Institutiones physicae ad usum scholarum accomodatae: cum indice ..., Volume 1

발행: 연대 미상

분량: 568페이지

출처: archive.org

분류: 화학

381쪽

Arici des a Lucis , Cucidis ero 33s vii

-metro paene ex qua desuin tuli, est segmentum, extra quod si concur Quomodo sis, necesse est radiorum e segmento minoris sphau ae emissorum concursum radii possunt sin propius. Sirenim vitrum lenticulare ΑO E L Sit autem illius parsio concurrςxσsementum sphaerae cujus diameter sit recta O C , radii qui in vitro ei uni pa P talleli segmenti axi O concurrent in C, si vero por AIE sit segmon in 'i' i uiis taene jus diametersitIS iidem radii segmentorum axi paralleli , si pro .hi

pagentur ultra convexitatem At in aerem, concunent in puncto S. Sur

ponitur enim hic axis I hinc indὰ productus ad C Ex dictis superius- inrclligitur radios, qui uim expuncto C fieri patallelos in vitro,

ultra vitrum coMurrere in x, eos, qui profluunt in S, eodem modo fieri parallelos in vitro, concurrere in σε dictis etiam intelligim radios emisos a puncto D concurrere in H distantia Ire, quae est aequalis distantiae Is, pari ratione radios emtilbs a puncto B concurrere in puncto iam

enim aequales distantiae punctorum BCD d superficie x L Linii.

Notandum tamen est propter majorem convexitatem segmenti AI ma iniquario , jorem esse radiorum e puncto D emitarum inclinationem ad superficiem secta apris AIE, quam si illius convexitas esset aequalis convexitati AOE, quae est mi- rerem .

aor, ac consequenter eorum in aere refractionem esse maiorem, Meos Deis deflecti a recta I S, quod etiam intelligi debet de radiis promanantibus a puncto B, concurrenti scin pinaci, ac consequenter puncta concursis ΗΔ Κ magis distant a puncto S quam distarent si facta filisset minor refractio. Hinc efficitur ut objecta visa per radios citra convexiratem AIE trans misi, appareant maiora. Si enim radius 4 qui est medius eorum qui pro--nt a puncto D Qeorum axis dicitur, si, inquam, ille radius producatur versus D secundum rectam Het non proveniet ad D, sed ad L, 4milis radius simili modo ex protensiis versiis B non perveniet ad B, sed ad M, AEc obiectum quod habet magnitudinem B D, apparebit sab, Pirudine L. Jam si foco HS objiciatur vitrii lenticulare X V rari in punctis HSδΚ collecti, incipientes divaricati subeundo in illud vitrum, α exeo do ex illo ita refringentur, ut extra illud, qui e snsulis punctis exeanat, tendane sere paralleli versus Q in quo loco si sit oculiis vi sinit radios emissos Asmnctis vim veluti profluerent a pallibus P comprehendent enim angulum unde patet quantum augeri possit apparens object rum magnitudo ejusmodi visorum interjestii, dispositione convenienti

sic fiunt Telescopia, ut autem optam effectias melius accedat vitracon 'U' 'venienter sermata in tu optico includuntur,&convenienti ab invicem di 2 da

tintia& constituuntur,is ne objectorum species in oculo turbentur ra irae divis illubo reflexis interior illius superficies charta nigra est investienda ,, piis. ipsa vitra canis annularibus nigris in amhit muni. , ne radii remotius a centro vitri incidentes parum convenientem reperiant aperficiei vitrici

Amnonem, ε -- converuerues restactiones patiantur. Vitrum obje vicinitu

382쪽

Inventio Miciost

vicinius vocatur objectivum, Qquod est oculo proxi nius oculare, hoe quo majorem habet convexitatem eo majus exhibet obiectum, ut pater ex dictis. Est tamen servandi quaedam inter convexit tes proportio, de qui bus consulantur illi qui hanc materiem ex professi, tractaverunt, quout

etiam peti poterunt accurata eorum , quae diximus, demonstrariones, M'magis ad Geometras mechanr quam ad Physicos. His enim satis λαῖ rincipiis Physicis nosse necessitatem restas fionis Lucis quanta transit Eraro in densiim aut ramis in rarum, experie 1tia compertum habere refractiones praeter propter eo modo quo dixtirus fieri. Hic etiam sortipatum utili est nimia sillicitudo , uindoquidem in iar indis vittis impossibile est adhibere acribetam Geometricam, o in eo ut 'hysico .ris sit, si proxim assequatur finem optatum , c errores insignes devi

tet.

Ex principiis refractionum, quibus innituntur ea quae diximus de Hescopio: hujus instrumenti usu admirando ad perspicien fla distini, oblesti

remotiores inaccessa deducta est ratio conficiendi organum non miniis as miran tum, cujus ope corpuscisa, quae prae tenuitate omnem visus aciem es fugiunt, apparente magnitudine ita augentur ut innumerae eorum panes partium particulae distincte perspiciantur. 1m ob causam hoc instrinmm vocatur Microscopium, cujus praecipua pars est segmentum parνη sphaera vitreae, cujus proinde focus est vitro proximus Objectum constitu tur in foco procul a vitro tota diametro sphaerae ex qua detumprum est γ mentum. Hinc essicitur ut radii qui emittimitu a quolibet puncto obiecit ad vitri externam convexa supersciem ita refringantur, urin eo fiant paralleli ex dictis Essicitur secundo ut radii a uolibet puncto emissi propter viciniam cum vitro sint consertiores, validiotes .in eadem enim superficiei vitri amplitudines a puncto radios in ambitum effundentes, plures radii e 'cipiuntur prophquim procul. cujuslibet radii virtus est etiam major prinpe originem ipsius quam procul, ut ne se pater Ericitur tertio propteras rationem divergentiae radionim in Parassetismum ut plures radii ad oculum spectatoris mittantur, & vividam magis objecti imaginem formem in ocu lo Etenim radii, quia puncto unde exeunt diverount, si fiant paratisi, in fasciculum veluti colliguntur, qui tonis in oculi pupillam ingreditur, cujusque omnes radii per restactiones in oculo factas in ano retinae pus cie coeuntes valide agitant fibrillam nerveam in quam incidunt de scis,

vidam sensatio m excitant, sed haec ex figura subjecta claritas intellige

sit A B parvae sphaerae segmentum cujus convexitas spectet versus C ejusque focus sit etiam in C radii Cm, , E, e puncto C emissi, qua odiique incidunt in seperficiem convexa vitrici refringuntur ad per Iendicularem, fiunt paralleli radio GF, qui concidit iura axe segmestiphaerici AB, sic alii omnes radii qui incidunt in partem I culperficiei mavexae vitri, fiunt paralleli axi CFra sis, ipsis. Si itaque incipiamui

383쪽

I aedificie convexa vitri spatium circulare cujus diameter sit IK, intellige- mus radios e puncto C emittas, qui circa axem Fc in illam supelficiei pasrem iacicunt colligi in fasciculum veluti cylin ricum; & propagari omaeso,tramininos aquidistantes DP E ad F ulterius Q uod dictuin est de radiis a puncto C erumpentibus , potest accommodari radiis promana tibus e punctis quibuscunque vicinis puncto C qui quidem statimatque in vi in penetrant eodem modo restinguntur: qui e singulis punctis vivunt

in totidem fasciculos cylindricos colIiguntur, ita tamen propagatatur, ut singulorii axes sucent axem fasciculi principali, cujus axis cohaci it clim axe vitri IC ac consequenter radii, qui profluunt ciuncto ad dextram posito versus K postqu- in vitrum uini ingressi omnes tendant ad partem sinistram, ita ut axis fasciculi a parte prode tis magis vergat ad D quam axis CF,4 axis fas iculi e parte opposita manantis magis tendat ad partes E, quod de relim sitibus oppositis debet intelligi eodem modo.Si vitrum lenticulare collocetur ad partes F in convenienti distantia a vicio Bin radiorum fasciculi qui iispergebantur colligentur, cin partes oppositas deflectentur,ac simul major copia radiorum in oculi pupillam dirigatur, si oculus sit in convenienti distantia a suo vitri ocularis. Ut autem haec omnia ritὸ perficiantur variae cautiones sunt adhiben 'ae, ac rii. i. quidem in vitrorum coniarmatione, situ ad invicem conVectiens propor Cautionestio est servanda, a Necesse est non tum ut objectum in foco vitri ob ad hi octicae

jectivi exacte collocetur,sed etiam ut multa Luce illustrerur, quod facilὸ siet, 'uxa fi radiis selaribus exponatur, dc adhuc multo magis illustrabitur, Solis ra 'ii pudii versus illud reflectatam pluribus peculis aut urtico ustorio. Vitrum objedis vicinius debet in amnim ita muniri de obvolvi , ut spatium in quod racii admittuntur circa axem adeo sit exiguum,ut vix superet pupilla amplit dinem,quia radii qui ultra illud sparium inciderent , essent non modo inutiles, sed etiam possent ossicere clarae distinctae obiecti picturae in retina Radii enim quilultra illud spatium birent possent incidere iii partes aperficiei vitriam satis couvenienter inclinatas,&quae nimia refractione radios nimis deto quuent, inmiscerentque imer se in oculo eos,qui elimistis divetiis prom narent. Erisuiu ut supra notavimus exiguum tantum vitri sphaerici segmentum

est adhibendum', ut eosdem producat eminis quos produceret segmentum via in Elliptici sphaerico propoMionati.Denique iis vitra sunt includenda in tubis cujus eriox si exsicies sit nigra, Mnecesse est chartas, quibusNitra firmantur etiam esse nigras,ne radiorum reflexicinibus multiplicibus distincta objecti se certo impediaruri Panmni invi minore appararu Microscopia ex globulis vitreis exilissimis. semantur ex tenuibus vitri filaminibus, quorum eaetrei litas ii flammae via ita objiciatunstatim liquaturi formam spitaericam in riit, corpusculum exi

liavaeum in globuli ejusmodi foco constitutum oculo cx parte opposita globuli

constituto inparet molis ingentis. Quantae sint utilitaris iusmodi instrumenta Maetegenam exiborumc porum consorruationem, inreclinem majorum

384쪽

structuram ratio suadet, re evincit multiplex experientia. Viri enim non D summa ingenii blertia , inrefessa inmaturae arcanis indaganias diligenti etiri innumera eaque admiranda circa corporum tum stabilium tum ii Rid Tuin constitutionem detexerunt, ut videreticet in anatomia plantarum p. abit,ia observationibus Ho m.

Nova minio circa Persiremum expendi an

LIII Irca Lucis per cospora perspicua propagationem seperius exposlsam e Exponitu currit dissicultas non levi ,quae hic est diluenda.Primo enim objicitur linopin ος ' possibilem esse illam radioriim Lucis propagationem tum perstabilia, tum per .... .m' corpora iniud proponitur propagationis illius modus intellectu fac si initis, ex lior in quo,non modo nulla reperitur repugnantia sed etiam refractio, quae hi positam. cis proprietas est maxime admiranda, facile explicaturri a Lucis natura dia

citur.

Lim Quod attinet ad primum. lenissimus istius sententiae Autor 'contendit imi obiectio possibile esse ut idem corpus sit simulati mi perspicuum ea quam stamimus desum p perspicuitate. Etenim, inquit, quocunque perspicui puncto in ambitu sphaerae a,Mιό.,' Perspici possunt Objς in quocunque puncto in ambitu Sphaerae posita, ac com eouenter necesse est a puncto illo seu centro Sphaerae protendi canaliculos βο-bulis coelestibus plenos,per quos Lucidi impulsio a centro ad quodvis punctum in ambitu Sphaerae assignabile traducatur Hoc autem, si ira fit,necesse est cim illud punctum aut Sphaerae centrum nihil reperiri praeter globuli, coelestes,quiabus si ob)iciatur vel maica perspicui particula intercipiet radios in illam lac, dentes impedietque eorum ad Sphaera ambirum propagationem. Quod dictim est de uno putasto in perspicuo stabili, intelligitur de infinitis aliis , quae in illo corpore possint assignari, unde adhuc manifestius fieri putant, Lucem a ques bet termino assignasili ad omnem loci differentiam non pine profla re modo a nobis exposito manente intra globulorum4 xlestium congestem , alia quapiam crassiore particula nedum intra Perspicuum selidum de imoques o

Rationes allatae contra perspicuitatem si lidorum militant non minore in V, ς' bore contra perspicuitarem liqvidorum ut per se pater,ad quam impugnasdam ... α' ' nova argumenta a fluiditate deducuntiu Etenim quamvis impossibile sita quin vis dato puncto in corpore stabili globaeos coelestes recta via propelli as γέ- libet datum punctum perspicuum tamen esse posse in corpore solidoexcavanduistiis rectos per quos globuli coelestes sine ullo impedimentomoveantur ab una exti emitate canalis ad aliam ut Lux eorima mota propagetur inmodi autem nates rectos si habeant sensibilem longitudinem ne momento quidem ραε consistere in liquido evidens esse putat propter contininam motum particu, vim li-di, quo necesse est earum latemisia mille nodis cras areae deeras

385쪽

rea e modis infleω meatus insensiles , qui ex panicularum situ omergunt. His argumentis impugnant allatam sileris Hypotntam contenduntque evi ci Lucem non propagari per corpora perspicii selo globulorum coelestiummo in meatibus re stis,qui e particulariun insensilium ligura desinanissis cooporibus residiant. Reiecta itaque Lucis per morum globulorum coelestiumropagatione, novae visententia, tot docet corpora Lucida suam rurionem transmittere per tota cor Quomodo pota per picua, s Lux pervatarum loriun corporum perspicuorum. Sed quia primo intuitu dura nimis vi dii et pQ '-ae illa sententia, cum vix credibile sit debilem stellulae Lucem vitrum rigi οὐ 'I': 'dumae crassiam valide adeo concutere,ut Lux per morionem particularum illius ii crepotis ulterius protendatur,& illius ope stellula perspiciamq& pari modo per ingentem aquae profunditatem Lucis radii ad gurgitis fundum producantur resiliantque in aerem , quia inquam illa sententia videtur nimis dura,ad illam

molliendan nonuulla pretemittuntur.

Dicit itaque vir acutissimi ingenii incorporibus durissimis , cujusinodi cst in UVII. yAdamas , particulas non esse inter se ita valide connexas, ut nequeo sat con p articuocutivi aliae iuxta alias conmoveri etiam a causis Imbecillioribus.Etenim quam v vae corporum maxime rigidorum particula validis agentibus eas divellere nitentibus plurimum resistant e qua inter se connectuntur dispositione propter duri ta

sensilium in

figuram, situm M. eaedem tamen parum resistunt imbecillioribus agentibus, mobilitas quod experientia demonstrat in rigidissimis elateribus , quos motor validus statuitur. aegre plurimum flectit aut rimpit, cum tamen,cause dabiliori parvam vix sensibilem flexionem molienti vix resistat tanta rigiditas. Ratio holum ste-mum peti potest ex connexione earticularum in corporibus curissimis quae se tangunt tecundum exilissimas tuae seperficiei partes , adeoque varia inte stitia relinquunt, parva quidem, in quibus parva tantum spatia possunt pe currere singulae,& ad parvum adeo motum a causa imbecilliore compelli,quia parva illa particulariun agitatio fieri potest sine earum integra distractione, ut liquet ex iis,ouae seperius diximus de inute necessaria ad majorem aut min rem elateris flexionem,quod potest adhuc confirmari iis mutationibus,quar o servant in corporibus duristinus,cum vellementer calefiunt:Eorum enim pleraque calore intensore distatuuntur dissipanrurque,aut saltem liquantur.Vehementem autem illam particularum agitationem, quam calor intensissurius est ei praecessit tardiorvi minorio notio,quam remissior calor initio calefacti nis induxi nec enim statim fit transrus a quiete ad motum tam celeren in per spatia longior sed necesse est lenibus concussionibus particulas corporum prinparariadagitationes veheinentiores,in earum agitationes esse suis causis po portionatas. LV II.

i Particulas corporum durissimoriun a causis admodiim debilibus concuti contremis ere fit manifestum ex sono, quem nusmodi corpora edunt, quand. I. u. 'poscutiuntur . . Mulio magis ex concussione Particularum , quo excitatur pec ,ereusso. ἡ- να - - ωλι corpo PercutiuntF Etenim si ma tum.

386쪽

gna aliqua campana malleolo Percutiatur aut ungue scalpatur,tota illisus molis re nat de contremiscit, quod heri nequit, quin ullus particulta aliquam conmeussionem patianriar,qua aerem commovent. Quan Campana pulsatures

rum Campannum larietum particulae etiam vibrantur toti aliquando parietes sensibiliter quatiuntur an impulsione particularum aeris,quaimpulsio. nis causa vix potest imbecillior excogitari. Lix murus plures palmos crassus multum at clarusque prope fundamenturug mufo in intra cubiculi bene clausi parietes malleolo percuriam , in cubiculo in parte alte a parte opposita muri sito sonus auditrix;quoc fieri nequit, qui particulae in tota tauri percusso. crass1rie contentiae,fuerint concuste, nec enim sine corporis senori coneu nes000 soliun potest in aere exeitari.Τm, malleoli percu bone torum murum comm.udii, miscere ad ma nam satis distantiam ipsbtactu aliqueti 5 deprehenditur,nequit autem ille muri tremor consistere sine aliqua partium insensilium commotium suae cum a causa admodum debili excitetsr in ingenti p. Meticularum multitudine,manifestum est insensiles illas particulas facile posse ab agentibus imbeci, lioribus parvas, in brevi intervallo peragelidas sed celeres commotiones sub

cipere.

LX. Causas quae particulas insensiles commovent plerrimum adjuvat linus com Probatur inuus Materiae AEthereae in meatibus insensibilibus corporum, qui fieri vix γ φνλix sine aliqu particularum insensilium tremore, qui causa quacunque licet istaeo bis imbecilli Strinsecus adjunm,plurimam augetur, qina illius aceessione Materum per riae AEthereae virtus roboratur fitque superior resistenta particinarii insenia

motumosa lium corporum durorum , ut eas magis impellat secundum determinationem aeriae AEthς motoris ab extrinseco advenientis.

Idem observatur in corporibtis fluidis, fi enim in magna amne prosavi, late duo saxa invicem collidantur , ille, quem edim strepitus extra aquam auditur , quod fieri nequie quin concussio in saxorum inticulis collius Deitata , longὸ lateque aquae laeris particulis communicetur. Cum itaque a causa tam δebili , a paucis scilicet saxorum particulis, post compressionem a collisione factam se celeriter restitilentibus , ingens ac eis multitudo pan

aularum aquae&aeris valide commoveanmr, quid vetat impasione a corpore

Lucilio facta eorumdem corporum parti uias leviter commoveri ' Etenimniinor longe estis in minori spatio perficitin particuraritia moti, corporibus Lucidis excitata, quam ea, quam effictim corpora smora, quanish no vehementiore manifestus excitam tremor in 'risque corporibus Cerre inhabitu nostri corporis 4 sono vehementiore tremorem quemdam excitaus imus non a Luce, a qua tamen , collectis illius radiis , durissima corpora, alquantur. Hiijus discriminis eans esse 'detin quia Lucis actione eo orinnparticulae celeri quidem motu cientali sed in spatio admodum brevi , ira in iteratis concussionibus possint ab invicem divelli, quae autem a seno uot pulsiones lint tardiores rariores quidem , sed quaelibet actionis diutum state 8 vehementia longius promo rent particulas quas tradunt. lodias Vach qui

387쪽

- auditus, vises Illud non ni magna impulsione commovetur, hocis issimae concussioni obsequirur. Innumera occurrum Phaenomen , quibus demonstratur mobilitas rartieularum rarporum tum sidorum , tum liquia dolum, quae eriam manisesto potest deduci ex iis quae diximus de motu laeaaribus variis corporum.

His it constitutis vir solerriclinius contendit Lucis radios propagari non illi '

pertitotum Globulorum Coelestium, sed per motum particularum corporim si i ii ζperspicuorum. Vocat autem corpora perspico ea, ita sunt homogenea seu opaei mouae constant ex particulis ejusdem nariu ae, quarum scilicet eadem est mole sententiis ira, interior striictura: Haec enim sum potissimum hic consideranda. Per xponitur. articulas similares seu ejusdem nariu a non designantur prima elementa, sed heunda seu exilissimae molinitae , quae exprimis elenoris immediate componantur, sic vitrum componitur ex moleculis quae singulae constant ex te- huissimis salis Athalii cinerum ac strenae,articulis in certa proportione certo modo copulatis , ita ut in xttvo nihil reperiatur praeter illas moleculas exilitanas ae Materiam 2 herest qua malecularum interstitia mi lentur corpora autem opaca dicuntin illa, vae constant moleculis diveris nati one, aut praeter moleculas ipsis proprias continent alior et corporum partia cuias suis moleculis interiectas , ut aqua turbida oontinet particulas errae aut

alius coxporis. - .

I vicis per corpora perspicua transmissionem modo mox exposito fieri pro LXII. batur , quia in corpore quocunque hicido est vis sufficiens ad impcllendas QSimodo perbrevissimum intervallum corporum per picuorum parti lac, cum qua hs '' mobilitate nulla fer consistere potest adversus tam purum mpulsionem re- pas seu inentia , adeo ut non videatur misi δ dAcilius misclo exposito movere ejus lasper bisui. modi particulas quam Materiam Globulosam. Sed de potissimum motus particularum perspicui ad Lucis propagationem praeferendus viderii motui se tu, Materia Globulata, quia quaea lucido fit impulsio , potest per in rem parricularum perspicui in omnem loci differentiam aut per quamvis lia heam rectam assignabilem propagνi sine impedimento, sine ulla licinus re- p Mariae suspicione. Etenis cum per globulos etiam mille modis celere ἐκ latos celerrima lucidi impulsio recta via longissimὸ producatur, quid verat .mdem impulsionem tra luci per particulas perseicui, easdem particulas ad diveis impulsiones in diversa loca transinittentias eodem tempore inservire non sociis ac Globulos Coeleste. Eam lucis transniss1onem commodὸ fieri per Mida perspicua S per liquida est inanimum, quia licet horinn particulae continin variis motibus agitentire perinde est ad transmissionem Lucis ac si quies metene, quia in illa agitatione assiae particaeae aliis siccedunt me eadems, per est medii uti ad hunc Serum producendum , ut accidit in Materia

Ad hujus assertioris conseniationem accedit instantanea Lucis, gatio μη , ad distantiam quam aque indefinies, cum enim perspicui partes sim conti itissa inEaaiam sicus ac panes veriae Gobauis , per utrique potest aequin fieri xues, laus V 3 Lucis

388쪽

missio fiat particu sperspicui. LX lv.

Cur omnia corpora

non sint rerspichia. Lx V. Explicatur refractio in hae senten

At modus refractionis.

Lucis transsilissio per spatium immensum, licet singulae particulae breviss- intervallo Promoveantur , ut per baculiun rigidum potest impelli corpus to gitime positum, licet singulae Daculi pines brevissimamri insentati spatiata

percurrant.

Et nὸ quis existimet ex hac docti ina posse deduci omnia corpora eta perseb. cua , Autor illius nititur otandere corpora heterogenea non posse esse per iacua. Cum enim actio corporis lucidi aut colorati excipiatur a particulis, dii per quod transmittitur, necesse est , inquit, in ea juxta subjecti naturam, aliquam mutationem contingere, ac consequenter repetitis ejus Hi mutati nibus in longa dc continuata serie parricularum diversae naturae, necesse est corporis lucidi aut colorati rustionem penitus aboleri In illo etiam transit per corpora diversae naturae Lucis vis sensim minuitur ac tandem interit proptet multiplices reflectione dc refractiones Hinc essicitur ut aer γ oua licet seorsis sint perspicua, si misceantur constituant corpus opacum, ut ODservare licet in nubibui, quae sunt moles quaedam conssatae ex tenuissimis aquae globulis in aere fluitantibus in qualibet enim incidentia Lucis in globulosa, ι pars radiorum hinc inde reflectitur eorum qui transeunt ad globulos sequentes bona adhuc pars reflectitur. Ut in uae globulis, ita in aere fit mistiplex ressectio 3c res actio 3c sic multiplici decessione Lux omnis intere btur nihil illi , saltem quod possit sensu percipi ultra nubem propagat Eodem modo cooperies minutorum frustulorun vitri in aere apparet opaca. quae tamen in aqua constituit molem porspicuam, quia quod attinet ad Lucis transinissionem eadem fer est,quaera vitri disi sitim, adeoque in transita Lucis ex aqua in viisum & vicissim nulla fit se bilis radiorum refractio aut reflexio, d Lux qua coepit, via recta aut ad rectam proxima longissim propagatur.

Eamdem Propositionem ut melius firmet idem Autor blertissimus comtendit in fila hypothesi Lucis res actionem ex Lucis natura optime deduci. Etenim, inquit, cum validissima sit Lucis impulsio per radium, qui perpρ diculariter incidit insuperficiem vitri v. g. necesse est remotiores vitri putes reliquis radiis oblique incidentibus propulsas propter minorem eorum activirtatem verrus radium perpendicularemi inari, radios detorqueri a recta vi per quam fit impulsio, ut in flumine, ad medium profluentis, propter rapi sillius motum, reliqui, qui secundum alvei longituditiem fiuiit, aquaisma,

fluxus deflectuntur.

Sit vitrum BCDH, sit punctii lucidum in A ex quo profluant adpla, nam viui superficiem radius perpendicularis A BD,4 radii obliqui AI ILQuia a adius A est omnium robustissimus propqabitur in vitia recta quaccepit ire via versus D, radii vero inclinari AI, A non insistent in re lineis A IF in ΚM , sed in punctis I detorquebuntur versas perpem dicularet; AD, propagabuntur per metas IE AEG, quia, inquit, cum vitri superficies valide percutiatur in B, valida illa radii perpendicularis impubfioae, parsa ocius D propulsa adducit, is par I x aliasque in adem sueta,e

389쪽

ε Mie1eEI seu propter continuitatem seu propter validiorem motum, quoi gia promota viam parat illis partibus versus B, quod dictum est de partibus BI intelligi debet de panibus post illas in vitro immediar sequentibus, de ulteri ious tendendo versus superficiem D H , adeoque radii AIR x refringuntur in superficie vitri versus perpendicularem. bubtilite quidem excogitata sunt argumenta quibus haec sententia defenditura contraria oppugnatur, adeo ut cortice tenus res intuentibus idem i. iii ni invicta illudantque specie veri Attamen si omnia serio perpendantur α vj. penitius Veritas inquiram detegetur latens repugnantia. Etenim ea sententia maiora longo continet incommoda quam prior, nec illius habet commoda, ut

mox patebit ex accuratiore sngulorum perpo Onς- , viiis corpus perspiculun cujus partes homogeneae fini ordinat e re formati in D. monstra- exhibentur in Figurari. Jam sta lucido fiat impulsio in partem A secundum usque illius directionem rectae P perspicuum est impulsionem propagatum iri per ordi repugna nem partium AO recta via versus D. At ii eadem impulsio fiat secundum diarectionem recitae Ba in eamdem partem Α, necesse est, juxta regulas percussi nis , impulsionem propagari duplici via versus vi versus D per partium o dines A C in D. Etenim impars A incidat in partes G M aut eas impellat, eas impellit secundum perpendiculares ad punctum contactus earum ductas, hoc est secundum series paritum A G C, AEMO, non autem seeundum seriem partium AE, secundum quam tamen iurigitur impulsio. Non dirigitur inquam impulsio per seriem partium AE, quia illius seriei pa a quae proxima est parti, A, ab ea nec immediat. nec mediate pellitur; non immediate quia non tangsetur ab illa, nec mediate etiam, quia ut ostensum est, tota illius impulsio impe

Amr in partium series AC in D. si partes perspicui sint formatae, ordinatae ut exhibemur in rig. 1. simile aliquid acci ter est necesse. Si enim impulsio fiat in partem A per rectam 3 A, ea magis propagabitur versus Q versus D per partium series AD, AC, quam versus E, quo tota vis impulsionis dirigitur. Si vero impulsio fiat in eamdem partem A secvodum directionem re quae spectariam, impulso dividetur in partitu series AD, AG ex dictis de illa

nihil communicabitur partibus versus inordinatis , quibus immotis, acceptai visione moveri possunt series aut ordines partium AGAE A C. Accio sequenter hujus seritentiae Autor non modo non effiagit incommodio cujus Musa potissimiis prior sententi rejicitur, sed etiam in majores salebras incidit;

suin captu dissicillimum sit quomodo impulso per partos inter se diversimodempnexas recta via pota propagari, quia potius,ut ostensum est, ad diseria laaa debeat dispergi vitem in plurimis circumstantiis. si dicantilla impedimenta non omere impulsionis directioni, pr ter ictus 2

seleritatem, fateantur necesse est, propter ictin celeritatem, impulsionis dis ctionem melius conservari ubi nulla sunt ejusnodi impedimenta aut potius os is T ab illa impedimenta habent rationem adiumenti. Etenim lices secividum tentiae pro.

udam Me ius lineam aliquando corporum perspicuom particulae ablatas. Globalis

390쪽

Globulis C levibus objiciantur , quae ab illis accigere potest globiac a

deflectio a recta via, citissimo emendatur a particulis lateralibus , quonam occursu globuli in rectam viam deducuntur ad quod non parum conducit in

pulsionis celeritast via a singulis globisi percurrendae brevitas , his enim efficitur ut globuli impulit stam motum facilius communicent illis, in eadem sum directionis linea quam aliis. Fuemur tamen ejusmodi obicibus aliquot radios dispergi, & in transitu per corpo peripicua Lucis robur enses instingi.

Haec autem facilius intelligentur, si advertamus lucidi corporis et ione no unicam globulorum seriem impelli sed plures, propter insignem eorum parvi tatem. Quae diximus etiam fient quodammodo seruiuilia si advectamus inter vites ad qaincuncem consitas vis posse assignari duo alicuius magnitudinis spatia a quorum uno ad alterum non possint duci lineae recitae inter vites, aut quin rum unum non possit dic alio perspici . . T X. Praeterea etiamsi concedatur correum per*icuorum partes faelle movenQuod ste actione lucidi, non potest tamen in ea sententia quam impugnamus demola GA ... strari in transn e raro in densim radios Lucis refringi an perrendicularem Ludi, in os, habet hic locum exempliam defluxus aquae fluminis e lateribus alvei vet-seuntis era sus profrientem, qui convinpit in iis tantum locis , in quibus profluentis in ro in den peti semel aquam depressiorem in medio alvei inducitque quamdam decliarum vitatem respelta aquae, quae primo impetu fuerat depulsa ad latera alvei. Hic autem contrarium videtur esse statuendum, quia si radius perpendicularis asin Fig. Num 66 deprimit viret superficiem in B, minor ad illam esticitur i, clinatio radiorum AI, A Κ, intendis que eorum vis ad validius impellci dum perrecta IF AEM , ac consequenter illi radii non restinguntur ad perpendicularem perrectas IE AEG.

LXXL Quin potius dicendum esset actionem lucidi in transitu e raro in dens y R is a propagari per rectas ejus superficiei perpendiculares. Quaecimque enim in iis uk is corpus aliquod percussio, quantacunque fit directionis obliquitas , fit secum sieti ab uno i ii perretndicularem , ac perinde est respectu dixectionis corporis impulsi aemedio in fi fieret per lineam perpendicularem, utroque enitri modo in eam lcm patrem aliud dxbe propelletur corpus impulsum. Hoc tamen interculit discrimen inre percus ς py'p honem perpendicularem, obliquam, quod caeteris paribus , perpendicularis

ἡhά .uli ' est validior, obliqua imbecilior riua enim tota vis agentis in corpus percusiem. in impenditur, ista vero pars illius tantum , minor autem aut major est

percussio juxta magnirudinem inclinationis lineae per quam dirigitur ut satis ibi xx II. uel ex iis quae diximus de reflexione. Aliud orsu Hallucinationem luculenter ostendit res actio iniit Lucis a poependiculari, si sentum 4 cum trans1 e peripicuo dense in rarina1-,ὰ vita rig. in acrem, axlcmenim rς ii , fure lationes aeque valent inureoque medio, ut radius desectatur versus perpendi-

hilarem. Sit enim in Fig. Num. ι,6 Corpus aereum BCDH in quod e vitrod riso in ii cincidant i a diu perpenaicularis AB,iradii dcc Cum

superficia

SEARCH

MENU NAVIGATION