장음표시 사용
321쪽
asthmata,&c. Verum morbi hyemis proprij hi sunt, pleuriti d. &c. quia caput per hyemem pituita&re
crementis refertum scie exoner i in partes thora'
cis , non soldaa sua natura imbecillas, quod illae ei- angues sunt, multis ossibus , cartilaginibus, neruis de membranis contextae , sed & imbecilliores factas
hyeme ob inspiratum: aerem frigidum & hybetinum , quem imbibunt. Sed obiiciet quispiam,qubdad pleuritidem attinet, membrana costas suc Cingens, quae natura sua densior cit, a frigore amabiente redditur adhuc densior:ἰ ut penetrare eam
non possit pituita , unde fiat' pleuritis. Praetere viai. quum dicit alicubi pituitosos non incurrere aut raro P pleurit in causam reddit, quia pituita crassotest , quam ut possit penetrare crassam illam &densam tunicam succingentem. Dicemus, membranam hanc non erici duriorem aut densiorem a fit. gore : eo quod per frigus recurrente intro cal0re totus thorax calet , quoi tepido calore ea redditur
mollior & rarior. Docet insuper experientia nequentissimas in his regionibus pleuritidas gigni hyeme, a pituita , quam tamen verisimile est dilui timterdum vel seroso humore , vel sanguine , vel bi .le flaua : quando sputa leuiter intincta es e videmus alias serosa materia, alias sanguine pauco, ρli, quando etiam bile. Sed non omnis laterum dolor est pleuritis, opbrtet enim adesse quinque, febremas
siduam, dolorem lateris punctorium, spirandi dilii Ultatem, tussim, S pullum durum. Lethargi li vox in quibusdam Hippocratis exemplaribus desideratur, potest tamen addi. Revera enim lethargi morbi sunt hyberni, fituitque a pituitae copia cesse brum occupante, cum febre & perpetua dormien i
322쪽
a pituita , a cerebro defluente. Dolores pectoris & laterum distinguendi sunt a pleuritide si quidcm limat sine fabre, & aliis symptomatis pleuritidis. Accadit aliquando , ut membrana succingens sit densior de calor validior : quare non fiet in eam fluxio , ted in musculos intercostales , ita ut inibi oriantur nonnunquam dolores acerbissimi, pituita crassa lenta tavi scida quae in flatus multos resoluitur 9 mi sculis inhaerente. Aliquando haec haeret etiam parti mediae inter musculos intercostales & tunicam succingentem : unde fit notha quaedam pleuritis , ta illa disicutienda venit topicis calfacient ibus , incidentibus , tenuantibus , disciatientibus potius
fomentis ac sacculis admotis .quam cataplasmatis, O leis , aut . cucurbitulis. Haec enim tria hic nil conie, runt, aut parum. Lumborum dol.) Hippocrates usitatis vocibus utitur : vocatque ἰαρυας & musculos lumbares tam interiores quam e teriores & renesi ipsos
aliquando & spinam quae est in lumbis,& fibras qους
colligant& copulant renes cum spina & lumbaribi sinusculis , ubi propter frigiditatem fiunt magni dolores , ut denique in omnibus neruosis pax tibus , q um fibrae a fibris separantur , ut in infflammatione tunicae costas succingentis , in meningibus cerebri , &c. Interdum non sunt hi tum borum dolores 1 frigiditate , sed a colatilio facto ex posteriore cerebro per spinam, & restitan te in Iumbis : id quod tamen hyeme praesertim accidit. Sic cephalalgiae fiunt hyeme a pituita , qua. repletur caput , faciente & tensionem & grauitatem, quum scilicet a calore languidiore commouetur,
323쪽
HIPPOCR. APHOR. partIm resoli itur in fiat',partim immota manet, iiii propite apud Grammaticos est tensio circa via zriculum, unde cerebrum compatitur, & vertiginti sunt. Sed cum Hippocrates verbiS utatur usitatiori
bus, hic per ιλίθως intelligit in que scilicet calore inualescente eituita incalescit incerti bro, & vertitur in flatus&spiritus: id quod accidit praeCrtim in fine hyemis & per initi alveris. Apopli.
xiae fiunt aliquando a pituita, & tunc hyeme fiunt: a 'liquando ab atra bile,& sic Autumno: aliquando a Cidunt vitio corporis,ut in arthriticis, qui si intemptizanter vivant, natura quae antea robusta demittebat materiam ad articulos , nunc imbecilla deponit in partam nobilem,ut cerebrum, & in apoplexiam insidunt qui ferὰ commoriuntur. Fiunt etiam ubi Rrte.
ziae carotides intercipiuntur in plexu retisormi, fati aut alia quapiam re. SCHOLIA.
occasu VergiliaruM ad Aquinoctium vernum, hi sunt 'opri' ac familiares morbi. Tunica costas succingom, θωυκlorum intercosalium instammationes primigenii θsecundariae.Ac primigenia quidem, ob humoris in partem pirc satis aquilonia male assectam prolapsum sicuημμ γα pleuritidi superueniunt.Lethargi ceu deliria cum c itispore,ctrepentina obliuione coniuncta, a pituita putris
cita in cerebro. Pectoris, laterum atque lumborum δεο Π
primigeni, ac secundari, ac primigeniν quidem, ex cat ilrst Uu: sic dari, verὸ, ex partium male assectarum Is
pathia. Dolores capiti aucto cerebro plethoricis crasti,
obsito plurimis saporibuι. Tenebricosa sertigines, tνη i
324쪽
SEC Tio TERTIA. tibvi aquiloniis, tum ab humore ιrasso, qui inparem sero ct agitainue facit vertiginem. Apoplex praesertim obsitis humore cerebri ventriculis , τη r stiritiu aniMatis exitus probibetur, qualis apoplexia fortis dicitur. A P HO R. x X I 1 I I. τνει ν ηλικι M-σηαι φ' , 6
C Nun um atatra bi morbi sunt:parvis quidem O recen
ΑΒsoluto sermone de temporibus, nunc agit d daetatibus tum masculorum, tum foemellarii.Pii ima aetas, eorum est qui recens nati sunt, usque ad de
titionis tempus, hoc est,ad messem septimum, quibus accidere dicit a pis, i. oecis ulcera,&c.Hς describuntur ab omnibus fere medicis , sed sine distinctione, quia i confundunt cum aphthis. Est itaque duplex aphthaal rum genus, puerorum,& adultorum. Pueriles ride adultorum ) fisit quum exulceratur oris interioris su , perficies,habentq.causam triplicem, quia os interius est molli , lac nutricis acrius , excrementum scere bro defluens acrius. Nostris tamen pueris raro accu dut a phthae,quia Gallicanarii matrii & nutricum hi gidius est lae ac humidi'. Sed a phtharum loco pustulas habent,& videra serpentia per totam facie, per caput,post aures,& multam praetere, saliuatione. U rurn vicerom & saliuationis meminit Hippocrates in
demo o sacro Siquidem inquit ena kuntar ulcera
325쪽
H i Ρ Ρ o C R. A P H o R. circa aciem a caput, & saliuationes puerulis , salu brius postea vivunt. Indicium enim est, iobusta melle naturam, quae expellat humiditates & superfluit: t , in utero conceptas. QDd si id rion contingat miniis sani sunt post victuri. C ii Hippocratis sententiae astupui in tui etiam nutrices: Verum distinguendum ted ch im Hippocratis. Si mater sit sana, bonique succi ei bis iuerit via dum uterum gereret, puellus
non exulceretur, salubriter tarnen vivet. Indicio est,
quod huius in odi pueruli sint corpulenti &benelirabiti. Sin corpulenti non sint, si non exulcerentur, ins a. lubrius pollea degent, ut qui non expurgentur super suis humoribus contractis in utero matris , inualida aut prauis alimentis nutritae quandiu grauida fuit. Sunt de aliae a phthae adultorum 3. Epid. statu 3. qistaria sciuit constitutione quae putredinem gignit, hoc est, calida hiamida & sine ventis, ab atra bile aut flaua, quae peream constitutionem facile putrescit, tiptaeterea quandam malignitatem acquirit. Ob id haaphthae sunt malignae, nec cediit remediis, uti aphth
puerorum, quae facile curantur astringentibus: c0m tingunt etiam quandoque viris a contagione luis v, ne reae, aliquando etiam contingunt ventriculo, valelienteria. Iam vomitiones accidunt puer usis propitivoracitatem , quia plus lactis exugunt quom postii
ferre & concoquere ventriculus. sdippocrates molibum statuit: at nutrices pii eros, qui lac reiiciunt, pii
tant esse salubriores magisque vivaces. Sed istud ii stinguendum. Ea re uomitio potest esse a copia lactis nutricis. Vitales sunt & salubriores infantes quiri uomunta copia lactis, quia robustus ventriculi calol natiu' ubi amplexus est lactis partem meliorem , my
326쪽
gisque familiarem, reliquum tanquam superuacaneu reiicit. Et hisbletu elle voraces bene habiti & colora ti. Contra minus sunt vitales stligon & m 4le colorati, , qui lac re uomunt ob alias duas cautas. Tu sies quoq; i facile pueris accidunt ob humiditatem cerebri mul- tam delabentem ad asperam arteriam & pulmones Vigiliis, propter aphthas dolore S tormina,&c. item
patiores φόύοι, quum te miculamenta quaedam accidue
pueris, quum etiam citra causam aliquando rident Causa duplex est. Una,quia in ventriculo est alimen-trim quoddam corruptum , aut viciosus S malignq; humor, ut atra bilis: unde nece ite est per conscias utritolli ad cerebram vapores atros, ilii Obucrs ntur animae,& inducant illos pavores, imaginatione que falsas:quod fit etiam in aliis pueris vel usque ad decimuquartum annum. Altera causa est, quia in pueris non est ratio, tametsi phantali: e vigeant, ut videre est in mulis S equulcis . qui saepe saltant, calcitrat,hinnitit, abs hie causa manifesta. Vmbilici inflammationes saepe accidunt, ii umbilicus non recte praecidatur,aut
praeciso non adhibeantur conuenientia remedia . Au-χ tum humiditates9. Cerebrum secundum naturam e purgatur magis per nares Spalatum,minus secundunaturam,& rari. Is per aures. Ob id Hippocrates aurium hamiditates praeter naturam esse, in morbo- Iam numero ponesidas arbitratur.
Hactenim de morbii tum 'ropriis tum alienis, qui sin
gulis anni tempestatibu sunt. Nunc de iis qui singulis atatibvi sunt familiares, initio ducto a puerulis nupedi
327쪽
natis. OH in aetates incidunt morbi, quique fusistentim causarum naturam sequuntur, immutatione teperamentio habitus dominatuque humorum, quarum trium rerudia nersitatem aetates adferunt: huiusimodi fere sunt Recens mi. tu a primo die natali ad septimum usique mensem. sphtheceu oris interioris o exterioris ulcusula, ob temeritatem culis , feri tacitis acrimoniam, aut corruptionem eiusdem iii mentriculo grauemque nutricis halitum nata. Vomitionucrebra a lacte corrupto ct crudo , quod ei nondum assueraalum temperamento ct habitus mutatione laboret: Tota ab intemperie aeris cui non assuevit puer,ct catarrhi pro
lapsu. Vigilia, doloris acerbitate θ tusii. Pavores, usuri elatis a lacte corrupto tetris vaporibus, deinde sucultatis maginatricis o sensius communis infirmitate,umbilivit n. flammationes, quarto aut septimo ab ortu die, eo scilicet n per exacto, exectis male secandinis, ct sanguine lupanem dolentem transmisso. Et aurium collinies , humidiore cere. bro, quod scilicet tanta fit in cerebro humoris abundantis 'Ut ei expurgaudo neque os neque naressus ciant , s triacommoda lege natura loca feratur. APHop. x XV. ΠPὼ lj jἰ- Κλων οIEF u hqrυρεπὴ
ADuentante tintitionis tempore, gingiuaru pruritis 3 sebres,conuulsones,alui profisia, maxime quum μ'
ninos edunt , ct iis praesertim pueris qui crasi imisu,t statuos durus habent.
Hippocrati lib de carnsbus , triplex est dentium
genus & generatio.vnum genus est eorum, qhi
328쪽
fenerantur in utero. Sanguis enim melistitatis con- Iluit ad nutrienda ossa capitis S. maxillas, deinde effreliquo horum alimento a calore exiccato & indurato fiunt dentes in glogiuis. Quod quidem verum esse: constat ex anatonae pueruli septimestris, in cuius dis. sectis ginginis inuenti sunt dentes in utero formatiὸ secundum genus oritur editis in lucem ab alimentoἡ lacte videlicet. Tertium genus generatur a solidioriabus alimentis. Itaque οδο, ψαισας diciturihoc est, denti-tio,non quum prim tim generantur dentes, sed quum primim erumpunt & apparent, tum nati in utero, ta lacte geniti in editis in lucem. Qui dentes sere septi, mo anno pueris excidunt, praesertim solidioribus alimentis ubi fuerint usi.Consentiunt autem ser8 omnes illam dentium ex suis phalnis & cauernulis eruptiomnem fieri mense septimo. i Proinde primum apparene dentes incisorii seu primores , qui & gelasini dicuntur qubd in risu emineant)vocant dentide Di p. Lati sunt & acuti,numero 8. Incisores sequuntur ordine generationis & eruptionis, canini, acuti,sed non lati qui cibum potius frangunt quam incidunt: numero
quatuor,& erumpuntque si .Io. aut Ia. mense. Mulieoculis vocantur les stilla=es. Postea emergunt maxilla. teS,numero I6. fere in maseulis,2o. in sceminis non nutilis licet)1 .horum porro taraa esst generatio, differentiaque duplex.Sunt enim primi maxillares, qui nascuia tura. Anno,aliquando etiam 3. Sunt secundi, genuini
dicti , est sapientiae dentes, qui postremi exoriuntur adultis etiam absque dolore) anno'. .liquando 1 . aliquando etiam 2o. & nonnunquam tardius.Scribit enim. Plin. nasci quibusdam anno go. - θνπασιν igitur intelligimus non dentitionis princti pium,sed totum tempus quo pueris erumpunt denteσ
329쪽
H I Ρ Ρ o C R. A Ρ H o R. primores , canini, & maxillares primi: quod templi extenditur a mense septimo, ad secundum annum aut circiter. Iis denique qui dentiunt, fiunt gingiuaru in pruritus: quia dentes eruptionem molientes pungui& configunt gingiuarum carnes . t Aliquando id fit materia serosa & falsa a cerebro defluete: a cuius materia reliquis aliisque excrementis, dolore facto, dum veluti stimuli gingiuas compungunt dentes, vigiliis,nes. Ab eadem copiae cruditate fiunt quoque alui profluuia in pueris. Haec accidunt maxime quum caninos edunt,quod fit magna eX parte 9.IO. aut Ir.men.
se conuulsiones praesertim &iis pueris qui sunt cras fissimi,&c. hoc est, qui sunt pleniores, & plus habento humiditatis superfluae, q uam facile colligunt ob νο-
racitatem. Sic cum una cum stercoribus excernatur
aliquid bilis, serota materiae, & excrementorum suli ginosorum, si aluus sit dura, cum ea tum retineantur, necessario augebitur in corpore humiditas: unde sobres & conuulsiones. X C H O L I A. CVm recens nati dentes imores emittereί perta η mirum sieptimo aut nono mense,ct sitra, habent giuarum simulantes ' siritus atque dolores, dentibim ρήν latim erumpentibus. Febres,corruptis scilicet doloris acer se. tate vigiliisque humoribus. Conuul sonta,cum febris est ' tior,non autem acuta, quod pueroru1n nerui sint salie isesrmi , liquatis nimirum humoribus a febrili calore nervi impletibui. Alui proluuia,corrui me lactis,aut b2mor
plenitudinem de copiam crudi humoris liquat &fuia dit in neruos nondum satis robustos,unde conuulsi0-
330쪽
ventriculum decumbente irritatione givgiuarum commoto,ct tum minus conuulfone tentantur. Praesertim cum c ninos edunt dentes, ut duodecimo, I . 917. mense, qlio sunt acutiores dentes, ct gingitinum carnes densiores ac duriores ct qui inter pueros crassi inii siunt, quia hi pleniores sunt .magisque sanguinem comprimsint,vnde putresiit m gis ad Iebres generandas conuulsionem ct epilentam ct qui
astrictiore sunt aluo, qui excrementa ventris retenta in caput vapores mittunt, qui neruos implent. APHOR. XXVI.
Ipsis vero grandiusculis tonsiliarum inflammationes, veratebra in occipitio introrsum luxationes,Vhmata, calcu-thlumbrici rotundi, ascarides, verrucae,pensi leue, sal riinni,sragurra strumae, O alia tubercula .pracipae sero praedicta.
HIc loquitur Hip. de ea aetate quae intercipitur 1
. aut .anno usq; ad IO.Ii. aut i 2 QNm aetate a gunt qui dicuntur & π δισκοι anno aut 3.- ι κ, βλαόδες,anno T. quum ia sunt capaces disciplinae9visad annos pubertaris.Na νηπια Hipp. dicuntur aliquando Gal. s. Epid.tesici foetus abortivi S deiectiti, non multd post coceptum, primo, a. aut ad summum tertio mense. Interdum de editis in lucem usq; ad anni in .3 6. aliquando etiam vocantur pueri usque ad annos pubertatis. Mediam itaq;agenti b. aetatem inter