장음표시 사용
21쪽
Ioannem Liebautium ornatissimum Medicum. HIppocratis mentem melius qui nouerit haud est ,
HoLLERIO iactet Graecus, Arabsque suos; Cuius scripta adfert magno disposta labore Magnus debetur cui,LIEBAVΤvS,honoS. Non minor est virtus,quam scriberescripta tueri, lQuaeque latent vitae reddere perpetuae. l
22쪽
Medicus ad Ioannem Liebau. tium Medicium Claris
δε lucem Hippocrates,nec cognita vus rubensibus addiderat multo vigilata labore Plurima,tunc alter Podalyrius arte medendi HoLLSR1vs:verum lucem qui praebuit ipsit Hippocrari, ultis annis iam lumine cassus.
Informique situ turpis,carieque iacebati Exesus,nec adhuc frueretur luce,situmve
23쪽
purior ut multo caput exerat,atque vetustis Purgatis mendis,nec non mage tersiis ab omni Parte,neque aspersus macula,nec labe notatus. Ergo age,teque diu patriae da vi re,qui das Hippocrati,Hollerto,atque aliis,bis vivere posse.
Drm tua, Duret: Hollerj,red ua reponis Dictata,e tenebris eruis Hippocratem. Sic quatuor Phoebi praeclaros reddis alumnos, Longaeu uefacis posteritatestui.
24쪽
darum fuit genere , maternum quidem genus adHerculem & Ioauem, paternum verb ad Ascula. pium referens. Asculapius enim, cuius inuentum medicinam esse
&Podalyr1um, bello Troiano eximios medicos. His successit Nebrus, cui Sostratus, cui Theodorus . eui Hippolochus,cui Cleomitadas,cui Chrysamides, culGnosidicus Huius filius fuit Hippocrates primus,marignus dictus,q ut scripsit libros de articulis &de fractu m. H1e genuit Heraclidem Hippocratis Coi genera Doriensis patrem. Qui Hippocrates medicina: didi & auo Habuit & praeceptores Suida philosophum Prodicum ut quidam volunt & Demo
viritum etiam Abderiten, ut alijs placet:Vixit in Maeadonia regi Perdicc charissimus. Vixit deinThessalla, quo patria bello Atheniensi pulsua confugerat, ubil
25쪽
N1PPOCR APHOR. etiam seripsisse dicitur libros quatuor, Iusiurandum, Prognostica, Aphorismos, opus sexaginta librorum, ι vocitatu, hoc est diuulgatum & magnae famae, quod uniuersam medicinam complectebatur.Iam ignoraturid opus,nisi in multos .
Hippocratis libros sit diuisum. Hos autem libros co- fecit Hipp. ex monumentis in templo Asculapi j assi scripti . Eb enim siue ob Xsculapii numen , ue ob Asclepiadarum nomen & peritiam depellendorum
morborum,conueniebant multi aegri,qui ubi hoc vel illo remedio essent adiuti,nome aegri, cum remedio in parietibus templi scribebatur. In eu porro templo sedebat Eseulapius peculiari quodam habitur quo fit,ut,credamus medicorum habitum ab aliis olim distinctum fuisse. Dextra quoque barbam prolixa tenebat; altera baculum serpente inuolutum. in sinu multas gestabat pyxides variis remediis refertas, multa quoque prope illum iacebant instrumenta chirurgica. Lstud autem templum celeberrimum ab Atheniensibus suit combustum,& solo aequatum: unde coactus
est fugere in Thessaliam Hipp. Hic autem obiit anno aetatis Io .sepultusque est Larissae in Thessalia,relictis
duobus filiis,Thessalo& Dracone. Qu rum uterque lxeliquit liberos , ille Hippocratem tertium,hic quam
tum'. Hippocrates fuerunt alii tres, quintus & sextus lThymbraei medici,septimus Praxian actis filius. Septε hi Hippocrates aliquid scripserunt de re medica. lIam tempore Hippocratis Coi fuerunt scholae me- ldicorum siue sectae tres celeberrimae,Gnidia, Rhodia, l& Coa,omniu praestatissima,& verissima, qua ample- xus est Hipp.quae omnes perierunt ob tyrannidem A- theniensium.Poste in Italia extiterut sectae Philistio nis,Pausai iae,& Empedoclis. Longo post tempore
26쪽
in eadem Italia fuerut Mnestheus, Diphilus, Philotia naus,Erasistratus,& Diocles, qui ob arte dictus est ab Atheniensibus iunior Hippocrates. Hi omnes ex ALclepiadarum fuerut genere,fectamque Coam tenuerunt: quanquam ex his nonnulli inter se diffenserunt, a suaque secta deflexerui. Itaque ex supradictis facili colligi potest, medicinam omnibus datam esse diuinittri tu etia perspici,a quam paruis & rudibus initiis profecta magis ac magis creuerit,amplificatamfuerit.
. Sed iam dicendum quid sit Aphorismus, & quae
eius proprietates : si prius docuerimus Galeno authore)libros Hippocratis a libris Thessali & aliorum
disti igui breuitate, sententiarum grauitate, usitatis vocibus, intermixtis Ionismis, sed sine soloeeismis. Tum illud esse praeiudicium de Aphorismis, ut exsestimarint veteres superare omnem vim inaenii h
Aphorismus igitur a verbo Graeco deducis
tuta quod verbum duo significat, separo scilicet ac diuido,& definio, ac breuiter rem concludo & explico. A prima significatione Arabes Diuisorum sermonum libros, alii D1 uisiones Aphorismos sunt interpretat Ied male: melius enim sententiae dicerentur. Neque Aphorismi, ut sit sermo ab aliis distinctus&separatus .sed in eo potius,ut breuiter rei de qua tractat proprietates definiat atquἀcucum scribat. Jnde rcctὸ definit Galenus, cum ait:
Amorismum esse, quum rei totam naturam breui oratione concludimus :vt,in acutis morbis tinguinem detrahes si vehemens morbus fuerit, si foreat aetas, revires valeant.1n Aphorismo itaque notari debent hae proprietates. Sit uniuersalis,verus, breuis, grauis se tenta', ut separatuRa
27쪽
Hippocratis Commen tarius primus. Aphorismus primui,seu Prooemium Hipp.
πIta breuis, ars longa, occasio volucris, periculos ex- .perientia, udicium di cile. Nec vero satis est medicum suumfecisse Oscium, nisi uum quoque aegrotus, somastantes faciant, inique externa rite comparata. Haec Hippocratis oratio, siue sit unus Aphoricmus,siue plures viali j voluno non est prooemia totius artis medicinae, ut quod si linitio libri Gτ ἰητρειον, qui etia hue Aphoris imorum libru praecedit sed est prooet Diu huius operis. in hoc aute prooemio tria facit. Reddit ratione sui instituti,qubd s ilicet necessaria sit Aphoristica doctrina,qui summa sequitur breuitatem: quandoquidem vita ipsa humana breuis sit& momentanea, ars vero longa. Vitam itaq; breuem dixit artis comparatione.Deinde proposita difficultate nobis persuadet magnam esse diligentia in arte adhibendam.Tertib nos monet nostri ossici j.Porro quid sit vita, quomodo sit breuis, clarius esse existimam', quam
28쪽
quam ut ab interprete exponatur; verum de ea dicti ne Ars dicendum venit.. Ars est comprehensio seu doctrina ex praecept nibus veri certis, uniuersalibus, cosentientibus inter se&ad unum finem. omnia conuenian; medicintiquam Hippocrates Ucare solet arte m,noti scientiam.
Author medici seu Isagoges, non posse esse scientiam asse fit: siquidem haec non cadit in homines & res humanas. Nos dicimus vocari posse tum artem,tum sciεtiam.Nam cum sitMedicus duplex mo μων,6 - μων quide quum comentatur & disputat de Elementis corporis humani , de temperamentis, de sui ...ctionibus animalibus, naturalibus,vitalibus,de anatomia,morbis,causis morborum symptomatis & signis: ἰωμ, Puerb, ubi ad curandum accedit erit certe etiabipartito diuisa Medicina .Quatenus enim versabitur in elemetis, temperamentis,causis,&c. dicetur scietia, qua sciens extenditur ad intellectu & sensum.Vbi ve- id curabit,dicetur ars coiecturalis vel ars factiva. Gal. lib. tertio de differ. pulsuum reddit eausas artis togae, ut medicina reuera scietia est & cotemplativa: hic vero ut est ars factiva. Ars ergo h1c intelligitur,ars facti-ua:quae toga est, quia omnium fere operation una particularium occasionem habeat momeptaneam &ob
id captu difficilem,ut nemo eam internoscat, nisi qui probe in hac fuerit exercitatustau verb,quia ex duob'
instrumentis ad artes inueniendas neces Iariis, vitum scilicet experimetum, periculosum sit 'alteria vero, ex
ratione iudicium, haud quaquam facile existat, imoi si quid aliud)maximam habet difficultatem. Sul&c, siue i ρειε, est opportunitas rei faciendae vel non faciendae. In exhibendis autem tem-l a iij
29쪽
H i s p o e R. A P Η Ο R. pestiue remediis tota vis est curationis: ob id occasio
dicitur curationis anima. Praeceps est propter mutatione materiae duplicis, circa qua, dc ex qua remedia. Corpus enim nostru teste Galeno perpetub fluit, &
temporis momento transmutatur. mutatio fit eum propter qualitates insitas &internas , ut a momho. tum propter aduentitias,ut causas externas.
philosophus & medicus. ἐμπειρο ,φρονη ει ι λο*. Expe rientia est saepius repetita memoria eoru quae propite rc ta sunt sensu, vel improprie, dc secundarib eorum quae animo cogitata sunt.Hςc periculosa est,fallax & lubrica propter corporis humani dignitatem. de re 2ὸ dictum, Experimemta per mortes agunt..eham: sensus est communis,&ea duplex est,acquisita per experietiam,& naturalis.Sic λογος silue λογισώς, id est ratio,duplex est,naturalis, &acquisita. Iudicium itaque,hoc est,ratio per quam quid faciendum sit indicatur,est difficile, verum inquam iudicium , seu vera ratio non facile inuenitur. Quod cuiuis prompta est colligere ex tot sectis & opinionibus, quae in arte fuerunt medica,ut fuse docet Gai .in commentariis. Oportet autem9 Cεnsilium est Hippocratis, quanquam potest esse & praeceptum. Oportet enim aegru& medicum armari contra morbum. Per assidentes
intelligit no selum eos qui ministrant qgro, sed & qui
inserui ut medicoaeuiusmodi sunt coqui,qui venas secant,qui clysteres iniiciunt,qui cucurbitulas assigui,&c.Per externa omnes externas iniurias intel- flisit,ut sunt pluuiae, tonitrua, fulgura, vicinorum tumultus, canu latratus, iuste aliquod nucium, ira,gaudium
30쪽
SECTIO p RIMA. dium &c.nam propter errorem commissum In his omnibus, tape accidit ut crisis impendens vel curatio impediatur,& aeger aliquando moriatur. SCHOLIA. ππος aphorismorum opere Hipp. videtur Cometra-I 1 phos imitatus , qui dum tuersum orbem in angus orem mappam contrahunt, omissis sacris terra statiis, duntaxat celebriores ciuitates ostendunt. Ille enim circumriss longioribus demonstrationibuι, quas aliis fusius explicauit, discissimas quasique medicina factiva partes hic obiter insinuat: summa que aspracipua totius artis theoremata annotat, quibuι breuiter ω distincte cognostendi, pradicendi,atque medendi praecepta tradit, propostis interimD- miliaribus exemplis, quae excellentia vincunt res qua sunt eiusdem generis. Qua discenda ac docenda medicina Aphori-flica ratio,omnium commodissima existit: quod vita cursus sit admodum breuis,non modό ad artem comparatus, sed Oper sestereatus: nimirum fato ct casu. Ac fato quidem,ob quatuor elementorum,quibus constamin, pugnam pene a duam, emque in homine, si Aristoteli credamus, quam iuullo alio corpore euidentiorem: ob esuxus substantia tri-- licis perennitatem,ct humidi primigen, exhaustum. Casι
autem ceu vi rerum extrinsecus incidentium: ob nutritionis nec itatem. necessario enim cibos sumimus, unde multus excrementorum prouentus: Ob diata Uicium, unde morbi:ob aeris nobis circum intempestiuum aut contagiosem flatum ob infelices influxus aut aspectus sederum:Ob violentos externarum iniuriarum impetus,ut Didoni, qza manus crudeles sibi intulit: a quibus omnibus morssequatur. Ars vero longa, cum ob ingeni, humani imbecillitatem, sed ob uru quas Usa medicina continet ob furitatem,