Regula S. Augustini et constitutiones Fratrum Ord. Prædicatorum

311쪽

at i udiei aI scilicet q uando nulla esset spes emendationi nquando sibi iuste timeret de malo inserendo; quando in delictoria periculum esset in mora; quando ageretur de delicio in perniciem multitudinis; & quando punitio delicti edet ob scandalum maxime necessaria . Hrma proee de di per viam denunciatio D . . . i

coram R. P. existente in Conuentu &c. ponte se te obru-lit P. N..aetatis annorum toti qui medici praeceptia form ii expositit, ut insta. de legatur praeceptum in forma. la: Et pertractensum notetur series secti,decontestes&tempus,& locus:&fi delictum est talis naturaiaut aliqua vestiagia relinquantur .ante omnia debet constare in proeesia scilicet vulnus in corpore , fracturae latini, si furtum suetis factum, di alia sim ilia &e. & apponentur in processu dicta degatiua . vel dubia. videlicet no n recordor, quo tempo

Nis fiant interrogatoria suggestiua, videlicet, est ne verum , quod furatus est. vel vulnerauit fratrem decis: In fine examinis interrogetur, an ea, quae dixit, odio vel amore deposuetit, an Dei gloria, & pro e rectione

Et post hec legatur eius depositio, & notetur in pici cessu:& si verbum voluerit addere, libatur, dic.&Ceribatetminabit examen hi erbis: . iii

, Quibus habitis dimissus suit simposito sita silentio sub

eodem praecepto ae subscribatur:Ego F. &c. assimo, velaopra. Deinde scriba concludat tricta sunt haec per me P. scribam assumptium pissentibus protestibus F. F qui se subseribendi uail, i , i Pirust haec procedendum,ad examen testium hac forma, videliore Eodem die. et dis, voeaeu PM.coram eodem More, visita remissimis in eodem loco M. & facto si

tate Erogatus,an seiat, vel sinetur causam praese iis examinat, si digat cire seri imaginarbdicat, &cd

312쪽

im negat. Intermgatus,an sciat aliquod delictum patra tum in Conuentu, quod vergat in offensam Dei, di in sca-dalum, vel dedecus Religionis. Et si permat in negativa. moneatur vedicat veritatem r& fi reeos bit tic. dimitta tur,imposito silentio, di se sebscribae &e. l i ta Et si istinabi explicabie omnel eirennstantias, tenbporis,loci,&: contestnim,&occasionis &e.prout in denunis

Et examinentur teste qui ex certa scienti erunt in-Hrmallidi s resultabunt grauiora indicia contra reum,det sit periculum de iuga,potetit careetati,vel artestati in cel

rix ullus potest aliqueacctilare de erimine , quod no 1 l potest probaro: ut docet D. Thom. & habetur in inglossa Constitution ude solemni celebratione Capituli, ubi

dicitur. Fratres ne aliquem accusent de erimine,nisi viderint ipsum desinquererquod si xle auditu eum tantum accusent, nouerint id sibi non licere, nisi probare pinsint quod nedum ab alijsaudierint,sed etiam , quod in rei Peritate accusatus illud crimen commisit.: a. Qui sciuerit aliquod erimen vergens in damnum spirituale, rei te maloe commor eatis(q uod tamenpro bare potest. vi dictimnest, oleis rex praeeepto reum acocusare: viae accusandi sumi nodum illi,qui totiu Religionis diuisionem moliuntur,sed etiam,qui Prouinciam,aut numerosum Conuentum conturbane; vel suis delictis in.famia notabiliter inurunn g. Aecusationes semper debent fieri in scripto,quapro.pter in Constitutionibus dicitur, ut nullus condemnetur ad poenam grauioris culpae, Bad careere nisi consessus, aut conuictus inscriptis, ve dictum est. '. Tenetur autem Iudex praesertim priuatus, accusiarionem sibi sectam prosequi usque in finem, quam uia pose sit etiam,vel accusationem in prine Monon admittere ut

313쪽

incoeptam dissimulare, aut suspendere quotiescumque viderit id cedere in bonum commune , quod praeferendum est porticulari. Si vero ex abolitione, vel dissimulatione, aut sulpensione accusationis, nullum auxilium bono communi additur, Iudex quilibet accusatione debet prosequi, de non debet, neque potest ab inccepta accusatione cessare..ius. Mando Praelatus procedit peraeculationem, debet ipsam accusationem ab accusante accipere in scriptis sub hac forma:Coram vobis R. P. F N. Plouinciali, vel Priore, Ego F. N. propono accusendo, ct in scriptis proponendo accuso Fratrem N. quod commisit furtum in Ecclesia N. vel quod tale peccatum secit:& quia hoc est grauissimum scelus, de enormis iniquitas, ideo peto iustitiam desuper fieri, & offero me per praesentes ad probandum , iaciens praedictam accusationem, dc proponens tim verbo, qui mscripto.Dat N. in nostro Con uentu N. die men si

Anni Ita est EN.manu

6. Ubi diligenteraniniaduertendum est,quod Praelatusi

non ten e t uri neque po testivocare Patres a confiliis, etiam , si sint Patres Prouinciae, ut assistant ipsi in actualitatina tione processus,cum hoc debeat esse secretissimum,& adisolum iudicem cum suo notatio pertineat. Deinde sormato corpore delicti, de quo reusviccusatur; &lecto in-ifrascrspto praeceptos, debet examinare testes supra serm- ltos,& ordinatos articulos,sub forma infrascripta. , In primis vocato altero ex testibus, qui producuntur ab accusatore,& accepto aliquo Religioso pio notario,Ie

eat sequens praeceptum ipsi testi. :. : . , . . t. . ..

Nos F.N. Prouincialis, vel Prior Prouinciae , vel Cctnuentus N. aut horitate officii nostri,in virtute Spiritusi sancti,ia sanctae obedientiae, sub sermali praecepto mandamus tibi F. mut nudam, de simplicem veritatem nobis dicas ad interrogata: In nomine Patris, &Filii, & Spiritus sancti, Amen. Potes enim addi poena excomunicationis,si enormmitas delicti illam expostulauerit.. V si

314쪽

Mens Anni In Conis uentu N.vocatus fuit coram admodum R. P. P. N.Prouinciali, vel Priore, F.N. de N.& facto illi in scriptis formali praecepto de veritate dicenda ad interrogata. Interrogatus primo , an ipse sciat statrem N. habuisse aliquas pecunias,vel monile,vel gemmas, dec. Re*ondit: Ego vidi,vel audiui . F. N. quod F. N. habebat decem au .

reos, vel unum adamatem,vel auream catenam penes se.

Intetrogatus secundo, an alter esset cuin ipso,quando hoc vidit,vel audivit. Respondit. Erat mecum F-N.& F.P. Interrogatus tertio,an ipse sciat,unde F. N. habuisset ii.

Ias pecunias,gemmas & Respondit:Ipsemet .F.N. dixit se habere a P.&c. Interrogatus quarto, an sciatquid secerit ex illis pecu, niis RN .Respondit: Aliquibus emit sibi pallium,aliquibus chirotheca Maliquibus pileum &e. .Interrogatus quinto,an altils vidisset, vel audisset ipsum fratrem N. seeisse similia, vel circa ista habeat aliquid aliud dicendum. Respondit Nihil scio, si fecit; udiui tamen aliqua quorum non bene recordor, nec aliud habeo dicendum circa praedicta . Aetasu ut haec per me fratrem N, de N. Ioeo scribat, ¬arii in hac causa vocatum,& praedicto fratri N. de verisbo ad verbum Iecta, ab eoque in confirmationem verita istis deposita, & fideliter scripta propria manu subscripta eadem die, dc anno; sicque dimissus fuit, inprius illi eodem praecepto firmati de non reuelandis his siue directe, siue in directe &c. Ita est Frater N.manu propria. . Sic examinatis testibus omnibus, vocatur reus, &quidem si absens fuerit,debet citari sub hac forma:

Nos Frater renon valentes,nee volentes cuiquam peis 'tenti negare iustitiam, neque contra inauditum, aut a

sentem ploferre sententiamtibi P. F. N. notum facimus, quod contra te obhciuntur quaedam, quae sermam accum

315쪽

eto sationis sequunt ire Pliopterea, ad equisitior M HA , qui te accusare intendit, primo, & secundo, ac tertio peremptorie te vocamus , ac in vis tute Spiritus iuncti, de sancta

obedientiae sub praecepto formali, cis Hepa, convicti, vel carceris,uel & tibi praeeipimus, ut intra laxus, uti horas quarum dum pro primo, d vas pr secvi do, si pasvltimaspro tertio, & peram orio mymno assignamu

coram nobisin Con uenturi .comppruisse,& te praesentacse debeas, responserus his, quorum acculatustae mi, si alsi contumax sueris . ad sententiam procedeam de ad alia, quae contumacibus i rari talant in harum ante tibi facta

Postquam autem praesens fuerit reus, At mittan prMiceptum: bi: bNos Frater N. Prouinciali , vel prior inomno leges Conuentus N.cum coram nostro ossieto accusitio issi ita praesentata sit contra te fratr*m N.quod contra votia paupertatis vi su D per occylta in rerutui, ves pecu iarum tetentionem, vel acceptionemfeceris stet,vim es

c uiquam petenti negare institiam ad nidici st de ad

tesue primo,secundo, ci tertio admonemus, is hori inuri ad veritatem dicendam,tibique in virtute Spiritus lancti, de sanctae obediretiae, sub formali praecepto, de Menac uicti (vel etiam excommudicationis pnaecipimus, ut sine tergiversatioue meram,fimplicem,& integram rastatem respondeas ad ipterrogata. In nomine Patris,&xiiij , debi

S. Praedicta citatio, vel praeceptum , vel utrum que si mul, ante rei examen scribendum erit, Dimmediate sic a Proseqnendum. Par et Ii ro illa si Eadem igitur die in Conuentum vocatu suit ante ocficium eiusdem P. Prouincialis A. F. N. R dilucto illi praelato praecepto de veritate dicendi i i Interrogatus primo, An ipse habeat, vel habuerit ali q uas pecuniarimoniden et gemmas. Respondit, figo no ha.

beo, sed habui ante duos menses a Placido meo benaci,

316쪽

Deraditiis. Cap. U. a set I aterrogatus secundo, Quot florenos habule. Respo

dit: Decem aureos,

Interrogatus tertio Quid fecerit ex ipsis pecuniis.Resipondit: Emi tes mihi necessariam videlicet pileum, chimis

Interrogatus quarto, id ex aliis pecuniis seee .Recpondite Emi mihi aliquoties vinum propter indilo sitimnem stomaehi. VInterrogatus quinto, Ancum licentia Praelati accepetit,vel expenderit istas pecunias. Respondit: Non accepi

licentiam. - a. . . . .

Acta sunt hae per me fiatrem N. de R& se eundum formam praescriptam praefatostatri N. lecta, ab eoque eadem die,& anno manu propria subseripta.Ita est frater mmanu propria. si nesciat scribere,dicatur sic e Eecum nesciret scribere,coram fratre N. & P. testibus vocatis fecie crucem. t Ita est frater N.manu propria. - . . Ita est frater P. manu propria. i; . De testibus Cap. V. i. T N duobus casibus tenentur testes se sponte exhibere A scilicet,quando crimen esset in damnum Communiis talis, & quando scirent aliquem iniuste condemnari;tuc enim debent secere, quod in se est, ut eum liberent, propalando veritatem alicui, qui pota prodesse . E. Requisitus testis tenetur dicere veritatem, quando delictum non est occultum, quia occulta soli Diuino iu--dicio subsunt;& etiam si delictum fuisset manifestum, a tamen testis de illo habuit notitiam solum in consessione . secramentali, non potest illud prodere, quantum cumque

esset contra bonum commune.

Duo testes contestes omni exceptione maiores plane possunt probare delictum ciuita illud. In ore duorum, vel trium stat omne verbu & ad maiorem certitudinem

tres,qui tamen nec ullus illorum debet esse aecutitori aut de nunciator. Si autem testes deponant contra suum Praelatum,exactiori diligentia utendum est, ut habetur in se

317쪽

mulario nostrarum Constitutionum; nam Praelati, quos Dyortet alios arguere, &castigare, multorum captionibus

' I. Timonium exauditu debile est,' aliquando eti'

s multiplicentur talia testimonia. vix unis uult auctor:-tatem habent. Nam centum si ausiniis ab eoo, &quantum valet illius testimonium, tantum valet omnium smul. Rursus unus potest audiuisise a centum de illis abeundributi aut absentibus,solus relinquitur 'r . .

s. Testis falsum deponens peccat mortaliter, quin aget

contra duo praecepta:scilicet. Non periurabis, & Non a ces salsam testimonium contra fratrem tuum. Et etia peccat dicendo mendaciam , non tamen mortaliter necessam tio,t fisi pernica sim. P - - d.Testes contestes debent interrogari de causa scienti

Per quem modum sciunt crimen illud isisse commissum, utrum scilicet. per auditum vel per vilam. Et si per audit utrum ab astiquo qui viderit illust, sciant: si per visum,quam

do. ubi,quo paesente, quomodo, quoties factu m viderunt, Quamobrem interrogandi eruut de his circustantis: is, cui, cur, quomodo, quando,ubi, quibus ridetibus, quibus

sociis,quibus auxiliis, &c. Testes contestes si deponunt de auditu, probant infamiam, & sequitur inquifitivisi deponnunt de facto, sequitur poena. Et quando aliquis de uno peccato iterabili actu per testes contestes conuincitur, potest de iteratis actibus eiusdem peccatian specie,& numero, c aeteris paribas, concurrentibusque per testes finis gulares, si est factum iterabile, ut carnis peccatum cum una, vel, uno, ut sunt .etiam detractione amosae, blasph miae,furta &: con vinci;& tuscpossuntidoneaereputari miscit, siue sint eiusdem ordinis, sue non,& contubernales, ubi factum esse dicitur,& iniuriam, vel contumeliam pases Seeus si de nullo primum actu perconte stes coninctus ei,de post aceusatur I pluribus non contestibus,ab uno de uno actu,a secundo de alio eiusdem speciei;tunc talis non .conuictus,nec potest sententialiter condemnari. Sed ualis

318쪽

eoneuerunt,potest inquiri, sicut fuit decretum apud Perspinianum sis a Tec apud Perrariam Xy .: I. Testes contestes, vel singulares quoque deficientes m primo capitulo, non sunt admittendi adsequentia pere. 3.*Ira, Quod eti a C milio T. Carthaginen.confirmatur,in quo sic statutum legitur telacuit ut quotiescumque clericis ab accusatoribus multa crimina obiiciuntur, des num ex hi d* quo prius egerint probare non valuerint, ad caetera iam non admittantur. Idem decretum est in

Concilio s. Arelaten. in quo sic habetur et Eos qui falsa fratribus capitula obiecisse M. ecrationabiliterequi enim semel impostor semper impostoris I-.8- Inter indicia ponendum est, quod a Constitudo nibus possium est, de mala familiaritate suspecto. Si quis autem de mala familiaritate notabiliter suspectus fuerit, repost admonitionem a Praelato, det consilio discreto inrumfrahrum, coram eisdem sibi pluries factam, se nor correxisse deprehensus fuerit, praecipiatur ei in virtute sanctae obedientis, per Praelatum eoram illis, coxam quibus monitus fuerat, si praesentesiuerint, vel coram aliis di scretis de consilio eorundem, ut a tali familiaritatoe deinsistat. Quod si tale praeceptum transgressiis fuerit, postquahoe legitime constiterit, tamquam reus, & conuictus do suspecto crimine habeatur. De Reo . Cap. ULID Eus tenetur dicere veritatem ad interrogata, qutam do interrogatur secundum ordine iuris,idemquasi interrogatur a iudice competenti,& quado praecedie infamia contra reum,vel indicia manifesta,vel semiplena

prQbatiorquo casu reus negans veritatem, peccat contra

dilectionem inheuius est iudicium, & contra dilectione proximi, tum ex parte iudicis eum negat quod debet fa-

aeri , tum ex parte aceu satoris, quem reddit mendacena,& dignum poena m. , a. Non est licitum reo dicere mendaelum, etia quanilo interrogatur contra ordinem iuris praedictu, quia hoc est

319쪽

est intrinsece mluiae propterea nunqua est licitu; potem

tamen tacere veritatem,modo 1 Doctoribus praescripto. Quando per praeceptum veritas haberi no potest, de vigent indicia grauia ei rea delictum enorme,tunc deueniemium est ad sequestrationem, quae tria bona parit Primo,quae cum sit poenalis,monet reum ad latendum delictum. Seeundo impedie, ne quaerat, quid deposuerine testes, vel eos subuertat. Tertio retinet,ne fugam arripiatidi hi sunt,qui dic untur arrestati, ad differentiam deiunam

torum ad orceres per sententiam . .

. Postrema medium ad indagandam veritate , quam do praedicta non suffciunt,est tortura, & tormenta corporaliar in Religione autem usitatae sunt abiunentiae, distiplinae, & hviusmodi. s. Nunquam contra absentem, vel anauditum debet sententia proferri:& fi petierit te ridebet ilicompetens tempus concedi ad re*ondendumsipetierit procurat re aliquem ex fratribus,qui pro ipse respddear, praesertim quando fuerit ignarus,non debet renuere Praelatus illam eoncederei& fi reus adhue negaverit modo supradicto, debet poni ad torturas, deradem debet proferri sentetis. 6. Reus patieneer est interrogandus,de multis in terrogationi s vrgendus super delictu, de quo coria ipsu ectat indicia,omni postposita passione,& respectu humano, Deu prs oculis habedo,& veritat&nec unqua promittenda est imponitas, fi eonfiteatur,nifi esset complex aliorum delinquet,inim,de aliter non posset peritas haberi. II. De reolauim est nome. venies, ciuitas, condistio, qua iter se alias habuit in moribus,quomodo se haheat in examine,an palleat,eubeant eat titubet,vaci, let, audacter proferat,omnia sunt sermenta. R Cauendum est ab interrogatoriis suggestiuis. s. Improbandae sunt responsones datae quae falsitatem, aut impossibilitatem, seu inuerifimilitudinem praeseserue, exempli gratiae: Et missi sto,q uomodo audeat negare,&c.

quia in processu dic.ipse conscisus est Sce. vetetiam constat

320쪽

Defudit33. Cay VI. xo' ex dictis plurium &c.omnia vero interimata sunt exten,

denda, neque interru mpendus est reus. Io. Reus interrogandus est,an habeat inimicos,& quos& dicat causam inimicitiae per extensum. ii. Si reperiantur in camera rei indicantia aliqua, vel scripturae, aut similia,illi ostendenda sunt pro recognitione, quae est facienda per similia verba; Ad omnem bonum finem, & effectu &c. ostensa fuit illi scriptura talis &c. qua vici,inspecta, lecta,&diligenter considerata, dixit &c. haec

est mea scriptura, non viciata, non cancellata. non suppo

sta, sed a me vere scripta. & principium, & finis scripturaescribenda sunt in huc inodu, Quae incipit &c.finis vero &c. I a. Denegatis desensionibus, numquam potest proces di ad torturam. Cathaldus de sindicatu num. Ios. Ibi, adde quod dicitur:Quamobrem offerendae sunt defensiones completo processu, per decretum temporis praesentis.Tuc Iudex&c volens venire ad expeditionem cause,& causa. rum,obtulit N.suas de sensiones, si quas facere intendit ac decreuit copiam processus, habitis prius testibus pro rite examinatis,& consontatis. Saluo tamen iure ossicij,ac sine praeiudicio ulterioris processus , & examinis, assignato illi termino trium dierum,plus,& minutapro arbitrio &c.omne meliori modo &c. potest enim,ac debet ex iusta causa prolongari terminus dierum &c. Itaque prius reus debet cIare habere testes pro rite examinatis, tamen cum clausula, saluis sibi exceptionibus contra personas,& dicta testium,

ac repititione,quatenus opus fuerit&c. nec ante hanc approbationem danda est copia processus reo, vel procuratori suo. Si vero non habet illos pro repetitis, citandus est ad danda interrogatoria ,& tunc haec fiunt, quando reus non est consessus delietiam .i3. Audita rei consessione , si aliqua resultant, quae habeat vim plenae, aut semiplenae probationis, iubeatur ire in arrestum et sed Praelatus aduertat quod id faciat circum pecte. Si enim aliquis est insignis auctoritatis, vel opiniC- nis,ex cuius detentione maior esset infamia,damnum, eli o scan-