R.P. Claudii Aquauiuae Societatis Iesu praepositi generalis Industriae pro superioribus eiusdem Societatis ad curandos animae morbos

11쪽

ter insi mi suscepti Granium Psalm Dod oratio.

Industria ad cur in os anima massai illorum redditurus , c secum a bitare animo, ct contendere anxie debet. Haec D. Basilius. Assidua quippe industria & vigilantia opus est. nec abs re apud Cassianum e corporali medicina translato vocabulo , hi quos spiritualiterct randos suscipimus , Susce ut nostri vocantur, quasi quos , in nostram fidem susceperimus nostrumque periculum. Videat ergo Superior quasi rationem Deo redditurus, quid famciat, quid caueat: hoc enim reuera valde excitandi sum tis, ne putemus nos innocentes, cum nihil committimus.

r Hoc veluti fundamento posto , sciens quia Domini est salus , & illius spiritu lux re

xem e. u. vita bona omnia in cordibus fidelium pro- 'sim, creantur; non suae prudentiae aut diligentiae innitatur, sed adorationem perse&per alios . confugiat: nihil enim exterior correptio ope, .ratur, nisi interior loquatur excitator. ruaria,

obrem D. Gregorius de eo , qui praeest, re alios ad DEuri compellere studet: Tanta charitatis, inquit, ese debet , ut inflantide Ieria non petitur, c petitia es e sentitatur: salarem quippellam tam in anter debet appetere, ut ex ris internis' u , amnem motum cordis in assectum ducat udiplicatiouis. Et B. Iob,ut Cassiarius annotauit, quotidiana pro filiorum rurificatione iacris cium Domino Deo offirebat , non tam sibi eos, quam Deo susceptos ac familiare; c piens exhiberi.

12쪽

ilius

os . eis

γCAP. I. 23 ecessaria ad curationem, I i3 Recogitet magno & sidenti animo, quamuis verissimum sit, quod S. Leo in P 'si nuit antiquorum morborum dissicilem ac tardam esse curationem a nihilominus certiissimum esse quod docuit S Basilius, nihil esse Ren fusi bin rerum natura, quod diligentia non corri' u .H. fatur; neque vitium esse adeo graue, quod homu s. iei timore non pervincatur Quin etiam idem alibi, naturalium rerum exemplo probat, multo magis quae ex voluntate oriuntur, vitia posse emendari. Cum enim narrasse; nicas acidas, amigdalasque amaras,agrico-arum cura in dulces verti posse,ii pinguem pino cuneum per mediam meduliam adacium susceperinis insert: Nemo igitur in xitio constitutus hamo de se ipsa de ierare relit, haud nesiui, agriculturam sirpium qualitates mutare; curam autem ac diuret in consequenilis rirtutibus, animi omnes iuncere morbos rumperaret esse. Non igitur deiiciendus animus , neque ex rei dissi tale, aut morbi magnitudine , vel nostra rum virium imbecillitate metienda res est,sed in verbo Domini cui, patientia & ipe ad c .

rationem accedendum.

Sed illud praecipue difficultatem pa

rit, quod cum in morbis corporis is si laxi morbum cognoscat & sentiat, qui pa- qu . titur; isque omnium maxime sanari cupiat, medicum accersat , & desiderio sanitatis . nullum , quamuis amarum atque ingratum, restigiat

13쪽

morbum.

Mornil. in aliquot acripturae iocos

sti Industrita ad citrandosamma morbos, repugiat medicamentum ; in anima contra omnino euenit, ut infirmus prae omnibus morbum ignoret,medicum retrugiat,& cur tionem dimelle admittat. Verum in eo pr*cipua curationis industria debet elaborare,

ut ille norbum agnoscat. Cui primo su dendum, quod D. Basilius docet, peritos medicos habere signa quaedam latentium morborum, qui interdum alios 3c ipsum ii firmum latent: quare illis potius credendum, curri praesertim superbia & amor proprius in infirmitatibus ii stris agnoscendis grauissin' impediant. Deinde ad examina diligentiora perurgendus, tiam sana quaedam illi indicanda, quae negare non potest; quamquam talis morbi signa esse non nouit, vel non a Dertit. Pbstremo hortandussectio ad orationem, quippe ex desectit luminis resensis hi ritualis id prouenit. Videat quam longe sit a salute, qui nec morbuin agnoscit: proinde si non sentit, credat: neque enim ut in corporibus, si inorbo illo carentes ph1rmacum aliquod sumamus, nocet potius; ita etiam in animo euenit, cum actus mortifica- tionis re abnegationis sit ipsius fructus & viriumincremento carere non possint. sumat e

scripturiss iuxta Baslij consilium dc specu

lum unde videat foeditatem mali, v. g.iracundiae, saperbiae, detractionis, ecc. & morbosio conuenientia medicamenta. Dicito,in

itt equit.

14쪽

CAP. I. Nec saria adcurationem. nquit, hic meus est morbus, ut i;qui ad medicum accesserit , dc variis contenta tabellis pharmaca viderit, considerat, quid sibi conueniati,ita faciendum suadet&illi , sed multo magis ut medico ipse commor strante, ecmorbum certius agnoscat, medicamentum iecurius assumat.Et sane dev'luntate,&dej- .derio qualicumque sanitatis ambisendum noti est. Quis enim ita sit amens aut deplorestus, praesertim qui seculo relicto Religioni se

deuouit,ut sanari non cupiat Sed deest efficacia , quae medicamenta quam uis amara suscipere compellat. Itaque prudenti medico id sum, bcurandum ut tartim ipsius ostensione morbi, o partim captata opportunitate , partim etiam se re Lagendi facilitate ,& communicatione suaui, denique medicamentorum lenitate, vesipi' rum propria vel condimentis aliis ascita , va- v riatis et ana interdum applicandi , dissiculi tes huiusmodi omnes accurate, sed patienter tamen,leniat. Nec desperand im quinhianno rum sensim cruditate mitescente, incipiat mi nus respueremedicamenta quae horrebat. Interim autem dum respuit quoniam voluntartis vitium est , quae inutari potest uiat supe- rtior hoc ipsuin admedicum pertinere, borare,ut ille velit: quae difficultis si semel sublita, vel certe temperata fuerit, videbit quoti- die, magna cum animi laetitia, sanitatis de ro- boris incrementa.

15쪽

I, Superiore

resur. ad Alitates.

ac Industria adcurandas rei minorbes.s Haec ad Fratris bonum vi essicaciter praestare possit, omnino necesse est, ut emat aromata. id est , ut habere studeat, quae ex parte ipsius requiruntur. Haec autem egregie sub typo aromatum explicat D. Bernardus. Sunt, inquit, aromata mentis, linguae, & manus. Et mentis quidem sunt tria, Compassionis affectus, Rectitudinis relus, Discretionis spiritus. Habeat,inquit, mens nostra spiritum ciscretionis,ut miscens apte temporibus tempora , opportune aemulari, & nihilominiuignoscere queat. Linguae item tria, modestia in increpando, copia in exhortando, efficacia in persuadendo. Manus etiam,id est, in exemplo tria Cptinentia in carne ab omni voluptate misericordia in fratre, patientia in pietate. Quae videnda diligenter apud eum Sermone ad Abbates, nam hic tantum satis fuerit attigisse. At quam necessaria sunt Superiori ad utilem correctionem, tam vigilanter quaerenda nisi frustrari velim us. 6 His potio praesidiis instruebas, manum operi admoueat, & medicamenta apponat congruentia pro cuiusque morbi qualitate, contraria scilicet contrariis curans, ut nostra Constitutio docet de superbia, & aliis pratus animae propensionibus : accurate S. Baulius, Inanem gloriam , inquit, abiectioribus exercitiis imponendis;sutile nare otiosam loquacitatem, silentio 1 modicum somnum,

ei pi

J pi tte

16쪽

CAp. L Neresaria ad curationem. II est: vigilia & exercitus orationum; segnitiem codimit poris , laboribus imponendis grauioribus ian edicitatem indecoram,ieiunio; murmurati usi: nem, areliquis segregatione,&c.Sed id semperdes, studeat, ut haec omnia non tam quasi a Supe-Tu riore profecta , quam a se ipse suscepta inli sae mus accipiat. Qui sibi persuadeat, ii strenue topii rem aggrediatur,atque ut decet eum qui serioituet sanari velit; fore ut citius se releuari sentiat

tem quam putarat; & quod de sapientiae fructibus

in is Sapiens dixit, experientia comprobet: In opere secll.ceto.estia enim illius exiguum laberabis, edes degenera adi tionibus illius. Videat tamen sapiens medicus, ut opportum-em opportuno tempore id faciat,& imitetur coxeta poris medicos. Nam S.Gregorius Stagrio tapiscopo postquam dixisset,illos medicamentario. ota quaedam recenti adhuc consectione formata itet, non offerre infirmo , nisi opportunitate tem-

iat poris macerentur , subdit: Nam si immatura es iquis dederit , dubium non est, quin sit causa periculi,

res salutis. Nec tamen propterea ab omni meus; dicamento abstineat, sed, ut iidem illi faciunt, in i adhibeat aliqua leniora, &a quibus infirmusim, i non ita abhorreat: addat abstinentiam a rebus in nonnullis, iniiciat subinde maiorem sanita; .s, cupiditatem: denique dilatio quaedam, & pia se moderatio sit haec intermisso,non curaenei e- ictus, quod maximenocet.Sunt enim plerique

a Superiores , qui quod videant subditum esse minus dispositum , non tam in opportuniora

17쪽

18 Industria ad curandos mimae morbos. tempora differunt medicinam , quam neglilagunt Sed de his insequentibus. Ne De pia- T Caueat autem diligenter , ne specie suauitatis deceptus aut naturali qua- ---.eum dant timiditate , abstineat a curatione : sed j--- - intelligat & subinde recoetitet se tunc ma-

eum hia histi gis diligere infirmum , maiorique erga illum adhibera suauitate uti, si , ut loquitur sanctu, Grego-Uh, is, Mo- rius, non parcens parcat: suta, in iuit, 'dum

correptionis rerbum non distulit, citius hunc a culpa liberauit : liberi enim arguens non pepercili sed tu eo quod carrexit, pepercit. Quid ei in hac misericordiae specie crudelius , qua fit ut de morbi augeantur de incrudescant , de qui lenissime curari poterant , iam indigeant ferro, de aliis membris contagium vel pericu tum creetux , dc toti corpori nostra socordia noceatur. Nec terreatur , si quando amariora videri positiit infirmo , quae sint applicanda; quia non tam illius sensis, quam

salus exquiritur. Etenim sectio vel xyio salut

iris, Cassianus inquit , qua illis qui inerum contagione putrefa(ti sunt, pie insertur a medico, mala a tolerantibus creditur et nec equo calcar, Lib. . mist. emerum quo suavis est delinquenti. Quin et ira. iam addit Beatus Gregorius , futurum , Willi ipsi cui amara fuit D tempus aliqua pro hibitio postmodum ex ipsa animi utilitate. dulcescat, si unde inimicus stiperare potuit, superetur. Sed ut sint amara infitimo me

lia a

18쪽

CAP. L Necessaria adcurati m. dicamenta, qui curat tamen, & facit quod suum est, quodque praetermittere sine cui pa non potest, & ex caritate facit ac deside a io salutis illius, quem alioqui contristat inuitus 3, & in oculis Patris culicta videntis, eius filio consulit, quem curandum ab eo pi sis cepit. n e 8 Sed antequam infirmum aggrediatur, curationem adhibiturus, meditetur attentius, , a ipse & perpendat diligenter qualitatem morbi, Donem a

corporis conare lexionem , & ut S. Gregorius et

ui alii loquitur,conspersionem,id est,an sanguineus rac i .

it ni & hilaris , an melancholicus & tristis, an cho- lericus & praeceps, an lentus sit & remissus. Deinde tempus, quo durauit infirmitas: tum Epa quae remedia fuerint applicata:quid profuisse, quid nocuisse deprehensum sit:qusnam ex do-lua ii mesticis uuare curationem, qui contrapos et ita sint impedire, ut ex iis omnibus iuuari come, mode possit

' Sed ante omnia examinet superior er m ipsum , tum ut sese humiliet, . re maiori con- susione & suauitate id faciat ; tum ut hoc mo, o talis fiat, quo Dominus ad iij sanitatem aiae retiore expeditiore uti valeat instrumento.), d faciendum omnino suadet Sane usas e Cregorius, Con ideremus, inquit, quia aut tales uia sumus, quales nonuullos corrigimus , aut tales ali-c quando fuimus , et si iam diuina patia cperante sumi: ut tantu temperantius humili corde B et sqrriga-

19쪽

ro Industris ad curandos anima morbos. corrigamus , quant. nosmetipsos rerius in bu

quos emendamus, agnoscimus. Hoc autem dici non potest, quantum vel ad meritum,vel admodum correctionis momenti habeat. Morbstrum 1 o Morborum porro spiritualium genera, 1. , r. a.' sexdecim veluti capitibus comprehendere quibui Mu placuit ; quibus singulis commoda medica-a indicantur.Curauimus autem primum quod in medicis praecipue laudatur,ut facilioribus&suauioribus uteremur pharmacis, quae salutem non tam acrimonia promitteret, quam suauitate praestarent. Deinde , ut non

aliunde,aut non longe petitis;sed iis ipsis velu- tisimplicibus , ut vocant, quae in domesticis hortis, id est, nostris Constitutionibus enas' cuntur. Et quoniam Superiorum plerique - viri alij graues flagitarunt aliquando , &nunc Idenuo instautius urgent,ut de suavitate& se titudine in gubernatione coniungendis, aliquid explicaremus sputant enim nonnulli, id . neo vix posse, quoa suauitas in laxitatem, de fortitudo plerumque, aliquorum vitio, degeneret in rigorem de hoc etiam proprio capite breuissime aliquid censuimus attingendum,

cum cetera omnia medicamenta,nisi haec duo prudenter coniungantur, aut suavitate aut es

ficacia d est,fructu ipse correctionis omnino sint caritura. Vtinam ad maiorem Dei gloriam,&Sycietatis utilitatem cedant

20쪽

liis

CAP. II. De uitate O escaris. xi

ra, ere

Dessauitate oe efficacia in gubernatione coniungendis.

adesino

lo i

asi u Aii o N a xi gubernandi, eos praeser- Rausi spiriatim qui voluntarium sese Deo secrificium obtulere, & spontanei, ac spiritu alacres per hi ortificationis quidem & abnegationis studuim ad perfeci ionis plenitudinem dirigendi Murgendi sunt; fortem ac suavem debere ille, non modo constans sanctorum Patrum ubique docet auctoritas, sed nostrae etiam constitutiones, Beatique Patris nostri &monita & exempla copiose docent. Verum Dae ui

ua ratione practice haec duo coniungi pos nt, hoc fatentur multi se facile non vivere. Si

enim sumino iure agatur cum subditis, ut qui persectionis viam profitentur nihil omittant eorun quae spiritualis sterfectio postulat, vix fieri posse videtur cum caro & humana fra- ilita , spiritus desideria non valeat aequis pas libus consectariiquin is regendi modus ab optino quidem Telo profectus,non tamen se- Rom.io. cundim scientiam, ut qui humanae imbecillitatis obliviscatur , asper & plane intolerabilis euadit Rursum si humanae infirmitatis imbe-2 3 cillitatem