장음표시 사용
161쪽
loceant. Interim non omittenda est nautae ipsius observatio, sine qua nec intelli, :untur satis scripta veterum , CC secun lum ea formari poterunt imagines. Atendendi vultus iratorum , tristium, laeto-um , aut aliis commotionibus variatorum,nimoq; probe imprimendi, Cumq; fert oc- asio, lineamentis suis consignandi. Facia:ndum idem in caeteris actionibus, etiam a moribus rerum inanimatarum, arbo sum, aquarum, id genus. Ita facile, quod nobis hac in parte requiritur, consequem
. D. Venio ad Gratiam, partem septμmam hujus artista quam nomino singularem picturae totiis amabit talem, ex ingenio artificis adtemperatam voluptatem omnia accommodantis natam. Renerem vocare Apelles solebat, pria 'iusq; observare in picturis Plinio Henustas 1. Quintiliano Gratia. Quod nomen nΟ- is placuit. Quid autem per id vere deno- irint Veteres, haud satis liquet. Iunius in-:rpretatur id, quod ex curiosa observatio 3 ne eam
162쪽
ne earum partium, quae ad picturam pertinent, res tat. Venerem inquit, summus aritifex dicit peculiarem inventionis ommetria coloris, motus, di positionis denis gratiam ei universa pictura membra sic diffusam, ut manodo inventione , symmetria, colore, motu .di.
positione spectantes teneat,sae multiplicis neu Iarumpartium harum venustate, in unum ἄν escat Sed existimo, si sit ex his omnibus inon posse esse aliud quippiam, Maballis o lmnibus diversum. Saltem qui habebitast: Omnia, etiam hoc habebit habere ne ligat Apelles, ut proinde ex his esse nequeati Nam expresse dicit de pictoribus aetati lsuae, ipsis caetera omnia contigisse, si hac lasibi neminem parem. Removet hanc stolam a cae lieris omnibus .facit penitus diversam Cumq; alia omnia ipsis concedat, hanc tribuit sibi uni ur ex dictis verbis apud Plinium XXXV. c. Io. manifestum est Quid ergo arbitrabimur fuisse Z Singularem amabilitatem picturae, istis omnibus adjectam. Quae ut rectius intelligatur, ani madvertendum esse in praedictis partibuuniversis, summum ultimumq; ut imitemur natura quam qui expressit, arti ea
illarum regulis satisfecit Sed esse simu
163쪽
PINGENDI. I Iz praeter naturam in picturis, quod visum m veat, quod oculos delectet, idq; non repu- gnans quidem aliquid naturae,sed tamen ab ea cum ratione paulisper recedens lac- id commodans se intuentium judicio a vo- , luptati. Id quod intelligimus ex Lysippo, La quem iccirco Plinius XXXIV. c. 9. dicere solitum, ait sari s a vereribus acto, quales esse homines, ast quales esse viderentur, Ma- festum est, Lysippum observasse deprehendisseq; aliquidin hominibus, quod natura quidem non esset, esse tamen viderei tur,4 ad illud magis, quam naturam ipsam ii suum accommodasse opus Id vero nihil aliud quam gratia praedicta, quod apparet, i quia inde statuae ipsius maxime sunt commendatae Quod iccirco dictis omnibus adjiciendum. Qui hoc non observat, licet totam exprima naturam, frustra est, ea amari potest. Deniq; destitui non levi parte artis intelligitur. Discimus ex Fabio, qui
lib. X. C. Io. Demetrium testatur reprehensum, tanquam nimium in veritat CX-primenda. Fuiis, ait, similitudinis, quam pulchritudinis Mantur. Etiam Quintiliano Iudic . pulchritudo aliud quid est a similia tudine; nec consistit in simplici ac rigo rosa veritatis
164쪽
veritatis imitatione , sed expressione quadam ejus, quod videtur. Quod curia noDurerus quidem satis intelligeret objectum ei ab artifice ingenioso, tanquam nimis exprimeret, quod esset, ut Henricus Votton auctor est in Elementis Architecto incis. Rigidior mirum videbatur, VeritatiSq, te nacior, quam admitteret pulchritudo, quae non est alia, quam ista, de qua gloriata A, pelles solebat, Venus gratiaq;. Q ua proinde maxime consistit in eo, ut serventura rum species , exprimanturq; prout pulcherrime perstetissimeq; putantur se habere. Quo pertinet initio quidem artis omnis studiosa occultatio,cum quaecunq; deniq; pinguntur, tum demum vere Optimeq; picta sint, cum non ab arte, sed natura videantur formata. Deinde fuga nimia sol licitudinis, quae quantum admirationem auget , tantum detrahit de jucunditate. Plinius XXXIV. c. 9. loquens de Callimacho Hujussuntsaltantes Lacena, emendatumum, sedin quogratiam omnem Hligentia ab L Ierat. Expressis verbis ait, nimiam diligentiam ob eis gratiae, hoc est, illi ipsi Veneri, de qua gloriari Apelles solebat. Neq; rationis indulgentia seu phantasia debet esse major,
165쪽
PINGENDI. II 3 major, quam permittit suavitas Velectario. Quod cum non attenderent pictores veteres, alius quidam Cura, alius ratione, alius phantasia celebrantur, unicus Apelles laudem gratiae invenit. Quamquam quod ipsum bene observandum, diligens harum rerum custodia, non tam gratiam illam gignat, quam locum ei faciat. Adeo ne in
ipsa quidem consistit , sed est aliud quid di-Versum, quod nec verbis definiri satis potest, quemadmodum MDemontiosus testatur. Tantum abest, ut illius regulae praeceptave, quaedam possint tradi, velut a quibus omnibus, Cum ratione aliqua recedat.
S. o. Comparatur pars haec, primum,
propniingeniiselicitate quadam, postea judici commvnu studiosa
observatione. Oportet profecto singulari pollereb
nitate rectitudineq; ingenij, qui sic invenire gratiam hanc ac formare potest, ut nihil noceat partibus caeteris hujus artis. Id quod pro se ipse quisq; abunde intelligit. Neq; alia est causa , quare apud Veteres paucissimi, ac nescio an praeter unicum Α-
166쪽
petiem, quisquam alius, hac laude censeantur Nempe quod industria vel arte quadam potest expediri, ad id quisq; sibi ipsi
adjumento esse potest. Quod ex sola pem de rectitudine ingenii, id nisi singulari indulgentia naturae inunquam obtinebitur.
Quamquam autem caput hujus rei in felicitate illa proprii ingeni consistat , prodest tamen non profecto nihil exploratio judici communis observatioq; studiosa. Nam Cum nemo non intelligat, si quid in pictura pulchre sese habeat, secusve , vel iste pse Omnium consensus, vitia virtutesq; ejus a iperiet. Neq; mihi dubium, quia hoc egerint quaesierintq; veteres pictores, proponendo sua opera in publico. Fuitque hoc inprimis consiletum Apelli, sicut Plinius te-itatur; qui fortassis ideo ante alios hac parte valuit luges, ait, lib. XXXV c. I Ο,ge secta opera proponebat pergula transeuntibi , at post fam tabulam latens, vitia, qui notarentur, auscultabat, vulgum diligentiore judicem, quams, praeferens.
s. r. Superes ars ultisna, quam dixi colorem tum aEpeliamin certum luc
167쪽
pINGENDI. 13stuca umbraea temperamentum, in idonea materiaisfactum ab arte vel natura, cujus interventu acta pose
De colore ultimo loco agimus ;/dmbent eum reliqua natura sua antecedere, ut quae omnia colorum beneficio tandem exprimantur. Colorem autem esse lucis umbraq; aliquam misturam, docet Aristoteles in peculiari de coloribus opusculin Nos hoc loco eum intelligimus, qui existit in idonea materia, ut licuore succo Ve, aut terri metallica, aut lapide, aut re alia huiusmodi, quae in usus pictura possit accommodari. Quales vulgo propter coloris copiam, quam in se continent δε communia care aliis pollunt, simplici colorum nomine Blent venire, sicuti ex Plinio, oridio, Cicerone, aliisqi notum est. Veteres alias prementa nominarunt , quia eis pingatur.
Plautus in Epid. quem pestes ZeusisI duapinent pigmentis ulmeis. Cicero quoque utitur ac voce incita de Divim An sera temere pigmenta in tabuia oris lineamem e ceres
suns Et in de Clar Ot i te seges nihil istis
168쪽
Iineamentis, nis eorum pigmentorum, qua in-menta nondum erant orem es coorem defuisse. Et quia haec pigmenta non tam ipsa sunt colores, quam colorum, ut sic loquar, veluti
vehicula , hinc non pigmenta simpliciter, sed colores pigmentorum dixit Aput ejus in libello de Mundo Pictura ex dissordibus pigmentorum colorabus imagines facit. Apud Virg. Geor II venenum est, pro Colore. Nam lsrium venenum, purpuram appellat, ut ex Servio cognoscimus. Plinius pro eodem, voce medicaminis, medicamenti utitur, ut patet libro ejus IX. c. 3s Scilicet Graeci .αριιοικοι quandoque nuncuparunt. Dion Hal de compos voc: οι δοι ζῶοι κά- Φονlε ῖα αυῖα ψαριιοικοι λαιιβανοῆες, ῶῖν ἐοικο-c πριουσον ἀλλ οις jὰMίγριαlοι Pollux lib. VII. c. 2S 'χ ιιοκῆα φαραουια c. Plutarcho sunt
ψαριιοικειοι in de Oraculorum defectu, ubi ait, speciem nullam posse fieri ἄνευ φαοιιακειῶν mwlριcένlων Caeterum coloris usum in picturis primus excogitavit Cleophantus Corinthius, fuitq; color ille rufus, ex testa. Ante simplices ducebant lineas carbone, Creta, atramento, ac similibus Plinius lib. XXXV. c. 3 Primi exercuere linearem picturam dices Corinthius, o Telephanes
169쪽
Myonius, ne ulla etiamnum colore e Primis invenit eas colorare tem, ut ferunt, trita. Vides, primum pigmentum ex testa trita, idq; tum unicum ac lum. Quare errat Hars-dorferus in Dissertatione Germanica de pictura, quando illi tribuit inventum innium colorum. Unus certe color ille servatus est post ipsum diu , donec tandem Veniretur ad quatuor Philostratus liba I. Vitae Apol. . : Nam ct unus color veteribus pictoribus su ecit, o procedente arte quatuor eranistis. Inde paulatim plures plures,adhibiti.
s. a. De coloribus in universum obsier-
manda triasunt Primum, varietas, deinde nomen ac natura cujus dem iunctorum paratio. Suod primum attinet, colore omnes et natidisunt, velfactitu.
Illos nomino, qui producuntur a natura , hos qui fiunt arte quadam actingenio humano. Agnoscit istam differentiam de Plin. lib. XXXV. c. 6: Ex omnibu coloribus, inquit, ali nascuntur, ali unt. Idem facit&Vitruvius VII. c. p. quem vide.
170쪽
I. I. Divi untur omnes in classes duas: Nam vel implicessunt, vel
Simplices nunc voco, quasi primos elementareSq; ex quibus reliqui componuntur. Praecipuos Vossus dixit. Sunt autem illi, qui mixtura nulla posctunt fieri, quia genere toto a se mutuo differunt.
f. Simplices colores numero sunt ires Rubem, corruletu Glavus. Etsociabiles cunctis, lux, i. c. albus,
De colorum numero varie disputant eruditi. Alij duos saltem statuunt, album atrumq; N ex his misceri putant reliquos, ut videri potest apud Aristotelem in praedicto libello Cardanus statuit quatuor in IV. de Subt. Sunt colores principales quatuor, a bus, rubem, virissis est obscurus. Idem tamen nescio an oblitus sui lib. XIII de ariet. facit quinq; ubi nomina interim non ad dit. Sunt autem, ait, colores principales qui Tradit&vossius quatuor,sed alios a Cardano. Praecipui colorum, inquit, quatuorsent