장음표시 사용
631쪽
Titius accepit Emphythemicatria Baldus
rem . Seio, pro se, & eodem Fratre absente. Rediens Frater noluit acceptare rein Emphytheuticam suo etiam nomine misceptam per Titium. Orta fuit controuerissia apud Baldum in L mea et quando no petrarium parres num. IT. an tota Emphy theusis remanem penes Titium recipiemtem, an tota rediret ad proprietarium, an vero pars remaneret penes recipientem , pars ad proprietarium rediret. Aduerte, vel rem esse concessam indiui sibiliter virique,ita ut uni tantum proprie rarius non concessisset, vel concessam virisque ita tamen , ut aeque primo proprietarius concessisset soli Titio independentera Fratre, & ita praesumatur fecisse, vel ita concessam, ut dubium sit, an utrique con- cesserit, quod non concessisset alteri e rum in particulari, vel quod etiam conis cessisiset cuilibet eorum. Iuxta primum sensum dicitur contractus minui exeipiendo, &reseruando. Iuxta secundum dicitur totali obligationi adiungi dumtaxat
personam. Iuxta tertium ad coniecturas contractus refunditur.5 Respondeo primo, si comessio facta fuit. indivisibiliter utrique iuxta primum sen.
sum renuente Fratre acceptare tota Em.
ytheufis reuertitur ad dominum prooprietatis. Ratio esse potest primo, quia forma substantialis contractus omnino in diuisibilis est iuxta superius allegata, sed consensius in contrahentibus est forma subis nantialia contractuum, & hic est ad trumque indivisibiliter, adeove non seisset facta concessio, nisi nomine virtusque fuisset acceptata, ergo si non concurrat unus ex us,ad quem indivisibiliter in con. sensus defectu eiusdem consensus contractus omnino irritabitur , & rea emphy-aheutica redibit ad priorem dominum. Consequentia probatur, quia quotiescun . que larma indivisibilis deficit in uno, deficit etiam in toto. Secundo, quia forma is illa concessionia iuxta sensum explicatum .is ui=- est conditionalis' facit hanc sensum.coa-M: a ' cedo tibi, o Fratri tuo absenti , exisseriamta nomineretipii Emphytheusim, si ille uis D,si lar. 'arus ergo si non purificetur conditio illa acceptationis ex parte fratris absentis concessio habebitur, ac si non esset posita, adeoque redire debet ad pmprietarium,
qui concesserat. Rametat et me
3 Respondeodecundo, si concessio facta
fuerat iuxta secundum sensum, adeo ut i telligaturfacta totaliter Titio, de ab ipso acceptata, de soliunt do facta adiectio persolue totali obligationi renuente sta-as . . ue acceptare tota Emphytheusis remanee T. apud eundem Titium recipientem. Ratio, inu esse potest, quia contractus Emphytheuticus totalitir completur cum persona Tith.
iuium totali eiusdein obligationi adii
Absente Fratre suo turpeiam Peatris abstatis rem acti
contractus in ipso solo subsistet etiam rete. Fratre per non acceptationem. Anis recedens Patet , quia mens concedentia
fuit praecise inuestiendi Titium . & admisistendi in meietatem ipsius Titii Fratrem absentem, si ipse voluerit admitti, ergo fihic noluerit admitti jubsistet inuestituta inlato Titio stipulante. Lege Baldum Iom
Respondeo teriae, si non constat, a concessio facta fuerit iuxta primum lan . Ssum . vel iuxta secundum praesumendum est factam fuisse iuxta secundum, adeoquetrenuente Fratre acceptare totam Emisphytheusim remanere apud Titium stipuis lautem. Probatur primo ex discrimine, quod intercedit inter concessionem rei iastudum, & concessionem eiusdem in emisphytheusim . nam illa fit cum onere ad personalia obsequia, ista cum onere ad an nuas pensaeuies; quo posito sic praesumaetionem desumo; in tantum in concession findali facta duobus altero praesente, ait m absente, si hic renuat, totum studum reuertitur ad supremum. vel sauem phractseudum sit diuiduum, in qua tum opera unius non potest iungi vice duarum operarum diuellarum hominum t. si noti Iam rem s. libertas f. de condit. lndeb. sed haec, i. ratio non militat in conee ne Emphy-difren ineutica, siquidem unus potest fungi vice M i aera alterius in solutione annuarum Penta ' et . num, cum hae aeque esse potant ab uno, vesau uobus , di aeque proprietarius possit sa- ω- tisfieri,siue ab uno, sino a duobus id, quod 'debitum est,persoluatur, ergo &c. Secua.d, , quia cum proprietarius rem concesse rit Titio exigenti etiam nomine Fratris absentis non expectato esusdem consensu. praesumitur, quod eidem conressisset,si probe solo exegisset, parumque eidem referre quo i contractui celebrato eum solo Tu fuerit adiecta persona fratris ectai s. IX.
rares Emphytheutica in legitimam poe
tionem sit compilianda . . a U AF MARIUM. Explicatur titulus in suis terminis pretis a.
Emphytheusis, vel potest esse bare raria.
RArsus, vel hareditariasimplicitis. vel quar
Dath. 3 Emphytheos ex providentia vos comput iur ia legitima. q. Nee hareditaria qualineare. s. Nebare
632쪽
I uisitio IX. Acceperat Seius a Semis A A pronio rem in Emphytheusim , &Pollea duobus, vel tribua relictis filiis evita decessit uni ex eisdem filiis relicta dumtaxat legitima. In computatione se gitime orta fuit controuersa inter Pra. eses, an veniret etiam ius illud Emphy.eheuticum, an vero a legitima secernendum . Hoc est, quod in praesenti a nobis Est discutiendum. Proquo
, Miterte, vel Emphytheusim concessam' esse ut iure haereditario transiret in filios, vel cum libera potestate primo Emphytheutae idest Seio vi possit in quemcunque
voluerit transferre. Iuxta utrumque hunc ierum proponit , &discutit dissicultatem Arctiva Morius lib. io. e. t . qua l. r. & iuria primum sensum contendit emphytheus . Emb. computandam esse in legitima portione, M. Ti, negat autem iuxta secundum iuxta Glo.
..i ..' uua haredem is ad senatus consaliam ...id . Debellian. Pro clariori tamen intelligen.
s . Adverte secundo, Emphythrasim tunc
dici haereditariam, quando conceditur ali cui Prose&haeredibus, vel cui dare, seu concedere voluerit ius suum in ipsius ter tiam generationem finitam, & comple Laidus. tam Baldus consu. o. punctus Testator per Alexan- totum lib. a. tunc vero dici ex prouidentia , ex he quando conceditur alicui pro se & filiis nulla facta expressione hauedum Oglexan-
2 pD Porro Emphythrasis haereditaria poteilesiis . . tam, vel simpliciter, vel qualiaeeath; ..t -- simpliciter est, quando relinquitur alicui Aa... pro se , & ipsius haeredibus ; qualificat Equando eidem conceditur, & haeredibus , Non quomodocunque, sed descendentibus; in quo casu ad succedendum requiritur utraque qualitas , dc quod sit filius, it hae. rex, adeout non possit succedere filius, nisi sit haeres, nec haeres,nisi sit filius. His pro
notitia suppositis Respondeo primo, si Emphytheusis sit
tantum ex prouidentia pro se ,&tiujs, non esse computandam in legitimam potiionem. Est satis communis. Ratio esse p teit primo, quia competit talis Emphytheusis filijs ex concessione proprietarij independenter a Patre , ill ut Se filii ut ipsa succedant, quamuis non sint haeredes, seu haereditati renuntiarint, & Pater ipse non possit plus de Emphythrasi illa concedere uni ex filijsi minus alteri, ergo illam iram' non computanda est in legitimam portio nem inter filios . Consequentia proba ti tur, quia legitima desumenda est ex bio rk, P-- nis dumtaxat liberis Patris , non ex Dais bonis, quae aliunde competunt filijs in. dependenter ab arbitrio Patris. Seoin. , quia bona fideicommissaria emortuo Patre inter filios diuidenda non computamur in legituua portione, ergo nec sunt
computanda bcma emphytheutica conis cessa ex prouidentia. Consequentia probatur , quia intantum non sunt compu . tanda bona fideicommissaria, in quantum vocatis debentur non ex voluntate Patris, sed ex dispositione fideicommittentis inde. pendenter ab eodem Patre, sed etiam bona emphytheutica ex prouidentia sunt debita viijs independenter ab institutione Patris, ergo &c. quinimia cum magis Ex ι,-Pater vivens sit dominus bonorum fideicommissariorum, quam emphytheutica. Gemmlium, siquidem illorum gaudet dominio directo, & utili, istorum vero non nisi Utili, ros. sequitur, quod si non potest essicere, ut illa I,aisaea. computentur in legitimam, minus possitessicere, quod haec computentur. Tertio ex bonis Emphytheuticis non est detrahenda quarta Trebellianica, quae debetur ex bonis paternis mose in L se Patroni verbo Glo apud h redem , ct ibi etiam An metus T. ad et '
senatus confiatum Trebe ., ergo etiam ex
eisdem non est desumenda legitima portio. Consequentia probatur, quia non minus extrahenda est quarta Trebellia- niaca ex bonis paternis, quam legitima portio Pergo si ex bonis Emphytheuticis non est detrahenda Trebellianica,ideo est, quia illa non compu tantur inter bona Paterna , adeoque nec computanda sunt iii legitima, quae etiam debet esse de bonis paternis, & quidem liberis. Respondeo secundo, nee bona haeredi- staria qualificate sum in legitimam portio nem computanda; videtur esse quoda modo contra Aaodium loco supra citato. Probatur primo quia supposita utraque qualitate, & quod sit filius,& haeres eidem
competit successio in Emphytheusim necessario independenter ab institutione .
Patris , ergo propter,rationes in superiori respon liorie allegatas non est eadem emphytheusis in legitima computanda Consequentia probatur, quia intantum bona emphytheutica ex prouidentia non sunt computanda,in quantum sunt aliundis debita independenter a voluntate Patris, qui nequit non relinquere, nec diminuere led etiain , quando sunt haereditaria qua-lificate sunt huiusnodi, ergo &c. Neque dicas ex eo, quod sint haereditaria transiret debere distributive hoc est secundum po tionem haereditatis distribui, ergo cum possit Patet haereditatem diminuere dum. taxat ad rationem legitiins respectu unius. rel pectu eiusdem poterit etiam limitate emphytheu sim, adeo ut non egrediat rationem legitimae. Sed contra primo, quia qui succedit in Iegitima succedit absolute, ut haeres, ergo ex vi primae conmccisionis Emphytheuticae facima proprietario debet aequaliter cum alijs succedere
in iure Emphytheutico, nec h*c debet limitari ad restrictionem hqreditatis. Con .sequentia tenet, quia quando habet quais
633쪽
litatem haeredis, Er fili; habet ius suec
dendi non ex dispositione Patris, sed ex concessione proprietarij, ergi non est, cur debeat limitari ad restitutionem haereditatis, siquidem diuerso iure ad ipsum peribnent, & transire debent. Recole, quae dicta sunt sub hoe eodem tit. Contractus Inpranor. III. u.a . ea enim manifeste eum- cum intentum; ex eo autem, quod murestringatur ad portionem haereditatisn in se sequitur sub alio titulo ab haereditate ve- - p.r- ntres adeoque non computari in legitues et , - mam, quae debet esse ex bonis liberis haei reditatis. Contra secundo. dato etiam,
Leto quod tamen lallum est, quod bona Em p . phytheutica limitanda essent ad limites
haered itatis, non propterea sequitur com-Putanda esse in legitimam, cum sint in ea proportione aliunde debita , quam ex in litutione Patris. Probatur secundo, quia Pater non potest Iegare emphytheusim sic concessam,
.sirini di l*gando potest filius haereditatem acisceptare, & velle Emphytheusim Baldar
tis sim . phytheusis non est computanda in portionem legitimam haeredititatis, siquidem legitima debetur ex bonis Patris indepe denter ab iis, quae filius potest acquirere independuntir a legitima; Respondeo tertio. Nec si bona sint haereditaria simpliciter, ac emphytheuti ea, sunt computanda in legitimam portionem. Probatur, quia supposita resipe seu successoris qualitate haeredis ius succedendi habetur a proprietario,non a Patre, adeo ut nec possit Pater Emphytheu altet i donare, nec titulo oneroso in alium transferre ab ipso haerede, ergo venit
solummodo concomitanter ad haereditatem,ratione cuius dicitur haereditaraa,non autem, ut bonum proprium haereditatis , ergo in diuisone bonorum Patris nox
venit proprie computanda in legitimam sumtes' portionem. Quod si dixeris, successionem
2 2 .. ' 'Si dependenter. Patre, sicuti
at, eodem dependet successio in hqreditate, X h. .. adeoque venire proprie nomine haeredi vitato talis; statim impugnaberis , quia est de ORee M pendentia solummodo concomitans ex voluntate proprietaris, qui exigit calem conditionem ad succedendum, non absci, Iuta respectu Patris instituentis ipsum haeredem, secus si esset absolute dependens a Patre posset de illa dii ponere per legatum, per donationem &c. scuti potest disponere de bonis reliquis haereditatis, quod non est dicendum .
S. X. An acquisitum ex fundo alieno te ora Emphythrasis ex contiguitate rei emphytheuticae cedat finita Emphytheust proprietario, an Emphy
Facti series in suis terminit. r. Praescriptio in ordine ad aequisitum ex funde alieno est in fauorem proprietam et ora
proprietatem non emph thema. E.
Si tamen proprieterivi est in malasiae de lar
quisitio X. Seius emphythmia aca
cepta pro se, & luccessoribus Em- .phitheusi ad centum annos transgrediens limites fundi Emphytheutici acquisiuit partem piaedii alterius contigui, eius et possessione gauisus est tempore ad praescriptionem requisito. Quaesitum fuit, an finita Emphytheus illa pars aequisita lare praescriptionis cedat domino proprietatis, an verti Emphytheum. Respondeo, finita Emphythrasi thia et quoad proprietatem , tum quoad domi.nium utile cedere proprietario- Ita vid tur sentire Molina d a. Os . verbo ferenda M naeon coiane. Ratio multiplex esset pravi test, quidemphythmia acquirit, & post det illud incrementum ratione fundi emisphytheutici . & eodem iure, quo ipsum fundum possidet. ergo quoad proprieta- . tem titulo praescriptionis non sibi, sed pro- ptietario acquirit. 5 etiam quoad utilita, . t.
tem cessante iure emphytheutico, siqui- -. dem dum non viget ius emphythmilaum iam--- dominiuim utile consolidatur cum due. - - - , seu ad eum pertinet, ad quem perti. net directum. Probatue antecedes, ta ta talis praescriptio fundatu e in titulo possessio. nis fundi Emphytheutici, vi cuius appa- thret rento titulo accessionis illa pars, quae ad ditur, acquiritur, ergo acquiritur iure funis di emphytheutici, adeoque domino eius. dem . cui assistit ius proprietatis. Secunddo , quia tota ratio acquirendi fundamein ipso iure Emphytheutico, siquidem non . acquisuisset,ii Emphytheusim non habui seir, ergo acquisiuit iure Emphytheu sis, adeoque quoad proprietatem domino fun. di Emphytheusis. Dices, qui mediante re aliena aequirie aliquod lucrum sibi acquirit, non illi,culates, tes illa; sic qui mediante pecunia alte. rius apud se deposita aliquid acquirit non acquirit deponenti, sed sibi, cum atribu tur eius industriae, non rei, quae tecundum
634쪽
se non habet vim acquirendi alienum. Sed contra aequirit quidem fibi , quando res
aliena est tantum instrumentum merum A . ,ri Erum cendum,non quando est ratio me -...... malias ratione cuius ex dispositione tuti, is F. ali. illud incrementum acquiritur, sic quod ae. ab quiritur ex pecunia deposita fit quidem
f. Misit in immentum ad acquirendum. industria est ratio formalis acquirendi; . u. . vero acquiritur ratione fundi Em Dytheutici non acquiritur mediante ipso tanquam instrumento praecise , sed tanquam ratione larmali acquirendi, siqui, , dem acquiritur iure accessionis, quod de iure gentium fit ratione fundi, &propte-
Dices secundo; illud incrementum a Euisitum svit non ope naturae, vi cuius fit accessio, ut dictum mit in alluvionibus, sed
ex industria emphytheum occupantis, ergo ipsi emphytheutae debet cedere. non Proprietario. Sed contri, quamuis inter- Memat industria occupantis utitur tamen titulo ad occupandum, qui titulus assistit Proprietario non emphytheutae. Eccum res acquiratur potius habenti titulum ad aequirendum, quam alteri, hinc est, quod illa accessio acquiratur proprietaris, non Lai eiu em panti. Quod autem tituIus ac- his quirendi assistat eidem proprietario facilEInnotescit, quid est titulus accessionis, a
et I Uio autem sit ei, cuius est res, mi fit a
----ε. Jm se 'diomodo enim acquisuisset, si non habuisset praedia emphytheutica, quibus adiectum est illud incrementum e Certe non passus misset Dominus alterius prae
J, culus Pars occupata fuit,istam occupa.tionem, in qua postea fundata tali praescriptio, nisi coniectasset illam Partem is
quae fuit occupata esse partem fundi Em. Phyptheutici. Dices tertio, si Emphythmia induxit melioramenta in fundum emphythmticum, maxime si sint extraordinaria eadem melioramenta cedunt eidem Emphytheutae, siquidem in fine emphytheusis sunt ei. , dem a proprietario compensanda, ergo etiam illa accessio eidem Emphythmiae cedere debet non proprietario, vel saltem ab hoc erit illi compensanda . Consequentia tenet, tum quia illa accessio est species meliorationis; tiun quia facta iust ex induis tria occupantis, sicuti melioramenta industria meliorantis. Sed contra negandarat .... est consequentia . Ratio negationis est
lheuta non possidet fundum emphytheutiacum nomine proprio, sed nomine proprie tarij, ergo quidquid ariuirit dependentee ab illo, & ex vi & intuitu illius eodem nommine debet possidere , siquidem in nullo alio hire potest fundari talis possessio, ergo per prescriptionem acquiritur proprietario. Haec ultima consequentia probatur, quia non stat praescriptio sine possessione, ut supra late diximus, ergo in fauorem il- Iius debet currere praescriptio,cuius nomi ne habetur possessio. Dices non posse esse possessionem ciui- Iem, prout requiritur ad praescriptionem sne animo pol sidendi, sed proprietarius non praesumitur habuisse animum possidendi id, quod ipsius non esset, ergo non supponitur possedisse ciuiliter illud incre. .mamentum, adeoque nec praescriptione ac- νmirerquisiuisse. Sed contra,cum ea, quae acqui- ' D poseruntur de iure gentium per accessionem
eodem iure possideantur, quo possidetur 2 'tandus. cui fit accessio,siquidem possidetur ut pars illius non indiget dominus illius tu . , fundi habere nouam intentionem distin- turri octam ab intentione, de animo, quo possi-μ' idet ipsum fundum, undE communiter dici.tur, quod incrementum illud acquiratur isio noua apprensione, cum possessio eius.
dem landi aequivaleat illi a prehensioni; delicet proprie non sit accecouicquiritur tamen saltem apparenter iure accessionis. Hoc tamen unum aduertendum est,
quod si ipse proprietarius sit in mala fide quoad possessionem illius partis proprio
tando adiectae teneatur eandem partem proprio, de vero domino de iure canonico restituere,siquidem ex superius dictis in eo. dem iure non stat praescriptio rumum possessione malae fidei. t
. . ., is quia accessio nullo fit labore; nullis expen.ns emphytheutae , meliora menta autem labore,& expensis meliorantis,cui propidi rea compensanda; tum quia titulus accessionis assistit solumniodo domino lan. li; meliorationes autem assistunt melio
Tettio ratio esse potest, quia Emphyt
. XI. De melioramentis inductis in re emphy
theutica contri voluntatem proprietarij in dubio, quoa
Emphythrata iure gaudeat emphytheusi.
natur di cultatis proponitur is suis termi
ri proprietarius fuerit actor in lite eontes
tata non tenetur eouerpensare meliora
menta facta post protestationem. 2. Si ver, fuerit actor Emphoethrata finita emisph theus proprietarius tenetur iIla comis pensare. 3
iuisitio XI. Pendet dubium, an Titius assertus emphytheum, quoad funda
635쪽
fundum Antonii iure gaudeat Emphytheusi. Intentatur iis coram Iudice. Hac inducta Dominus proprietatis protestatur, ne per assertum Emphytheutam interim fiant melioramenta in fundo emphytheutico, cui protestationi non acquiescens Emphytheuta melioramenta modica inducit . Oritur hic dissicultas, an terminatalite , siuh in fauorem proprietaris , siue
emphytheum dominus compensaret te- . neatur talia melioramenta
et Respondeo, si lis fuerit terminata in Litorem proprietarii non tenetur ipse
Proprietari u compensare melioramenta facta post contestationem litis,& protestationem de ipsis non conficiendis, si vero fuerit terminata in fauorem emphytheu-tae , tunc proprietarius: non eximitur ab onera ea compensandi. Consentiunt Alles Aries Pinellas in I. a. c. de rescinae licetrata, sub diuersis terminis pari. a. n. s. Gama Moisti. mss. n. i. Molina disp. 63. vers. Esto
Probatur prima pars ex uanti se ante denuntiatum T. de rei Mad. via dicitur, quod protestatio iure facta impediat re. petitionem expensarum . quae post illam A. iam fuerant etiam in casibus, in quibus conceduntur fieri huiusmodi melioramen- v. .... x' ,*rgo a fortiori si post protestationemis i. .- Iis fuerit terminata in fauorem proprieta--γομ- rij emphytheria non poterit repetere ex-- . pensas pro talibus melioramentis induetas. Dixi d fortiori, non quia existimemnon posse repeti, si victor euaserit ipse emis
rhytheuta, sed quid si lis indecisa remanet, an quo sensu abitror procedere L L es: si
ante denuntiatum non possit emphytheuta adhuc repetere expensas factas pro talibus melioramentis.
Probatur secundo eadem prima pars
quia lententia, per quam definitur ius in emphytheu si non amflere Emphythmiae fundat, & firmat intentionem proprieta-rij prohibentis, de protestantis se nolle stare expensis pro meliora mentis exposiinductis,& probat emphytheutam nullum habuvie ius in re Emphytheutica etiam pro illo tempore, pro quo inducta fuit lis , ergo cum Emphytheuta induxerit melioramenta contra intentionem proprietari habentis ius , ne fierent, non habet ius. ad compensationem eorundem.
s . riobatur secunda pars argumento deis
ducto ex opposito a prima parte, quia ex quo inductum est in fauorem emphytheutae fuit colirmatum ius ipsius, & agnitum, tantoria ut iustum in fundo emphytheutico, sed infirma fundo emphytheutico, quo iuste gaudet emphytheuta potest etiam reluctante
domino proprietatis facere congruas me--A, M lioratioRes tum in utilitatem sui, tim in is . . utilitatem rei Emphytheuticae, quae posteriores: finita et ut heu si ex superius dictis compensandae sunt, ergo &c. Consequentia tenet, quia sententia eonfirmae ius antecedens, ergo supponitur esse, ergo si quando vere eli ius emphytheuticum potest inducere meliorationes emphytheuta in re, poterit etiam antecedent ea ad sententiam inducere, cum ius supponatur habere, quod confirmatur per ipsam sententiam. Minor etiam probatur squia ex superius dictis ex primaeva sui institutioue emphytheusis conceditur, v
melioretur, & sic iacta semel per pro
Prietarium concessione non potest amisplius ille easdem meliorationes congruas aer impedire. Confirmatur, quia ex quo sit iudicium in fauorem proprietarii meliorationes non sunt compensandae emphy- theu tae, quid ius ex vi sententiae arguitue non si illo ex tempore litis contestam ipsius emphytheutae, ergo ex quo iudicatur in fauorem Emphythmiae arguendum est esse compensandas, quia ex vi sentemtiae evincitur ius pro illo tempore esse emphytheutae.
S. XII. An in optione, si ipsam habet proprieta
rius, vel soluendi aellimationem melioramentorum, vel permittendi, v melioramenta tollantur,si elegerit soluere ipsas meliorationes te matur soluere secundum Pretium, quod habentia se, an fecundum valorem materiae Idirutae
Dissicultatis seriei in easu particulari . t.' a Proponitur ratio dubitandi pro utraquia
Resoluitur teneri proprietarium eo en remelioramenta fecundum valorem, quem habent, vel Deandum Falarem expensaram in eisdem factarum. R.
Is uisitio XII. Sempronius Emphr-
theuta in flando Emphytheutico meliorationes induxit magni valoris secundum se, quae tamen, si considerentust secundum materiam sunt modicissimi pr tis . Supponitur, vel ex vi conuentionis .
vel ex natura contractus dari optionet'
proprietario finita emphytheusi, an velle detinere illa melioramenta, de soluere pretium ipsorum, an vero velit illa aufertia re emphytheutica. Supponitur insuper , quod velit illa acquirere. Quaeritur, an debeat pro illis soluere pretium, quod habent in se, an vero valorem solummodo
Ratio bitandi exusta parte desumitve
636쪽
ex eo, quod si eligat non acquirere Emphytheuta,non potest nisi ipsam materiam dirutam, seu valorem acquirere ipsius sex alia si eligat melioramenta acquirere,
cum illa melioramenta habeant talem valorem secundum se videntur secundum valorem,quem habent esse compensanda . Pro sententia asserente esse solummodo compensanda secundum valorem materiqdirutae stant multi apud , arum Ualas eum de iuri Emphyth. quast.23. n. c., ct praeipui Barotis, qua allerit hanc esse opinionem communem. Pro sententia vero asserente esse compensanda secundum valorem, quem habent . antequam diruantur stat idem Alvarus Uriasus Ioc. cit. Iulius clarus lib. q. Antent. S. Empoth. quo. S. Molina quas. q63. verse. ma liquos Aluartis Olascus. Respondeo, si eligat acquirere melioramenta teneri proprietarium soluere, vel Pretium consumptum ab emphythrata in eisdem, vel aestimationem valoris, quem habet eadem melioramenta pro tempore, quo vult acquirere. Probatur, quia ad institiam contractus seruanda est qqualitas inter rem, O pretium secundum valorem, quem res habet pro tempore, quo fit con
tractus, vel secundum valorem, quem res
habuit in tempore, quo effecta est, si alius ex dispositione iuris ius habet ad illam acquirendam , sed res illa, seu melioramenta pro tempore quo proprietarius illa intendit aequirere, habent valorem non materiae dirutae praecise , sed longo maiorem,& longe maius pretium Inlumpistum est in illis conficiendis, ac importet eadem materia diruta secundum se, ergo acquirenda sunt secundum aequalitatem valoris praesentis,quem habent, vel pretii, quod pro ipsis fuit solutum, non secundum .
aequalitatem valoris materiae dirutae.
Confirmatur primo, quia proprietarius
non acquirit praecIse materiam dirutam,
sed materiam in opere constructo, ergo debet appretiare non ipsam materiam nu- de sumptam, sed eandem vestitain tali Opere. Confirmatur secundo, quia fi me- Itoramenta essent compensanda solummo.do secundum aequalitatem materiae dirumtae modicissima quandoque facienda esset compensatio, quandoque nulla, ut cum melioramenta essent inducta per aggeres terreos, qui sepalatia solo nullius valoris sunt, ac plus esse insumendum in separatio. ne, ac valeret illa materia, ex qua con, fati sunt, item quando meliora inenta essent inducta per plantationem vines,quq si rescindatur non haberet, nisi valorem sermentorum,seu vitium abcissatum. Ad rationem dubitandi pro aduersae parte respondendum est valorem desumendum esse non secundum id,quod possit esse maioris, vel minoris utilitatis ei, cui
fieri debet compensat se, sed secundum id,
quod valoris, & pretii habet secundum se
prout perseuerat in statu, in quo est, sic ex eo, quod res aliqua puta vestis intexta apud rusticum, si apud ipsum maneat nihil vel parum utilitatis eidem afferat, qui, nimmo sit de facili destruenda, non tamen M'--
tollitur,quin si in altum,cui multum potest ' Mutilitatis afferre,tranferatur sit aestimanda, secundum valorem,quem habet secundum se iuxta communem aestimationem i Ne que obstare potest,si asseratur, quod cum proprietarius ius habeat ad ipsa melioramenta non acceptanda , possit velle ea per
emphytheutam auferri, in qua hypothesi
emphytheuta, vel nullam, vel modicissimam perciperet utilitatem, ergo potest velle solummodo compensare secundum valorem illius utilitatis , quam potest percipere; Non, inquam,obstare potest, nam in primis potest quis velle rem suam destruere nulla ex illa percepta utilitate,& tamen nolle in alterum transferre titulo oneroso, nisi habita iusia compensatione iuxta valorem illius. Deinde vel illa melioramenta indueta fuerunt in fauorem eiusdem Emphytheutae simplicithr, vel etiam in utilitatem rei Emphytheuticae ; si hoc secundo modo fuerunt inducta, cum rem emphytheuticam constituerit in statu valoris longe maioris Emphytheuta non est, cur non sit compensandus, vel in expenss. quas fecit in illis, vel in valore, qvi resultat ex re iam facta, cum alteriu negotium gerens cum proprijs impensis
sit in illis reintegrandus quoad utilitatem
inductam domino per tales expensas ex
suppositione, quod talem utilitatem velit.
Tandem ex eo, quod quis in necessitae
constitutus, vel rem suam teneatur Prodigere, vel alteri vendere non potest hic alter velle emere pretio inaequali ex eo, quod aliter ille sit coactus rem suam prodigere, siquidem non voluntarie fimpli- -- citer venderet, sed inuoluntarih mixtE . eo modo , quoquis coactus res sitas consumere vilissimo pretio mutuum accipit sed inu cum onere soluendi usuras, quod onus I maria certe non assumit voluntarie simpliciter, WV ista inuoluntarie mixto. Hoc tamen aduertendum moneo, quod si melioramenta sint inducta in utilitatem rei emphytheuticae in rigore non possidesse optio proprietario ad eas acquirendas , vel ad eas relinquendas Emphytheutae, ut destritantur, eo quia, ut alibi ductum est, Emphytheusis ex primaeva sui institutione inducta est ad finem meliorationis , unde nec videtur eximi proprietarius ab onere eadem compensandi, nec posse conuentionem congruE inire, ne fiant, cum talis conuentio videatur contra naturam contractus; ex quo sequitur si fiant, quod teneatur eadem compentate.
637쪽
passivum persoluti fuerunt iuxti formam tenorem impositum in ipsa census constitutione . Ualor extrinsecus praceta traim temporis variatus est, adeo ut si primo va. ---
lor eorundem ducatorum erat undecim, .
Iuliorum pro singulo, postea fuerit red eius ad tredecim. Ex Apochis, ta qui
Ad omnes praenotiones de Censibus
Magno pr notionum appara' tantiis per Procuratorem factis appare
tui breuis disquisitionunta bat, quod per multum temporis fseries succedit M ulta in eis. 'nsionea persolutae dumtaxat ad
series succedit. Multa in eis, et
dem prqnotionibus fuerunt to; ex quo suerunt postet per Administra
I tores eiusdem Ecclesiae excitati multi arti-
actitata, quae ad casus tria particulari pertinent, ideo non congrue hic repetenda.Plena explicatio Constitutionis Planae de creation
teria m alio distrahi, quae ad singulas conditiones in eadem appostas specialiter spectabat. Nonnulla, vel ex occasione ibi omissa, vel vix attacta hic erunt explananda , ne quid desit, quod non fuerit attactum, vel nil attactum, quod non fuerit
s. Lim qualitate, & valore pecunia, queo pensiones conuentae sunt soluetas, quando valor reisdem pecuniae variatus est.
Expenditur status disquisitionis. T. Confessio Procuratoris iuxta minorem Pala rem approbata ab Euhsa praindicat eis
crevsse non sit aereptata ab Ecesma. I. confesso sod lapprobatione Ece sanec prae
induat quoad prateritas , nec quoadfui dias penso es. q. sit approbata praindieat quoad prateritas, non futuras . s. Si Deetes moneta conventa pereat debentur pensiones secundum valorem, quem habebat tempore contractus, non pestea. 6.
squisitio I. Constitutus fuerat census
in fauorem certae Ecclesiae cum onere expresso, ut censuarius passivus teneretur soluere quot annis Procuratori eius. dem Ecclesiae pro tempore existenti duca tos quinquaginta auri in auro de Camera. rex invidos annos re vera Per censuarium
culi. At ad trutinam sacri Rotae Auditori examinandi propositi. Primus fuit,an conis fessiones seu quietantiae facts per Procura torem, qui receperat ducatos ad rationem undecim Iuliorum pro singulo potuerit eidem Ecclesiaeeraeiudicare, an vero sit ira iure repetendi illum excessum . quem ac quisierunt ducati in valore. Secundus ex D 3 suppositione , quod huiusmodi confessiones fuerint noxiae eidem Ecclesiae, ara tan-tum fuerint noxiae quoad praeteritas 'u' -F. fiones. Tertius, an etiam quoad futuraef. Sineuios breuistr expendam si
Respondeo primo ad primum eum diis M. stinctione; nam vel Administratores eiusdem Ecclesiae receperunt i Procuratore singulis annis computa, & rationes subdi xerunt nihil excipientes pro tali excessu, vel non receperunt talia computa singulis annis . sed solummodo pro illo tempore , quo caeperunt excipere; Si primum, absolute exillimo per taIem receptionem I Iiorum undecim cum confessione si exceptione acceptata ab Administratoribus
priuari Ecelevam iure exigendi excessum supra undecim lulios; si secundum sentio non priuari tali iure. Ratio primae partis ' is
est . quii receptio sita exceptione pro ex . θ qM cassu est uiualens cessio eidem excessui. ergo repetita eadem receptione , facta- rque pluries confessione approbata per Ecclesiam , seu ipsius Administratores sino iis exceptione non est , cur ercessum illum. m. possit repetere. Consequentia tenet, quia ius, cui semel qvis cessit non amplius reuis uiscit. Antecolens probatur, quia ex eo, quod fiat receptio finh exceptione est praesumptio , quod recipiens se satisfactum declaret per illam receptionem, ergo qn cedat cuicunque alteri in ordine ad talem satisfactionem. Dices primo exceptionem non fieri ex ignorantia, adeoque cessionem, quae ex ipsa arguitur,non esse voluntariam simplicit Er. Sed contra, 'uia ignorantia, siquae potest considerari in illa non exceptione ex praesumptione iuris non reputatur pro- habilis , sed mere supina, quae non excusat errantem L lata ea a fi de Preh. signis l. Ign-- quod neraa g. depol. t. nee supina V de iuri in fact. ignor. Quis enim crederet tot ignorare ea, quae tam in communi praeti apud
638쪽
Dices secundo, Ecclesiam reputari pro porit decurrentis, Sc Ecclesia per suos Pupillo, qui sicuti, si ex errore laedatur restituitur in integrum, ita de Ecclesia inlaesione est restituenda . Sed contra primo, quia pupillus non restituitur in integrum, quando contraxit auctoritate Tutoris, seu curatoris quoad mohilia vis consumpti hilia, maxime si non sit laesio notabilis, &de qua possiet esse controuersia, an sit laeso,
vel non sed ad summum quoad immobilia.. f., qcupilia , quia in pupillo ex dispositionami ., mrii meim Prae sumitur ignorantia , non e .eiis in Ecclesia, eiusque administratoribus
is iniis maxime quoad ea, quae omnibus ex communi Praxi regulariter innotescunt. Ter
tio quia non potest absolute dici ecclesia laesa, cum supponatur libere cedere illi
excessui, praecipue cum sit controuerta
apud auctores , an illi solutio debeatur se cundum egerauin, quem acquisiuit Mo-
Meta, an vero secundum valorem, quem es habebat tempore constitutionis census.c Ratio tertiae partis est, quia Procurator non potest praeiudicare Ecclesiae non con tantienti, seu quae non praesumitur contant ire in tute, quod ex communi praxi omnibus indiferenter couenit, ergo ex eo, quod receperit solutionem ad rationem
undecim Iuliorum pro singulo Ducato non potest efficere, quin Ecclesia illumeacessum , qui sibi de iure competit iiixta
communem aellimationem possit repetere, si assensium non praebuit ad illam minorem solutionem. Antecedens probatur ex I. certum S. sed an ipsos T. de confes, ubi, dicitur, quod si domuius sit absens conis cessio facta per procuratorem eidem non
Ratio secunda tertiae partis est, quia
illa receptio minoris valoris cum Miman tia, & confestiolie pm toto se habet ii aere ordine ad excessum, ut actus liberae cessio nis, seu remulionisi & donationis d. l. cero his, tum fi de conses, sed Procurator etiam memi-- cum liberam praeiudicium Domini nones . potest cedere, remittere, nec donare
M,ldq, ι. Procurator cui libera in princ P. F. de pro Inge. curatoribus Baldus in I. s. c. de novat. nec Ius remittit debitum gratis Angelus. - , administratores non acceptarit,nec praeiu dicauit quoad pensiones praeteritas. nec quoad futuras, si vero Ecclesia acceptauit,
praeiudicium sibi intulit quoad praeteritas,
non quoad futuras , sic definiuit Rota
Romana in una Romana pecuniaria 23. Ianuarij Is o. coram Penta. Prima pars
patet ex supradictis, Ec item secunda quoad primum membrum. Probatur iam eadem secunda quoad
secundum membrum. In celebratione,
contractus quando expresse initum est pactum de cerra monetae specie, Et illa extae pro tempore, quo debet fieri solutio illa species est soluenda, vel eius aestimatio tempore solutionis faciendae Bariolus in L B rto- Paulus f. de solui. Ognolus in L a. c. do pactit, ergo Ecclesia ius habet exigendi, iudvel illam speciem, vel illius aestimationem pro tempore,quo potest, dc debet exigere, nec tale ius supponitur sublatum per p
cedentes receptiones ad valorem minorem. Antecedens probatur, nam quande variatur extrinsech monete valor sine dubio non debet attendi tempus contra
ctus, sed tempus solutionis Arriinus const. Aret. d. n. 3., ergo di illa moneis species extetiana tempore solutionis, vel eadem erit persoluenda , vel eius aestimatio pro illo tempore. Consequentia etiam tenet, nam i , , . quq ratio extingueret illud ius moimGi. titulus pr scriptionis propter solutiones dis it , repetitas secundum minorem valorem , --
sed quoad hoc considerandum est quoad has pensiones non subi stere prescriptio I inem nisi interuallo quadraginta annorum
cum fit aduersus Eccletiam c. de quarta, cis IIud et ' umptio libus. Quamobrem si
vere intercesserit macium quadraginta annorum non renueram admittere inta.
uorem censear passivi priuilegium pr*scriptionis. TMaior difficultas esset, an si illa moneatae species in valore extririseco creueri pro tempore praeteritarum pensionum, dc postea pro tempore futurarum defecerit, adeo ut vix inueniri possit, adhuc sit obli- .gatus censuarius pastilius soluere aestimationem illius secundum incrementum ollaxan- xander in I. reseriptum fin. J. de pactis neci quod habuit pol constitutum centum, an
a lonpotest liberare debitorem per acceptii tionem Glosa in I. per procuraterem, di ibi Bartolas s. de ace is an, nec incongrua iratione, quia acceptilatio est in enectu natio Iason in L pra es in vit. est . vers. ex istis collige c. de transact., ex quibus. sic arguo. Non licet Procuratori debitum absolute, de quoad totum remittere, ergo nec quoad partem, cum ita se habeat co- tum ad totum, ac pars ad partem. Relpondeo secundo. Si Procurator re ceperit pensiones ad valorem, quem hahebant ducati auri in anno tempore conis Utationis cstilus, non ad valorem levi. vero solummodo secundum valorem,
quem habebat tempore:constitutionis seiusdem census . Absolute arbitror, non obligatum esse in data hypothesi censuarium passivum, nisi ad soluendum secvn. dum valorem, quem habebat illa monetae
species tempora contractus. Hoc erpresia statuit e. eum olim di c. cum canonicis' - .ibi lare Glosa de censibus, ubi dicitur, quod sexuu- ubi non est eadem pecunia attendenda sit . - v aestimatio, quam ipsa habebat in principio, de per glotam ibi refertur casus quali in 'terminis proprijs nostrae res asionis, & ais.
639쪽
uitur valor, potest, ubi eadem pecunia
non inuenitur velle emptor aestimatio. Dem pro tempore contractus, ergo ubi e dem non reperitur, si valor postmodum Treuerit non poterit creditor cogere ad soluendum secundum incrementum, quod moneta debita acquisiuit, sed secundum valorem, quem habuit tempore eiusdem contractus . Hanc opinionem amplecti. Rota tur Rota in illa Romana petaniaria supra alient. Ieg. vers. ad molim eausam in fine, ubi ex
expresse habat haec verba. Ae ita etiam proeedit illa opinio, qua asserit solutiovem este faciendam ivata valorem moneta, qua
currebat tempore contractus, nam ea vera est , quando antiqua monera aeon reperitur
amplius. Ratio autem esse potest . quia tota obligatio oritur ex vi contractus , &maior pecuniae aestimatio habetur ex conis sequentibus, sed maior aestimatio ea conisi sequentibus non potest amplius esse; cum deperdita re ipsa non amplius sit valor eiusdem, ergo debet reduci ad ipsum contractum, seu ad valorem eiusdem tempore
contractus, qui re vera subsistit. n. lExpenditur quidem modus specialis conis
Exprimitur modas specialis eoa trahe di. g. ntiatur labe vara , aera subsiliu in ratio e
a HI uisitio II. Fabius constituto censaia cum Theodorico eidem tradidit
censum multis adiectis conditionibus, de Primo, ut Theodoricus teneatur soluere quotannis pro pensionibus quinque quoadusque Fabius, ta eius filius nominatus vi dierit ;Secundo,ut Theodoricus non sit dominus illotum centum , nisi post mortem tum Fabij. tum ipsius filii. Secundo ut si Fabius, vel eius filius deuenerint in alimquam grauem necessitatem, vel egestatem Possint eadem centum de manibus Theodorici redhibere. Quaeritur quid hiris cir-Comia ea hunc contractum. Expendit late hanc totus dissicultatem Comitolus respons mor. lib. 3. a quUL ad. quem tu recole. Respondeo , hunc contractum usurae Iabe non carere, nec subsistere in ratione census vitalitu . Ratio multiplex esse po- . f. - cest. Primo, quia census mere personalis D. omni iure repugnat, ut supra probauimus, sed census sub praefata larma constitutus
erit omnino personatis, vel saltem de facili resolubilis in personalem eredi m
Minor probatur , quia tala persona vendiis toris census remaneret obligata, de ex his usu pecuniae solutae oriretur onus soluendi
Secunda ratio est, quia omnis contrae ctus censualis initus contra mrmam praescriptam a Pio v. omnino meneratilius declaratur, sed contractus. de quo hic agitur est expresse contra praedictam in , ET D mam . siquidem non est in re immobili,' fructifera dee. ergo dec. Neque dicas me. 'Rm mam praescriptam a Pio Trespicere dum- ret
taxat contractus perpetuos, non vitalitios; contra enim impugnaberis, nam ut supra ''insinuauimus aliquae sunt conditiones, ne praescribuntur a Pio e quae respicium perpetuitatem contractus, atque hae iisdem competere nequeunt censibus temporalibus , seu vitalitiis, aliquae, quae india ferentes sunt, ut coniungantur . vel cum vitalitio, v et cum perpetuo censu, nec me
ipsarum positionem unus, vel alter in sui substantia destruitur, atque hae utrumqu indiscriminate respiciuut, dc per cinis iuens si omittantur, inructum laedum,mii substantia. Tertia ratio est, qui. eontractus re malis vitalitius est de sui substantia irredemi-bilis, nec finitu r,nisi peremptis ijs,ad quo iarum vitam constitutus est, sed initus cum senis conditionibus allegatis non esset absoluth riui ex omni parte irredemi bilis, siquidem du. et '
rante adhuc emporum vita eueniente casum vel realis, vel praesumptae necessitatis posset redimi per recuperationem sortis,ergo
Quarta ratio est, quia in hoc contractu: non est aequalis utriusque contrahentis conditio, nec aequale periculum, ergo nec iustus contractus. Antecedens probatur, quia emptor census liabet certum ius adpmptiam, & fiiij superstitis vitam exige
diconuentas pensiones,si voIuerit, vendiistor non habet certum ius huendi pecunia propter censum soluta ad vitam consti tuentis. & fiiij, si voluerit; siquidem illa De sim stante adhuc necessitate potest perseuera. re in contractu, iste eueniente necessitate , --,1 non potest pecuniam retinere, si ille nolue. e. --- ,rit relinquere . Rursus pretium annua- S preMrum pensionum conuentarum cum ilia mim sconditione reuocabilitam pecuniae, sic su euenerit nec talis est excedens aequalitatem contractus, siquidem pluris ivalet, census absolute initus, quem census mera conditio nate, seu cum illa conditione reis strictiua temporis. Tandem ipse censua..rius p assivus non posset disponere ad lib., tum de pecunia recepta, & activus pro lis hertate disponere de pensionibus conuenistis, & receptis.
Quinta ratio est, quia huiusmodi contra- sctus est maxime obnoxius fraudibus, & uarorum auxi eruia iuuendae Per laenera,
640쪽
e o utpoti, contra finem directum Ponti
.....is, O qmqn ex se patet, tum quia hie eon. i. a. ira ua non habet nisi nomen censius.ee. , . terum in substantia est contractus mutui tum quia emptor potest necessitatem contingere, ubi non est.
S. III. En venditor erasus possit ex sua libertate
concedere redimibilitatem emptori intra determinatum tempus.
inponitur eapus in suis terminis. r. ontractus per gratuitam conerisionem re- dimibilitatis iuxta casum expressum non
a D mio Silvia seruatis omnibus
reconditionibus, quae praescribuntur in Pu C tradidit Fratri suo et ' mutos aureos ad titulum centatus nulla addita conditione de redemibilirare . Seius acceptis illis mille nummis au-
rarorI, ut per decem annos posset pretium
ridibus onus imposuit restituendi illud pretium post illos ciecem annos immedia in te, vel successivo, dummodo ipsa soror m
nuerit ante ser menses de voliaraicitet exugendi. Orta fuit controuersa an hic conmisso tractus essent Iicitus apud Comitotam resp. olus. mor , . quali. 26. qui consuluit contra
ctum nonsubsistere. Nihilaminus, a Respondeo absolute contractum per il- Iam gratuitam conuentionem ex parte venditoris non vitiari, quidquid obstrepat idem Comitolus. Ratio est primo, quia exsuperius dictis non repugnat redimibilitas ex parte emptoris, quando illud onus venditori impositum compensatur per maius pretium, ergone'; repugnat, quando ex farte venditoris illud onus, quod assumit,. 'bere remittitur emptori. Consequentiare Is probatur. quia unicuique liberum est ius,.s - ad maius pretium tibi competens Iibeth re. - - mittere. ergo si non est aliqua repugnantia , quin possit stare in sua substantia con- sit m a tractus cum redimibilitate, si illud onus T , restinibilitatis compensetur, neque erit . aliqua repugnantia, si libere remittatur. Ratio est secundo , quia venditor census potest censum quomodocunque voluerit seruatis conditionibus in hoc genere praescriptis redimere soluendo pretiu pro ipso receptum, ergo potest libere communicare ius emptori ad ipsim redimendum
sine ulla penitus retributione. Antecedens patet ex omni iure talem saeuitatem apis probante . Consequens probatur, quia sponte redimere, & sponte concedere ius Panta ad redimendum patia sunt. Ratio etiam ram ii potest esse tertio,quia ratio irredemi bilita N iis ex parte emptoris inducta est in fauot Evenditoris, ergo eidem potest libere cede, ., res Neq; dicat talem cessionem esse contra More- naturam contractus, qui ex se exigit esse ut re irredemibilis ex parte emptoris ; contra '' enim impugnaberis, quia est quidem comtra naturam contractus, nisi aliunde compensetur , aut compensatio libeae remittatur,prout remittitur in casu nostro. Nunc respondendum est ad obiecta C
mitot i , in quibus plusquam debeat , fidit. Asserit enim primo, quod ex dispositione Pis U.sancitum est, ut quidquid contra formam ab ipso praescriptam remissum, taeondonatum sit, fisco adiiciatur 3 est autem contra dictam formam, quod remittatur . onus irredemibilitatis. Secundo, quia libertatem, quae propria est vendentis transe sui cis fert in emptorem, euertit plene sententiam-to. legislatoris, ta generalem in hoc generecbntrahendi consuetudinem. Respondem . dam, inquam, est, & unico verbo omnia dissoluuntur, nam ea, quae dicuntur procedunt, quando sunt ex titulo oneroso,non autem ex mere gratuito, ut euenit in casu nostro, nec mens legislatoris ad aliud o dinari supponitur , quam ad tollendum gravamen venditoris, quod esse non intest, quando sponte, & libere cedit. . S. I An Ilaitus fit census, quo quia dat emtum
communitati, ut teneatur reddere
quinqueeentum post quindecim annos, si suprauixerit ad iblos annos,nihil si prq.
mopositio rasus in terminis partieatirn
Contractus in rigore Un subsistit in ratio o
Subsistit in ratione contraris innominati Iadi fortuna. I Si servetur debita a valitar. Satisfit textat in se naviganti de Uurti. s.
Disquisitio IV. Proponit casum sub his T
terminis Comitosus Ab. I. U. as. . q. verse. ex mitatis oppidive natura
Petrus, qui habet filiam unius anni centum dat Ciuitati ea lege, vi si ad decimum quintum annum illa peruenerit, ciuitas eidem quingentos in dotem atribuere beata