장음표시 사용
291쪽
H1 POC R. APHOR. opora hoc est in ultima parte aestatis, in qua Austri succedunt Etesiis. Autumnus ite naturaliter se habet cum estinaequaliter frigidus & siccus in tame ut in i lium eius sit pluuiosum, medium, siccum S serenum utpote carca sci 1as S. Dionysi 3, quod ad sementes fata ciendas plurimum c6 ducit finis plum Osiis,appetente nimirum vergiliarum occasu. Si ergo aestas tota fierit A qtulonia, hoc est tota plena velis Aquiloniis, quinan inter Septe trionem & ortum aestiuum . Autum.
Dus vero supra modum pluuiosus& Austrin hyemenent morbi pauciores quidem & minus periculosi, sino diu duret Autumni status. Sic enim erit veluti remedium ivati j a statis pasib siccioris cum humecta nitea quaere siccarit, densabit quae rarefecerit. Quod a nant Austri diutius usque ad medium Octobris,aut Per totum Autumnum, morbi erunt plures&periculosiores. Itaque per eiusmodi statum fiunt cephalal-giae,praesertim in imbecillis capite, excrementis, qtiae per Austros fuerant collecta, retentis in capite pro
pter Κ1g1ditatem hyemis,& auctis propter eiusde humiditatem. Fiunt & tusles duplici de causa, tum obria temperiem spiritalium partium stigidam, tum obnia morum defluxum a capite in asperant arteria. Sic Taucitates, ni miti vel humectata ab humoribus a capite delapsas, vel refrigerata , vel exasperata arteria aspera,aut faucibus.Ite grauedines, materia ad hares delata. At materia pulmones ὀ cerebro petente, fiet
tabes nonnullis, hoc est, iis qui sint ad eam apti quos appellat Hippόcrates. Hi autem sunt cesto
oblongo, angusto thorace, & restricto , ut a tergo in morem auium promineant scoptulae : unde etiam
292쪽
S E caelo TERTIA. 133 incipiunt tae a tussiculis aridis, pbst malam paulatim augetur: proinde in his statim diaei tenda fluxio
in alias partes ad praeuaricationem tabis. SC HOLI A. SI duo tempora contrariam intemperaturam habentia sese 2bsequantur , easua muratrone nussios aut paucos parient morbos,quia sinequentis intempertes, praecedentis intemperiem emendat : hoc modo. Si praecedat a passiccastigida, Autumnus autem subsequatur calidu3 9 humidiis, nullos morbos bla temporum mutatio adferet. Verum perseuerante sutumni hi iditate ad hJrmem, hyeme etiam
seruante suam naturam, in ipsa hac j Τ tomata seni: C phalalgia fortes ab humiditate nimia distendente cerebriι
ct tusses,expressione humoris a cerebro per Autumnum coialecti raucedines 9grauedines: nonnuata etiam tabes quibus
ilicet apula alarum instar prominerit: poti simum tabesiti qua pulmonum exulcerationem seqtiuntur ex pituita prolapsu. Nam quacunque dein alione, a capite liniculo-D 9 raucos homines faciunt, nisi progressu temporis coh qui sant,alteram ejciunt tabis disserentiam. A Ρ Η Ο R. X I I I LΗΝο cήρ αν ηὐ βι υγροῖτιν ἐουσι ταδφυ-
μιμ ξηρή. ' πυρ Γὶ ρξἰες, ι κορυζul H,ονίμ, in Bis sAumlunio vero icco sutum to , hominibus natura humidis ct mulieribus commoditaε parabitur: Alios Ophthalmia fictae, ct febres partim acutae, partim longae, quosdam etiam melancholia male habebant.
293쪽
HIPp o C R. A p H o R. NAturaliter habentibus hyeme & vere,deinde state sicca & Aquilonia, si Autumnus quoq; iit Aquilonius de siccus ide enim est ανυδρον quod a m 1ρὸν id est,sine eluuiis natura humidi, hoe est, humidiores qui alibi ab Aristo t. & Hippocrate
dicuntur pituitos bene habebunt. Hoc autem dicitur de redundante humiditate , ut in mulieribus. Pueri natura sunt humidiores quam iusto temperamento hominis conueniat: sed quia humiditate illa
egent ad incrementum,non est minuenda.Itaque costitutio eiusmodi,ptieris no est salubris, quia nimium siccat humiditatem illam naturalem. Adultis vero humidioribus salubris est,eb qu bd humiditatem exuperantem absumit. At reliquis,hoc est,biliosis & durioribus corporibus,vel sut exponit Gal. temperaturis siccioribus lippitudines siccae accident.Sunt enim aliae humidae seu ρυωδωρ Hippocrati. Et quia sepe notatis extremis intelligitur medium , erunt etiam mediae inter siccas & humidas.Siccarum lippitudinucausa est, quia natura in corporibus nostris bilem ne actior sit & crassior, diluit ac temperat a quoeso excremento. Vbi igitur ab aestate & autumno siccioribus absumptum est quicquid erat in bile seri aut aquositatis, iam pars bilis acrior & erassior facit siccas liripitia 'nes,quum defertur ad oculos. Eandem ob cau fam fi unt acutae febres: quod nimirum tenuissima &humidissimabilis parte resoluta , manet acerrima, quae intrb compulsa a frigore superueniente, patre dcit.Fiunt quoque febres longa ut quartanae,quia bilis relicta crassissima ab allatione & exiccatione eti
sit sit alioqui calidissima I resfigescit. Addit Hippocrates quod hae etiam fiunt a sanguine incrassato.
Hoc loco post ἰξώς qitidam legunt
294쪽
gunt άρ M. Nihil sane vetat, qud minus legamus ut quae possint etiam biliosis accidere: adeo ut quemadmodum ponebamus duas ophthalmias, ita possimus cons ituere duas co Zas, humidam & si m. Humida est,ubi multus humor aquosus decurrit ad nares. Sicca vero,in qua humor is ibi concrescit,di veluti crustas facit, adeo ut aliquando obstruat S intercipiat vias narium: quod videre est experientia. Huiusmodi coryetae feri solent propter Cercbrum nimis resiccatum, quod& minus gignit excrementi dc siccius. Accidunt porro & melancholici morbi non nullis,lis nimirum qui atra bile abundant. At in hae constitutione temporis abundat bilis crasnuima, id
est atra bilis,praesertim in biliosis.s C Η ο L I A. SIn autem astas sicca fuerit O frigida , Autumnus amtem Aquilonius ct pluuiarum expers, viris natura pituitosis,id est, quibus nares sunt humidiores, ct semen humidius,corpore glabro, albo, venis aygustis, voce exili, nigris oculis, nigrisque capillis&rectis: O mulieribus,praesertim mollioribus: item modice recis confert: quia intemperate natura modico gaudent contrariorum Uu,acsimilem inte- periem grauius serunt,quam temperata contraria. Cateris hominum naturis,calidis nempe o sucis, atque adeo bilio si, lippitudines reca aderunt, denegaro humori bilios exi tu , tum propter ipsi crasiitudinem , tum propter membranarum den itatem quam facit frigoris aquiloni,
vis. Et febres acuta , tum causa magnitudine , tum
etiam fmplomatam vehementia absumpta serosa bum
295쪽
H r P o C R. A P H o R. ditate bilis,ct ipsa intra venas acriori reddita. Et longas bres, ab au niourumsucco melancholico, aut abiis crassoresa paloe conuersa in atram bilem. Nonnullis autem , melancholia ceu destria cum trifitia θ' metu sine causim infesta coniuncta,ab eadem atra b egenita.
tax tem=est tibus anni in uuiuersum siccitates imbrian us asiduis suut salubriores O misin letales. . Comparatio est pluuij temporis cum siccocta ut
hoc siit falubrius,illud vero morbosi'. Galano comment. in Aphor.ir. libr.a. est fortia. &idearei alicuius. Proinde hic τας αμ est costitutio aeris praeter naturam, hoc est aeris intemperies. Quasi dicat Hippocrates: Si coelum inteperatum est,quia si cius, salubrius est quam intemperatum, quia humidius. Et si qui fiunt morbi per siccitates, minus sunt periculosi miniisque putrilaginosi quam q ui per pluuias. Nam cum ab alimentis colligantur in nobis necessarib excrementa duo,alterum liginosum, altera serosum & aquosum : horum utrumque per siccitates. quum etiam aperta sint corporis spiracula) facile disti uit resoluiturque. Praeterea per easdem siccitates minimum colligitur excrementi. Contra perpluuias multς humiditates superflue & colligutur &retinentur in corpore : unde morbi multi putrilagunos. Sed ea siccitas,vel est per se ut distinguu Gal.
296쪽
lii Epid.) vel cum calore aut fiigore. Si sit per se,aut etiam coniuncta cum calore non superante tempera turam temporis ut aestate vel coniuncta cu temperato frigore no erunt multi morbi neque epidetvij. Sin coniuncta sit immodicae caliditati aut frigiditati, fer morbi epidemi j multi: inteperatus enim aEr morbos gignit epidem ios.Quod si habeat morbos ae r temperatus, ut fieri solet, morbi illi non sunt ab aere, sed λVictus ratione.
mitutiones pariant, dictum est,nunc de plicibus agitur. Ergo inter septem anni partium deseriptione atque historias, siccitates tu uniuersum , ex pluuiarum vacuitate orta: cuiusmodi sunt in quibus auium genus abundat , Uiduis imbribus sint salubriores tum per se, tum ex eventu e ac per se quidem, stiritus animalis puritare, humorum congenerum motus o quietis vicissitudine O integritate, corporis perseiratione, ct eiusdem robore. Ex ea uentu autem, quod in excrementit3 humoris a cuivi collintiis magna pars morborum ortum habet vacuitate, evitharticis non si opus, quorum consuetudo pessima est, cta talaria discitis. QMd si ficcita e temporis vigente, morbi accidant, minus erunt funesti qui nimirum ab humorum copia, non ab inanitione sunt: 2 quia malis fareasse ι ac constituti ad morborum generationem, optimὸ
297쪽
Morbi per a duos imbres magna ex parte sunt, stabres longa, alui fluxiones, putredines, comitialet morbi, oplexis,ct anginae. Per siccitates autem mor,itabisci, ophthalmia, articulorum dolores, illicidia orirao 'senteriae. Hoc dicere vult Hippocrates. Vbi pluuiae modusuperant, morbi generantur multi, & particulatim hi,febres longae, &c. Inter febris causas est materis quantitas, qualitas,& densatum corpus. Si eigbsit multitudo materiae una cum imbecillitate naturae quae non possit materiam illam euincere, si etiam viae sint interceptaesebres erunt longae. Fient quoque alui deiectiones,vel ut Leonicenus,&Philotheus melius)di arrhoeae. Etenim per pluuiarum multitudinem ne cesse est in corpore plurimum excrementi serosi & se liginosi colligi:quatuor maxime de causis. Vna, quia per aerem humidum corpora nostra plurimu hume' stantur.Secunda, quia a terra pluuiis humectat usqdo ad profundum, plurimi vapores humidi efferuntur, a quibus corpus humectat ux, quemadmodum acciditiis qui iuxta aquas, paludes 3c stagna habitant. Tclatia, quia quantb humidius redditum est corpus, tan-
tb plus colligit sero si excrementi. Quarta,qub poli sunt astrictiores per pluuias, ed plus excrementi reliqnetur & plus colligitur.Natura igitur grauata multi'
298쪽
tudine serosi excrementi quod a corpore toto praeasiuit deponit in intestina. Recte Philotheus Collectis inquit per longas pluuias excrementis mustis, si ligo
ad intestina descendant , & illic putrescant ae cor- rumpantur, faciunt dysenterias, si non putrescant, Garrhoeas. Interpretatur enim κὴιλίης ρύσιας, δμρροίας: mδόναι vero dysenterias, aut si mauis,putrida ulcera intestinorum. Celsus videtur tramδόνας exponere cauacros,hoc est, putrilaginosa ulcera inhabitu corporis.
Ex primo Epidem.& octauo meth. med. Gai intelligit
humores qui putrescunt in venis, unde febres putri dar. Proinde si tribus putredinis causis concurrentibus, nempe multa humiditate, calore praeter natura,
& prohibita transpiratione fiat humorum putredo in venis, erunt febres putride r si in habitu corporis, putrilaginosa ulcera : loquimur autem hic praesertim de excrementis fuliginosis & serosis , a quibus putre- do: qualis putredo magis expectanda est, ubi viget απιυα. .inetiam, cum per eiusmodi tempora pluuiosa gignantur in capite praesertim iis sui id habes trabecillum multa excrementa pituitosa, si haec assiaciant principes cerebri ventriculos , postremum &medium ut vult Gal. aut omnes ut Philo , fiet a potaplexia. Si vero cerebri partem , ut ventriculum poste xiorem , qua parte est spinalis medullae exortus, fesepilepsia. QDd si pituita illa in cerebro colletna exta
purgetur in fauces, fient anginae de hybernis intelli git est enim & angina aestitia. Sed in hybernis tumor est externus magis , multumque emittunt pituitae, in quibus instituimus quae calfaciunt, incidunt tenuantan aestiuis, quaeque uiant per siccitates, tumor
est magis internus, fitque ab acri& bilioso humore,
299쪽
H1 v v o C R A P Η o R. Caeterum per siccitates, quae scilicet vel sunt exti Lmae vel coniunctam habent immodicam caliditatem aut frigiditatem fiunt tabes. Id quod Gai non vide tur probare,tum quod siccitates sint remedium tabis tum etiam quod per has cerebrum bene habeat. Ni
hilominus tamen si sicca constitutio diutius perseueret, poterit imbecillius reddi cerebrum, unde praeseratim si caliditas coniuncta sit siccitati contrahet multam bilem , quae si defluat in pulmones, exulcerabit,& tabem faciet. Ponemus ergb tabem & siccam &humidam , ut dicebamus de lippitudine. Sic articulisper hanc constitutionem redditis imbecillioribus, si
collectabilis maxime siccitati caliditate iuncta )in
eos decumbat, fient arthritides biliosae.Item stranguriae, vesicae retentrice imbecilla & materia acri,ut bile, urinis permista. Fiunt & ut fer E semper in senibus)a pituita salsa, eadem retentrice debili Sic quoque accidunt dysenteriae per siccitates, bile defluente ad in tes ina,& erodente. Vnde in febribus fit tape iudicium aliquando per stranguriam, si bilis ad vescam, aliquando per dysenteriam, si ad intestina defluat , ut
est: motus bilis. Experientia tamen docet esse etiam dysenterias, quae sequantur constitutiones humidas
Spluuiosas, ut antea monstrauimus. Vt cum per z-
statem pluviam & Austrinam collecta est multa materia, quae ad putrendum parata, putrescit sequenti Autumno in intestinis astrictione aeris frigidi: in quibus dysenteriis primum fiunt tenas mi, deinde excise
nuntur mucosa, postea putrida & varia. Verum alia cist ratio curandae dysenteriae, quae sequitur constituriones calidas siccas,& alia eius quae sequitur pluuio fas,ut etiam ostendunt causae,sCEO-
300쪽
S C Η ο L I s. LI et siccitas imbribus sit salubrin s. utraque tamen
temporis constitutio, sua intemperaturae congeneres morbos inuehit. Qui pluuiali flatu incidunt morbi, huiusmodi feresunt. Febres, a motu, putredine ct synatrimo humoris, qui a venis aut visceribus exitum non habet,non a culpa messici orta : eaque diuturna, concoctu scilicet ct excretu discites, quales febres si plurimum per abscessum in articulis iudicantur. Alui pro luia, aut per in imitatem partitam nutritioni inseruientium aut, obstructionem mesaraei, hepatis aut lienis , aut constuente in ventrem vn-ἀiquaque sero, quod multum eo tempore gignitur, ct exitu percutis 'iracula prohibetur , praesertim in balbis is acidum ructantibus. Putredines ceu lectiones cutis putres, ut alopecia, Ophiasis, phthiriasiis , menti ct pudendorum furfures, ulcera cacoethia , praesertim partium pudendarum, carnium corruptiones, tum denudatio. Dilenis, ct soplexis, aucta in cerebro pituita. Anginae,praesertim h bernM , qua in faucium potius quam Iavngis inflammatione consist iit , maior vique deglutiendi , quam rustirando discultatem adferunt. At verὸ sicco pluu arum experte anni statu, tabes sicca, a calida O cca pulmonum intemperie, aut atrophia,vel febre eorundem hectica, quam se aliquando fidi e scribit Galenus, nos autem saepe Sadr-mus. Lippitudines sicca, consumpta bilis sanguinis parte croto refero eiusdemsuperstite. Arthriti dessuca, con- sampto humido oleos ac pingui articulorum, aut acri humore in articulos decumbente. Vrinae stillicidia, ab Orina acrimonia, aut imbecillitate mefica prasccitate nimiμD senteria a hiliosi humoris feritate confluente in ιηι -