장음표시 사용
331쪽
H 1 p P o C R. A D N O A ad radicem linguae appolrsae, quas Plin. tonsillas, bar bari amygdalas vocant.Isthmus vero pars est authbre Gai. in comm. quae os & gulam interiacet. Sed Vt aliquando nomine partis intelligit partis affectioni Hipp. hoc loco pari limia pro partis malo accipit, hoc est, inflammatione gladularum. Verum clim no lata parte tape etiam inaudiat vicinas partes, intelli. gemus inflammationem membranae illius, quae elu ad radicem linguae in faucibus, in pari sthmiis,in vicinit partibus: & inflammationem musculorum illi meae. branae subiectorum. Quod ubi accidit sita ut fiat qui dam angina musculi inflammati contrahuntur,& ia flammant contrahuntque neruos, nerui ligamenta, haec vertebam quae in occipitio est, unde luxatur aὸ interiora. Sed quam vertebram significet Hippocrates no i declarauit Gal. in com .Intelligit autem feci ladam vertebram, quae ipsi quadoque Dens appellatas.
3. de articulis vocat magnam vertebram.Interdum tamen non tota vertebra dicitur Dens,sed tantum pri cessus ille pyrenocides, qui capiti iungitur ad anna dum & abnuendum: sic dictus, a similitudine canini dentis. In hac itaque luxatione vertebrae magnae qui Dens dicitui id interiora bim saepe Hi p. pro id est ad interiorem parterin ea parte qua Dens est,ca uitas quaedam apparet in ceruice Est quinta anguis: species. Asthmata, id est Dirandi dissicultates s luat: esse selent iis qui diutius cucurrerunt & vehemetim fiunt in pu ςris ab influxu crudi humoris in pulmonii bronchia r quibus oppletis angustior fit via matti irrespirationis. Calculi ver b hac aetate maxime nuptduabus de causis. Nam ob intemperantem victa a multi humores crudi collecti qnli cum urinis ad y icam diuertunt, quae est calculi materia. Altera c y
332쪽
SECTIO TERTIA. I sest calor, quia materiam hac indurat, & lapidesecroe facii: in pueris tamen non est eiusmodi expedianda aetatis mutatio quae soluat calculum, sed agendum remediis quae calculum frangant. Quod ad lumbricos
attinet, docci experientia pueros his maxime abundare. Possunt autem intelligi vermes rotuncii duobus modis tum qui similes sunt semini cucurbitet, tum qui sunt longi &rotundi, quales tape videmus. Sςd reuera intelligere oportet longos & rotundos,qui a crudi humoris putredine calore sorti accedente generatur magna ex parte in superioribus intestinis , ita ut chylum aliquando absumant, & faciant atrophiam : interdum ad ventriculum ascendunt , & per os reiiciuntur, aut per se&soli, aut tunica ceu membrana quadam inuoluti. At ascari des lumbrici lati,&tenues generantur in crasso praesertim intestino ad eadem materia putrescente, & sertasse etiam a stercoribus ibi retentis. Sunt autem tenues, quia calor non est ita sortis, nec ita multa est materia & tam magna putredo. Est etiam gentis quoddam lumbricorum latorii. Gal. libro de Theriaca quod tota occupat intestina sua longitudine: cuius rarior est generatio, facitque errucae peia silas, ἀκροχερδννες Gall. po aux generantur a materia crassa & viscida ad cutim erumpente. Satyri miJHippocratis interpretes,VtGal. philo theus, Celsius quoque satyriasmi non memin runt: ob id verisimile particulam adiectam esse a posterioribus interpretibus. Nomen est valde ambiguu
προασρας apud omnes medicos fere. Oribasus interpretatur verrucarum genus, ubi verrucam maiore
circundat minores aliae, Arist.morbu in quo proptex
4tus facies repraesentat facient Satyrorum. Medici
333쪽
Hipvo CR.' AP ΗοR Grxes,vi Ga l. lib. de tumoribu S pr. aeter naturam, petsatyriasmum intelligunt quandoque Elephantiam quia in hac consumptis masculis temporalibus fit οἰώum eminentia ad tempora, ita ut caput, Satyrorum an morem, cornutium appareat. Quanqtiam alii sic
volunt dici elephantiam, qu bd qui hac laborat, citaeniat calidi & admodum flatuosi, fere turgentem 2
contemptum habeant penem, lasciuorum Satyrorem ore. Vnde etiam nonnullis significat intensionem penis praeter naturam : alio nomine dicitur priapi
mus & satyria sis. Sed cum ista nihil ad hunc Apho rilis. iaciant, superest ut probetur Galeni sentensaia exegesi vocum Hippocratis, ubi ait, satyri asinum si
gnificare glandularum tumores prominentes iuxta aures. Hippocrates G. Epid. pari. 3. meminit du0. rum eiusmodi tumorum circa aurcS ,γ γγρωνων Ud Iicet&ρκρεων. Gongronae sunt.collectiones durae ac rotundae non longae circa guttur. At Pherea tum0-
res sunt non rotundi, sed oblongi in glandulosis partibus sub auribus. Sic dicti a Thessaliae urbe in qua grassabantur, miscebantur inquit tusscs ocφηρεοι. quo loco ait Galenus in eum commentarium)φηρεα ubi euacuata sint repraesentare Satyrorum similitudinem & essigiem, oblongas enim hi circa ad- res eminentias obtinent. Hoc loci igitur per satyria mos intelligere poterimus pherea illa,quq reuera sunt Parotides, quibus videmus pueros infestari aliquan do. Post dictionem satyriasmi in quibusdam exim plaribus legitur in aliis omittitur.Sed sit i gatur, Cum antea dixerimus stranguriam seri tum , acri humore vesicam pete te, tum ab imbecillitate rγῖenti icis: verum quidem erit pueris fieri praeserti'
334쪽
SgCTIO TERTIA. I sd retentricis imbecillitate, sed non item ab acrimonia humorum. Stra unite Gal. harum causam facit multitudinem pituitae a capite delabentis ad collum saepe, aliquando ad thoracem, ad brachium: possunt tamen esse a melancholia, ut tape experimur. Phymata hiegeneratim v burpantur pro omnibus tumoribus priter naturam e speciatim tamen pro inflammationibus glandularum, praesertim in inguinibus & alis. Ρrasi ι-cta ut verrucae, strumae, satyriasmi,&c.s C H ο L I A.
CVm di a fluta dentitione ablactati fuerint,meficique cibis coeperint , a bimatusilicet adseptimum atatis annum, ct ultra: Parishmia ceu tonstrarum O famcium instaminationes a cibo male praemanse , qui faucibus abradendo molestin est, aut ab humorum a cerebro in glandulas eas defluxione. Vertebra,quae est ad occiput,intro tu xationes, tractis in sympathiamfaucium instammatarum neruis is ligamentis,aut etiam communicato partibus illis
tuberculo. Asthmata ceu sustirios anhelitus, Obstructis puI-
monum bronchiis per diaphragmatis oppressionem, aut per bumorum crassum in pulmones prolapsium. Calculi in vesica, ob nimium crudi humoris colluuiem is sesca infirmitarem. Lumbrici rotundi in intestino colo,tinea in caeco: ascarides vermiculi in ano nati, a corruptis cibis in pituitosam naturam. Verruca pensetes, ceu parua quadam eminentia, callos, rotunda, angusta basis, ita vis pensa videantur a pilaitino humore crasso. Sa riami, tubercula
ad aures oborta. Strumae ceu duri tumores circa aures O
mazillas inferiores , prasertim his qui sunt angioi.
335쪽
νών μαπς rGRandioribus autem ct ad pubertatem accedentibκη superiorum etiam morborum multi accidunt Morbi, cor se res diνtρrnrores potius, o sanguinis e naribus prρ- 1sima HAEc est quarta aetas, puberum videlicet,nsmirtim eorum qui attigerunt Io. U. n. annum usque ad 7. aut paulo tardius : Non enim certus definiri postest modus pubertati, ut nec aliis aetatibus. Signa ad tem sunt tria quibus pubertatem intelligamus. λ-mum, cum lanugo illa enascitur tum maribus, tillat foeminis. Secundum, quum incipiunt in oφe διπά hoc est hircire & venerea persequi d citiuquum masculus incipit semen emittere , & tamin zmenses erumpunt. Porro in Graeco τουτεων debet rest ri n0n ad aetates praecedentes, ut pueritiam , sed a morbos praecedentes &proximae aetatis: ut sit sensus, multi morbi fiunt in hac aetate, qui in proxima fe-bant , quia scilicet huius temperamentum cum illiu temperamento maxime conuenit. At nullo mod0α-ra Shaec quarta conuenit cum prima & secunda. Sic namque Miτεων solet usurparet is pocrates de eo qV0 proximum est, ut Aphorism. 11. sectionis huiuS. -- Θ ρεος πιατε τουτ η dcc. AEstate nonnulli horum, ci
336쪽
SECTIO TERΥIA. λ 7 ob quatuor causas ex Gal. lib. de Crisibus. Prima est,
quantitas materiae copiosior. Secunda, qtialitas frigidior & crassior. Tertia, densitas corporis. Quartabimbecillitas virium. Itaque si in pueris insit copiosior materia, si frigidior & crassior minusque fluxilis, si densius corpus, si virium imbecillitas e febres erunt
diuturniores. At a contrariis cautis erant breuiores, si
Timirum materia pauca, si tenuis, fluxilis & calida, si rarius corpus, si virtus naturalis robustior. Quin clia si materia sit copiosior & minus tenuis, coipti S dcnsius, etiamsi vires paulo robustiores sint adiunctae,
bres eius materiae ratione erunt diuturniores. Vnde patet in Commentario Galeni legenduna esse none ρρως is, ubi ait corpora puerorum citissime alterari. propter facultatis naturalis firmitatem. Quin-,
etiam puberib. sanguinis profluuia accedunt enaribus sic haemorrhagia proprie accipitur. Fit autem h cvel propter sanguinis copiam, vi in hac aetate magna ex parte: vel ob qualitatem, ut in febribus. Gal. hunc locum exponit 6. Epid. Com. tertio ibi,Qu um hircire incipiunt &venerea appetere, iis profluit sanguis. Proinde fiunt haemorrhagiae in pubertate,non quod plus sanguinis generetur in ea aetate quam in prima aut secunda, sed quia & minus absit mitur, & praeterea calidior est. At in secunda & tertia aetate non ita fuit sanguis etiamsi copiosior gignatur, quia magnae sus parte indigent ad incrementum: adeo ut longe maius accipiant incrementum per has duas aetates quam in reliquis. Praeterea in his non ita calet sanguis atque in pubertate: quo autem longius aetate progrediuntur pueri eo paucior, magisque calidus redditur
337쪽
tur.Et pubertati vicinis, nempe annos, cu multi pueriles accidui morbi, ut vermes,lumbrici, carides, vera
ruca,vesicae calculi. Tum vero diuturna ct cotumacessebres, cacoc'miae ct voracitatis boles, de quod in his qua ventirem agnosere incipiu it, corpus multuin turbatur, humoresco rumpuntur, vires usu veneris non a sueta debilitantur. Et savguinis profluuia e naribus, praesertim iis q&i venerem agnoscere, voce que asseriorem edere carperint, mari viqvidean feminis Uero, nensium eruptiones. A P II O R. XLVIII.
ΡΓurimi vero morbi puerulis iudicantur alij intra dies
quadraginta, nonnulli intra septem menses, quidam iη-rra avnos septem, alij ipsis etiam ad pubertatem accedenti- bus. Qus vero permanserint, neque pueris circa pubertatem, nequefoeminis quum men strua erumpunt solutioerint, ii
Hip teste Gai in c6.)m αλιι ι πάθη usurpat aliqUM do pro morbis,ut hic. Aoic aute de morbis diuturnis,quomodo in pueris, ut pueroru nomine includamuS & recens natos,& dentietes,& qtatem quae ycque ad pubertatem extenditur, iudicentur siue s luatur.Iudicatur vero plurimi quidem ex his: vi, exempli gratia, tusses in o. diebus. adragesimus enim dic
primus est in morbis logis dies iudicatorius magn- ς parti,
338쪽
SEC Tio TERTIA. I 8 parte, possunt enim aliquando citius iudicari : finis
autem est acutorum- ζ-Post diem AE C. dies dccrctorij sunt fio. 8o 11 . postea menses. dc incea irrit: ut T. menses, . anni.Neque enim nece sic est,mo1-bum quino iudic. tur die o. statim progredi & perseuerare usque ad 7. mensem vi ncque etiam ad T. Olanum, cum ante hoc ic in pus possit finiri morbus,ecta- si septenarius plurimum habeat momenti in morborum iudiciis, vel authore Hippocr. Sed hoc non icmpcr habet locum. Verum cum v teres multa scripsielint & ex ratione & obseruatione, ex hac animaduertit, scripsitque Hippocr. morbos plurimos, ut saepe pilepsiam, solui per septena ios. Revera epile pila, si
vitio qtatis prouenerit, per se picnarios magna ex parte soluitur. Sin ab erratis vitae, in ea sollienda nullam vim habet septenatius. Proinde eam quae vitio aetatis prouenit, solui dixit Hippo. quum ad pubertatem accedunt pueri. Recte Philotheus annis inquit pubemtatis magna fit mutatio, ut puerorum morbi soluantur: quod fit propter aetatam, non propter dies aut astra. Ex morbis puerilibus alij fiunt solo aetatis vitio, alij propter errata vitae, alij insigni vitio alicuius par tis principis, ut si sit scirrhus in aliquo viscere. Si ori' sit morbus vitio aetatis, expectari potest arizilium per
septenarios & a pubertate, tanquam aetate contraria. Si ob errata vitae , solutionem expectare oportet non mutatione aetatis, sed commutata vita in melius. Si avitio partis internae, utendum remediis, nec expectandasaetas. Quemadmodum etiam puerorum calculus mutatione aetatis curari nequit , s c d chirurgia potius. Quod si hi morbi in pubertate non desierint
tum masculis ubi venerem agnoscere : tum taminis, , Vbi naeses erumpere coepelint,longo tempore durant.
339쪽
Virgines sepe laborant foedis illis coloribus: idque
Propter sanguinis copiam, aut vitium sanguinis sup- pretium .d si ubi ad pubertatem peruenerint, cru- Penim et nitrua, eo morbo liberabuntur. Ob id Hipp. lib. de virginum morbis consulit ut celerrimὰ coeant, aut detrahatur sanguis. Ait enim in eodem libello &G. Epid. Increscentes morbos venus siluit. Quod Gal. sic exponit: increscentes in pubertate morbos venit Sprima soluit. Non tamen quod prosit omnibus pueri- ei ς morbis , est enim inimica morbo comitiali &Phrenitidi: pituitosis alioquin morbis & melancholicis amica, si ira odo natura rob ista sit, alio qn in funesta. Verum suppresso sanguinis vitio virginibus prodest, quia tardantes menses incitat, efficitque ut alia quando concipiant,ut ait Hi p. lib. de morbis virginu, aut pariant, ut Aurelianus ex Hi p. via de aliquid vitiosi sanguinis expurgatur, ad cuius excretionem, motabis,quibus diuexantur, liberantur. Aliquando foedos illos colores habet,etiam antequam accedadi tempus mensium, nec tame eis prodest venus, quu videlicet laborant vitio alicuius partis internae. Sic quoq; pr0dest in masculis si pe prima venus & excretio seminis,
qua uis non usque adeo, ut mensium prima euacuatio
in virginibus. Ob id nonnulli in pubertate& post pubertatis annos olet hircum, retento videlice eminecu multis fuliginosis excrementis. Q at quidem cur 'ri possiunt,non solii emisso semine, vel u etiam exercitatione,& fici ionibus,& balneis,&c. Sed quςstio est, An neces le est morbos pueriles, qui pueris aut putilis non desielint in pubertate, comori, ceu co senes c re aut perdurare ad vitae exitum3 Necesse videtur esse
quod diximus propterori basium & alios quosdam quia
340쪽
s pCΥ1O TERTIA. quia quod vitium vincere non possit natura, ata non vincet.Solutio tame est apud Aurelianum. Istud quidem verum est. sed natura cum arte conlucta ibi uere poterit puerorum morbos, qui soluti non fuerint
QV sit crisii morborum puerilium. Diuturna secti
neό puerorum conge res,conuutritae,noM autem im
creficentes niuntur alia quidem o diebus,ut quae per alat ignotam lactis bino succre fiunt oe oriuntur: necnon aeris insueti mole tia, cui modi sunt mmbilici inflammationes, pauores ct tusses.stiae vero septem mensibim, ut di arrhaeae, dentitionis molesta sobolessebres item quartanae,qua nimia crudi humoris abundantia per voracitatem gignuntur. Alia vero septem annis , vel intra septimum atatis annum, vel a septimo ad decimum quartum, Ut si iris anhelitis, lumbrici, sat rivisi, non autem rumae exulceratae, neque calculi in besca ' nonnulla etiam, quum ad pubertatem τλrum est,ut puerile Dilepsiae. QE: acipem pueris a pubertinis te manent morbi, neque discutiuntur quum ad pubertatem ventum est,quae aetas augescente in die calore nativo multos pueriles morbosphitens es tollere,aut mulieribus, cum me struales esse coeperint,perdurare adsit imi vita stiritum consueuerunt. Indicium eni- est,illos morbos in igniter sti-gid s ac humidos esse. a P Η Ο R. XXIX.
Iguvenibus sanguinis θuitiones,tabes ebres acutae,morbi comitialei,ct alν morbi, sed pracipue pri icti acciduni,