. Atq; valuit is profecto , Verum uno an tum clus requisito, scilicet quod ita li-aeis cuncta definiverit, ut non resecare, sedaro mutere illa etiam, quae a tergo essent, ideretur. Plinius de eo eleganter loquens simul de Parrhasio. lib. XXXV. c. Io: Extrema corporumfacere, es desinentis pictura modum includere, rarum insuccessu artis inveratur. Ambire non debet se extremitas istia, sese desinere, ut promutat alta risse , ostendatsulam quae occultat. Hanc Parrhasiogloriam con-
essere Antigoninis Xenocrates, qui de pictura scripserunt. Atq; fit hoc quidem lineis ex- remis tenuissime desctis, uti vult Leo Baptia dicto loco. Sed inventum melius nΟ-rorum temporum, ne ductis quidem istisneis ab ea parte, quae objecta lumini, sede finitis fundo, etiam in picturis linearius, cujus Exempla prodere hoc seculo Ca-otius inter primos, mox L. Bella coepe
124쪽
H DE ARTE re Verum est, aliud hujus artis requisitum, illud scilicet, quod definit justam clegitima rerum pingendarum speciem, quae, ut loquitur Plinius, simpliciter desinentu picturae includuit modum. Atq; haec est, de qua dixi ab initio, agitq; pluribus Baptista, deniq; instrumentum monstrat, cujus pepossit fieriri rectius, facilius, quam vulgo. Velum nominat, quod magis est reticulum,in filis rectis transversisq, cancellatim positis, magnitudinem cujusq, rei, situm, locum exhibere debet. Sed de ista ab quod volent, udicent. Habent enim
Mabsq, eo regulas pictores, qua in parte hac observant,alias in membris ipsis eorumque forma, alias in situ eorundem, atq; Ollocatione. In membris, ut caput esse oportere rotundum, ovali tamen magis
quam circulari forma. Infantis propius ad circulum , viri ad quadratum accedere. Oculos longos magis quam rotundos, probari, angulum uJuslibet utrumq; alterum alte ii respondere recta linea pupillas in unum latus idemq; versas semper esse. Aures paulo rotundiores exigi, nec magnas, sed mediocres Montem earum non in
ipso medio, sed inferius nonnihil statui debere.
125쪽
PINGENDI. Hybere. Nasi formam requiri pene quadrangularem, circa nares magis diffusam. In brachiis necesse esse, ut carnos protuberantesq; partes utrinqi sibi respondeant. Idem in femoribus oportere fieri. Suras versus se mutuo magis descendet rotunsoresq; esse, quam in partibus exterioribus. In talis rem contrario fere modo se habere. Flexuram exteriorem in genu altiorem, interiorem vero humiliorem esse. Idem &in cubito observari Digitos versus ungues paulatim extenuari in manibus, in pedibus fieri crassiores, decenter incurvari. In
manibus longissimum esse medium, post annularem, tum indicem, in pedibus vero eura,qui est proximus a pollice;in manu parari omnes, in pedibus non nisi pollicem,
reliquos sibi semper jungi. Atq; haec in
membris observantur, in eorum situ vero: caput linea perpendiCulari convenire semper cum pedibus vel utrisqri vel alterutro,
nisi corpus rei ali sit innixum. Aurium
summitates cum superciliis , imas partes cum extremitate nasi respondere lineis rectis. Hirquos oculorum Versus nasum cum alis sive pinnulis, nasi linea perpendiculari Medium cum mento linea perpendiculari.
126쪽
Jugulum gulae, vertebris axillarum linea re ista convenire. Ita sunt in caeteris, secundum quae instituunt delineationes suas, quanquam omnia ex his, quae dicta sunt, facillime intelligantur.
S. II. Consequeturpartem han uturus pictor modo imitatione studiosa o
ptimorum operum, modo rerum i-ssarum, positarum ante oculos. Illud prius posui, quia est DCilius, neq;
fieri bene potest, ut ad alterum sine eo ve niatur Docet quippe consuetudines picto Lribus in formandis exprimendisi erur naturalium imaginibus receptas, ostenditq; ξρbrevi usu, quod non nisi observatione lon- uaga potest disci, atque sic paratus instructusq; si ad caetera transmittit. Quare ab his etiar lantiqui incipere consueverunt. Quia e hiro nullum tam perfectum est exemplum ut non melius subministretur a natura ipsa nec sic omnia jamjam inventa, ut non ob asservari ex ea plura quotidie aliaque possint ideo de res ipsae naturales in exemplum imitationis proponendae. Quo intuitu Eu
127쪽
iomines professus est se ambulare. Plinius
b. X X XIV. C. Evompus interrogatus, uem sequeretur antecedentium, dixit, aemon- rata hominum uisitu me naturam ipsam mitandam , non arti cem Patet exinterro-ationeia responsioneque svulgo artificesntecedentes sequi consuevisse. At Eu-ompum statuisse porro ire, naturam sam porro inspicere.' aeterum hoc ali-uanto dissicilius, praesertim iis, qui absq;rtis scenographicae subsidiis Conantur, aut adicio non admodum pollent usuque prio- is partis subacto a edunt , Itaq; huot ier non properandum. Sed, qui eoucuntur, minime relinquendi sibi ve- ima magistris, quid ubiq; observari deis at bene informandi Praecipui laboris, servare omnia in eodem situ immuta-Ergo ut hoc fieri commodius queat, apso capita, pedes, manus, animalia diarii generis ad vivum fas formata pia-ent, quae ut usus postulat, statuunt, atq;
a imitantur. Nel ad vivum sculptas adhi-ent imagines, quarum mobiles sunt artiali, ut earum situm habitumq; ipsi, prout sus venit, queant disponere. Tum deniq;1 naturam ipsam devenitur, successu me-H a. liore.
128쪽
os DE ARTE liore Ex qua, cum ab initio, qui umbri imitandis describendisq; solum dabant operam, non possent non horride simpliciterq; cuncta pingere, Charmas deinde primus marem& foeminam distinguere, formare vultus respicientes, suspicientes, despicientes facere, articulis membra distinguere, Venas proferre, Polygnotus dentes ostendere, os aperire 'euses argutias in eo exprimere, elegantiam capilli, venust tem labiorum reddere Aristides mores Mastectus signares Eupheanor dignitatern conspiciendam exhibere invenerunt, ut dehicse omnibus Plinius lib. XXXV. C. . restatur,vi sequentibus pluribus monstrabi
g. 32. Tertiam partemproportione eci, quam intelligo Iustam partium
Convenietiam partium Cicero. mm triam Plinius avunculus, congruentiam alter Plinius, Gelliusq; competentiam, Vitruvius commensemin commodulationem vocat, quo postremo G cum Harmonis Verbum, in ideclaratione hujus rei solitum usurpari la- itine reddere voluisse videtur. Dixi autein
129쪽
pINGENDI. II intea hanc partem ese aliam distinctam i, superiori. Ejus quippe in formandis membris singulis , hujus in componendis
amnibus inter se S ad mutuos referendis espectus curas esse occupatas. Illam con-gici in partibus, hanc in toto opere atten. Et de hac intelligendus Socrates apuditobaeum ser. I In operibus enormibin non uarimus, quid accuratumsit, in silvulis parti-- eootius aduniversam rem attendimω,Malchrum it totum Enorme vocat opus ,
uod etsi singulis in partibus sit pulchrum,
normam tamen, ad quam respondere de-jent junctae, non observat. Primus hanc 'arrhasius invenit, attenditq; suis in operius, ut Plinius est testis lib. XXXV. c. io rhasitis,inquit, primus1 mmetriam'icturassit. Atq; hoc inventum ejus ita est pro-atum posteris, ut id sequentur omnes Idnim voluisse Fabium existimo, quando
tibi lib. XII. c. Io de eo citas circum-ribit omnia, ut eum Mumlatorem vocent, quia eorum ti Heroum embra, quales ab eosenst aditae, caeteri anquam ita necessi equuntur. nnotandum, quod ob artem hanc lewn torem appellarint,tanqua primus leges de-
130쪽
nere deberent modum membrorum. Neque aliter accipiendum , quod apud eundem Plinium sequenti capite occurrit, de Euphranore, quam extitisse eum inter prumos, qui Parrhasii leges istas intellexerit, in operibus suis observabit Euphranor Isthmiuου, inopuit, primu videtur expressisse dignitates Heroum, urpasse Immetriam. Non ait dedisse aut inbenisse picturae, ut supra de Parrhasio locutus est, verum Uurpasse, id est, retulisse in usum. Nam&libros a. Θω-tria scripsit ediditq; sicut idem Plinius
testatur. Consistit autem symmetriae ratio in quadam partium inter se Cunctarum rei, quae pingitur, convenientia, ut ne grandiussi Caput, ne membra longiora, ne exiliore manus, aut pedeS, quam corpus reliquum admittit. Qua in re non minimum peccarunt veteres, ne quidem Euphranore excepto, de quo Plinius lib. XXXV. c. Io: itumversitate eorporum exilior, capitibin a riculus grandior. Universitatem corporum Vocat, omnia eorum membra, quae exiliora faciebat, quam ut capitibus articulisq; responderent. Idem vitium in Zeus de observatum, teste eodem Deprehendtur, invit Zeuxis grandior in capitibus articulis8.