장음표시 사용
261쪽
tu dis ciles, quales in inconstantibus tempori bisue morbi apbrisimum iu iis , in qstibus caloris 2 frigoris mutatur sceleriores , breuiores accidunt. I Ρ Η o R. r.
Ar Iter auditum hebetat, caligine visui obducit, capillgrauat, membris tarditatem se languorem conciliat. Ω-m itaque ea tempessas increbescit, talia inualidis ac iadunt. Contra aquilo trista mouet, fauces ex erat, alumindurat. urinam supprimit, horrores excitat,lateris se iseritoris dolores faιit. Hoc itaque dominante, talia infr i expectare oportet.
V Eteres ut Homerus & alij 9 quatuor tantum
ventos ponebant, Notum, Boream, Zephyrum,& Eurum . qui etiam dicitur Subsolanus. Hipp. metat, nil tantum duorum, Noti & Boreae: unde tamen iron inferendum est, eum duos tantum statuisse ventos, es in Epid. meminerit etiam Z-phyrorum. Porrb Ad ster Latinis, νοs: Grς cis ita vocatur,quia sere nebuloi humectus, a uiliore Gellio. Vnde qui de hoc ve to scripsere , omnes humidum & calidum secerunt.
Sed Gal.teste) duplex est medicis Auster. Vnus Adger simpliciter dictus , qui calidus est &humidui,
262쪽
l nebulosus , pluuius , aliquando mollis , & alial quando vehemens. Alter de momenta onem n-cit Hispoci ates in Epid. Leuconotus , qui dictursiccus, quia purum facit coelum , &tae sine pluuiis esti unde etiam Arist. in problem. δυδρον vocat, non
quod nullo modo sit humidcis , sed quia minus habet humiditatis quam siccitatis.Et pr terquam qubdi siccus est,aliquando etiam est frigidus. Hic itaque intelligimus non Leuconotos , sed Austros simpl1citer,
si id est calidos do humidos ventos, nebulosos & plu-l uitis: non eos qui sunt coniuncti cum squaloribus, ut libri. Epid. Verum in huiusmodi Austris non solum
considerandum est, quod calidi sint de humid1: sed etiam quomodo se habeant ad regionem in qua agis. Nam clim ex Austris alii sunt mediterranei, alij maritimi: hi sui caeteri omnes maritimi) vicinis regionu bus sunt insalubres : nobis ver),qui ab huiusmodi ventis sumus quodammodo auersi, & praeterca,quia
franguntur antequam ad nos perueniant, non multum nocent. Maritimi vero & Occidentales ventr
huic regioni sunt insalubres: Mediterranei & Orientales,salubres. Contra in Italia se res habet. Vertim ex Mediterraneis periclito si sunt in hac regione vent ii, qui oriuntur ex lacubus, paludibus, quales iunt antelucani, qui flare solent donec sol incaluerit. Si quare io vel diuitas obiecta est austris, quod prodiatum est de Asia & Mitilene ea obnoxia destillationi bus a capite, & aliis morbis quos adfert Austr1na coastitutio: de quibus hic serino. Sic Rotomagum urbs est admodum insalubris , quia ab austris inariti- . mis & occiauis perstatur. Vtrimque enim montes
263쪽
oppositi prohibent urbe Aquilones & ventos orien tales , quos diximus nobis esse salubres. At ventus Aphticiis, qui fiat non longὸ ab occidente, lik pe. riculosissimus, soletque morbos pestilentiales inue here. His positis, Aviter auditum hebetat &c. 4non talum de auditu , sed & reliquissensibus est inatelligendum. Cerebrum siccum ut est primo libr. Epid.)expeditissimum est ad suas actiones, mel in si est habet ad imaginationem, ratiocinationem, memoriam, visum, aud iturn &C. Deinde cum duo sint ani
mae seu facultatis animalis instrumetaspiritus & netiui spiritus quo purior est & magis aethereus, ebre ctitis suas functiones obit: item, nerui quo sunt siccio res,& minus flaccidi. His accedit quod ad perfectam
visionem, auditionem, dcc. oportet medium ipsum, hoc est .aerem esse purum & minime tenebricosu. At.
qui Austri humiditate sua immodica cerebrsi replent multis humoribus & vaporibus crassis: spiritus redidue turbulentos, crastas, &caliginosos: neruos faciut languidos & imbecilles, aerem efficiunt impurum &caliginosum. Eadem ratione austri sunt siue intelligas de oculis qui visum habent impurum & caliginosum: siue etiam de spiritu illo internotum visorio, tum sensorio & motorio. A χλίω a insperturbationem vocant Graeci: unde oculi dicuntur αλ αδ ζ,idque duobus modis. Nam esto culus, qui nobis aspicientibus apparet impurus &t nebricosus, ut in morinis etiam est oculus, qpando nobis visus est impurus & caliginosus. Sic austri sunt κοιρη ρικαι,id est capitis dolores graues in serui, quia immodica humiditate & vaporibus ina,
tis opplent caput Hinc est,qubd ubi videmus quem
264쪽
hiatii cerebro & aliis partibus superioribus esse imabecillum, vetamus alimenta vaporosa: quemadmodum ubi quis opportunus est partium inferiorum morbus, ut herniae, calculo, ei alimentis crassis & te renis qualis est aqua limosa, vinum crassum,S c. interdicimus. Quin etiam pigros redduint & languidos quia neruorum principio limitiditate nimia laeso, necesse est neruos quoque humectari & distatui,languia dosque essici: unde redditur pigrum corpus ad motus voluntarios & languidum. Horum autem omni unieausa est Austrina constitutio quae praeualuit hoc enim est oινὸ ea ci id est, quum Austri fiant &diuti dM, &vehementi iis,& magna parte anni. Nisi enim sine
vehementes, de longo tempore durent; caeteris ventis
praeualere ac dominari non poterunt. Exempli gratias ab initio Februarii ad medium Martium flant Fauoni j, qui terram laxant & molliunt , succumque mota vent: iis succedunt Austri qui fundunt 8c liquatidherrae succum, ut fiat rerum generatio. Hi Austri quia molles sunt, nec diu durant , non esciunt Austrianam constitutionem. Per Austros autem hoc loco intelligimus ventos calidos & humidos,ut complexhendamus dc Euronotum ; qui fiat piaesertim inter, meridiem & occasum hybernum i de Libanotum qui flat inter meridiem & ortum hybernum : sex lentque ii venti , praeter ea symptomata quae ex poc. allata sunt , gignere etiam putria ulcera , praesera . tim in ore & pudendis. Atque hactenus de Austria. Da constitutione: Altera sententiae pars nobis prota
ponit Aquiloniam constitutionem, ἀμι. ubi pet Aquilones intelligemus & Aparetiamὸ qui flat a puncto Septentrionis , & Aquilonem.
qui sat inter Aparatam ω aestimim , siue solstitiaa
265쪽
H 1 P P o C R. A P Η o R. Iem ortum,ac deinceps Etesias, qui quidem omnistiuconfessione omnium sunt saluberrimi, aded ut etiam. si praecessierint Aphtici, multa denique quae morbos pestilentiales & alios significent, tamen aquilones &Etesiae, morbos suo aduentu pellant, reddantq; annusaluberrimum : intelligendum tamen saluberrimos dici, non quod morbum nunquam immittant , sed aliorum ventorum comparatione, ut ver dicitur saluberrimam, non quod nullos morbos admittat, sed quia minimum omnium est insalubre. Per hane erg0 constitutionem fiunt tusses: inspirato videlicet aere
frigido, qui asperam arteriam aliaque instrumenta respirationi inseruientia laedit. Aquilo enim omnibus thoracis partibus est inimicus. Haec quide tussis est a
sola intemperie in qua nihil expuitur sed tamen est
Malia tussis ex humorum a capite in thoracem fiu-Xione, ut quum austrinam constitutionem Aquilonia sequitur. Postquam enim Austri repleuerunt caput multis humoribus & excrementis, superueniens A quilonis frigus, e cerebro tanquam e spongia com- Primendo exprimit illam matextam , delabique faeli in fauces, unde tussis in qua plurimum expuitur. Sic φήρυγγες, id est faucium morbi seu asperitates nc ζ-nim nepe Hippocr.notato loco affecto morbum eiusdem loci intelligit) fiunt imbibito aere frigido, qdieas inaequaliter desiccat& exasperat. Item fiunt alui durae quinque de causis trib.ex Gal.commen.in hanc Aph. e duabus quas etiam lib. superiore in Aph. Si gesimum memora simus9 ex lib. 6. Epid. pari. . Ap R i Vbi ait Hippocr. frigiditas ea, quae circa ventriculum
sunt, indurat. Prima est, quia frigido sicco vistriae confirmatur,dc expultrix debilitatur. Secund/i
266쪽
quia per Aquilonem corpus uniuersum exsiccaturis Tertia, quia corpus ita resiccatum attrahit ab intestinis humiditatem,ut excrementa relinquantur sicciora. rarta,quia calor nativus intro a frigore compunsus, ut maior est, ita fit melior concoctio, melior distributio & nutritio, unde minus excrementi superest. Quinta est, per vehemens frigus iis maxime qui semoralia non gestant, ut sunt mulieres, saltem urbanae, non aulic ae,in quibus sphincter ani & rectum intestinum constringuntur, adeo ut intestinorum m
tus sit potius sursum quam deorsum. Vtinae dissicutitates facit Boreas, quia cum vesica sit neruosa, meminbranacea & exanguis, prompte a frigido offenditur. Hi autem metunt cum dolore. Qu item horrores excitet,non est mirtim cum sit admodum frigidus. Sic de laterum & pectoris doloribus : quia respiratoriis partibus est infestus. Hinceriam hyeme multae pleuritides, praesertim ubi praecesserunt Austri Aquilones. Nam cum partes thoracis sint imbecillae a frigore, Aquilo humiditatem per Austros collectam in eas exprimit a capite, & cum ob imbecillitatem nequeant illam materiam alio transmittere,ibi gignuntur pleu- Iitides. Quamobrem quando praeualuerit Aquilonia tempestas, hoc est, Aquilo vehementius, di tius, & magna parte anni flauerit, talia in morbis symptomata expectare oportet.
267쪽
H i P P o C R. A P H o R. S C H O LOI A. Orod generatim de aeris mutatione ad morbos Dcreandos mim maximam habente dictum est: hisse
clatim confirmatur, exemplo tito a ventorum alibus, anuibus Aeris conmitutio magna ex parte dependet. At enim mentus nil aliud quam motus aer,qui diuersamsortitur naturam ac qualutatem pro variis regionibus ac locis unde mirat. Licet autem quatuorpraecipue sint vent , t m -σum quot sunt mundi cardines: inter caeteros tamen sustero aquilo sim habent potent imam ad pariendos morbos: quihic intemperatur insignes obtinent. Austrina quidem tempestas qua a meridies' at, quia sentis placida huiuι-duen ct calida, auditui grauis est, restitia ut audiendi, oppletis meatibu3, ct impuritate spiritus animalis, calig nem ac tenebras obducit oculis, humoris aquei, stiri miseri, O iueris impuritate. Capitu gyauitatem adfertauerasso cerebrum se tomate plenitu tuis pituit se. Thii corpori lentitudinem O restationem parit, mades elo nemorum principio , O impeditos, itus animalus' pulsu, ct carnibim e arminatis. Quotiescunque igitur is lis tempestra diu mutramque caeli potens fuerit, vel 'βdominatu coelum tenuerit, huiuscemodi se tomata seir:
in morbis experiuntur agri, non tam natura aut mont
inopia. Stu autem Aquilonia tempe Iri qua a Septentri=
mouet.part im siccas, exasteratis instrumentis re ratio iab intemperiestigida partim humiDue,a defluente humorea cerebro compresso vi rigoris aquiloni, Fauci rem
ritates, imὸ etiam inflammariiones earundem,ωt angin
secunda γ tertia lyeciei. aluos datas, coctionis ct distri
268쪽
SECTIO TERTIA. Iributionis bonitate,infirma si expultrice ct robusta retentrice , excrementi humyrisfacibin permixti coissuinptione': θblucteris astri bue, 9 intestu ruvi motu orbiculari cta trario naturali inberne sursum. Discultates urina, urinai is acrimonia, ct partium urina dicatarum vitio.Ηorroia res,tum febris expertes,tum symptomaticeDolores lateru,
instavimationis participes, asanguinis Uuxu,aut exper- tes,ab humore seroso.pectoris etiari dolores, quia stigidumst inimicum petitor . Ozanquam hac omnia in aegris semper sub aquilonia tempessate expectare non debes,sed A diutius du
V Er temperatum est, lioc est, calidum humidum cui si contingat aestatem ei te similem , cqpiosi
erui sudores in febribus. Ratio est,quia multa est materia,eaque vere attenuata, calor internus materiam illam diffundit in corporis su perfficie, calor externuSMtrahit,uterque calor laxat catim: quare necesse erit
multos sequi stidores. Intelligit autem sudo res criti' cos,hoc est, qui fiunt diebus criticis non sollim in febribus , sed etiam in aliis morbis qui sudore si diutur. Quando verb fiant sudores critici, docebit sectione quarta. Gal. lib. I.de crisibus citat ex hoc loco Apho- risia, una. QNndo ver fit simile Autumno, morbos odiumnatus expectare opoliet: qui Aphorism. cum
269쪽
mis Poc R. APHOR. in hoc libro non reperiatur, poterit huie sententiae adiungi, vel certe ex quarto huius sectionis repeti, ndo eodem die,&cis C Η o L I A. PRUη cum sudorum in febribus ex mutatione temperatura aestatis qua calida sicca esse debet,in constituti nem verna quae calida ac humida est temperate. Tales autesudores non tam a natura febris, O motu humoris morbi sunt,quam a reondante humore tum morbi co,tuni alieno ob aeris constitutionem calidam ct humidam. Per sudorei autem tales, risim habent febres huiusmodi. QMa,quo natura ct humor viam assectant,eὸ crisiρn inclinat ones fui. Nam non sium anni tempora morborum hyparxin consit
3μunt in hμmore morb co ct partibus: sed etiam visent anni tempora huiusmodi aut illius modi: sic varia criston, aut periodorum,aut paro morum inclinationes sint, se
M agnis siccitatibus febres acutae fiunt. Quods annia
magna ex parte talis esse pergat, qualem tempori flatum essecerit, tales fere morbos expectare oportet. Ara μον vocant proprie Graeci siccitatem extrema. Hic tame intelligit Hippo siccitates m0dum superantes, re maiores quam conueniat .sue cae
270쪽
ma quae tamen sit temperata. Ergb per siccitates, hoc est,anni tempora iusto sicciora , febres acutae fiunt, id est, celeres & periculosar: quia in elusinodi constitura tionibus siccitas reddit humores biliosos,qui subinde febres pariunt acutas. Notandumque, in omni excel- su quatuor primarum qualitatu partes corporiS prIn- cipes imbecilliores reddi. Hinc colliguntur mult1 hu- mores crudi & crassi, a quibus quum se explicare non
potest natura infirma, fiunt venarum interceptiones
μ Whwxpisti nes , ab his putredines quibus febres.
Ruisus tamen hic per feb. acutas intelligit febres pestilentes,carbunculos,bubones:&re ste sane. Nam verum quidem est humiditatem minus siccitate esse 1alubrem, & in constitistione calida humida febres pestilentes gigni solere .gignuntur tamen etiam in Veli mentissimis squaloribus. Per hos enim exuritur hu- mor,materia pestis & carbunculorum:quam materia cum per imbecillitatem nequeat expellere natura, fit obstructio & putredo,unde febris pestilens& carbunculi. Addit porro Hippocr. Et si quidem annus magna ex parte talis fuerit, qualem fecerit constitutionem: hoc est, ut magis vel minus superet iustum modum siccitatis, morbos quoque tales, id est, magis vel minius acutos, magis periculosos vel minus periculosos expectare oportet.
temporum plim aequo sicca sunt,non extreme siccae. Pers altorei initar ceu siccitate; quap tim ab ardore quam