Jacobi Hollerii In Aphorismos Hippocratis commentarii septem. Recens per Joan. Liebautium in lucem editi : ejusdem scholiis doctissimis illustrati.

301쪽

malitque mobilista item 2 expeditiora, coloratiq-ra 9 auditu salent a reddunt. Aluos praetere exicchyt,oc os mqrdent: dolor atiquis thoracem prius habuerit, exserant. Contra Austrina corpora languida est iu it, o humectant auditum hebetant, caput grauant , vertiginem oculis,tarditatem lan uorem cortoribus adserunt: γ riuum humectant. ΙAin antea egit de anniuersariis& diuturnis costillitionibus, nunc docet quomodo unaquaeq; consti xatio diursa alteret & amciat nostra corpora. Aquis' sones, qui Galeno rigidi sunt & sicci magna ex pasto, Orpora robustiora reddunt, propterea qubd collisut calorem & spiritus, omnia deniq; quae faciunt ad r0 bur naturae. Tunc etiam si melior concoctio, sangui, ficatio, distributio in corpus, unde melior nutritio a ratione etiam corpora sunt bene colorata, ut videre est in hominibus Septetrioflatibus.Sic per Aqdi

lones melius ratiocinamur, recordamur, moue uti audimus,videmus, c. quia tunc cerebrum vacat e

grementis & vaporibus, illis quibus solet perturbari spiritus tenuiores sunt re puriores merui sunt sicci,c tenti,& robustissimi,unde facilior motus. Aluos cXic F3nt, quia tunc minus sexosi excrementi colligit di, S

302쪽

ssc et Io T a R T 1 A ore siccatu corpus externu attrahit ab interno corpora illa humi ditate ,qua taces humectatur: item propter alias causas Aph. .huius sectionis comemorataS.. Ue-

- euiositor et, quoniam hi sunt:

ex possiti,csimque iit rara, facile admittunt tan ira ili, & purum aerem frigidum, a quotia quodammodo divellitur constringena o &san .Sic thorax offenditur a frigore, sed non tam per poros cutis, quam ab inspirato aere. At austr1ni status vertigines adferunt. Apud Gramaticos Gre cos ιλιγy κ

propriὰ est vertigo, quae fix i ipsi ci puὸ, morsu & nausea. Hoc loco r intelliguntur vertigines quae tat prim xio ςςxςb affectu, q m scilicet humiditates &ac vaporosa per austrinam constitutionem in cerebro .collecti agitantur a calore.In oculis dissicilem motum con ant, quia videndi facultas occupata est multis

humiditati s , & vapotibus spiritus dita imbecillior. X CH o L I I. Vsti η ui pariant diuturna constitutiones aquilomae ct austrina , supra dictum est .r quas noxas quave commoda eadem adferuntqκε quotidiana ac diaria sunt. Ergo tempe tutes quas repente oriuntur ci incidunt in temρρra alioqm bene morata beneque constituta, nec diu durant Ged sitius aut

, iiij

303쪽

HiPPOCR. A PH o R ilicet statuum Aquiloniorum dominatu erium tenet ar solida reddunt corpora, modice partes cogendo, ct excum e m humorem absumendo. Et rm mo nis

late partium. Et ad omnem motum exhe ita n

alu virtute in strumentorum robore. tben co/orata , colore charactere ct mole salutariter conuithia Wcono a facultatis naturalis O vitalis beneficior .aru stituor co rex Aphor. a sere. . tib s. Epid. Acerrimos integrosille sinis faculi atu an malu virtute, insiti instrumenti integrit: mea sensior' libertate, se externi medi, puritate. stas

o destributio benignitate, instrwη ex ultrice, robustar proluentis consumptim,

oculorum tunicas longisenerrimas ct cute carentes. re reres thoracis a ctus ut tusses, raucedines,is Ma hibi is acerbiores reddunt: namstigin thoraci or pectori iai sum um per se, tum ex ea entu, venaς rumpit, ct humorem n thoracem exprimit. Contra Anser nae tempestates que repente oriuntur.corpora omnino refluunt, ct in mouendo pigra reddunt, facultatis animalis se in strumentorum ins tate. Et humore nimio mollia reddunt se est unant, principique neruorum madefacto toti corpori Ruporem in-Hujita sunt graues facultatis animalis: ct infirmme infirmitate, meaim obstructione 9 externi me ' impuratate. Verrigines tenebricosis faciunt ab imrdinate motusttritMan wriu, apoplexia vel epilapsis pr

304쪽

οι γέροντες τοι λοιπον φθινοπωγου 6 χειμFος , οι μέ6ι τηεινον ad tempora merk attinet, vere 2 prima aestate pueri 9 his aetate proximi optime degunt,valent quo maxime. IE state sero es autumno a I aliquam qus par rei' senes. Reliquo autumno 2 hyeme qui mediam aetatem degunt, TEmperata gaudent temperatis, & intemperata contrariis. Ergd ut supponamus & tempora dc aetates seruare suam temperatura vere & prima aesta re pueri & adolescentes optimὰ degent.Sed ita melius distinguemus, Pueri cu sint calidiores & humidiores melius se habebunt initio aestatis ut mense Maio: ad

lascentes vero ab anno I . ad Σὶ. a ut et . qui ira iiDC omnium sunt temperati aut proximi temperatis verctemperato.At scnes aestate & prima autumni parte ut mense Septembrj quae calida est & sicca,bene de gut, ut qui sint frigidiores δc sicciores, & praeterea humidores excrementis. Reliquo autem autumnes & hyemis tempore rectius valent, qui sunt inter adolesten tes & senes medi j,hoc est,ακμαζον ς ab anno 2S.ad G.& qui sunt in aetate declinante a o. ad Go .utrique calidi sicci sed non in eodem gradu caloris. Nam ακμα - ζοντνς aetate declinantibus sunt calidiores &.siccioreS, unde etiam hos vocat interdum percalidosjsipp. In aetate declinante manet calidit & siccitas, sed non tanta,quanta est in aetate florentibus. Ita que ' non

in pte dicaa aetate declinantes ita vocari calidos inc-

305쪽

H1PP o C R. APHO R Cos , quemadmodum dicuntur calidi sicci qui sunt in vigore febrium continuarum ut eos qui i unt in decli natione aeta is vocare possis calidos siccos, quomodo appellantur calidi sicci intermissionibus & declina tionibus earundem febrium. S C Η Ο L I A.

OVi m Mim tempestatibus singula aetates optime hsbeant. Ergo per anni tempora, inquibus ιήραῖα sint λαιω : fere quidem, quod insuo genere temperatum est, Mnini siue excessus expers. Et prima estatis parte,quafortasse Mato incipit, pueri ab anno aetatis septimo ad decimuit, quam tum. Et qui bossequuntur,adolescentes sicili et quorum stuomnium temperati ma est ac se ubritati corporis accommodatissima, nIegra sanitate uuntur, quod temperata statum natura si ilium rerum, os insua natura symmetria contineatur. At aestate Uentie se assecta, in qua ccitatis ct c loris summa sunt omnia ct aut uno ad idus Upe Octobris, aliquantister quidem senes melioresunt loco: qui gintemperata naturae gaudent modico contrariorum Uu, go

OVilibet in quibusvis temporibus morbi eri possuηt: nonnulli tamen in quibusdam magis tum uni t s

306쪽

s E C T 1 o T A R T 1 A. 1 2ΜOrbi fiunt cognati aeris,ab aere: aliena vero

natura aeris ex victus ratione. hoc certum est.

Rere enim temperato possumus ab usu immodico calidorum aut frigidorum morbum dem erit non ab acte ted a victus ratione .

que quidam sunt communes, ratione aer 1S OmnIbUS

communio, aquarum, locor m- sporadici, qui contrahutur ratione victus peculiarisv aiuscuiusque, in quibusdam tam e temporibu S magis fiunt morbi: exempli gratia , a pople Iae utur hyeme. Si quis tamen otiose & intemperanter vivat aestate , L statim dormiat a pastu,incurici apOplexiam etiamsi aer sit calidus siccus. S CEOLI s.

singulis anni temporibus uni, nam nihil est in rebiunὐ natural bus quod morbum non positi committere proinde non lis temporum int emperaturis ascribendaesunt caus murum ni borsm,endiniorum, epidemiorum 'orcis colo

ricularis cuiusque natura vitio, sue per cacochrnua lue perplet horaim ue per intemperiem ue occultammenim omnes uininibus anni temporibus accidunt tamen accidunt occasione temporis, quam Ultio τι tus, oehaturae.QVi omnes sunt vel ratione loci solis: sta enim aestas mouet res ardentes. Vel ratione molim etin ic enun term Vr;ρs culaneos signit , propulsis a natura foras humori sius, mel ratione temporis pr4cedentis ac enim ver generat furores, melancholias,oc. Ob humores gemm gutumno quτνρ' potuerunt discuti hyeme.

307쪽

E N inerat deinceps qui morbi sint magis peculia

res veri, affati,autumno, hyemi. Vere aute alias

saluberrimo sui morbi, quia humores, qui hyeme pigri, immoti & tardi delitescebat in profundo corpore, sirculatque adest calor vernus, ac jpirant Fauoiiij, funduntur & liquantur, moueturque ad corporis si perficiem. Si ita l. huiusmodi materia sit crassior iaccsatis attenuata, si vice sint intercluse, si natura totius corporis & singularum etiam partium sit imbecilla, signentur tunc morbi. Contra si materia sit satis itanuata natura robusta, viae liberq,ver morbis liberabit. Versiquidem ob id dicitur salubre , quod ii sanu ex- Cipiat corpus, sanum conseruata sin morbidum, sanat: modo nihil prohibeat ut ostendimus.Vere ergb accidunt τὰ μανιάὰ d est, furores seu maniae. Mania &ἀμιπικον apud Hip. voces sunt ambiguae. Aliquando nim dicuntur de mania proprie dici a , aliquando devehementi furore,& de melancholia. Mania proprie dicta,est perpetuam delirium sine febre,ut author est Gal.in Epid. & Prorrh. Rursus hae e duplex est, altera mihior altera crudelior & vehementior. Mitio est . falla

308쪽

laua bile cerebri substantiam occupante.Quq lauior

est,ab atra bile,quam generauit vel flaua bilis exusta, vel fisccus melancholicus usus. Vterque enim humor nisi celeriter vacuetur, malignam quandam acrimoniam contrahit, &conuertitur in atram bilem. Ali quando mania fit a sanguine, ut in viduis a sanguine menstruo:hic enim retetus aliis interdum tabes, alus sanguineas vomitiones excitat , aliis manias facit,

quando se confert ad cerebrum. Sed sane credibile est,sanguinem huc, dum diutius immoratur in utero, i contraxiste malignam quandam acrimoniam,Vt ei ac modi materia vςrius dici possit flaua bile exusta aut exusto succo mesancholico originem habuisse, quam a sanguine. hoc loci agit Hipp. de mania propriὰ dsecta.Platonici faciunt duplicem maniam,vnam a Deos inspiratam Aiλυ σιασμὸν vocant . alteiam vitio comi poris contra stam, qua de hic loquimur. Iam quod

mania seu μυι- extendatur etiam ad inclancholicumorbum,docet Hip.lib.6. Apho. 6. ubi per intelligit eos qui melancholico morbo laborant.Notand simque obiter, libellos de mania & melancholial non esse Hippocratis, sed potius ab abquo collactos ex Archigone, Posidonio, & Ruso medicismelanch. Melancholiae triplex est genus. Vnum fiat utentum &hypochondriacum. Alterum, ubi per totum corpus sparsus est sanguis melancholicus crastus, niger, Misculentus. Tertium,ubi idem imbibitus est vetricii lis & substantiae cerebri, reliquo corpore illaeso. De hoc genere hic intelligitur. Nonnunquam tameni Hip. per melancholicos denotat vehementer furen- tes, quanquam proprie magis maniaci vocarentur. Morbi comitiales qui materiam habent crassam, vesiuitam, vel atram bilem, quae occupat cerebri vendi

309쪽

A p Π o n. triculum posteriorem , qua parte est exortus spinati vel magnam cerebri partem. Si enim materia totum Cerebrum occuparet, emet a poplexia. Sangui tu ρmfus: Intelligit omnes sanguinis profusiones, siue per nares quae profusiones dicuntur propriὸ haemora rhagiae siue per vomitum, per haemorrhoidas, per ν-terum fiant, siue etiam quod raro accidit ubi ad ce tem venularum orificia aperi utitur. Fit autem satagiti nis profusio vere, natura vel grauata quantitate sanguinis per hyemem collecta, ut non possit vasis contineri vel irritata qualitate, qtium scilicet sanguis vel acrior est vel salsuginosior. Fiunt quoque vere angi nae a sanguine, praesertim pituitoso diffuso & deflue te ad fauces imbecillas , ubi inflammationem pro Creat. hq porro comprehenduntur sub hybernis deqitibus ante . Eandem habent causam grauedines, raucitates, tusses. Accidunt & vere leprae & lichenes seu impetigines, qui duo affectus maxime conueni ut, ctim eandem habeant materiam , utranque scilicet

bilem & pituitam salsam. Sed distinguntur secundum magis & minus: quod in lepra crassior sit, is utor, es

Profundior materia. in impetigine minijs crassa, mi nus erodens, mimisque profunda. Praetere in lepra magna est exulceratio & dolor bile flaua , & atralcolor ex albo nigricans, cutis szabrities, squamae magnae, durae,nigriores, cras Iae, pruritus ingens a pituita salsa crassiore. In impetigine vero saperficiaria icybies est ,tenuis, furfuracea, calor albidior prurit ius Π0a ita magnus, non sunt squamae nec crustae denis. in equis impetigines,Chelidonas vocat Aurelianus. At

psora, est veluti quidam medius affectus inter te pram dc impetiginem. habet de furfures per summam

310쪽

corporis cutem serpentes, de crustas densas, sed pati l cas diuersoque colore, materia est serosior & tenuior, i neque tam alta & profunda sunt ulcera quam in i l pta. siphi. 'Vitiligo cutis est vitium , cuius ducae sunt species, Alphos & Leuce. Riarsum Alphos apud nos maltiplex est. Q uibusdam enim sunt mactatae albae per totum corpus sparis , vocant Liarerie blanche. Aliis sunt machata sparta colore castaneo. Vidi in quada muliere speciem Alphi , in qua per i tum pectus cutis erat subalbida,aspera, densa, iura in

modum membranae. Reucra hi omnes morbi, vii tiligines , impetigines, psora, sunt initium & indi cium leprae futurm Denique Alphus vitiligo est in

summa tantum cute restitans a pituita , vel humore melancholico. vero profundior est & per1ctitalosior : quia vel a pituita viscosiore oritur, rei plus habet atrae bilis. Pustula utieros. seu

exanthemata fere sempe T vere oriuntur. Ex his

quaedam dicuntur olae , quae si durent usque ad autumnum , letales sunt, Quaedam rubiolae seu morbilli appellafitur , habentque ortum a feruore sanguinis. Aliquando contingit si e malignum

quendam humorem , qui per corpus excitat pustulas& maculas , quae referunt vibices,& veluti pun- cturas ab urticis, τι vocant. Porio ex variolis aliae sunt albae,minus periculo :aliae rubrae, periculosiores: nonnunquam sunt liuidae, & nigrae ac dae,quae mortem planὸ adferunt. hae materiam habet magna ex parte salsam,aliquando biliosam: Quum enim natura sese expurgat Vere , ad cutem materiam

expellit : quae quum restitat, in epidermide praesertim ) neque potest discuti, facie eiusinodi exanthema.